05/Jul/2025

💊 Τι είναι το Lescol ( Φλοβουστατίνη);

Η Φλοβουστατίνη είναι ένας αναστολέας της HMG-CoA αναγωγάσης, δηλαδή μία στατίνη, που χρησιμοποιείται για τη μείωση της LDL χοληστερόλης και την πρόληψη αθηροσκλήρωσης και καρδιαγγειακών συμβαμάτων. Κυκλοφορεί με την εμπορική ονομασία Lescol και Lescol XL (μορφή παρατεταμένης αποδέσμευσης).

📜 Ιστορική Αναδρομή & Ανάπτυξη

Έτος	Εξέλιξη
1993	Έγκριση από τον FDA για τη φλοβουστατίνη
1994	Κυκλοφορία του Lescol (capsules) από τη Novartis
2000	Έγκριση Lescol XL (80 mg παρατεταμένης αποδέσμευσης)
2002	Δημοσίευση της landmark μελέτης LIPS (Lescol Intervention Prevention Study)
2020+	Χρήση σε ειδικούς πληθυσμούς (ηλικιωμένοι, άτομα με πολυφαρμακία, παιδιά με HeFH)

Η φλοβουστατίνη ήταν η τέταρτη στατίνη που εγκρίθηκε μετά τη λοβαστατίνη, πραβαστατίνη και σιμβαστατίνη, αλλά προσφέρει το πλεονέκτημα του χαμηλού βαθμού αλληλεπιδράσεων (CYP2C9).

🔬 Χημικό & Φαρμακολογικό Προφίλ

Παράμετρος	Τιμή / Περιγραφή
Δραστική ουσία	Φλοβουστατίνη νατριούχος
Χημικός τύπος	C<sub>24</sub>H<sub>25</sub>FNO<sub>4</sub>Na
Κατηγορία	Στατίνη
Μηχανισμός δράσης	Αναστολή HMG-CoA αναγωγάσης → ↓ ενδογενής χοληστερόλη
Φαρμακοκινητική	Από του στόματος απορρόφηση, ηπατικός μεταβολισμός (CYP2C9), ημιζωή 1.2–3 ώρες
Διαλυτότητα	Λιποδιαλυτή
Βιοδιαθεσιμότητα	~24%
Έναρξη δράσης	Εντός 2–4 εβδομάδων

🏥 Εμπορικές Μορφές

Ονομασία	Μορφή	Περιεκτικότητα
Lescol	Κάψουλα	20 mg, 40 mg
Lescol XL	Δισκίο παρατεταμένης αποδέσμευσης	80 mg

📌 Η μορφή XL επιτρέπει άπαξ ημερησία χορήγηση, ενώ οι κάψουλες χρησιμοποιούνται σε τίτλο δόσης ή σε παιδιά ≥10 ετών με HeFH.

📚 Η Φλοβουστατίνη αποτελεί επιλογή για:

Ασθενείς με ήπια–μέτρια αύξηση LDL
Όσους εμφανίζουν μυαλγίες ή δυσανεξία σε άλλες στατίνες
Ηλικιωμένους με πολυφαρμακία
Παιδιά με γενετική δυσλιπιδαιμία (HeFH)

✅ Χρησιμοποιείται κυρίως σε δευτερογενή πρόληψη, αλλά και σε πρωτογενή πρόληψη όταν οι άλλες στατίνες δεν είναι ανεκτές ή ενδείκνυται ήπια ρύθμιση LDL.

💡 Βασικά Χαρακτηριστικά

Παράμετρος	Περιγραφή
Ονομασία	Φλοβουστατίνη (Fluvastatin Sodium)
Εμπορική ονομασία	Lescol, Lescol XL
Κατηγορία	Στατίνη
Χρήση	Υπερχοληστερολαιμία, πρόληψη αθηροσκλήρωσης
Τρόπος λήψης	Από το στόμα (per os)
Διάθεση	Μόνο με ιατρική συνταγή
Φόρμουλα	C<sub>24</sub>H<sub>26</sub>FNO<sub>4</sub>Na
Διαλυτότητα	Λιποδιαλυτή
Αντίστοιχες στατίνες	Simvastatin, Pravastatin, Lovastatin
Προτεινόμενη λήψη	Το βράδυ, με ή χωρίς τροφή

🎯 Σε Ποιες Καταστάσεις Συνιστάται το Lescol ;

To Lescol συνταγογραφείται κυρίως για τις παρακάτω ενδείξεις:

✅ Πρωτογενής υπερχοληστερολαιμία

Οικογενής ή πολυπαραγοντική
Μη ελεγχόμενη με δίαιτα/άσκηση

✅ Μεικτή δυσλιπιδαιμία

Αυξημένη LDL και TG

✅ Πρόληψη καρδιαγγειακής νόσου

Σε ασθενείς με στεφανιαία νόσο
Μετά από αορτοστεφανιαία παράκαμψη (bypass)
Μετά από διαδερμική αγγειοπλαστική (PCI)

✅ Ετεροζυγωτική οικογενής υπερχοληστερολαιμία

Σε εφήβους και ενήλικες

🧬 Πώς Δρα το Lescol (Φλοβουστατίνη)

Η φλοβουστατίνη αναστέλλει το ένζυμο HMG-CoA αναγωγάση, το οποίο αποτελεί βασικό ρυθμιστή της σύνθεσης χοληστερόλης στο ήπαρ. Ως αποτέλεσμα:

⬇️ Μειώνεται η σύνθεση ενδογενούς χοληστερόλης
⬆️ Αυξάνεται η έκφραση των LDL υποδοχέων στο ήπαρ

⬇️ Μειώνεται η κυκλοφορούσα LDL στο αίμα

📈 Δοσολογία & Τρόπος Χορήγησης Lescol (Φλοβουστατίνη)

Η δοσολογία της φλοβουστατίνης εξαρτάται από την ηλικία, τον κίνδυνο για καρδιαγγειακή νόσο, τα επίπεδα λιπιδίων και την ανταπόκριση του ασθενούς στη θεραπεία.

💊 Τυπικές Δόσεις

Κατηγορία Ασθενούς	Lescol (καψάκια)	Lescol XL (παρατεταμένη αποδέσμευση)
Ενήλικες (γενικά)	20–40 mg, 1–2 φορές/ημέρα	80 mg, 1 φορά/ημέρα
Έφηβοι ≥10 ετών (οικογενής υπερχοληστερολαιμία)	20 mg, 1 φορά/ημέρα	Δεν συνιστάται
Ηλικιωμένοι	Έναρξη με 20 mg, τιτλοποίηση έως 40 mg x2	Με προσοχή έως 80 mg
Μέγιστη Ημερήσια Δόση	80 mg συνολικά	80 mg 1 φορά/ημέρα

📌 Η Lescol XL (παρατεταμένη αποδέσμευση) χορηγείται συνήθως 1 φορά το βράδυ.
📌 Οι δόσεις τροποποιούνται ανάλογα με την ανταπόκριση και την ανεκτικότητα του ασθενούς.

⏰ Πότε Πρέπει να Λαμβάνεται;

Η φλοβουστατίνη δρα καλύτερα το βράδυ, καθώς η σύνθεση χοληστερόλης στο ήπαρ είναι πιο έντονη τη νύχτα. Μπορεί να λαμβάνεται με ή χωρίς τροφή.

⚠️ Προσαρμογές Δόσης

Κατάσταση	Προσαρμογή
Ηλικιωμένοι	Προσοχή στην έναρξη με 20 mg
Ήπια ηπατική δυσλειτουργία	Χαμηλές δόσεις
Νεφρική δυσλειτουργία	Συνήθως δεν απαιτείται τροποποίηση
Ταυτόχρονη λήψη με κυπροφιλικά φάρμακα	Χαμηλότερες δόσεις

🔬 Εργαστηριακή Παρακολούθηση

Πριν και κατά τη διάρκεια της θεραπείας με Lescol, είναι σημαντική η παρακολούθηση με εξετάσεις αίματος:

🩸 Εξετάσεις πριν την έναρξη

Εξέταση	Σκοπός
Λιπιδαιμικό προφίλ (LDL, HDL, TG, TC)	Εκτίμηση ανάγκης θεραπείας
Τρανσαμινάσες (ALT, AST)	Έλεγχος ηπατικής λειτουργίας
CK (φωσφοκινάση κρεατίνης)	Έλεγχος μυοπάθειας/παραγόντων κινδύνου

🔁 Επαναληπτικές εξετάσεις

Εξέταση	Συχνότητα
Λιπίδια	4–12 εβδομάδες μετά την έναρξη ή τροποποίηση
ALT/AST	Εντός 12 εβδομάδων – επαναληπτικά αν ↑
CK	Μόνο αν υπάρχει μυικός πόνος ή αδυναμία

⚠️ Αντενδείξεις, Προειδοποιήσεις και Αλληλεπιδράσεις Lescol

Κατηγορία	Περιγραφή
Απόλυτες Αντενδείξεις	– Ενεργή ηπατική νόσος ή ανεξήγητη αύξηση τρανσαμινασών – Εγκυμοσύνη ή γαλουχία – Υπερευαισθησία στη φλοβουστατίνη ή σε έκδοχα του Lescol
Σχετικές Αντενδείξεις	– Ιστορικό μυοπάθειας ή ραβδομυόλυσης – Κατάχρηση αλκοόλ – Ηλικιωμένοι ασθενείς με συννοσηρότητες
Αλληλεπιδράσεις – Μεγάλης Σημασίας	– Κυκλοσπορίνη: ↑ συγκέντρωση φλοβουστατίνης – Φαινοφιβράτη: ↑ κίνδυνος μυοπάθειας – Κολχικίνη: ↑ μυοτοξικότητα
Αλληλεπιδράσεις – Μέτριας Σημασίας	– Γεμφιβροζίλη: δυνητική αθροιστική τοξικότητα – Φλουκοναζόλη: ήπια αύξηση επιπέδων – Βαρφαρίνη: πιθανή ενίσχυση δράσης (έλεγχος INR)

🧪 Πίνακας: Εργαστηριακή Παρακολούθηση Φλοβουστατίνης⚠️ Αντενδείξεις, Προειδοποιήσεις & Αλληλεπιδράσεις της Φλοβουστατίνης (Lescol)

Εξέταση	Πότε γίνεται	Σκοπός
Λιπιδαιμικό Προφίλ (LDL, HDL, TG, TC)	Πριν την έναρξη & 4–12 εβδομάδες μετά	Αξιολόγηση αποτελεσματικότητας
Τρανσαμινάσες (ALT, AST)	Πριν την έναρξη & περιοδικά	Έλεγχος ηπατικής λειτουργίας
CK (Κρεατινική Κινάση)	Πριν την έναρξη (αν μυϊκά συμπτώματα) Κατά τη διάρκεια: μόνο αν εμφανιστούν μυαλγίες	Έλεγχος για μυοπάθεια / ραβδομυόλυση
INR (αν συγχορηγείται βαρφαρίνη)	Πριν & κατά τη διάρκεια θεραπείας	Παρακολούθηση πιθανής ενίσχυσης αντιπηκτικής δράσης

Η φλοβουστατίνη, όπως όλες οι στατίνες, απαιτεί προσεκτική αξιολόγηση πριν την έναρξη και τακτική παρακολούθηση κατά τη διάρκεια της θεραπείας. Παρά το σχετικά ευνοϊκό προφίλ ασφαλείας της σε σύγκριση με ισχυρότερες στατίνες, ενέχει σημαντικές προφυλάξεις.

❌ Απόλυτες Αντενδείξεις

Ενεργή ηπατική νόσος, όπως ηπατίτιδα ή κίρρωση
Ανεξήγητη αύξηση τρανσαμινασών (ALT, AST)
Εγκυμοσύνη και θηλασμός – απόλυτη αντένδειξη
Υπερευαισθησία στη φλοβουστατίνη ή στα έκδοχα του Lescol

⚠️ Σχετικές Αντενδείξεις (Απαιτούν Ιδιαίτερη Προσοχή)

Ηλικιωμένοι ασθενείς ≥70 ετών με πολλαπλές συννοσηρότητες
Ασθενείς με ιστορικό μυοπαθειών ή ραβδομυόλυσης
Κατάχρηση αλκοόλ – αυξάνει τον ηπατικό κίνδυνο
Ασθενείς με υποκείμενη υποθυρεοειδισμό (προδιάθεση για μυοπάθεια)

🔄 Κύριες Φαρμακευτικές Αλληλεπιδράσεις

Η φλοβουστατίνη μεταβολίζεται κυρίως από το ένζυμο CYP2C9, και λιγότερο από το CYP3A4. Οι ακόλουθες αλληλεπιδράσεις είναι κλινικά σημαντικές:

⚠️ Ισχυρές αλληλεπιδράσεις:

Φάρμακο	Κίνδυνος
Κυκλοσπορίνη	Αυξάνει σημαντικά τα επίπεδα φλοβουστατίνης → μυοπάθεια
Κολχικίνη	Αθροιστική τοξικότητα → ραβδομυόλυση
Φαινοφιβράτη	Συνδυασμός αυξάνει τον κίνδυνο μυοπάθειας

➖ Μέτριες αλληλεπιδράσεις:

Φάρμακο	Παρατήρηση
Γεμφιβροζίλη	Σπάνια χρησιμοποιείται σε συνδυασμό με Lescol
Φλουκοναζόλη	Μπορεί να αυξήσει τα επίπεδα του Lescol
Βαρφαρίνη	Ενίσχυση αντιπηκτικής δράσης – παρακολούθηση INR

📌 Ασθενείς που λαμβάνουν ταυτόχρονα Lescol με αυτά τα φάρμακα πρέπει να παρακολουθούνται στενά, ιδιαίτερα ως προς τον μυϊκό πόνο και τις ηπατικές δοκιμασίες.

💊 Παρενέργειες Lescol (Φλοβουστατίνη)

Η φλοβουστατίνη θεωρείται γενικά καλά ανεκτή στα περισσότερα άτομα. Ωστόσο, όπως και οι υπόλοιπες στατίνες, μπορεί να προκαλέσει ανεπιθύμητες ενέργειες — ορισμένες κοινές και άλλες σπάνιες αλλά δυνητικά σοβαρές.

📋 Συχνές Παρενέργειες (≥1%)

Κατηγορία	Παρενέργειες
💪 Μυοσκελετικό	Μυαλγίες (μυϊκοί πόνοι), αρθραλγίες
🧠 Νευρικό σύστημα	Πονοκέφαλος, αϋπνία
💩 Πεπτικό	Δυσπεψία, ναυτία, κοιλιακός πόνος, δυσκοιλιότητα
🔁 Μεταβολικό	Ήπια αύξηση τρανσαμινασών (ALT, AST)
😴 Άλλα	Κόπωση, αίσθημα αδυναμίας

⚠️ Λιγότερο Συχνές (0.1%–1%)

Εξάνθημα ή αλλεργικές αντιδράσεις (κνησμός, εξανθήματα)
Ζάλη
Ήπια αύξηση CPK (δηλωτική πιθανής μυοπάθειας)

🧬 Σπάνιες αλλά Σοβαρές Παρενέργειες (<0.1%)

Επιπλοκή	Περιγραφή
Μυοπάθεια/Μυοσίτιδα	Μυϊκός πόνος, ευαισθησία, αυξημένη CPK
Ραβδομυόλυση	Δυνητικά θανατηφόρα. Πολύ σπάνια, ιδιαίτερα με φαινοφιβράτη ή κολχικίνη
Ηπατοτοξικότητα	Σημαντική αύξηση τρανσαμινασών, σπάνια ηπατική βλάβη
Ανοσολογική μυοπάθεια	Εξαιρετικά σπάνια. Δεν υποχωρεί μετά από διακοπή στατίνης

🧠 Νευρολογικά – Ασαφής Συσχέτιση

Ορισμένες αναφορές περιλαμβάνουν:

Διαταραχές μνήμης
Σύγχυση
Παραισθησίες

➡️ Αυτά τα συμπτώματα είναι σπάνια, αναστρέψιμα και δεν αποδείχθηκαν αιτιολογικά στις περισσότερες περιπτώσεις.

