Lasix-1200x800.jpg


📑 Περιεχόμενα

1) Τι είναι και πώς δρα το Lasix (Φουροσεμίδη)

Γρήγορη σύνοψη: Το Lasix είναι ισχυρό διουρητικό αγκύλης που βοηθά στην απομάκρυνση περίσσιου νερού και αλάτων από το σώμα. Δρα στους νεφρούς, συγκεκριμένα στην ανιόντα του Henle, αναστέλλοντας την επαναρρόφηση νατρίου, καλίου και χλωρίου.

Η φουροσεμίδη αυξάνει την αποβολή ούρων και μειώνει τα οιδήματα που προκαλούνται από καρδιακή ανεπάρκεια, ηπατικές ή νεφρικές παθήσεις. Μειώνει επίσης την αρτηριακή πίεση, ειδικά όταν υπάρχει κατακράτηση υγρών.

  • Αρχίζει να δρα σε περίπου 30–60 λεπτά μετά τη λήψη από το στόμα.
  • Η διάρκεια δράσης είναι 4–6 ώρες.
  • Η ενδοφλέβια μορφή δρα γρηγορότερα (μέσα σε 5 λεπτά).

Η αποβολή νατρίου και ύδατος συνοδεύεται από απώλεια καλίου και μαγνησίου, γι’ αυτό απαιτείται τακτική παρακολούθηση ηλεκτρολυτών.

Προσοχή: Η δράση του Lasix είναι ισχυρή. Μην το χρησιμοποιείτε χωρίς ιατρική παρακολούθηση, καθώς μπορεί να προκαλέσει υπόταση, αφυδάτωση ή διαταραχές ηλεκτρολυτών.

2) Πότε χρησιμοποιείται το Lasix

Το Lasix χορηγείται για την αντιμετώπιση καταστάσεων που προκαλούν κατακράτηση υγρών ή αυξημένο όγκο αίματος. Δεν αποτελεί φάρμακο ρουτίνας για ήπιο πρήξιμο ή απλή υπέρταση.

🔹 Κύριες ενδείξεις

  • Καρδιακή ανεπάρκεια: Μειώνει την υπερφόρτωση υγρών στους πνεύμονες και στα κάτω άκρα, ανακουφίζοντας δύσπνοια και οιδήματα.
  • Κίρρωση ήπατος: Αντιμετωπίζει ασκίτη και περιφερικά οιδήματα, συνήθως σε συνδυασμό με σπιρονολακτόνη.
  • Νεφρωσικό σύνδρομο: Ελέγχει την κατακράτηση υγρών λόγω απώλειας πρωτεϊνών στα ούρα.
  • Οξεία ή χρόνια νεφρική ανεπάρκεια: Χρησιμοποιείται για πρόκληση διούρησης υπό στενή ιατρική επίβλεψη.
  • Υπέρταση: Συμπληρωματικά όταν υπάρχει οιδηματώδης κατάσταση ή ανθεκτική πίεση.

🔹 Άλλες χρήσεις (κατ’ ένδειξη)

  • Σε οξείες καταστάσεις υπερφόρτωσης υγρών στο νοσοκομείο (π.χ. πνευμονικό οίδημα).
  • Σε υπερασβεστιαιμία για προώθηση αποβολής ασβεστίου.
  • Σε δηλητηρίαση από ορισμένες ουσίες για ενίσχυση διούρησης.
💡 Συμβουλή: Το Lasix δεν «καίει» λίπος. Η απώλεια βάρους αφορά υγρά, όχι λίπος. Δεν ενδείκνυται για χρήση ως μέσο αδυνατίσματος.

3) Δοσολογία & Τρόπος Λήψης

Η δοσολογία του Lasix εξατομικεύεται ανάλογα με την πάθηση, τη νεφρική λειτουργία και την ανταπόκριση του οργανισμού. Η αγωγή πρέπει πάντα να καθορίζεται από ιατρό.