🧪 Πότε να Αντιδράσετε:

📌 Ενημερώστε τον ιατρό σας άμεσα εάν εμφανίσετε:

Έντονο μυϊκό πόνο ή αδυναμία
Σκούρα ούρα ή πυρετό
Κιτρίνισμα δέρματος ή ματιών (ίκτερος)
Δερματικά εξανθήματα ή οίδημα προσώπου

📎 Σημείωση: Οι περισσότερες παρενέργειες εμφανίζονται εντός των πρώτων 3 μηνών από την έναρξη της θεραπείας

⚖️ Lescol vs Crestor vs Lipitor – Πότε να Επιλέγεται Ποια;

Περίπτωση	Lescol (Φλοβουστατίνη)	Lipitor (Ατορβαστατίνη)	Crestor (Ροσουβαστατίνη)
Ήπια–μέτρια LDL αύξηση	✅ Ιδανική επιλογή	Εναλλακτικά	Υπερβολική ισχύς
Υψηλού καρδιαγγειακού κινδύνου	Όχι πρώτη επιλογή	✅ Συνήθης πρώτη επιλογή	✅ Κατάλληλη (ειδικά αν υψηλή CRP)
Ηπατική δυσλειτουργία	⚠️ Όχι σε ενεργή νόσο	⚠️ Με παρακολούθηση	⚠️ Με παρακολούθηση ALT
Πολυφαρμακία (CYP αλληλεπιδράσεις)	✅ Ασφαλέστερη (CYP2C9)	⚠️ Πολλές αλληλεπιδράσεις (CYP3A4)	⚠️ Λιγότερες (CYP2C9, ελάχιστος μεταβολισμός)
Νεφρική ανεπάρκεια	✅ Μπορεί να χρησιμοποιηθεί	✅ Ελεγχόμενα	⚠️ Χρειάζεται προσαρμογή
Αντοχή / δυσανεξία σε στατίνες	✅ Καλή ανοχή – συχνά εναλλακτική	⚠️ Πιο συχνές μυαλγίες	⚠️ Πιο ισχυρή – αυξάνει μυοπάθεια

📊 Lescol vs Άλλες Στατίνες: Αναλυτική Σύγκριση

Για να κατανοηθεί καλύτερα η θέση της φλοβουστατίνης (Lescol) ανάμεσα στις στατίνες, παρακάτω παρατίθεται πίνακας σύγκρισης ως προς:

Ικανότητα μείωσης LDL
Επίδραση σε HDL και Τριγλυκερίδια (TG)
Μεταβολισμός
Υδατοδιαλυτότητα
Χρόνος ημιζωής
Κλινικές αντενδείξεις

📌 Οι τιμές βασίζονται σε κλινικά δεδομένα από μελέτες και οδηγίες (FDA, ESC/EAS, NLA).

📌 Πίνακας: Σύγκριση Στατινών

Στατίνη	Ισχύς LDL Μείωσης	% Μείωσης LDL	↗️ HDL (% αύξηση)	↘️ TG (% μείωση)	Μεταβολισμός (CYP)	Υδατο/Λιπο-διαλυτότητα	Χρόνος ημιζωής	Αντενδείξεις
Lescol (Φλοβουστατίνη)	🟡 Μέτρια	~22–29%	+6–9%	−10–15%	CYP2C9	Λιποδιαλυτή	1.2–3 ώρες	Ηπατική νόσος
Atorvastatin (Lipitor)	🔴 Υψηλή	~39–60%	+5–10%	−20–45%	CYP3A4	Λιποδιαλυτή	14 ώρες	Ηπατοπάθειες
Rosuvastatin (Crestor)	🔴 Υψηλή	~45–63%	+8–12%	−20–40%	CYP2C9 (ελάχιστα)	Υδατοδιαλυτή	19 ώρες	Νεφρική βλάβη
Simvastatin (Zocor)	🟡 Μέτρια	~30–45%	+5–8%	−15–30%	CYP3A4	Λιποδιαλυτή	2–3 ώρες	Αλληλεπιδράσεις
Pravastatin (Pravachol)	🟢 Ήπια	~20–34%	+5–12%	−10–20%	Εξωηπατικά	Υδατοδιαλυτή	1.8 ώρες	Καλή για ηπατική δυσλειτουργία
Lovastatin (Mevacor)	🟡 Μέτρια	~21–42%	+4–9%	−10–25%	CYP3A4	Λιποδιαλυτή	2–5 ώρες	Πολλές αλληλεπιδράσεις

Πίνακας: Συγκριτικά χαρακτηριστικά των κυριότερων στατινών ως προς τη δράση στα λιπίδια, φαρμακοκινητική και αντενδείξεις.

🥗Lescol (Φλοβουστατίνη) και Διατροφή

Η φλοβουστατίνη μπορεί να συνδυαστεί ασφαλώς με διατροφή, αλλά η ποιότητα της δίαιτας επηρεάζει άμεσα την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια της θεραπείας. Ο διαιτητικός χειρισμός είναι κρίσιμος για την επίτευξη στόχων LDL και την αποφυγή ανεπιθύμητων ενεργειών.

🍽️ Πότε να Λαμβάνεται

Καψάκια Lescol (άμεσης αποδέσμευσης):
✅ Συνήθως λαμβάνονται 2 φορές την ημέρα, με ή χωρίς τροφή.
Δισκία Lescol XL (παρατεταμένης αποδέσμευσης):
✅ Λαμβάνονται μία φορά ημερησίως το βράδυ – ανεξαρτήτως γεύματος.

📌 Το βράδυ θεωρείται η ιδανική ώρα, καθώς τότε αυξάνεται η σύνθεση χοληστερόλης στο ήπαρ.

🚫 Τροφές που Πρέπει να Περιοριστούν

Κατηγορία	Παράδειγμα	Γιατί;
🧈 Κορεσμένα λιπαρά	Βούτυρο, λιπαρά κρέατα	Αυξάνουν την LDL
🧀 Τρανς λιπαρά	Τηγανιτά, αρτοσκευάσματα	Ανεβάζουν LDL, ρίχνουν HDL
🥩 Κόκκινο επεξεργασμένο κρέας	Λουκάνικα, μπέικον	Φλεγμονή & λιπίδια
🍰 Υψηλής γλυκαιμίας υδατάνθρακες	Ζάχαρη, λευκό ψωμί	Συμβάλλουν σε TG αύξηση

✅ Προτεινόμενα Τρόφιμα

Τρόφιμο	Οφέλη
🥑 Ελαιόλαδο, αβοκάντο, ξηροί καρποί	Μειώνουν LDL, αυξάνουν HDL
🐟 Λιπαρά ψάρια (σολομός, σαρδέλα)	Πλούσια σε ωμέγα-3: ↓ TG
🌾 Βρώμη, κριθάρι, λιναρόσπορος	Διαλυτές φυτικές ίνες: ↓ LDL
🥦 Λαχανικά & φρούτα	Αντιοξειδωτικά, αντιφλεγμονώδη
🥛 Σόγια, φυτικά ροφήματα	Στατίνη-like δράση σε LDL

🧪 Διατροφικά Στοιχεία που Αλληλεπιδρούν

Θρεπτικό Στοιχείο	Σχόλιο
Γκρέιπφρουτ	⚠️ Όχι με στατίνες που μεταβολίζονται από CYP3A4 – η φλοβουστατίνη επηρεάζεται ελάχιστα, αλλά καλό είναι να αποφεύγεται
Αλκοόλ	Αυξάνει ηπατική τοξικότητα – αποφεύγεται
Κορεσμένο λίπος	Ανταγωνίζεται την υπολιπιδαιμική δράση

📌 Προτείνεται ταυτόχρονα δίαιτα τύπου Mediterranean ή DASH, πλούσια σε φυτικές ίνες, καλό λίπος, χαμηλό νάτριο και λίγα κορεσμένα λιπαρά.

👥 Lescol (Φλοβουστατίνη) σε Ειδικές Ομάδες Ασθενών

Η ασφάλεια και αποτελεσματικότητα της φλοβουστατίνης διαφέρει ανάλογα με την ηλικία, τη νεφρική και ηπατική λειτουργία, την εγκυμοσύνη ή την παρουσία συννοσηροτήτων. Ακολουθούν ειδικές οδηγίες:

👶 Εγκυμοσύνη & Θηλασμός

❌ Αντενδείκνυται απολύτως
Η φλοβουστατίνη μπορεί να επηρεάσει τη σύνθεση χοληστερόλης στο έμβρυο, κρίσιμη για την ανάπτυξη.
Δεν υπάρχουν ελεγχόμενες μελέτες σε έγκυες — ωστόσο, η χορήγηση θεωρείται επικίνδυνη και πρέπει να διακόπτεται τουλάχιστον 1 μήνα πριν τη σύλληψη.

📌 Κατά τη γαλουχία δεν συνιστάται, καθώς περνά στο μητρικό γάλα.

👴 Ηλικιωμένοι (≥65 ετών)

Η φλοβουστατίνη θεωρείται σχετικά ασφαλής επιλογή.
Ξεκινά με χαμηλότερες δόσεις (20–40 mg) και αυξάνεται προοδευτικά με έλεγχο ηπατικών ενζύμων και CPK.
Προτιμάται σε ηλικιωμένους με πολυφαρμακία, λόγω ελάχιστων αλληλεπιδράσεων (CYP2C9).

👧 Παιδιά και Έφηβοι – Χρήση Lescol (Φλοβουστατίνη)

Η φλοβουστατίνη μπορεί να χρησιμοποιηθεί σε παιδιά άνω των 10 ετών για την αντιμετώπιση ετεροζυγωτικής οικογενούς υπερχοληστερολαιμίας (HeFH), υπό προϋποθέσεις και ιατρική παρακολούθηση.

✅ Ενδείξεις Χορήγησης σε Παιδιατρικούς Ασθενείς

Εγκεκριμένη ένδειξη: HeFH σε παιδιά ≥10 ετών
Στόχος: Μείωση LDL σε <130 mg/dL ή σύμφωνα με την ηλικιακή καμπύλη
Προϋπόθεση: Αποτυχία δίαιτας και άσκησης για ≥6 μήνες

💊 Δοσολογία

Ηλικία	Έναρξη	Μέγιστη Δόση
≥10 ετών	20 mg 1 φορά/ημέρα	40 mg 1-2 φορές/ημέρα (μέγιστο 80 mg/ημέρα)

📌 Δεν υπάρχει έγκριση για τη μορφή Lescol XL σε παιδιά.
📌 Χορήγηση μόνο σε καψάκια (Lescol).

🧪 Παρακολούθηση

Λιπιδαιμικό προφίλ κάθε 8–12 εβδομάδες
Ύψος, βάρος, εφηβική ανάπτυξη (Tanner staging)
Ηπατικά ένζυμα & CK προληπτικά ή αν εμφανιστούν συμπτώματα

⚠️ Προφυλάξεις

Όχι σε παιδιά <10 ετών (ασφαλές εύρος άγνωστο)
Χρήση μόνο με ιατρική καθοδήγηση παιδοενδοκρινολόγου ή παιδοκαρδιολόγου
Ιδιαίτερη προσοχή σε:
- Παιδιά με νευρομυϊκά νοσήματα
- Ιστορικό μυοπάθειας
- Συγχορήγηση με αντιεπιληπτικά ή ανοσοκατασταλτικά

📌 Σύμφωνα με τις κατευθυντήριες οδηγίες AAP, ESC/EAS και ΕΛΙΚΑΡ, η πρώιμη έναρξη στατίνης σε παιδιά με γενετική υπερχοληστερολαιμία βελτιώνει μακροπρόθεσμα την πρόγνωση.

🩸 Ασθενείς με Ηπατική Νόσο

❌ Αντενδείκνυται σε ενεργή ηπατοπάθεια (π.χ. ηπατίτιδα, κίρρωση)
Σε ήπια αύξηση τρανσαμινασών, μπορεί να χρησιμοποιηθεί με τακτική παρακολούθηση (κάθε 6–12 εβδομάδες)

🧬 Νεφρική Δυσλειτουργία

Η φλοβουστατίνη δεν απεκκρίνεται σημαντικά από τους νεφρούς, συνεπώς:
- Δεν απαιτείται τροποποίηση δόσης σε ήπια/μέτρια νεφρική ανεπάρκεια
- Μπορεί να χρησιμοποιηθεί με προσοχή και σε προχωρημένα στάδια ΧΝΑ, αν δεν συνυπάρχει μυοπάθεια ή άλλος περιοριστικός παράγοντας

📌 Ειδική προσοχή χρειάζεται σε ασθενείς με:

Υποθυρεοειδισμό
Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2
Αναιμία / μυϊκές διαταραχές
λόγω αυξημένου κινδύνου μυοπάθειας

🧪 Κλινικές Μελέτες & Καρδιοπροστατευτική Δράση Lescol (Φλοβουστατίνης)

Η φλοβουστατίνη έχει μελετηθεί εκτενώς όσον αφορά την επίδρασή της στα λιπίδια αλλά και την πρόληψη καρδιαγγειακών συμβαμάτων, ιδιαίτερα σε δευτερογενή πρόληψη (μετά από αγγειοπλαστική ή έμφραγμα).

📌 Η Μελέτη LIPS (Lescol Intervention Prevention Study)

🔬 Σχεδιασμός:

Διπλά-τυφλή, τυχαιοποιημένη μελέτη
1.677 ασθενείς μετά από αγγειοπλαστική (PCI)
Φλοβουστατίνη 80 mg ημερησίως vs εικονικό φάρμακο
Διάρκεια: 3,9 έτη

📈 Αποτελέσματα:

Παράμετρος	Αλλαγή
Μείωση εμφραγμάτων	−22%
Μείωση καρδιολογικών συμβαμάτων	−24%
Μείωση χοληστερόλης LDL	~36%
Συμβατότητα	Υψηλή – χαμηλά ποσοστά παρενεργειών

✅ Συμπέρασμα: Η φλοβουστατίνη μείωσε σημαντικά τα επαναλαμβανόμενα καρδιακά επεισόδια, ακόμη και σε άτομα με φυσιολογική αρχική LDL.

🧠 Άλλες Σημαντικές Μελέτες

Μελέτη	Συμμετέχοντες	Κύρια Ευρήματα
FATS	Ασθενείς με στεφανιαία νόσο	Φλοβουστατίνη → επιβράδυνση αθηρωμάτωσης
EXCEL	Στατίνες μετά από CABG	Η Lescol μείωσε επαναστένωση μοσχευμάτων
SAFEHEART (Ισπανία)	Οικογενής υπερχοληστερολαιμία	Καλή ανοχή σε μακροχρόνια χρήση σε συνδυασμό με εζετιμίμπη

❤️ Καρδιοπροστατευτική Σημασία

Η Lescol:

Μειώνει τη φλεγμονή και την CRP
Επιδρά ευνοϊκά στην ενδοθηλιακή λειτουργία
Προλαμβάνει την εξέλιξη αθηρωματικών πλακών

📌 Αν και λιγότερο ισχυρή από άλλες στατίνες (όπως η ατορβαστατίνη ή η ροσουβαστατίνη), παρουσιάζει εξαιρετική ανεκτικότητα, ειδικά σε:

Ηλικιωμένους
Άτομα με ηπατική ευαισθησία
Πολυφαρμακία (λόγω μεταβολισμού CYP2C9)
❓ Συχνές Ερωτήσεις για Lescol (Φλοβουστατίνη)
👇 Πάτησε σε κάθε ερώτηση για να εμφανιστεί η απάντηση.