🔹 Ενδεικτικές δόσεις ενηλίκων

↔️ Σύρετε οριζόντια για να δείτε όλες τις στήλες του πίνακα
ΚατάστασηΑρχική δόσηΣυνήθη όριαΣχόλιο
Καρδιακή ανεπάρκεια20–40 mg το πρωί από το στόμα20–120 mg/ημέραΠροσαρμογή ανάλογα με το βάρος και τη διούρηση.
Κίρρωση / Ασκίτης20–40 mg ημερησίωςέως 160 mg/ημέραΣυχνά σε συνδυασμό με σπιρονολακτόνη.
Νεφρική δυσλειτουργία40–80 mgέως 200 mg/ημέρα (υπό επίβλεψη)Απαιτείται έλεγχος ηλεκτρολυτών και κρεατινίνης.
Υπέρταση20–40 mgΜακροχρόνια μόνο σε συνδυασμό με άλλα φάρμακαΔεν αποτελεί μονοθεραπεία πρώτης επιλογής.

🔹 Οδηγίες χορήγησης

  • Λαμβάνεται πρωί με άδειο ή γεμάτο στομάχι.
  • Αν χρειάζεστε δεύτερη δόση, πάρτε την νωρίς το απόγευμα για να αποφύγετε νυκτουρία.
  • Αποφύγετε τη λήψη πριν τον ύπνο.
  • Μην αλλάζετε τη δόση χωρίς οδηγία ιατρού.
💡 Συμβουλή: Καταγράφετε το βάρος σας καθημερινά. Απότομη μείωση μπορεί να υποδηλώνει υπερβολική διούρηση.

4) Συχνές Ανεπιθύμητες Ενέργειες

Το Lasix (φουροσεμίδη) είναι αποτελεσματικό αλλά απαιτεί προσοχή λόγω κινδύνου διαταραχών ηλεκτρολυτών και αφυδάτωσης. Οι ανεπιθύμητες ενέργειες σχετίζονται κυρίως με την ένταση της διούρησης και τη δόση.

🔹 Συχνές ανεπιθύμητες ενέργειες

  • Υποκαλιαιμία: Μυϊκή αδυναμία, κράμπες, αρρυθμίες.
  • Υπονατριαιμία: Ζάλη, σύγχυση, πονοκέφαλος, ναυτία.
  • Αφυδάτωση: Ξηροστομία, χαμηλή πίεση, λιποθυμική τάση.
  • Υπόταση: Ιδιαίτερα σε ηλικιωμένους ή ασθενείς με φάρμακα για πίεση.
  • Αύξηση κρεατινίνης ή ουρίας: Ενδείκτης υπερβολικής διούρησης ή νεφρικής επιβάρυνσης.
  • Υπερουριχαιμία: Μπορεί να επιδεινώσει ουρική αρθρίτιδα.
  • Ωτοτοξικότητα: Σπάνια, συνήθως με ταχεία ενδοφλέβια χορήγηση ή σε συνδυασμό με ωτοτοξικά αντιβιοτικά.

🔹 Λιγότερο συχνές ή σπάνιες ανεπιθύμητες ενέργειες

  • Δερματικά εξανθήματα ή φωτοευαισθησία.
  • Αλλεργικές αντιδράσεις σε ασθενείς με υπερευαισθησία σε σουλφοναμίδες.
  • Προσωρινή αύξηση σακχάρου ή λιπιδίων στο αίμα.

⚠️ Επικοινωνήστε άμεσα με τον ιατρό σας αν εμφανίσετε:

  • Έντονη κόπωση, σύγχυση ή λιποθυμία.
  • Ακανόνιστους παλμούς ή αρρυθμίες.
  • Πολύ μειωμένη ποσότητα ούρων.
  • Εξάνθημα, φαγούρα, ή δυσκολία στην αναπνοή.