1. Τι είναι η φλοβουστατίνη και πώς δρα;
Η φλοβουστατίνη είναι μια στατίνη που αναστέλλει το ένζυμο HMG-CoA αναγωγάση, μειώνοντας έτσι τη σύνθεση χοληστερόλης στο ήπαρ και αυξάνοντας την απορρόφηση της LDL από τους ηπατικούς υποδοχείς.

2. Ποια είναι η συνιστώμενη δόση για ενήλικες;
Η συνήθης δόση είναι 20–40 mg 1–2 φορές την ημέρα (καψάκια) ή 80 mg 1 φορά την ημέρα (Lescol XL). Η δόση εξατομικεύεται.

3. Πότε πρέπει να λαμβάνεται το Lescol;
Το βράδυ είναι η καλύτερη ώρα, καθώς τότε η σύνθεση χοληστερόλης είναι πιο ενεργή. Μπορεί να ληφθεί με ή χωρίς τροφή.

4. Ποια είναι τα πιο κοινά ανεπιθύμητα αποτελέσματα;
Μυαλγίες, κεφαλαλγία, γαστρεντερικές διαταραχές, αύξηση τρανσαμινασών. Σπάνια μπορεί να προκαλέσει μυοπάθεια ή ραβδομυόλυση.

5. Μπορώ να το συνδυάσω με άλλα φάρμακα;
Ναι, αλλά απαιτείται προσοχή. Η κυκλοσπορίνη, η κολχικίνη και οι φιβράτες αυξάνουν τον κίνδυνο μυοπάθειας. Ο ιατρός πρέπει πάντα να ελέγχει αλληλεπιδράσεις.

6. Ποια διατροφή πρέπει να ακολουθώ κατά τη λήψη φλοβουστατίνης;
Μεσογειακή διατροφή με περιορισμένα κορεσμένα λιπαρά και τροφές πλούσιες σε ωμέγα-3 και φυτικές ίνες. Αποφύγετε το αλκοόλ και το γκρέιπφρουτ.

7. Μπορεί να ληφθεί κατά την εγκυμοσύνη;
Όχι. Η φλοβουστατίνη αντενδείκνυται απολύτως σε εγκυμοσύνη και θηλασμό.

8. Πώς παρακολουθείται η θεραπεία;
Με λιπιδαιμικό προφίλ, τρανσαμινάσες και CK. Οι εξετάσεις γίνονται πριν την έναρξη και περιοδικά στη συνέχεια.

9. Τι να κάνω αν ξεχάσω μια δόση;
Λάβετε την όταν το θυμηθείτε, εκτός αν πλησιάζει η επόμενη δόση. Μην διπλασιάζετε τη δόση για να αναπληρώσετε.

10. Υπάρχει διαφορά μεταξύ Lescol και Lescol XL;
Ναι. Το Lescol είναι καψάκι άμεσης αποδέσμευσης (1–2 φορές/ημέρα), ενώ το Lescol XL είναι δισκίο παρατεταμένης αποδέσμευσης (1 φορά/ημέρα).

📚 Βιβλιογραφία – Πηγές για Lescol (Φλοβουστατίνη)
🇬🇷 Ελληνικές Πηγές
1. ΕΟΦ – Φύλλο οδηγιών χρήσης Lescol
  https://www.eof.gr/web/guest/farmako-lescol
2. Ιατρικός Σύλλογος Αθηνών – Υπερλιπιδαιμία
  https://www.isathens.gr/
3. Ινστιτούτο Μελέτης Καρδιαγγειακών Νοσημάτων (ΕΛΙΚΑΡ)
  https://www.elikar.gr
4. Φαρμακευτικός Σύλλογος Λάρισας – Στατίνες
  https://www.fsl.gr/
🌍 Διεθνείς Πηγές
1. U.S. Food & Drug Administration (FDA) – Fluvastatin Label
  https://www.accessdata.fda.gov
2. European Medicines Agency (EMA) – Lescol
  https://www.ema.europa.eu
3. National Lipid Association – Statin Intolerance and Guidelines
  https://www.lipid.org
4. LIPS Study – NEJM (2002)
  https://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJMoa012975
5. UpToDate – Fluvastatin Overview
  https://www.uptodate.com/contents/fluvastatin
6. Medscape – Fluvastatin Drug Monograph
  https://reference.medscape.com/drug/lescol-xl-fluvastatin-343455
  ΠΑΤΗΣΤΕ ΕΔΩ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΛΗΡΗ ΚΑΤΑΛΟΓΟ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΜΑΣ ΚΑΙ ΖΗΤΗΣΤΕ ΜΑΣ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΣΑΣ ΕΝΔΙΑΦΕΡΕΙ !!
  https://mikrobiologikolamia.gr/katalogos-eksetaseon/

Παντελής Αναγνωστόπουλος

02/Jul/2025

🩺 Μεταβολικό Σύνδρομο: Ιατρικός Οδηγός με Έμφαση σε Ινσουλινοαντίσταση, και Λιπώδες Ήπαρ

1. Εισαγωγή

Το μεταβολικό σύνδρομο (MetS) αποτελεί μία σύγχρονη μεταβολική διαταραχή με παγκόσμια εξάπλωση, η οποία χαρακτηρίζεται από τη συνύπαρξη ινσουλινοαντίστασης, κοιλιακής παχυσαρκίας, δυσλιπιδαιμίας, υπέρτασης και διαταραγμένης γλυκαιμίας. Πρόκειται για ένα σύνδρομο με σημαντική προγνωστική αξία για σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 (ΣΔΤ2), καρδιαγγειακή νόσο, μη αλκοολική λιπώδη νόσο του ήπατος (NAFLD) και νεφρικές επιπλοκές.

Η διάγνωση δεν βασίζεται σε μία και μόνο εξέταση, αλλά στη συνεκτίμηση κλινικών, βιοχημικών και ανθρωπομετρικών παραμέτρων. Στο παρόν άρθρο εστιάζουμε ιδιαίτερα στη σημασία της ινσουλινοαντίστασης, της γ-γλουταμυλοτρανσφεράσης (γ-GT) ως δείκτη ηπατικής δυσλειτουργίας και του λιπώδους ήπατος ως κεντρικής μεταβολικής εκδήλωσης.

2. Παθοφυσιολογία του Μεταβολικού Συνδρόμου

Η ινσουλινοαντίσταση αποτελεί τον παθοφυσιολογικό πυρήνα του συνδρόμου. Πρόκειται για την κατάσταση κατά την οποία οι ιστοί (μυϊκός, ηπατικός, λιπώδης) εμφανίζουν μειωμένη απόκριση στη δράση της ινσουλίνης, με αποτέλεσμα την υπερινσουλιναιμία και, τελικά, τη μεταβολική δυσλειτουργία.

Μηχανισμοί που εμπλέκονται:

➤ Λιπώδης φλεγμονή: Ο λιπώδης ιστός γίνεται πηγή κυτταροκινών (TNF-α, IL-6) που αναστέλλουν τη σηματοδότηση της ινσουλίνης.
➤ Οξειδωτικό στρες: Συμβάλλει στην αντίσταση στην ινσουλίνη και ενεργοποιεί μεταβολικά μονοπάτια δυσλειτουργίας.
➤ Δυσλειτουργία ηπατοκυττάρων: Οδηγεί σε ηπατική ινσουλινοαντίσταση και συσσώρευση τριγλυκεριδίων.
➤ Αδρανής PPAR-γ και ενεργοποίηση SREBP-1c: Επιτείνουν τη λιπογένεση στο ήπαρ.

Η ινσουλινοαντίσταση προκαλεί αντιρροπιστική υπερέκκριση ινσουλίνης από τα β-κύτταρα, διαταραχή του μεταβολισμού των λιπιδίων, υπεργλυκαιμία και τελικά λειτουργική εξάντληση του παγκρέατος.

3. Ο Ρόλος της γ-Γλουταμυλοτρανσφεράσης (γ-GT)

Η γ-GT είναι ένζυμο της κυτταρικής μεμβράνης των ηπατοκυττάρων που εμπλέκεται στον κύκλο της γλουταθειόνης. Η αύξησή της αποτελεί δείκτη οξειδωτικού stress και πρώιμης ηπατικής δυσλειτουργίας, ακόμη και όταν άλλες τρανσαμινάσες (ALT, AST) είναι φυσιολογικές.

📌 Στο μεταβολικό σύνδρομο:

↑ γ-GT σχετίζεται με ινσουλινοαντίσταση
↑ γ-GT σχετίζεται με κεντρική παχυσαρκία και υπερτριγλυκεριδαιμία
↑ γ-GT προβλέπει κίνδυνο για ΣΔΤ2 και NAFLD
↑ γ-GT σχετίζεται με αθηρωματική δυσλειτουργία και καρδιαγγειακή νόσο

📖 Μελέτες δείχνουν ότι η γ-GT είναι ανεξάρτητος προγνωστικός δείκτης καρδιομεταβολικής νοσηρότητας, ακόμα και όταν βρίσκεται εντός των “φυσιολογικών ορίων”.

4. Λιπώδες Ήπαρ (NAFLD) και Μεταβολικό Σύνδρομο

Το μη αλκοολικό λιπώδες ήπαρ (NAFLD) είναι η πιο συχνή ηπατική εκδήλωση του μεταβολικού συνδρόμου. Χαρακτηρίζεται από συσσώρευση λίπους >5% στα ηπατοκύτταρα, χωρίς ιστορικό κατάχρησης αλκοόλ.

Στάδια:

NAFL (απλή στεάτωση)
NASH (στεατοηπατίτιδα)
Ίνωση → Κίρρωση
Ηπατοκυτταρικό καρκίνωμα (HCC)

Παθοφυσιολογία:

Η ινσουλινοαντίσταση οδηγεί σε αυξημένη λιπόλυση από το λιπώδη ιστό → ↑ ελεύθερα λιπαρά οξέα → ↑ ηπατική λιπογένεση
Η γ-GT αυξάνεται λόγω ενεργοποίησης του ηπατοκυττάρου και οξειδωτικού stress
Η δυσλιπιδαιμία (↑ TG, ↓ HDL) επιδεινώνει τη φλεγμονή και την ίνωση

📌 Σημαντικό: Σχεδόν το 70–90% των ατόμων με NAFLD έχουν μεταβολικό σύνδρομο.

5. Διαγνωστικά Κριτήρια Μεταβολικού Συνδρόμου

Υπάρχουν τρεις κύριες ταξινομήσεις που χρησιμοποιούνται διεθνώς για τη διάγνωση του μεταβολικού συνδρόμου:

✅ NCEP ATP III (National Cholesterol Education Program – Adult Treatment Panel III)

Διάγνωση: παρουσία ≥3 από τα 5 παρακάτω κριτήρια:

Κριτήριο	Τιμή Ορίου
Περίμετρος μέσης	>102 cm άνδρες, >88 cm γυναίκες
Τριγλυκερίδια (TG)	≥150 mg/dL ή σε αγωγή
HDL χοληστερόλη	<40 mg/dL άνδρες, <50 mg/dL γυναίκες
Αρτηριακή πίεση	≥130/85 mmHg ή σε αγωγή
Γλυκόζη νηστείας	≥100 mg/dL ή σε αγωγή

✅ IDF (International Diabetes Federation)

Απαιτείται κεντρική παχυσαρκία + 2 από τα υπόλοιπα κριτήρια.

Κεντρική Παχυσαρκία	Περίμετρος μέσης
Ευρωπαίοι άνδρες	≥94 cm
Ευρωπαίες γυναίκες	≥80 cm

✅ Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (WHO)

Προϋπόθεση: Ύπαρξη ινσουλινοαντίστασης (π.χ. διαταραγμένη ανοχή γλυκόζης ή ΣΔΤ2 ή HOMA-IR)

2 από τα παρακάτω:

Παχυσαρκία (BMI >30 ή WHR >0.9/0.85)
Δυσλιπιδαιμία (TG ≥150 mg/dL ή HDL <35/39 mg/dL)
Υπέρταση ≥140/90 mmHg
Μικρολευκωματινουρία ≥20 mcg/min ή ≥30 mg/24h

📌 Σχόλια:

Τα κριτήρια IDF είναι πιο ευαίσθητα για μη Ευρωπαίους πληθυσμούς.
Η γλυκόζη νηστείας ≥100 mg/dL θεωρείται πρώιμη εκδήλωση ινσουλινοαντίστασης.
Η μείωση της HDL και η αύξηση των TG είναι δείκτες αθηρογόνου δυσλιπιδαιμίας.
Η γ-GT δεν περιλαμβάνεται επίσημα στα διαγνωστικά κριτήρια, αλλά αποτελεί σημαντικό βιοδείκτη μεταβολικής επιβάρυνσης (θα επανέλθουμε στις εξετάσεις παρακάτω).

6. Εργαστηριακές Εξετάσεις

Οι εξετάσεις που σχετίζονται με το μεταβολικό σύνδρομο περιλαμβάνουν:

Παράμετρος	Φυσιολογικές Τιμές	Διαγνωστικό Όριο
Γλυκόζη νηστείας (FPG)	70–99 mg/dL	≥100 mg/dL
Τριγλυκερίδια (TG)	<150 mg/dL	≥150 mg/dL
HDL Χοληστερόλη	>40 mg/dL (Άνδρες), >50 mg/dL (Γυναίκες)	<40/<50 mg/dL
Αρτηριακή Πίεση	<130/85 mmHg	≥130/85 mmHg
Περίμετρος Μέσης	<102 cm (Άνδρες), <88 cm (Γυναίκες)	>102/>88 cm

🧪 Προηγμένες Εξετάσεις – Παθοφυσιολογική Εκτίμηση

Κατηγορία	Εξέταση	Τι Δείχνει	Παθολογικά Ευρήματα
Γλυκαιμικός Έλεγχος	HbA1c	Μέσος όρος γλυκόζης 3 μηνών	5.7–6.4% (προδιαβήτης)
	OGTT	Δυναμική απάντηση γλυκόζης	2h >140 = IGT, >200 = ΣΔΤ2
	Ινσουλίνη νηστείας	Εκτίμηση ινσουλινοέκκρισης	>15 μIU/mL
	HOMA-IR	Ινσουλινοαντίσταση	>2.5–3.0
Λιπιδαιμικός Έλεγχος	Non-HDL	Σύνολο αθηρογόνων λιπιδίων	>130 mg/dL
	ApoB	Αθηρογόνος φορτίο	>90 mg/dL
	ApoA1	Αντι-αθηρογόνος δείκτης	<120 mg/dL
Ηπατικός Έλεγχος	γ-GT	Δείκτης για NAFLD & οξειδωτικό stress	>35–40 U/L
	ALT / AST	Ηπατική φλεγμονή/κυτταρόλυση	ALT > AST (σε NAFLD)
Φλεγμονώδεις δείκτες	hs-CRP	Υποκλινική φλεγμονή	>2.0 mg/L
	IL-6 / TNF-α	Φλεγμονώδη προφίλ (προηγμένες)	↑ σε σπλαχνική παχυσαρκία
Νεφρική Λειτουργία	eGFR / Κρεατινίνη	Νεφρική λειτουργία	↓ eGFR ή ↑ Cr
	Μικροαλβουμίνη	Αγγειακή/νεφρική βλάβη	>30 mg/24h
Μεταβολικοί δείκτες	Ουρικό Οξύ	Μεταβολική επιβάρυνση	>6.5–7.0 mg/dL
Ορμονικός Έλεγχος	Τεστοστερόνη (άνδρες)	Χαμηλή = αυξημένος CV κίνδυνος	<300 ng/dL
	TSH	Εντοπισμός υποθυρεοειδισμού	>4.0 mIU/L

📌 HOMA-IR = (Γλυκόζη νηστείας [mg/dL] × Ινσουλίνη νηστείας [μIU/mL]) ÷ 405

Τιμές HOMA-IR >2.5–3.0 → ισχυρή ένδειξη ινσουλινοαντίστασης

Σε προχωρημένο NAFLD μπορεί να αυξάνονται ALT/AST, ενώ η γ-GT αυξάνεται νωρίτερα και είναι πιο ευαίσθητη

🫀 Ειδική Ενότητα: Καρδιά και Μεταβολικό Σύνδρομο

Το μεταβολικό σύνδρομο αποτελεί έναν υψηλού κινδύνου προγνωστικό δείκτη για καρδιαγγειακή νόσο, καθώς συνδυάζει παράγοντες που συμβάλλουν στην επιτάχυνση της αθηρωμάτωσης, της ενδοθηλιακής δυσλειτουργίας, και της συστηματικής φλεγμονής.

🔬 Παθογενετικοί Μηχανισμοί:

Ινσουλινοαντίσταση & υπερινσουλιναιμία → ενίσχυση συμπαθητικού, κατακράτηση νατρίου, ↑ πίεση
Αθηρογόνος δυσλιπιδαιμία → ↑ TG, ↓ HDL, ↑ sd-LDL
Υπέρταση & σπλαχνικό λίπος → αύξηση φορτίου στην καρδιά
Φλεγμονώδης αντίδραση → ↑ CRP, IL-6, TNF-α → επιτάχυνση αθηρωμάτωσης
Οξειδωτικό stress & αυξημένη γ-GT → συμβολή σε καρδιακή μικροαγγειοπάθεια

⚠️ Κλινικά Στοιχεία:

Το MetS διπλασιάζει τον κίνδυνο εμφράγματος του μυοκαρδίου (MI)
Ο κίνδυνος καρδιογενούς θνησιμότητας είναι αυξημένος έως και 3 φορές
Αυξημένα επίπεδα γ-GT έχουν προγνωστική αξία για στεφανιαία νόσο

📊 Πίνακας – Επίπτωση Καρδιαγγειακής Νόσου στο Μεταβολικό Σύνδρομο

Παράμετρος	Επίδραση στην Καρδιά
Ινσουλινοαντίσταση	Ενδοθηλιακή δυσλειτουργία, υπερτροφία κοιλίας
Δυσλιπιδαιμία	Αθηρωμάτωση, σχηματισμός πλακών
Υπέρταση	Μείωση διατασιμότητας αγγείων
Φλεγμονώδεις δείκτες	Χρόνια αγγειακή βλάβη
γ-GT ↑	Δείκτης οξειδωτικού stress & φλεγμονής

🩸 Ειδική Ενότητα: Μεταβολικό Σύνδρομο και Διαβήτης Τύπου 2

Η εξέλιξη του μεταβολικού συνδρόμου προς σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2 (ΣΔΤ2) είναι ιδιαίτερα συχνή. Η ινσουλινοαντίσταση αποτελεί το πρώτο βήμα της παθολογικής πορείας που καταλήγει σε β-κυτταρική εξάντληση και υπεργλυκαιμία.

🔁 Από Ινσουλινοαντίσταση → ΣΔΤ2

Στάδιο 1: Υπερινσουλιναιμία – HOMA-IR >2.5
Στάδιο 2: Αδυναμία αντιρρόπησης – ↑ γλυκόζη νηστείας >100 mg/dL
Στάδιο 3: Διάγνωση ΣΔΤ2 – HbA1c ≥6.5% ή OGTT 2h >200 mg/dL

🧪 Βιοδείκτες – Παρακολούθηση:

Εξέταση	Τι δείχνει	Τιμή
Ινσουλίνη νηστείας	Ανταπόκριση σε γλυκόζη	↑ >15 μIU/mL
HOMA-IR	Δείκτης αντίστασης	>2.5–3.0
HbA1c	Μέση γλυκαιμία 3 μηνών	5.7–6.4% (IFG)
OGTT	Δυναμική απάντηση	2h >140–199 = IGT
γ-GT	Συσχέτιση με ΣΔΤ2 & NAFLD	↑ >35 U/L

📌 Η αύξηση της γ-GT αποτελεί ανεξάρτητο δείκτη κινδύνου για εμφάνιση ΣΔΤ2, ανεξάρτητα από BMI ή ALT.

📌 Κλινικά Ευρήματα

Οι ασθενείς με μεταβολικό σύνδρομο έχουν 5πλάσιο κίνδυνο ανάπτυξης ΣΔΤ2
Το NAFLD είναι επίσης ανεξάρτητος παράγοντας κινδύνου για διαβήτη
Η αντιμετώπιση του συνδρόμου καθυστερεί ή προλαμβάνει την εγκατάσταση ΣΔΤ2

💊 Θεραπευτικές Στρατηγικές για Καρδιοπροστασία και Αντιμετώπιση του Διαβήτη

Κατηγορία	Φάρμακα	Κύρια Οφέλη
Μετφορμίνη	Glucophage	Μείωση γλυκόζης & ινσουλινοαντίστασης
GLP-1 αγωνιστές	Ozempic, Trulicity	Απώλεια βάρους, ↓ HbA1c, ↓ CV θνησιμότητα
SGLT2 αναστολείς	Dapagliflozin	Καρδιοπροστασία, ↓ HFrEF
Στατίνες	Atorvastatin	↓ LDL, ↓ CV risk
ACEi / ARB	Ramipril, Telmisartan	Αντιυπερτασικά + Νεφροπροστασία

✅ Συμπέρασμα (με εστίαση στην καρδιά και τον διαβήτη):

Το μεταβολικό σύνδρομο δεν είναι απλώς ένα “πρώιμο προειδοποιητικό σημάδι”, αλλά ένας κεντρικός παράγοντας πρόκλησης καρδιαγγειακής νόσου και διαβήτη τύπου 2. Η ινσουλινοαντίσταση, το λιπώδες ήπαρ, η υπέρταση και οι δυσλιπιδαιμίες λειτουργούν αθροιστικά, επηρεάζοντας τον καρδιομεταβολικό άξονα.

Η συστηματική πρόληψη μέσω σωστής διατροφής, φυσικής άσκησης και φαρμακοθεραπείας μπορεί να ανακόψει την πορεία προς έμφραγμα και ΣΔΤ2.

7. Επιδημιολογία και Κλινικές Επιπλοκές του Μεταβολικού Συνδρόμου

Το μεταβολικό σύνδρομο παρουσιάζει εκρηκτική αύξηση παγκοσμίως, με ποσοστά που κυμαίνονται μεταξύ 20–35% στον γενικό ενήλικο πληθυσμό και άνω του 60% σε υπέρβαρα ή παχύσαρκα άτομα.

🔍 Συχνότητα:

ΗΠΑ: ~35% των ενηλίκων
Ευρώπη: ~20–30%, αυξητική τάση σε νεαρότερες ηλικίες
Ελλάδα: πάνω από 25% στους άνδρες >40 ετών
Παιδιά/Έφηβοι: ~8–12% (ιδιαίτερα σε παχυσαρκία)

⚠️ Κύριες Κλινικές Επιπλοκές:

Σακχαρώδης Διαβήτης Τύπου 2 (ΣΔΤ2)
- Η ινσουλινοαντίσταση οδηγεί σε σταδιακή εξάντληση των β-κυττάρων του παγκρέατος.
- Ο κίνδυνος εμφάνισης ΣΔΤ2 αυξάνεται >5 φορές σε άτομα με μεταβολικό σύνδρομο.
Καρδιαγγειακή Νόσος (ΚΑΝ, έμφραγμα, αγγειακό εγκεφαλικό επεισόδιο)
- Αθηρογόνες λιποπρωτεΐνες (↑ TG, ↓ HDL), υπέρταση και φλεγμονώδης κατάσταση
- Ο κίνδυνος για έμφραγμα του μυοκαρδίου διπλασιάζεται.
Μη Αλκοολική Λιπώδης Νόσος του Ήπατος (NAFLD)
- Η πιο συχνή ηπατοπάθεια στις δυτικές χώρες.
- Η γ-GT είναι πρώιμος δείκτης κινδύνου.
Πολυκυστικές Ωοθήκες (PCOS)
- Στενά συνδεδεμένες με ινσουλινοαντίσταση, δυσλιπιδαιμία και παχυσαρκία.
- Συχνά, PCOS και μεταβολικό σύνδρομο συνυπάρχουν.
Χρόνια Νεφρική Νόσος (ΧΝΝ)
- Αυξημένη λευκωματουρία και ταχύτερη έκπτωση της νεφρικής λειτουργίας
- Η υπερουριχαιμία και η γλυκοτοξικότητα συμβάλλουν στη βλάβη.
Αναπνευστικά προβλήματα
- Σύνδρομο υπνικής άπνοιας σχετίζεται με κοιλιακή παχυσαρκία.
- Επιδεινώνει την υπέρταση και το προφίλ ινσουλίνης.

8. Μεταβολικό Σύνδρομο σε Παιδιά και Εφήβους

Το φαινόμενο παρατηρείται με αυξανόμενη συχνότητα λόγω παχυσαρκίας και καθιστικής ζωής.

Κριτήρια (IDF για παιδιά):

Ηλικία ≥10 ετών
Κεντρική παχυσαρκία (μέση >90η εκατοστιαία θέση)
Τουλάχιστον 2 από:
- TG ≥150 mg/dL
- HDL <40 mg/dL
- Πίεση ≥130/85 mmHg
- Γλυκόζη ≥100 mg/dL

📌 Η διάγνωση απαιτεί προσοχή λόγω φυσιολογικών μεταβολών της εφηβείας.

Επιπλοκές:

Πρώιμη εμφάνιση ΣΔΤ2 και λιπώδους ήπατος
Διαταραχές εμμήνου ρύσεως στα κορίτσια
Ψυχολογικές επιπτώσεις (αυτοεκτίμηση, κατάθλιψη)

9. Μεταβολικό Σύνδρομο στην Εγκυμοσύνη

Η εγκυμοσύνη αποτελεί φυσιολογική κατάσταση ινσουλινοαντίστασης. Ωστόσο, σε γυναίκες με προϋπάρχουσα παχυσαρκία ή προδιαβήτη, το μεταβολικό σύνδρομο αυξάνει τον κίνδυνο:

Γλυκαιμίας κύησης (GDM)
Υπέρτασης κύησης / προεκλαμψίας
Μεγάλου εμβρύου (macrosomia)
Καισαρικής τομής, περιγεννητικών επιπλοκών

📌 Η γ-GT στην κύηση έχει συσχετιστεί με αυξημένο κίνδυνο GDM και καρδιομεταβολικές επιπλοκές στο παιδί (epigenetic programming).

10. Θεραπεία του Μεταβολικού Συνδρόμου

Η θεραπευτική προσέγγιση είναι πολυπαραγοντική και εξατομικευμένη. Περιλαμβάνει:

10.1. Διατροφή

📌 Κύριοι στόχοι:

Απώλεια βάρους (5–10%)
Μείωση λιπώδους ήπατος
Βελτίωση ινσουλινοευαισθησίας

✅ Μεσογειακή διατροφή

Πλούσια σε ελαιόλαδο, ψάρια, λαχανικά
Βελτιώνει το λιπιδαιμικό προφίλ και μειώνει το NAFLD

✅ DASH (Dietary Approaches to Stop Hypertension)

Ειδικά σε συνδυασμό με υπέρταση
Περιορισμός νατρίου, αύξηση καλίου/μαγνησίου

✅ Low-carb / χαμηλό γλυκαιμικό φορτίο

Χρήσιμο σε ΣΔΤ2 και σοβαρή ινσουλινοαντίσταση
Προσοχή σε υποπρωτεΐνωση και έλλειψη ινών

10.2. Φαρμακευτική αγωγή

Κατηγορία	Φάρμακα	Ενδείξεις
Μετφορμίνη	Glucophage	ΣΔΤ2, προδιαβήτης, PCOS
GLP-1 αγωνιστές	Ozempic, Trulicity	Παχυσαρκία, ΣΔΤ2, λιπώδες ήπαρ
Στατίνες	Atorvastatin, Rosuvastatin	Δυσλιπιδαιμία
Αναστολείς SGLT2	Empagliflozin	ΣΔΤ2 + ΚΑΝ
Αντιυπερτασικά	ACEi/ARB, CCB	Υπέρταση
Βιταμίνη D	Χαμηλά επίπεδα, NAFLD, έγκυες

📌 Η γ-GT μπορεί να μειωθεί με απώλεια βάρους, μετφορμίνη, βιταμίνη Ε, και ηπατοπροστατευτικά (π.χ. UDCA, silibinin).

11. Πρόληψη και Follow-Up του Μεταβολικού Συνδρόμου

Η πρόληψη του μεταβολικού συνδρόμου απαιτεί πολυεπίπεδη προσέγγιση τόσο σε ατομικό όσο και σε πληθυσμιακό επίπεδο.

Α. Ατομική Πρόληψη

📏 Διατήρηση φυσιολογικού σωματικού βάρους
🚶‍♂️ Τακτική φυσική δραστηριότητα (τουλάχιστον 150 λεπτά/εβδομάδα)
🥗 Υγιεινή διατροφή (μεσογειακή, χαμηλού γλυκαιμικού δείκτη)
🚭 Αποφυγή καπνίσματος και υπερβολικής κατανάλωσης αλκοόλ
🧘‍♀️ Μείωση στρες (ύπνος, mindfulness, ψυχολογική υποστήριξη)

Β. Πρωτοβάθμια Ιατρική Παρακολούθηση (Follow-up)

Ετήσιος έλεγχος γλυκόζης νηστείας, HbA1c, λιπιδαιμικού προφίλ
Μέτρηση περιμέτρου μέσης, αρτηριακής πίεσης
Έλεγχος γ-GT, ALT, και υπερηχογράφημα ήπατος όπου ενδείκνυται
Εκτίμηση καρδιομεταβολικού κινδύνου (π.χ. SCORE2, Framingham)

📌 Σε άτομα με προϋπάρχον μεταβολικό σύνδρομο, συνιστάται εξαμηνιαία παρακολούθηση των κύριων μεταβολικών δεικτών.

12. ❓ Συχνές Ερωτήσεις (FAQ)

Ποια είναι τα πρώτα συμπτώματα του μεταβολικού συνδρόμου;

Συνήθως είναι σιωπηλό. Μπορεί να εμφανιστούν υπέρταση, αυξημένο βάρος στην κοιλιακή χώρα, κόπωση, λιπώδες ήπαρ, ή διαταραχές στην περίοδο (PCOS).

Η γ-GT αρκεί για διάγνωση NAFLD;

Όχι, η γ-GT είναι δείκτης υποψίας, αλλά απαιτείται υπερηχογράφημα ήπατος. Συχνά είναι αυξημένη πριν από την ALT.