5) Προφυλάξεις & Αντενδείξεις

Η χρήση του Lasix απαιτεί προσεκτική ιατρική παρακολούθηση, ειδικά σε ασθενείς με νεφρικά ή ηπατικά προβλήματα. Οι παρακάτω καταστάσεις χρειάζονται ιδιαίτερη προσοχή ή αποφυγή.

🚫 Αντενδείκνυται σε:

  • Ανουρία (μηδενική παραγωγή ούρων) που δεν βελτιώνεται με θεραπεία.
  • Σοβαρή υπονατριαιμία ή υποκαλιαιμία χωρίς διόρθωση.
  • Υπερευαισθησία στη φουροσεμίδη ή σε άλλες σουλφοναμίδες.
  • Ηπατικό κώμα ή σοβαρή ηπατική εγκεφαλοπάθεια.

⚠️ Χρειάζεται προσοχή σε:

  • Ηλικιωμένους: αυξημένος κίνδυνος υπότασης και αφυδάτωσης.
  • Ασθενείς με Χρόνια Νεφρική Νόσο: πιθανή ανάγκη προσαρμογής δόσης και συχνού ελέγχου.
  • Ασθενείς με Ηπατική Νόσο: κίνδυνος επιδείνωσης εγκεφαλοπάθειας αν προκληθεί υπερβολική διούρηση.
  • Ασθενείς με υπόταση ή αφυδάτωση: μπορεί να επιδεινωθεί η αιμάτωση νεφρών.
  • Ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη: το Lasix μπορεί να αυξήσει παροδικά τα επίπεδα σακχάρου.

🍽️ Διατροφή & υγρά

  • Καταναλώστε επαρκή ποσότητα νερού, εκτός αν ο ιατρός ορίσει περιορισμό.
  • Η διατροφή πρέπει να περιέχει φυσικές πηγές καλίου (μπανάνα, πορτοκάλι, πατάτα), εφόσον δεν υπάρχουν αντενδείξεις.
  • Αποφύγετε υπερβολική κατανάλωση αλατιού ή ακραία δίαιτα χωρίς ηλεκτρολύτες.
💡 Συμβουλή: Αν λαμβάνετε το Lasix για χρόνια, συζητήστε με τον ιατρό σας για τακτική παρακολούθηση ηλεκτρολυτών, νεφρικής λειτουργίας και αρτηριακής πίεσης.

6) Σημαντικές Αλληλεπιδράσεις του Lasix

Η φουροσεμίδη μπορεί να αλληλεπιδράσει με πολλά φάρμακα, επηρεάζοντας είτε την αποτελεσματικότητα είτε την ασφάλεια της θεραπείας. Οι παρακάτω συνδυασμοί απαιτούν προσοχή και συχνά ιατρική παρακολούθηση.

↔️ Σύρετε οριζόντια για να δείτε όλες τις στήλες του πίνακα
Κατηγορία φαρμάκουΠαράδειγμαΚίνδυνος / ΑλληλεπίδρασηΤι πρέπει να κάνετε
Αναστολείς ΜΕΑ / ARBεναλαπρίλη, λοσαρτάνηΥπόταση ή αύξηση κρεατινίνης στην έναρξηΈλεγχος αρτηριακής πίεσης και νεφρικής λειτουργίας στην αρχή θεραπείας.
NSAIDsιβουπροφαίνη, ναπροξένηΜείωση της διουρητικής δράσης και κίνδυνος νεφρικής δυσλειτουργίαςΑποφύγετε τη συχνή χρήση χωρίς ιατρική οδηγία.
Αμινογλυκοσίδεςγενταμικίνη, τομπραμικίνηΑυξημένος κίνδυνος ωτοτοξικότητας και νεφρικής βλάβηςΑποφυγή ταυτόχρονης χρήσης εάν είναι δυνατόν.
Λίθιοανθρακικό λίθιοΑυξημένα επίπεδα λιθίου → τοξικότηταΠαρακολούθηση επιπέδων λιθίου ή επιλογή άλλης αγωγής.
Κορτικοστεροειδήπρεδνιζόνη, δεξαμεθαζόνηΑυξημένος κίνδυνος υποκαλιαιμίαςΤακτικός έλεγχος καλίου.
ΑντιαρρυθμικάδιγοξίνηΥποκαλιαιμία αυξάνει τον κίνδυνο τοξικότητας διγοξίνηςΈλεγχος καλίου και ΗΚΓ αν υπάρχει υποψία τοξικότητας.
💡 Χρήσιμη υπενθύμιση: Πριν ξεκινήσετε νέο φάρμακο, ενημερώστε τον ιατρό ή φαρμακοποιό σας ότι λαμβάνετε Lasix.