Μπορεί το μεταβολικό σύνδρομο να αντιστραφεί;

Ναι! Με απώλεια βάρους, διατροφή, άσκηση και συστηματική ιατρική παρακολούθηση, μπορεί να υποστραφεί πλήρως.

Υπάρχει ειδική θεραπεία για ινσουλινοαντίσταση;

Η μετφορμίνη είναι φάρμακο πρώτης γραμμής, αλλά σημαντικότερος είναι ο συνδυασμός διατροφής και φυσικής δραστηριότητας.

Πότε να υποπτευθώ μεταβολικό σύνδρομο;

Όταν συνυπάρχουν ≥3 από: κοιλιακή παχυσαρκία, αυξημένα TG, μειωμένη HDL, υπέρταση και αυξημένη γλυκόζη νηστείας.

Τι είναι το μεταβολικό σύνδρομο;

Πρόκειται για ένα σύνολο μεταβολικών διαταραχών που περιλαμβάνουν κοιλιακή παχυσαρκία, υπέρταση, υπεργλυκαιμία, αυξημένα τριγλυκερίδια και μειωμένη HDL χοληστερόλη. Η συνύπαρξη αυτών αυξάνει τον κίνδυνο για καρδιαγγειακή νόσο, διαβήτη τύπου 2 και λιπώδες ήπαρ.

Ποιος είναι ο βασικός μηχανισμός του συνδρόμου;

Η ινσουλινοαντίσταση είναι ο θεμελιώδης παθοφυσιολογικός μηχανισμός. Οι ιστοί δεν αποκρίνονται επαρκώς στην ινσουλίνη, οδηγώντας σε υπερινσουλιναιμία, υπεργλυκαιμία, λιπιδαιμικές διαταραχές και υπέρταση.

Ποιος είναι ο ρόλος της γ-GT στο μεταβολικό σύνδρομο;

Η γ-GT είναι ένζυμο που σχετίζεται με οξειδωτικό στρες και ηπατική δυσλειτουργία. Αυξημένα επίπεδα της συνδέονται με ινσουλινοαντίσταση, NAFLD και αυξημένο καρδιομεταβολικό κίνδυνο.

Πώς σχετίζεται το λιπώδες ήπαρ με το σύνδρομο;

Το NAFLD (μη αλκοολική λιπώδης νόσος του ήπατος) είναι η ηπατική εκδήλωση του μεταβολικού συνδρόμου. Σχεδόν 70–90% των ασθενών με NAFLD πληρούν τα κριτήρια του συνδρόμου.

Ποια είναι τα διαγνωστικά κριτήρια;

Τα πιο ευρέως χρησιμοποιούμενα κριτήρια είναι του NCEP ATP III: ≥3 από 5 (κοιλιακή παχυσαρκία, ↑ TG, ↓ HDL, ↑ πίεση, ↑ γλυκόζη νηστείας).

Το μεταβολικό σύνδρομο θεραπεύεται;

Μπορεί να αναστραφεί ή να βελτιωθεί σημαντικά με απώλεια βάρους, σωστή διατροφή, φυσική δραστηριότητα και φαρμακευτική αγωγή όπου χρειάζεται.

Τι είναι η ινσουλινοαντίσταση και πώς μετράται;

Είναι η μειωμένη δράση της ινσουλίνης στους ιστούς. Μετριέται έμμεσα με HOMA-IR ή κλινικά με OGTT με ινσουλίνη. Τιμές HOMA-IR >2.5 θεωρούνται παθολογικές.

Ποια φάρμακα χρησιμοποιούνται;

Μετφορμίνη, GLP-1 αγωνιστές (Ozempic), στατίνες, SGLT2 αναστολείς και αντιυπερτασικά. Σε ορισμένες περιπτώσεις, ενδείκνυνται και ηπατοπροστατευτικά.

Μπορούν τα παιδιά να έχουν μεταβολικό σύνδρομο;

Ναι, ιδιαίτερα παχύσαρκα παιδιά και έφηβοι. Απαιτείται προσαρμοσμένη διάγνωση με βάση τις εκατοστιαίες θέσεις.

Υπάρχει σχέση με το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών (PCOS);

Ναι. Οι γυναίκες με PCOS έχουν αυξημένο επιπολασμό μεταβολικού συνδρόμου λόγω κοινής ρίζας ινσουλινοαντίστασης.

Ποιος είναι ο καλύτερος τρόπος πρόληψης;

Απώλεια σπλαχνικού λίπους μέσω υγιεινής διατροφής (μεσογειακή), άσκησης και αποφυγής καθιστικής ζωής, αλκοόλ και καπνίσματος.

Πώς σχετίζεται το σύνδρομο με τα καρδιαγγειακά νοσήματα;

Μέσω υπέρτασης, αθηρογόνου δυσλιπιδαιμίας, χρόνιου φλεγμονώδους φορτίου και προθρομβωτικής κατάστασης. Ο κίνδυνος εμφράγματος διπλασιάζεται.

Τι δείχνει η γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη στο σύνδρομο;

Η HbA1c δείχνει τον μέσο όρο γλυκόζης 3 μηνών. Τιμές ≥5.7% είναι συμβατές με προδιαβήτη – συχνά παρόν σε μεταβολικό σύνδρομο.

Χρειάζεται υπερηχογράφημα ήπατος σε όλους;

Σε παρουσία αυξημένης γ-GT, ALT ή κοιλιακής παχυσαρκίας, συνιστάται υπερηχογράφημα για ανίχνευση NAFLD.

Ποια είναι η πρόγνωση του συνδρόμου χωρίς θεραπεία;

Αυξημένος κίνδυνος για εμφάνιση ΣΔΤ2, ηπατικής ίνωσης, στεφανιαίας νόσου, εγκεφαλικού και καρδιομεταβολικής θνησιμότητας.

13. 📚 Βιβλιογραφία

Grundy SM. Metabolic Syndrome Pandemic. Circulation. 2008;117(4):628-635.
Alberti KG, et al. Harmonizing the Metabolic Syndrome. Circulation. 2009;120(16):1640-1645.
Marchesini G et al. NAFLD and the Metabolic Syndrome. Diabetes. 2005;54(4):934–939.
Ryu S, et al. γ-GT as a Predictor of Metabolic Syndrome. Clin Chem Lab Med. 2007;45(4):535–540.
Expert Panel on Detection, Evaluation, and Treatment of High Blood Cholesterol in Adults. JAMA. 2001.
ΕΔΔΥΠΠΥ – Ελληνικό Δίκτυο Υγιών Πόλεων. https://www.eddyppy.gr
Ιατρική Εταιρεία Παχυσαρκίας Ελλάδας (ΙΕΠΕ) – https://www.iepe.gr
Chalasani N, et al. The diagnosis and management of NAFLD. Hepatology. 2018;67(1):328–357.
🔚 Συμπέρασμα
Το μεταβολικό σύνδρομο αποτελεί προειδοποιητικό σήμα σοβαρών παθολογικών καταστάσεων, με ινσουλινοαντίσταση και λιπώδες ήπαρ στον πυρήνα της παθογένειάς του. Η γ-GT αναδεικνύεται ως ένας πρώιμος, αλλά συχνά παραγνωρισμένος δείκτης. Η έγκαιρη αναγνώριση, η συνολική εκτίμηση του κινδύνου και η στοχευμένη παρέμβαση μπορούν να προλάβουν ή να αναστρέψουν την εξέλιξη της νόσου.
ΠΑΤΗΣΤΕ ΕΔΩ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΛΗΡΗ ΚΑΤΑΛΟΓΟ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΜΑΣ ΚΑΙ ΖΗΤΗΣΤΕ ΜΑΣ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΣΑΣ ΕΝΔΙΑΦΕΡΕΙ !!
https://mikrobiologikolamia.gr/katalogos-eksetaseon/

Παντελής Αναγνωστόπουλος

24/Jun/2025

Τι είναι η εζετιμίμπη (Ezetrol);

Η εζετιμίμπη είναι ένας υπολιπιδαιμικός παράγοντας που ανήκει στην κατηγορία των αναστολέων απορρόφησης χοληστερόλης.

Μηχανισμός δράσης:
Δρα επιλεκτικά στον διαμεταφορέα NPC1L1, ο οποίος εντοπίζεται στα εντερικά επιθηλιακά κύτταρα και μεσολαβεί την πρόσληψη της διαιτητικής χοληστερόλης. Με την αναστολή αυτού του διαμεταφορέα, μειώνεται η ποσότητα χοληστερόλης που απορροφάται από το λεπτό έντερο και εισέρχεται στην κυκλοφορία.
Κύρια αποτελέσματα:
- Μείωση της LDL-χοληστερόλης στο πλάσμα κατά περίπου 18–25% όταν χορηγείται ως μονοθεραπεία.
- Σε συνδυασμό με στατίνη μπορεί να προσθέσει επιπλέον 15–30% μείωση LDL, φθάνοντας συνολική μείωση έως και 50–60%.
Ενδείξεις χρήσης:
- Πρωτοπαθής υπερχοληστερολαιμία, είτε ως μονοθεραπεία (σε ασθενείς που δεν αντέχουν στατίνες) είτε σε συνδυασμό με στατίνες.
- Οικογενής υπερχοληστερολαιμία τύπου IIa, για να επιτευχθούν αυστηρότεροι στόχοι LDL.
- Μικτές δυσλιπιδαιμίες, όταν απαιτείται περαιτέρω βελτίωση λιπιδικού προφίλ.
Χημική δομή:
Μοριακός τύπος: C₂₄H₂₁F₂NO₃
Το μόριο περιλαμβάνει δύο αρωματικούς δακτυλίους, ένα φθοριωμένο τμήμα και ένα ετεροκυκλικό αμινο-υποκατεστημένο τμήμα, που ευνοούν τη δέσμευση στον NPC1L1.
Φαρμακοκινητική:
- Βιοδιαθεσιμότητα ~35–65% (χωρίς σημαντική επίδραση από τα γεύματα).
- Χρόνος ημίσειας ζωής ~22 ώρες, επιτρέπει ημερήσια δόση 10 mg.
- Εντεροηπατική ανακυκλοφορία: το φάρμακο απεκκρίνεται μέσω της χολής και επαναρροφάται.

Συνολικά, η εζετιμίμπη αποτελεί πολύτιμο εργαλείο για τον έλεγχο της LDL-χοληστερόλης, ιδιαίτερα όταν οι στατίνες δεν αρκούν ή δεν είναι ανεκτές.

Παράμετρος	Περιγραφή
Μηχανισμός Δράσης	Αναστολή NPC1L1 στον εντερικό βλεννογόνο → μειωμένη απορρόφηση χοληστερόλης
Τυπική Δοσολογία	10 mg μία φορά την ημέρα (χωρίς σημαντική επίδραση των γευμάτων)
Μονοθεραπεία	Μείωση LDL-χοληστερόλης κατά 18–25%
Συνδυασμός με Στατίνες	Πρόσθετη μείωση LDL 15–30% (συνολική μείωση έως 50–60%)
Φαρμακοκινητική	Ημιζωή ~22 ώρες, βιοδιαθεσιμότητα 35–65%, εντεροηπατική ανακυκλοφορία
Κύριες Παρενέργειες	Κεφαλαλγία, διάρροια/δυσκοιλιότητα, μυαλγίες, αύξηση ηπατικών ενζύμων
Αλληλεπιδράσεις	Warfarin (παρακολούθηση INR), φιμπράτες (αυξημένος κίνδυνος χοληλιθίασης)
Έλεγχος Λιπιδίων	4–12 εβδ. μετά την έναρξη/αλλαγή δόσης, μετά κάθε 6–12 μήνες
Έλεγχος AST/ALT	Πριν από την έναρξη, επανέλεγχος σε 8–12 εβδ., στη συνέχεια ανάλογα με κλινική εικόνα

Κύριες Χρήσεις της Εζετιμίμπης (Ezetrol)

Μονοθεραπεία σε πρωτοπαθή υπερχοληστερολαιμία
- Για ασθενείς που δεν ανέχονται στατίνες ή όταν, παρά τη βέλτιστη δόση στατινών, το επίπεδο LDL παραμένει υψηλότερο από τους στόχους.
Συνδυαστική θεραπεία με στατίνες
- Ενίσχυση της υπολιπιδαιμικής δράσης: η εζετιμίμπη προσθέτει 15–25% επιπλέον μείωση LDL πάνω στην ήδη υπάρχουσα από τη στατίνη.
Οικογενής υπερχοληστερολαιμία τύπου IIa (Familial Hypercholesterolemia)
- Συχνά συνδυάζεται με στατίνες (και άλλους παράγοντες όπως φιμπράτες ή PCSK9 αναστολείς) για την επίτευξη αυστηρών στόχων LDL σε κληρονομικές μορφές υπερχοληστερολαιμίας.
Συμπληρωματική χρήση σε άλλες διαταραχές των λιπιδίων
- Όταν απαιτείται περαιτέρω μείωση ολικής χοληστερόλης σε μικτές δυσλιπιδαιμίες, ειδικά σε ασθενείς με αυξημένα τριγλυκερίδια.
Συνδυασμοί fixed-dose
- Διατίθεται σε συνδυασμό (στατίνη + εζετιμίμπη) σε ένα δισκίο, διευκολύνοντας τη συμμόρφωση σε μακροχρόνια θεραπεία.

Σημείωση: Η επιλογή της εζετιμίμπης ως μονοθεραπείας ή σε συνδυασμό πρέπει πάντα να βασίζεται στα ατομικά λιπιδαιμικά προφίλ, τους καρδιαγγειακούς κινδύνους και την ανοχή του ασθενούς, σύμφωνα με τις κατευθυντήριες οδηγίες του ιατρού.

εζετιμίμπη δράση

Η εζετιμίμπη μειώνει τα επίπεδα χοληστερόλης στο αίμα λειτουργώντας ως εξής:

Στόχευση του διαμεταφορέα NPC1L1
Στο βλεννογόνο του λεπτού εντέρου (κυρίως στην περιοχή του δωδεκαδακτύλου και του εδάφους της νήστιδας) υπάρχει ο διαμεταφορέας χοληστερόλης NPC1L1. Η εζετιμίμπη δένεται επιλεκτικά σε αυτόν τον διαμεταφορέα, εμποδίζοντας την πρόσληψη χοληστερόλης από το διαιτητικό λίπος και τη χολή.
Μείωση διατροφικής απορρόφησης χοληστερόλης
Με τον αποκλεισμό του NPC1L1, μόνο περίπου το 50% της χοληστερόλης από την τροφή και τη χολή μπορεί να περάσει μέσα στα εντερικά κύτταρα· συνεπώς μειώνεται η ποσότητα χοληστερόλης που εισέρχεται στην κυκλοφορία.
Πτώση των επιπέδων LDL στο πλάσμα
Λιγότερη χοληστερόλη εισέρχεται στο αίμα → μειωμένη προσφορά προς το ήπαρ → αύξηση της έκφρασης των ηπατικών υποδοχέων LDL → μεγαλύτερη απομάκρυνση LDL σωματιδίων από την κυκλοφορία.
Σταθερότητα σύνθεσης χοληστερόλης στο ήπαρ
Επειδή μειώνεται η χοληστερόλη που φτάνει στο ήπαρ, ενεργοποιείται ένας ελαφρύς μηχανισμός ανάδρασης (up-regulation της HMG-CoA ρεδουκτάσης). Ως αποτέλεσμα, όταν η εζετιμίμπη χορηγείται σε μονοθεραπεία, η ελάττωση της LDL φτάνει περίπου στο 18–25%. Όταν όμως συνδυάζεται με στατίνη (που αναστέλλει την HMG-CoA ρεδουκτάση), το αποτέλεσμα είναι πιο ισχυρό (μείωση LDL έως και 50–60%).
Εντεροηπατική κυκλοφορία
Η εζετιμίμπη υπόκειται σε μικρή εντεροηπατική ανακυκλοφορία, πράγμα που της προσδίδει σχετικά μακρύ χρόνο ημίσειας ζωής (~22 ώρες) και επιτρέπει την καθημερινή χορήγηση μιας δόσης 10 mg.