7) Παρακολούθηση με Εξετάσεις

Η αγωγή με Lasix (φουροσεμίδη) απαιτεί τακτικό έλεγχο για αποφυγή αφυδάτωσης και διαταραχών ηλεκτρολυτών.

🔹 Τι να ελέγχεται

  • Ηλεκτρολύτες ορού: Νάτριο (Na⁺), Κάλιο (K⁺), Χλώριο (Cl⁻), Μαγνήσιο (Mg²⁺).
  • Νεφρική λειτουργία: Κρεατινίνη, eGFR, Ουρία.
  • Ουρικό οξύ: αν ιστορικό ουρικής αρθρίτιδας.
  • Αρτηριακή πίεση και βάρος: ιδανικά καθημερινή καταγραφή πρωινά.

🔹 Πότε να γίνονται οι έλεγχοι

  • Έναρξη ή αύξηση δόσης: εργαστηριακός έλεγχος σε 3–7 ημέρες.
  • Σταθερή δόση: κάθε 1–3 μήνες, συχνότερα σε ηλικιωμένους ή ΧΝΑ.
  • Συμπτώματα (ζάλη, κράμπες, υπόταση): άμεσα έλεγχος ηλεκτρολυτών/κρεατινίνης.
  • Νέα συγχορήγηση NSAIDs, ΑΜΕΑ/ARB, λιθίου: έλεγχος σε 3–7 ημέρες.
↔️ Σύρετε οριζόντια για να δείτε όλες τις στήλες
ΠαράμετροςΕπιθυμητό εύρος / στόχοςΣυναγερμός για δράσηΕνέργεια (καθοδήγηση ιατρού)
Κάλιο (K⁺)3.5–5.0 mmol/L<3.5 ή >5.5 mmol/LΔιόρθωση K⁺, επανεκτίμηση δόσης, έλεγχος αλληλεπιδράσεων.
Νάτριο (Na⁺)135–145 mmol/L<130 mmol/L ή πτώση >5–7 σε λίγες ημέρεςΑξιολόγηση υγρών/δόσης, έλεγχος συμπτωμάτων, βραδεία διόρθωση.
Μαγνήσιο (Mg²⁺)≥1.8 mg/dL (0.74 mmol/L)Υπομαγνησιαιμία με κράμπες/αρρυθμίεςΣυμπλήρωμα Mg²⁺, έλεγχος K⁺, προσαρμογή διούρησης.
Κρεατινίνη/eGFRΣταθερή vs baselineΑύξηση κρεατινίνης >20–30% από baselineΈλεγχος αφυδάτωσης/υπότασης, επανεκτίμηση δόσης, φάρμακα που επηρεάζουν νεφρούς.
Ουρικό οξύΣύμφωνα με ηλικία/φύλοΕπίμονα αυξημένο ή κρίσεις ουρικής αρθρίτιδαςΔιαιτητικές οδηγίες, φαρμακευτική ρύθμιση κατά ιατρό.

🔹 Πρακτικές οδηγίες

  • Ζυγιστείτε κάθε πρωί. Αλλαγή >1–2 kg σε 1–2 ημέρες θέλει ιατρική αξιολόγηση.
  • Μετρήστε πίεση πρωί-βράδυ για 1 εβδομάδα μετά από αλλαγές δόσης.
  • Αποφύγετε τακτικά NSAIDs χωρίς οδηγία.

Δείτε σχετικές εξετάσεις στον Κατάλογο Εξετάσεων.

8) Ειδικοί Πληθυσμοί

Η χρήση του Lasix (φουροσεμίδη) σε ορισμένες ομάδες ασθενών απαιτεί ιδιαίτερη προσοχή λόγω διαφορών στη φαρμακοκινητική και στην αντοχή του οργανισμού.

👵 Ηλικιωμένοι

  • Αυξημένος κίνδυνος υπότασης και πτώσεων.
  • Συχνή παρακολούθηση ηλεκτρολυτών και νεφρικής λειτουργίας.
  • Ξεκινά πάντα με τη μικρότερη αποτελεσματική δόση.

🤰 Κύηση

  • Χρήση μόνο όταν το όφελος υπερτερεί του κινδύνου (π.χ. σε καρδιακή ανεπάρκεια ή σοβαρό οίδημα).
  • Η υπερβολική διούρηση μπορεί να μειώσει την αιμάτωση του πλακούντα.
  • Απαιτείται στενή μαιευτική και ιατρική παρακολούθηση.

🤱 Θηλασμός

  • Η φουροσεμίδη περνά στο μητρικό γάλα.
  • Μπορεί να μειώσει την παραγωγή γάλακτος.
  • Χρήση μόνο κατόπιν ιατρικής απόφασης.

🧍 Ασθενείς με Χρόνια Νεφρική Νόσο (ΧΝΑ)

  • Μπορεί να χρειαστούν υψηλότερες δόσεις για αποτελεσματική διούρηση.
  • Παρακολούθηση κρεατινίνης, eGFR και καλίου είναι υποχρεωτική.
  • Σε βαριά ΧΝΑ ή τελικού σταδίου, η ανταπόκριση μπορεί να είναι μειωμένη.

🫀 Ασθενείς με Καρδιακή Ανεπάρκεια

  • Αποτελεί βασικό φάρμακο για ανακούφιση από δύσπνοια και οίδημα.
  • Συνδυάζεται συχνά με αναστολείς ΜΕΑ, ARB ή β-αναστολείς.
  • Απαιτεί τακτικό έλεγχο καλίου και νεφρικής λειτουργίας, ειδικά αν συνδυάζεται με σπιρονολακτόνη.
💡 Συνοψίζοντας: Σε όλες τις ευπαθείς ομάδες η θεραπεία με Lasix χρειάζεται χαμηλή έναρξη, αργή τιτλοποίηση και συχνή παρακολούθηση.

9) Πρακτικές Συμβουλές Ασφάλειας

🧭 Καθημερινή ρουτίνα

  • Λάβετε το πρωί. Αν δεύτερη δόση, νωρίς απόγευμα.
  • Ζυγιστείτε κάθε πρωί. Αλλαγή >1–2 kg σε 1–2 ημέρες → ενημέρωση ιατρού.
  • Καταγράψτε πίεση και διούρηση σε ημερολόγιο.

🥤 Υγρά και διατροφή

  • Ακολουθήστε τις οδηγίες για πρόσληψη υγρών του ιατρού.
  • Εντάξτε τροφές με κάλιο εφόσον επιτρέπεται (μπανάνα, πορτοκάλι, πατάτα).
  • Αποφύγετε υπερβολικό αλάτι και ακραίες δίαιτες.

💊 Τι να αποφεύγετε

  • NSAIDs (ιβουπροφαίνη, ναπροξένη) χωρίς ιατρική οδηγία.
  • Αλκοόλ σε ποσότητα που προκαλεί ζάλη ή υπόταση.
  • Αυθαίρετες αλλαγές δόσης ή απότομη διακοπή.