Συνοψίζοντας, η εζετιμίμπη παρεμποδίζει την απορρόφηση χοληστερόλης στο έντερο, οδηγώντας σε μειωμένα επίπεδα LDL στο αίμα, ιδιαίτερα όταν συνδυάζεται με στατίνες.

Εργαστηριακές Εξετάσεις για Ασθενείς υπό Εζετιμίμπη

(Ezetrol)

Προκειμένου να αξιολογηθεί η ασφάλεια και η αποτελεσματικότητα της εζετιμίμπης, συνιστώνται οι ακόλουθες εξετάσεις:

Βασικός Λιπιδαιμικός Έλεγχος (Lipid Panel)
- Ολικά λιπίδια, LDL-χοληστερόλη, HDL-χοληστερόλη, τριγλυκερίδια.
- Χρονοδιάγραμμα :
  - Πριν την έναρξη θεραπείας.
  - 4–12 εβδομάδες μετά την έναρξη ή μετά από σημαντική αλλαγή δοσολογίας.
  - Έπειτα κάθε 6–12 μήνες, ανάλογα με την κλινική σταθερότητα.
Ηπατικά Ενζυμογόνα (AST, ALT)
- Αξιολόγηση ηπατικής λειτουργίας, ιδιαίτερα σε ασθενείς με ήδη υπάρχουσες ηπατικές παθήσεις.
- Χρονοδιάγραμμα :
  - Βασική μέτρηση πριν την έναρξη.
  - Επανέλεγχος εντός 8–12 εβδομάδων.
  - Στη συνέχεια, ανάλογα με την κλινική εικόνα (συνήθως ετησίως).
Κρεατινική φωσφοκινάση (CK)
- Σε περίπτωση συνδυασμού με στατίνη ή στην εμφάνιση μυαλγιών.
- Χρονοδιάγραμμα :
  - Μόνο αν εμφανιστούν συμπτώματα μυϊκού πόνου ή αδυναμίας.
Νεφρική Λειτουργία (Κρεατινίνη, GFR)
- Γενικά δεν επηρεάζεται από εζετιμίμπη· απαιτείται μόνο σε ασθενείς με χρόνια νεφρική νόσο.
Γλυκαιμία & Γλυκοζυλιωμένη Αιμοσφαιρίνη (HbA1c)
- Σε διαβητικούς ή σε ασθενείς υψηλού κινδύνου, καθότι η βελτίωση λιπιδίων συχνά συνοδεύεται από αλλαγές στο μεταβολισμό.

Συμβουλή Κλινικής Παρακολούθησης:
Όλες οι εξετάσεις πρέπει να συσχετίζονται με την κλινική εικόνα και το καρδιαγγειακό προφίλ.
Ενημερώστε τον ιατρό σας αμέσως σε περίπτωση ανεξήγητης κόπωσης, ίκτερου ή μυϊκού πόνου.

Δοσολογία και Τρόπος Λήψης

Δοσολογία και Τρόπος Λήψης Εζετιμίμπης (Ezetrol)
1. Τυπική δόση
- 10 mg (1 δισκίο) μία φορά την ημέρα.
2. Χρόνος λήψης
- Μπορεί να λαμβάνεται με ή χωρίς τροφή, χωρίς σημαντική διαφορά στη βιοδιαθεσιμότητα.
- Συνιστάται σταθερή ώρα κάθε μέρα (π.χ. πρωί μετά το πρωινό), για καλύτερη συμμόρφωση.
3. Όταν συνδυάζεται με στατίνη
- Η εζετιμίμπη μπορεί να χορηγηθεί ταυτόχρονα με τη στατίνη (π.χ. ατορβαστίνη), είτε σταθερά π.χ. πριν το βραδινό γεύμα.
- Fixed-dose συνδυασμοί: υπάρχουν δισκία που περιέχουν εζετιμίμπη + στατίνη σε ένα χάπι, διευκολύνοντας τη λήψη.
4. Παράλειψη δόσης
- Εάν ξεχάσετε τη δόση της ημέρας, πάρτε το χάπι όσο το θυμηθείτε, εκτός αν πλησιάζει ο χρόνος για την επόμενη δόση.
- Μην πάρετε διπλή δόση για να αναπληρώσετε την ξεχασμένη.
5. Ειδικοί πληθυσμοί
- Ηλικιωμένοι (>65 ετών): Δεν απαιτείται τροποποίηση της δόσης, εκτός αν υπάρχει σοβαρή ηπατική ανεπάρκεια.
- Νεφρική ανεπάρκεια: Δεν χρειάζεται προσαρμογή δόσης σε ήπιες έως μέτριες μορφές.
- Ηπατική δυσλειτουργία:
  - Μέτρια (Child-Pugh B): Συνιστάται προσοχή· ενδεχομένως χαμηλότερη δόση ή συχνότερη παρακολούθηση ηπατικών ενζύμων.
  - Σοβαρή (Child-Pugh C): Αντενδείκνυται.
6. Οδηγίες συμμόρφωσης
- Κρατήστε τα δισκία στην αρχική τους συσκευασία, σε δροσερό, ξηρό μέρος (θερμοκρασία δωματίου).
- Αποφύγετε το άμεσο ηλιακό φως και την υγρασία (όχι μπάνιο/κουζίνα).
- Διατηρήστε ημερολόγιο ή υπενθύμιση για σταθερή λήψη.
7. Παρακολούθηση
- Έλεγχος λιπιδίων 4–12 εβδομάδες μετά την έναρξη ή αλλαγή δοσολογίας.
- Έλεγχος ηπατικών ενζύμων (AST/ALT) πριν την έναρξη και μετά 8–12 εβδομάδες, ειδικά σε ηπατική νόσο.
Συμβουλή: Η σταθερή διάρκεια και ώρα χορήγησης βελτιώνει τη συμμόρφωση, ενώ ο τακτικός εργαστηριακός έλεγχος διασφαλίζει την αποτελεσματικότητα και την ασφάλεια της θεραπείας.

Η εζετιμίμπη (Ezetimibe) είναι ένας υπολιπιδαιμικός παράγοντας που μειώνει την απορρόφηση της χοληστερόλης από το λεπτό έντερο. Συχνά χρησιμοποιείται σε συνδυασμό με άλλα φάρμακα, κυρίως στατίνες, αλλά και με άλλες κατηγορίες. Παρακάτω θα βρεις αναλυτικά τους βασικούς συνδυασμούς της εζετιμίμπης με άλλα φάρμακα, με έμφαση στην αποτελεσματικότητα και τις πιθανές αλληλεπιδράσεις.

🧪 Συχνότεροι Συνδυασμοί Εζετιμίμπης με Άλλα Φάρμακα

💊 Φάρμακο / Κατηγορία	✅ Συνδυαστική Χρήση	📝 Παρατηρήσεις
Στατίνες (π.χ. σιμβαστατίνη)	Ναι ✅	Ενισχύεται η μείωση LDL. Παρακολούθηση μυοπάθειας.
Φιβράτες (π.χ. φαινοφιμπράτη)	Ναι ✅	Ασφαλής με φαινοφιμπράτη. Αποφυγή γεμφιβροζίλης.
Ρητίνες (χολεστυραμίνη)	Με Προσοχή ⚠️	Διαχωρισμός χορήγησης: 2 ώρες πριν ή 4 ώρες μετά.
PCSK9 αναστολείς (π.χ. evolocumab)	Ναι ✅	Πολύ αποτελεσματικός συνδυασμός, χωρίς αλληλεπιδράσεις.
Inclisiran (Leqvio)	Ναι ✅	Καλή συνεργία, χωρίς φαρμακοκινητικές αλληλεπιδράσεις.
Αντιπηκτικά (βαρφαρίνη)	Με Προσοχή ⚠️	Μπορεί να επηρεάσει το INR – απαιτείται παρακολούθηση.
Κυκλοσπορίνη	Με Προσοχή ⚠️	Αυξάνει τα επίπεδα εζετιμίμπης. Παρακολούθηση.
SGLT2 αναστολείς (π.χ. dapagliflozin)	Ναι ✅	Ασφαλής συνδυασμός. Καρδιοπροστατευτικός.
GLP-1 αγωνιστές (Ozempic)	Ναι ✅	Καμία σημαντική αλληλεπίδραση.
Αντισυλληπτικά	Ναι ✅	Δεν επηρεάζεται η δράση τους από την εζετιμίμπη.

⚠️ Προσοχή σε:

Ηπατική δυσλειτουργία: Όταν η εζετιμίμπη συνδυάζεται με στατίνες, πρέπει να παρακολουθούνται τα ηπατικά ένζυμα.
Μυαλγίες / ραβδομυόλυση: Ο κίνδυνος αυξάνεται σε συνδυασμό με στατίνες ή φαινοφιμπράτη, ιδιαίτερα σε ηλικιωμένους.
Συνδυασμός με γεμφιβροζίλη: Συνιστάται να αποφεύγεται, λόγω του υψηλού κινδύνου μυοπάθειας.

💊 Συνδυαστικά Εμπορικά Σκευάσματα στην Ελλάδα

Εμπορική Ονομασία	Δραστικές Ουσίες
Inegy	Ezetimibe + Simvastatin
Atozet	Ezetimibe + Atorvastatin
Rosuzet	Ezetimibe + Rosuvastatin
Ezerubin	Ezetimibe + Rosuvastatin

Κύριες Παρενέργειες

Κεφαλαλγία
Κοιλιακές διαταραχές (δυσκοιλιότητα ή διάρροια)
Μυαλγίες (σπάνια)
Αύξηση τρανσαμινασών (παρακολούθηση ηπατικών ενζύμων)

Σε περίπτωση σοβαρών συμπτωμάτων διακόψτε τη λήψη και επικοινωνήστε άμεσα με τον ιατρό σας.

Συχνές (≥1/100 έως <1/10)

Κεφαλαλγία
Διάρροια ή δυσκοιλιότητα
Άλγη στο άνω τμήμα της κοιλιάς (επιγαστραλγία)
Κόπωση

Ασυνήθεις (≥1/1.000 έως <1/100)

Μυαλγίες (πόνους στα μυϊκά)
Ουρολοίμωξη
Ζάλη
Ρινόρροια ή φαρυγγίτιδα

Σπάνιες/Σοβαρές (<1/1.000)

Αύξηση ηπατικών ενζύμων (τρανσαμινασών):
- Συνιστάται παρακολούθηση AST/ALT πριν και κατά τη διάρκεια της θεραπείας, ιδίως σε ασθενείς με ήδη διαταραγμένη ηπατική λειτουργία.
Αντιδράσεις υπερευαισθησίας (σπάνια):
- Εξανθήματα, κνησμός, οίδημα προσώπου ή άκρων, δύσπνοια.
Προβλήματα της χοληδόχου κύστης (χοληλιθίαση):
- Σε συνδυασμό με φιμπράτες αυξάνεται ελαφρώς ο κίνδυνος.

Αλληλεπιδράσεις με Άλλα Φάρμακα

Στατίνες: Συχνά ασφαλής και αποτελεσματικός συνδυασμός.
Φιμπράτες: Ενδεχομένως αυξημένος κίνδυνος χολολιθίασης.
Αντιπηκτικά (WARFARIN): Παρακολούθηση INR.
Οι κύριες παρενέργειες της εζετιμίμπης χωρίζονται σε συχνές, ασυνήθεις και πολύ σπάνιες/σοβαρές. Σε όλες τις περιπτώσεις, σε περίπτωση επικείμενης ή σοβαρής αντίδρασης, επικοινωνήστε αμέσως με τον θεράποντα ιατρό σας.

a screen shot of a chart

Οδηγίες Διαχείρισης Παρενεργειών

Ελαφριές έως μέτριες παρενέργειες
- Συνήθως υποχωρούν μέσα στις πρώτες 2–4 εβδομάδες.
- Συμπτωματική αντιμετώπιση (παυσίπονα για κεφαλαλγία, ενυδάτωση για διάρροια).
Επιμονή ή επιδείνωση
- Επικοινωνία με τον ιατρό για πιθανή προσαρμογή δοσολογίας ή διακοπή.
Σοβαρές παρενέργειες
- Άμεση διακοπή του φαρμάκου.
- Εργαστηριακός έλεγχος (ηπατικά ένζυμα, κλινική εξέταση).

Σημείωση: Η εζετιμίμπη έχει γενικά πολύ καλή ανοχή. Οι σοβαρές ανεπιθύμητες αντιδράσεις είναι σπάνιες, ειδικά όταν χορηγείται ως μονοθεραπεία. Σε κάθε περίπτωση, ακολουθείτε πιστά τις οδηγίες του ιατρού σας και αναφέρετε άμεσα οποιοδήποτε ανησυχητικό σύμπτωμα.

FAQ (Συχνές Ερωτήσεις)

1. Τι γίνεται αν ξεχάσω μια δόση εζετιμίμπης;

Εάν αργήσετε να πάρετε τη δόση σας και ο επόμενος χρόνος λήψης είναι αρκετά μακριά, πάρτε τη δόση όταν το θυμηθείτε. **Μην** πάρετε διπλή δόση για να αναπληρώσετε την ξεχασμένη.

2. Μπορώ να λαμβάνω εζετιμίμπη κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης;

Η ασφάλεια της εζετιμίμπης σε εγκύους δεν έχει αποδειχθεί επαρκώς. Συνιστάται διακοπή πριν από σύλληψη και κατά την κύηση, εκτός εάν το όφελος υπερτερεί σημαντικά του κινδύνου, υπό στενή ιατρική παρακολούθηση.

3. Παράγοντες που επηρεάζουν την απορρόφηση;

Η απορρόφηση της εζετιμίμπης δεν επηρεάζεται σημαντικά από τα γεύματα. Μπορεί να λαμβάνεται είτε με τροφή είτε χωρίς· ωστόσο, η λήψή της την ίδια ώρα κάθε μέρα βελτιώνει τη συμμόρφωση.

4. Υπάρχουν αλληλεπιδράσεις με συμπληρώματα;

– **Φυτικά συμπληρώματα (π.χ. σκόρδο, ιώδιο):** Δεν φαίνονται να επηρεάζουν άμεσα, αλλά ενημερώστε τον ιατρό σας για ό,τι λαμβάνετε. – **Συμπληρώματα ινών:** Μεγάλες ποσότητες μπορεί να μειώσουν την απορρόφηση, οπότε διαχωρίστε τη λήψη τους κατά 2–4 ώρες.

5. Τι να προσέχω όταν σταματήσω τη θεραπεία;

Μόλις διακοπεί η εζετιμίμπη, η χοληστερόλη επανέρχεται στα προθεραπευτικά επίπεδα μέσα σε λίγες εβδομάδες. Για αυτό, η απότομη διακοπή χωρίς εναλλακτική στρατηγική μπορεί να αυξήσει τον καρδιαγγειακό κίνδυνο.