🚩 Σημάδια συναγερμού

  • Έντονη ζάλη, λιποθυμία, πολύ χαμηλή πίεση.
  • Κράμπες, παλμοί, αρρυθμίες.
  • Ολιγουρία ή σκοτεινά ούρα.
  • Σύγχυση, υπνηλία, εξάνθημα ή δυσκολία στην αναπνοή.
Υπενθύμιση: Ενημερώστε γιατρό/φαρμακοποιό πριν ξεκινήσετε νέο φάρμακο όσο λαμβάνετε Lasix.

10) Συχνές Ερωτήσεις (FAQ)

💧 Πόσο γρήγορα δρα το Lasix;
Η δράση αρχίζει περίπου σε 30–60 λεπτά μετά τη λήψη από το στόμα και σε 5 λεπτά αν δοθεί ενδοφλέβια. Η διάρκεια είναι 4–6 ώρες.
💊 Τι να κάνω αν ξεχάσω μία δόση;
Πάρτε την όσο πιο σύντομα το θυμηθείτε, εκτός αν πλησιάζει η επόμενη. Μην διπλασιάζετε τη δόση για αναπλήρωση.
🍌 Πρέπει να παίρνω συμπλήρωμα καλίου;
Μόνο αν το συστήσει ο ιατρός μετά από έλεγχο καλίου ορού. Η υπερβολική λήψη καλίου μπορεί να είναι επικίνδυνη.
🧃 Μπορώ να πίνω αλκοόλ;
Το αλκοόλ μπορεί να ενισχύσει τη ζάλη και την υπόταση. Αν δεν υπάρχει ιατρική απαγόρευση, περιορίστε το σε μικρές ποσότητες.
💤 Μπορώ να το πάρω το βράδυ;
Όχι. Προκαλεί έντονη διούρηση και μπορεί να οδηγήσει σε αϋπνία λόγω συχνουρίας. Προτιμήστε πρωινές ώρες.
⚖️ Χάνω κιλά με το Lasix;
Η απώλεια βάρους αφορά υγρά και όχι λίπος. Δεν αποτελεί μέθοδο αδυνατίσματος και μπορεί να προκαλέσει αφυδάτωση.
🫀 Πότε φαίνεται η βελτίωση στα οιδήματα;
Συνήθως εντός 1–2 ημερών σε καρδιακή ανεπάρκεια. Αν δεν υπάρξει βελτίωση ή προκύψουν κράμπες/ζάλη, ενημερώστε τον γιατρό σας.
👩‍⚕️ Ποιος πρέπει να με παρακολουθεί;
Ο θεράπων ιατρός (παθολόγος, καρδιολόγος ή νεφρολόγος) σε συνεργασία με ιατρικό εργαστήριο για τακτικούς ελέγχους αίματος (κάλιο, νάτριο, κρεατινίνη).
🧂 Μπορώ να καταναλώνω αλάτι;
Το αλάτι συγκρατεί υγρά και μειώνει τη δράση του Lasix. Χρησιμοποιήστε το με μέτρο και πάντα σύμφωνα με οδηγία ιατρού.
🧪 Ποιες εξετάσεις είναι πιο σημαντικές κατά τη διάρκεια θεραπείας;
Οι πιο κρίσιμες είναι Νάτριο, Κάλιο, Μαγνήσιο, Κρεατινίνη, Ουρία. Συνιστάται επανάληψη ανά 1–3 μήνες ή συχνότερα αν αλλάζει η δόση.
🧫 Μπορεί να επηρεάσει άλλες εξετάσεις αίματος;
Ναι. Μπορεί να αυξήσει την ουρία και την κρεατινίνη ή να μειώσει ελαφρώς το νάτριο και κάλιο. Οι τιμές επανέρχονται μετά από προσαρμογή δόσης.
🚻 Είναι ασφαλές για γυναίκες σε αναπαραγωγική ηλικία;
Ναι, αλλά η χρήση πρέπει να είναι τεκμηριωμένη ιατρικά. Σε εγκυμοσύνη, μόνο εφόσον υπάρχει σοβαρή ένδειξη.
⚕️ Μπορώ να το πάρω με άλλα διουρητικά;
Σε ορισμένες περιπτώσεις, ναι (π.χ. συνδυασμός με σπιρονολακτόνη). Ο συνδυασμός γίνεται μόνο υπό ιατρική παρακολούθηση.
🚑 Τι να κάνω αν αισθανθώ πολύ αδύναμος μετά τη λήψη;
Σταματήστε προσωρινά τη λήψη και επικοινωνήστε άμεσα με τον γιατρό σας ή το εφημερεύον νοσοκομείο.
📞 Υπενθύμιση: Για ελέγχους ηλεκτρολυτών και νεφρικής λειτουργίας απευθυνθείτε σε πιστοποιημένο μικροβιολογικό εργαστήριο.