6. Μπορεί η εζετιμίμπη να βελτιώσει την HDL;

Η εζετιμίμπη έχει μικρή επίδραση στην αύξηση της HDL (< 3%). Ο κύριος στόχος της είναι η μείωση της LDL. Για αύξηση HDL, εξετάζονται άλλες θεραπείες (π.χ. φιμπράτες).

7. Τι εξετάσεις πρέπει να κάνω πριν ξεκινήσω;

– **Λιπιδαιμικός έλεγχος:** LDL, HDL, τριγλυκερίδια, ολική χοληστερόλη. – **Ηπατικά ένζυμα (AST/ALT):** Βασική μέτρηση για σύγκριση. – **Κλινική εξέταση:** Εκτίμηση καρδιαγγειακών παραγόντων κινδύνου.

Στην Ελλάδα η εζετιμίμπη κυκλοφορεί υπό τις κύριες ακόλουθες εμπορικές ονομασίες:

Ezetrol® 10 mg (MSD Greece)
Το πρωτότυπο σκεύασμα με δραστική ουσία εζετιμίμπη σε δισκία των 10 mg ema.europa.eu.
Erezel® (Venifar Ltd, Greece)
Γενόσημο σκεύασμα εζετιμίμπης, διαθέσιμο στην ελληνική αγορά drugs.com.
Ezetimibe (γενόσημα)
Διάφορα παρασκευάσματα με δραστική ουσία εζετιμίμπη, υπό την ονομασία “Ezetimibe”, από:
- Actavis Group, Greece
- Generics Pharma, Greece
- Sandoz Pharmaceuticals d.d., Greece drugs.com.
Inegy® (ezetimibe / simvastatin)
Συνδυαστικό δισκίο εζετιμίμπης με σιμβαστατίνη, marketed στην Ευρωπαϊκή Ένωση (συμπεριλαμβανομένης της Ελλάδας) ως INEGY en.wikipedia.org.

Σημείωση: Υπό την ονομασία Vytorin® κυκλοφορεί η ίδια συνδυαστική σύνθεση (ezetimibe/simvastatin) στις ΗΠΑ, ενώ στην ΕΕ (και στην Ελλάδα) χρησιμοποιείται το INEGY.

Βιβλιογραφία

European Medicines Agency (EMA). «Ezetimibe 10 mg Tablets – Summary of Product Characteristics (SmPC)». Διαθέσιμο σε: https://www.medicines.org.uk/emc/product/9278/smpc medicines.org.uk
IMPROVE-IT Investigators. Ezetimibe Added to Statin Therapy after Acute Coronary Syndromes. New England Journal of Medicine. 2015; 372(25): 2387–2397. DOI: 10.1056/NEJMoa1410489. Διαθέσιμο σε: https://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJMoa1410489 nejm.orgnejm.org
Catapano AL et al. 2016 ESC/EAS Guidelines for the Management of Dyslipidaemias. Atherosclerosis. 2016 Oct; 253: 281–344. DOI: 10.1016/j.atherosclerosis.2016.08.018. Διαθέσιμο σε: https://www.atherosclerosis-journal.com/article/S0021-9150(16)30368-1/fulltext pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
Gouni-Berthold I, Berthold HK. Ezetimibe for Primary Prevention of Cardiovascular Events: A Meta-Analysis of Randomized Controlled Trials. Atherosclerosis. 2014; 233(1): 119–126. DOI: 10.1016/j.atherosclerosis.2013.11.013. Διαθέσιμο σε: https://www.sciencedirect.com/science/article/abs/pii/S002191501300592X atherosclerosis-journal.com
Watts GF et al. Safety and Tolerability of Ezetimibe: A Pooled Analysis of More Than 10 000 Patients. International Journal of Clinical Practice. 2012; 66(8): 828–837. DOI: 10.1111/j.1742-1241.2012.02847.x. Διαθέσιμο σε: https://onlinelibrary.wiley.com/doi/10.1111/j.1742-1241.2012.02847.x bjbms.org
Alenghat FJ, Davis AM. Management of Blood Cholesterol. JAMA. 2019; 321(8): 800–801. DOI: 10.1001/jama.2019.0015. Διαθέσιμο σε: https://jamanetwork.com/journals/jama/article-abstract/2724002 jamanetwork.com
Catapano AL et al. ESC/EAS Guidelines for the Management of Dyslipidaemias. Atherosclerosis. 2011 Jul; 217 Suppl 1:S1–44. DOI: 10.1016/j.atherosclerosis.2011.06.012. Διαθέσιμο σε: https://pubmed.ncbi.nlm.nih.gov/21723445 pubmed.ncbi.nlm.nih.gov
- ✅ Ελληνική Βιβλιογραφία για την Εζετιμίμπη (Ezetimibe)
  1. ΕΟΦ – Φύλλο οδηγιών χρήσης για Ezetrol (εζετιμίμπη)
    - Περιλαμβάνει ενδείξεις, δοσολογία, προφυλάξεις και παρενέργειες.
    - 🔗 https://www.eof.gr/web/guest/farmako_details?fileId=16479
  2. Ελληνική Εταιρεία Αθηροσκλήρωσης – Κατευθυντήριες Οδηγίες για Δυσλιπιδαιμίες (2023)
    - Περιλαμβάνει ρόλο της εζετιμίμπης ως δεύτερη γραμμή θεραπείας.
    - 🔗 https://www.atherosclerosis.gr/ → Αναζήτηση: “Κατευθυντήριες οδηγίες 2023”
  3. Ιατρικός Σύλλογος Αθηνών – Άρθρο: «Μείωση της LDL με Εζετιμίμπη»
    - Αναλύει μηχανισμό δράσης και κλινικά δεδομένα.
    - 🔗 https://www.isathens.gr/ → Αναζήτηση άρθρων με λέξη “εζετιμίμπη”
  4. ΙΑΤΡΟΝΕΤ – Χρήση της Εζετιμίμπης στη Δυσλιπιδαιμία
    - Ανασκόπηση ελληνικών και διεθνών δεδομένων.
    - 🔗 https://www.iatronet.gr → Αναζήτηση: “εζετιμίμπη”
  5. ΓΝΑ “Ο Ευαγγελισμός” – Παρουσίαση: Νεότερες Εξελίξεις στην Υπολιπιδαιμική Θεραπεία
    - Παρουσιάσεις και slides συνεδρίων που αναλύουν στατίνες και εζετιμίμπη.
    - 🔗 https://www.evaggelismos-hosp.gr/ → Αναζήτηση στο αρχείο συνεδρίων
  6. Ιατρικός Σύλλογος Λαμίας – Εκπαιδευτικό Υλικό Καρδιολογίας
    - Περιλαμβάνει ενότητες με στατίνες και εζετιμίμπη.
    - 🔗 https://www.islamias.gr → Εκπαιδευτικό Υλικό
  🔎 Πρόσθετες Πηγές σε Ελληνικά Πανεπιστήμια
  - ΑΠΘ – Σχολή Φαρμακευτικής
    - Φαρμακολογία της εζετιμίμπης, διπλώματα εργασίας, φοιτητικές παρουσιάσεις.
    - 🔗 https://pharm.auth.gr/
  - ΕΚΠΑ – Τμήμα Ιατρικής
    - Εκπαιδευτικό υλικό και pdf μαθήματα καρδιολογίας.
    - 🔗 https://school.med.uoa.gr/

ΠΑΤΗΣΤΕ ΕΔΩ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΛΗΡΗ ΚΑΤΑΛΟΓΟ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΜΑΣ ΚΑΙ ΖΗΤΗΣΤΕ ΜΑΣ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΣΑΣ ΕΝΔΙΑΦΕΡΕΙ !!

https://mikrobiologikolamia.gr/katalogos-eksetaseon/

Παντελής Αναγνωστόπουλος

18/May/2025

💊 Crestor (Ροσουβαστατίνη): Ο Πλήρης Οδηγός για τη Χοληστερίνη και την Καρδιαγγειακή Υγεία

🧬 Τι είναι το Crestor;

Το Crestor είναι εμπορική ονομασία της δραστικής ουσίας ροσουβαστατίνη, ενός φαρμάκου που ανήκει στην κατηγορία των στατινών. Χρησιμοποιείται κυρίως για:

📉 Μείωση της LDL (“κακής”) χοληστερίνης
🧬 Αύξηση της HDL (“καλής”) χοληστερίνης

🩺 Κατάσταση	✔️ Ενδείκνυται
Υψηλή LDL χοληστερίνη	✅
Μικτή υπερλιπιδαιμία	✅
Οικογενής υπερχοληστερολαιμία	✅
Πρόληψη εμφραγμάτων/εγκεφαλικών	✅
Άτομα με διαβήτη και αυξημένο καρδιαγγειακό κίνδυνο	✅

👤 Ομάδα Ασθενών	💡 Δόση
Ενήλικες (αρχική)	5-10 mg/ημέρα
Υψηλός κίνδυνος	20-40 mg/ημέρα
Παιδιά >6 ετών	5-20 mg/ημέρα
Ηλικιωμένοι	Έναρξη με 5 mg
Άτομα με νεφρική δυσλειτουργία	Χαμηλότερες δόσεις

➡️ Χορηγείται μία φορά την ημέρα, με ή χωρίς τροφή.

⚠️ Αντενδείξεις και Προφυλάξεις

Το Crestor δεν πρέπει να λαμβάνεται σε περιπτώσεις:

🚫 Ενεργής ηπατικής νόσου
🚫 Εγκυμοσύνης ή θηλασμού
🚫 Υπερευαισθησίας στη ροσουβαστατίνη
🚫 Συνδυασμού με φιβράτες (π.χ. γεμφιβροζίλη)

💡 Πριν την έναρξη της θεραπείας, απαιτείται μέτρηση:

ηπατικών ενζύμων (ALT, AST)
κρεατινικής κινάσης (CK)

📊 Συγκριτικός Πίνακας Στατινών

σύγκριση στατινών δράση παρενέργειες

🧪 Στατίνη	💪 Ισχύς	⏳ Ημιζωή	🔻 LDL Μείωση	🔺 HDL Αύξηση	💊 Μέγιστη Δόση
Ροσουβαστατίνη (Crestor)	Πολύ Ισχυρή	≈19 ώρες	⬇ έως 55%	⬆ έως 10–12%	40 mg
Ατορβαστατίνη (Lipitor)	Ισχυρή	≈14 ώρες	⬇ έως 50%	⬆ έως 8–10%	80 mg
Σιμβαστατίνη (Zocor)	Μέτρια	≈2 ώρες	⬇ έως 38%	⬆ έως 5–7%	40 mg
Πραβαστατίνη (Pravachol)	Ασθενέστερη	≈2 ώρες	⬇ έως 34%	⬆ έως 5–7%	40 mg
Λοβαστατίνη (Mevacor)	Ασθενέστερη	≈3 ώρες	⬇ έως 30%	⬆ έως 5–7%	40 mg
Φλουβαστατίνη (Lescol)	Ηπιότερη	≈3 ώρες	⬇ έως 25%	⬆ έως 4–6%	80 mg

🧪 Πιθανές Παρενέργειες

🔹 Συχνές (≥1%):

🤕 Πονοκέφαλος
🤢 Ναυτία
💥 Μυαλγίες (μυϊκοί πόνοι)
💤 Κόπωση
💩 Δυσκοιλιότητα

🔻 Σοβαρές (σπάνιες):

⚡ Ραβδομυόλυση (μυϊκή καταστροφή)
🧪 Ηπατική βλάβη
🧠 Διαταραχές μνήμης
🩸 Αύξηση σακχάρου ή διαβήτης τύπου 2

👉 Αν εμφανίσετε μυϊκούς πόνους με αδυναμία ή σκουρόχρωμα ούρα, επικοινωνήστε άμεσα με γιατρό.

🔄 Αλληλεπιδράσεις με άλλα φάρμακα

Προσοχή όταν λαμβάνεται μαζί με:

💊 Κυκλοσπορίνη
💊 Γεμφιβροζίλη
💊 Αντιπηκτικά (βαρφαρίνη)
💊 Αναστολείς πρωτεάσης (HIV)
💊 Αντιόξινα

📌 Πάντα να ενημερώνετε τον γιατρό για οποιαδήποτε αγωγή ακολουθείτε.

📊 Αποτελεσματικότητα: Τι δείχνουν οι Μελέτες

🔬 Η μελέτη JUPITER (2008) έδειξε ότι:

📉 Η LDL μειώθηκε κατά 50%
🧠 Οι καρδιαγγειακοί κίνδυνοι μειώθηκαν κατά 44%
🕒 Το όφελος φάνηκε σε διάστημα <2 ετών

✅ Η ροσουβαστατίνη είναι μία από τις πιο ισχυρές στατίνες στην αγορά.

🫀 Crestor και Καρδιά: Μακροπρόθεσμα Οφέλη

🔐 Σταθεροποίηση αθηρωματικής πλάκας
🔥 Αντιφλεγμονώδη δράση (CRP)
⬇️ Μείωση θρομβωτικών επεισοδίων
📈 Μείωση συνολικού καρδιαγγειακού κινδύνου

🍷 Συμβουλές Χρήσης

⏰ Λήψη την ίδια ώρα κάθε μέρα
🍽️ Μπορεί να ληφθεί με ή χωρίς φαγητό
🍷 Περιορίστε το αλκοόλ
🧪 Κάνετε τακτικούς ελέγχους αίματος
⚖️ Συνδυάστε με δίαιτα χαμηλή σε κορεσμένα λιπαρά

❓ Συχνές Ερωτήσεις (FAQ)

🟠 1. Τι είναι το Crestor και σε τι χρησιμεύει;

Το Crestor είναι φάρμακο που περιέχει τη δραστική ουσία ροσουβαστατίνη, μια στατίνη που μειώνει τη χοληστερίνη στο αίμα και προστατεύει από καρδιαγγειακά νοσήματα.

💊 2. Πότε πρέπει να παίρνω το Crestor;

Το Crestor λαμβάνεται μία φορά την ημέρα, οποιαδήποτε ώρα, κατά προτίμηση την ίδια ώρα κάθε μέρα. Μπορεί να ληφθεί με ή χωρίς τροφή.

⚖️ 3. Πόσο σύντομα βλέπω αποτελέσματα;

Η μείωση της LDL ξεκινά μέσα σε 1 εβδομάδα και το μέγιστο αποτέλεσμα εμφανίζεται σε 4 εβδομάδες.

🚫 4. Ποιος δεν πρέπει να παίρνει Crestor;

Δεν συνιστάται σε:

Εγκύους ή θηλάζουσες γυναίκες 🤰
Άτομα με ηπατική νόσο 🧪
Όσους έχουν αλλεργία στη ροσουβαστατίνη 🚨

💥 5. Ποιες είναι οι παρενέργειες του Crestor;

Οι πιο κοινές είναι:

Πονοκέφαλος 🤕
Ναυτία 🤢
Μυϊκοί πόνοι 💪
Δυσκοιλιότητα 💩

Σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να προκαλέσει ραβδομυόλυση, μια σοβαρή μυϊκή βλάβη.

💉 6. Πρέπει να κάνω εξετάσεις όταν παίρνω Crestor;

Ναι. Ο γιατρός θα ζητήσει:

Λιπιδαιμικό προφίλ (χοληστερίνη, τριγλυκερίδια)
Ηπατικά ένζυμα (ALT, AST)
CK (κρεατινική κινάση) για μυϊκή βλάβη

🧬 7. Είναι ασφαλές το Crestor για μακροχρόνια χρήση;

Ναι, είναι γενικά ασφαλές για μακροχρόνια θεραπεία, υπό ιατρική παρακολούθηση και εφόσον δεν εμφανίζονται παρενέργειες.

🥗 8. Χρειάζεται να κάνω δίαιτα όταν παίρνω Crestor;

Ναι. Το φάρμακο λειτουργεί καλύτερα όταν συνδυάζεται με:

Διατροφή χαμηλή σε κορεσμένα λιπαρά
Άσκηση 🏃
Αποφυγή καπνίσματος 🚭

🔁 9. Μπορώ να διακόψω το Crestor αν πέσει η χοληστερίνη μου;

Όχι χωρίς συνεννόηση με γιατρό. Η διακοπή μπορεί να οδηγήσει σε επανάκαμψη της χοληστερίνης και αυξημένο καρδιαγγειακό κίνδυνο.

⚠️ 10. Τι να κάνω αν ξεχάσω μία δόση;

Πάρε τη δόση όταν το θυμηθείς. Αν είναι κοντά στην επόμενη, μην πάρεις διπλή δόση. Συνέχισε κανονικά την επόμενη ημέρα.

📚 Βιβλιογραφία – Crestor (Ροσουβαστατίνη)

🌍 Διεθνείς Πηγές

Ridker PM, et al. (2008). JUPITER Trial
Rosuvastatin to prevent vascular events in men and women with elevated C-reactive protein.
New England Journal of Medicine, 359(21), 2195–2207.
https://www.nejm.org/doi/full/10.1056/NEJMoa0807646
FDA Drug Label – Rosuvastatin Calcium (Crestor)
U.S. Food & Drug Administration. Full prescribing information.
https://www.accessdata.fda.gov/drugsatfda_docs/label/2016/021366s032lbl.pdf
European Medicines Agency (EMA)
Rosuvastatin – Assessment report and SmPC.
https://www.ema.europa.eu/en/documents/product-information/crestor-epar-product-information_el.pdf
ESC/EAS Guidelines for Dyslipidemia (2021)
European Society of Cardiology.
https://www.escardio.org/Guidelines
UpToDate: Rosuvastatin – Drug Monograph
Clinical summaries and drug interactions.
https://www.uptodate.com
Lexicomp Online – Rosuvastatin Calcium Monograph
Wolters Kluwer Health.
https://www.wolterskluwer.com

🇬🇷 Ελληνικές Πηγές

Γαληνός – Ροσουβαστατίνη (Crestor)
Εθνική βάση δεδομένων φαρμάκων. Περιέχει φύλλο οδηγιών χρήσης, δοσολογία, αλληλεπιδράσεις και παρενέργειες.
🔗 https://www.galinos.gr/web/drugs/main/packages/1175
ΕΟΦ (Εθνικός Οργανισμός Φαρμάκων)
Δημόσια βάση δεδομένων εγκεκριμένων φαρμάκων και φύλλα οδηγιών Crestor (SPC, PIL).
🔗 https://www.eof.gr
Ιατροnet.gr – Στατίνες και καρδιοπροστασία
Άρθρα ενημερωτικού χαρακτήρα για τις στατίνες, με αναφορές σε Crestor.
🔗 https://www.iatronet.gr
Πανεπιστήμιο Πατρών – Σχολή Ιατρικής: Φαρμακολογία ΙΙ
Εκπαιδευτικές σημειώσεις για τις στατίνες και την ροσουβαστατίνη.
🔗 http://pharmacology.med.upatras.gr
Ελληνική Καρδιολογική Εταιρεία (ΕΚΕ)
Οδηγίες για δυσλιπιδαιμία, θεραπεία με στατίνες και δευτερογενή πρόληψη.
🔗 https://www.hcs.gr
Φαρμακευτικός Σύλλογος Αττικής – Χρήση Στατινών
Εκπαιδευτικά άρθρα για φαρμακοποιούς σχετικά με τις διαφορές μεταξύ στατινών.
🔗 https://www.fsa.gr

📌 Σημείωση: Οι ελληνικές πηγές περιλαμβάνουν και πρακτική πληροφορία από τον χώρο της πρωτοβάθμιας φροντίδας υγείας, καθιστώντας τις χρήσιμες για ελληνικό κοινό και επαγγελματίες υγείας.

✅ Συμπεράσματα

Το Crestor είναι ένα αποτελεσματικό και ισχυρό φάρμακο για τη ρύθμιση της χοληστερόλης και την πρόληψη καρδιαγγειακών παθήσεων. Η δράση του είναι τεκμηριωμένη με μελέτες, ενώ παράλληλα είναι συνήθως καλά ανεκτό.

Ωστόσο, όπως κάθε φάρμακο, χρειάζεται ιατρική καθοδήγηση, παρακολούθηση και σωστή χρήση.

🫀 Μην ξεχνάτε: η χοληστερίνη ρυθμίζεται πιο αποτελεσματικά όταν συνδυάζετε το φάρμακο με σωστή διατροφή, άσκηση και υγιεινή ζωή!

ΠΑΤΗΣΤΕ ΕΔΩ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΛΗΡΗ ΚΑΤΑΛΟΓΟ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΜΑΣ ΚΑΙ ΖΗΤΗΣΤΕ ΜΑΣ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΣΑΣ ΕΝΔΙΑΦΕΡΕΙ !!

https://mikrobiologikolamia.gr/katalogos-eksetaseon/

Παντελής Αναγνωστόπουλος

17/May/2025

🩺 Φιβράτες: Τι Είναι και Πώς Βοηθούν στη Μείωση Τριγλυκεριδίων και Χοληστερίνης

✍️

Οι φιβράτες είναι μια κατηγορία υπολιπιδαιμικών φαρμάκων που χρησιμοποιούνται κυρίως για τη μείωση των επιπέδων τριγλυκεριδίων στο αίμα και την αύξηση της HDL (καλής) χοληστερίνης. Αν και λιγότερο γνωστές στο ευρύ κοινό σε σχέση με τις στατίνες, οι φιβράτες παίζουν σημαντικό ρόλο σε ασθενείς με δυσλιπιδαιμία, ιδιαίτερα όταν υπάρχει αυξημένος καρδιαγγειακός κίνδυνος.

🔍 Πώς δρουν οι φιβράτες;

Οι φιβράτες ενεργοποιούν έναν ειδικό υποδοχέα στο ήπαρ, γνωστό ως PPAR-α. Μέσω αυτού:

Μειώνεται η παραγωγή τριγλυκεριδίων.
Αυξάνεται η καύση των λιπιδίων.
Ενισχύεται η καλή χοληστερίνη (HDL).
Μειώνεται ελαφρώς η κακή χοληστερίνη (LDL).

Αυτό τις καθιστά ιδιαίτερα χρήσιμες σε περιπτώσεις μικτής δυσλιπιδαιμίας, που συχνά παρατηρείται σε άτομα με μεταβολικό σύνδρομο ή σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2.

💊 Παραδείγματα φιβρατών:

Οι πιο διαδεδομένες φιβράτες που χρησιμοποιούνται σήμερα περιλαμβάνουν:

Φαινοφιβράτη (Fenofibrate) – η πιο συχνά συνταγογραφούμενη.
Γεμφιβροζίλη (Gemfibrozil) – λιγότερο χρησιμοποιούμενη λόγω αλληλεπιδράσεων.
Μπεζαφιβράτη (Bezafibrate) – χρησιμοποιείται κυρίως στην Ευρώπη.

📈 Πότε συνιστώνται;

Οι φιβράτες ενδείκνυνται σε περιπτώσεις:

Υπερτριγλυκεριδαιμίας (>500 mg/dL) για πρόληψη παγκρεατίτιδας.
Χαμηλής HDL και υψηλών τριγλυκεριδίων, ιδιαίτερα σε διαβητικούς ασθενείς.
Ασθενών που δεν μπορούν να ανεχτούν στατίνες.

Συχνά συνδυάζονται με στατίνες, αλλά με προσοχή λόγω του αυξημένου κινδύνου για μυοπάθειες.

⚠️ Πιθανές παρενέργειες και προφυλάξεις

Αν και γενικά καλά ανεκτές, οι φιβράτες μπορούν να προκαλέσουν:

Μυαλγίες ή σπανιότερα ραβδομυόλυση.
Δυσπεπτικά συμπτώματα (ναυτία, πόνος στο στομάχι).
Αύξηση ηπατικών ενζύμων.
Χολολιθίαση (πέτρες στη χολή).
Μείωση της νεφρικής λειτουργίας.

Η παρακολούθηση της ηπατικής και νεφρικής λειτουργίας είναι απαραίτητη κατά τη διάρκεια της θεραπείας.

🧠 Τι να προσέξω αν λαμβάνω φιβράτες;

Αποφύγετε τον συνδυασμό με γεμφιβροζίλη και στατίνες (υψηλός κίνδυνος μυοτοξικότητας).
Ελέγχετε τακτικά τις εξετάσεις αίματος, ειδικά στην αρχή της θεραπείας.
Πείτε στον γιατρό σας αν έχετε ιστορικό χολολιθίασης ή νεφρική νόσο.

✅ Συμπέρασμα

Οι φιβράτες είναι πολύτιμα φάρμακα για τη ρύθμιση των λιπιδίων σε συγκεκριμένες περιπτώσεις, κυρίως όταν τα τριγλυκερίδια είναι υψηλά ή όταν η HDL είναι χαμηλή. Η χρήση τους πρέπει να γίνεται υπό ιατρική παρακολούθηση, με έμφαση στη σωστή επιλογή φαρμάκου και την αποφυγή επικίνδυνων συνδυασμών.

Το ιατρείο μας από το 2004 παρέχει υψηλού επιπέδου υπηρεσίες διαθέτοντας άρτιο και σύγχρονο εξοπλισμό καθώς επίσης έμπειρο,υπεύθυνο και ανθρώπινο προσωπικό.Προτεραιότητα μας ο ΑΣΘΕΝΗΣ…

💊 Τι είναι το Lescol ( Φλοβουστατίνη);

📜 Ιστορική Αναδρομή & Ανάπτυξη

🔬 Χημικό & Φαρμακολογικό Προφίλ

🏥 Εμπορικές Μορφές

💡 Βασικά Χαρακτηριστικά

🎯 Σε Ποιες Καταστάσεις Συνιστάται το Lescol ;

✅ Πρωτογενής υπερχοληστερολαιμία

✅ Μεικτή δυσλιπιδαιμία

✅ Πρόληψη καρδιαγγειακής νόσου

✅ Ετεροζυγωτική οικογενής υπερχοληστερολαιμία

🧬 Πώς Δρα το Lescol (Φλοβουστατίνη)

📈 Δοσολογία & Τρόπος Χορήγησης Lescol (Φλοβουστατίνη)

💊 Τυπικές Δόσεις

⏰ Πότε Πρέπει να Λαμβάνεται;

⚠️ Προσαρμογές Δόσης

🔬 Εργαστηριακή Παρακολούθηση

🩸 Εξετάσεις πριν την έναρξη

🔁 Επαναληπτικές εξετάσεις

⚠️ Αντενδείξεις, Προειδοποιήσεις και Αλληλεπιδράσεις Lescol

🧪 Πίνακας: Εργαστηριακή Παρακολούθηση Φλοβουστατίνης⚠️ Αντενδείξεις, Προειδοποιήσεις & Αλληλεπιδράσεις της Φλοβουστατίνης (Lescol)

❌ Απόλυτες Αντενδείξεις

⚠️ Σχετικές Αντενδείξεις (Απαιτούν Ιδιαίτερη Προσοχή)

🔄 Κύριες Φαρμακευτικές Αλληλεπιδράσεις

⚠️ Ισχυρές αλληλεπιδράσεις:

➖ Μέτριες αλληλεπιδράσεις:

💊 Παρενέργειες Lescol (Φλοβουστατίνη)

📋 Συχνές Παρενέργειες (≥1%)

⚠️ Λιγότερο Συχνές (0.1%–1%)

🧬 Σπάνιες αλλά Σοβαρές Παρενέργειες (<0.1%)

🧠 Νευρολογικά – Ασαφής Συσχέτιση

🧪 Πότε να Αντιδράσετε:

⚖️ Lescol vs Crestor vs Lipitor – Πότε να Επιλέγεται Ποια;

📊 Lescol vs Άλλες Στατίνες: Αναλυτική Σύγκριση

📌 Πίνακας: Σύγκριση Στατινών

🥗Lescol (Φλοβουστατίνη) και Διατροφή

🍽️ Πότε να Λαμβάνεται

🚫 Τροφές που Πρέπει να Περιοριστούν

✅ Προτεινόμενα Τρόφιμα

🧪 Διατροφικά Στοιχεία που Αλληλεπιδρούν

👥 Lescol (Φλοβουστατίνη) σε Ειδικές Ομάδες Ασθενών

👶 Εγκυμοσύνη & Θηλασμός

👴 Ηλικιωμένοι (≥65 ετών)

👧 Παιδιά και Έφηβοι – Χρήση Lescol (Φλοβουστατίνη)

✅ Ενδείξεις Χορήγησης σε Παιδιατρικούς Ασθενείς

💊 Δοσολογία

🧪 Παρακολούθηση

⚠️ Προφυλάξεις

🩸 Ασθενείς με Ηπατική Νόσο

🧬 Νεφρική Δυσλειτουργία

🧪 Κλινικές Μελέτες & Καρδιοπροστατευτική Δράση Lescol (Φλοβουστατίνης)

📌 Η Μελέτη LIPS (Lescol Intervention Prevention Study)

🔬 Σχεδιασμός:

📈 Αποτελέσματα:

🧠 Άλλες Σημαντικές Μελέτες

❤️ Καρδιοπροστατευτική Σημασία

❓ Συχνές Ερωτήσεις για Lescol (Φλοβουστατίνη)

📚 Βιβλιογραφία – Πηγές για Lescol (Φλοβουστατίνη)

🇬🇷 Ελληνικές Πηγές

🌍 Διεθνείς Πηγές

🩺 Μεταβολικό Σύνδρομο: Ιατρικός Οδηγός με Έμφαση σε Ινσουλινοαντίσταση, και Λιπώδες Ήπαρ

1. Εισαγωγή

2. Παθοφυσιολογία του Μεταβολικού Συνδρόμου

3. Ο Ρόλος της γ-Γλουταμυλοτρανσφεράσης (γ-GT)

📌 Στο μεταβολικό σύνδρομο:

4. Λιπώδες Ήπαρ (NAFLD) και Μεταβολικό Σύνδρομο

Στάδια:

Παθοφυσιολογία:

5. Διαγνωστικά Κριτήρια Μεταβολικού Συνδρόμου

✅ NCEP ATP III (National Cholesterol Education Program – Adult Treatment Panel III)

✅ IDF (International Diabetes Federation)

✅ Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας (WHO)

📌 Σχόλια:

6. Εργαστηριακές Εξετάσεις

🧪 Προηγμένες Εξετάσεις – Παθοφυσιολογική Εκτίμηση

🫀 Ειδική Ενότητα: Καρδιά και Μεταβολικό Σύνδρομο

🔬 Παθογενετικοί Μηχανισμοί:

⚠️ Κλινικά Στοιχεία:

📊 Πίνακας – Επίπτωση Καρδιαγγειακής Νόσου στο Μεταβολικό Σύνδρομο

🩸 Ειδική Ενότητα: Μεταβολικό Σύνδρομο και Διαβήτης Τύπου 2

🔁 Από Ινσουλινοαντίσταση → ΣΔΤ2