11) Κλείσιμο ραντεβού για εξετάσεις

Κλείστε εύκολα εξέταση ηλεκτρολυτών & νεφρικής λειτουργίας ή δείτε τον πλήρη κατάλογο:
📞 +30-22310-66841 • Δευτέρα–Παρασκευή 07:00–13:30

12) Βιβλιογραφία & Πηγές

  • 1. European Society of Cardiology (ESC).
    Guidelines for the diagnosis and treatment of acute and chronic heart failure.
    European Heart Journal. 2021;42(36):3599–3726.
    Δείτε το έγγραφο
  • 2. KDIGO Clinical Practice Guideline for the Evaluation and Management of Chronic Kidney Disease.
    Kidney International Supplements. 2024.
    KDIGO επίσημος ιστότοπος
  • 3. Εθνικός Οργανισμός Φαρμάκων (ΕΟΦ).
    Περίληψη χαρακτηριστικών προϊόντος – Φουροσεμίδη (Lasix®).
    eof.gr
  • 4. Brunton LL, Hilal-Dandan R, Knollmann BC.
    Goodman & Gilman’s The Pharmacological Basis of Therapeutics, 14η Έκδοση, McGraw Hill, 2023.
    Κεφάλαιο: Διουρητικά φάρμακα.
  • 5. Williams Textbook of Endocrinology, 15η Έκδοση, Elsevier, 2024.
    Κεφάλαιο: Ρύθμιση υγρών και ηλεκτρολυτών.
  • 6. Ελληνική Νεφρολογική Εταιρεία.
    Κατευθυντήριες οδηγίες για την παρακολούθηση νεφρικής λειτουργίας σε θεραπεία με διουρητικά.
    nephrology.gr

Η σελίδα δημιουργήθηκε για ενημερωτικούς σκοπούς και δεν υποκαθιστά ιατρική γνωμάτευση. Για εξατομικευμένη καθοδήγηση απευθυνθείτε στον θεράποντα ιατρό ή μικροβιολόγο σας.


Κάλιο-Οδηγός-Ασθενών-1200x800.jpg

dhg;ow Asuen;vn

 

 

🥝 Κάλιο (K) – Φιλικός Οδηγός για Ασθενείς


📑 Περιεχόμενα

1️⃣ Τι είναι το Κάλιο;

Το Κάλιο (K) είναι ένας βασικός ηλεκτρολύτης που παίζει κρίσιμο ρόλο στη ρύθμιση της καρδιακής λειτουργίας,
στη μετάδοση των νευρικών σημάτων και στη μυϊκή συστολή. Η σωστή ισορροπία καλίου είναι ζωτικής σημασίας για την ομοιόσταση
του οργανισμού, καθώς ακόμη και μικρές αποκλίσεις μπορεί να έχουν σοβαρές επιπτώσεις.

👉 Περίπου το 98% του καλίου βρίσκεται μέσα στα κύτταρα, ενώ μόνο το 2% κυκλοφορεί στο αίμα.

2️⃣ Γιατί γίνεται η εξέταση Καλίου;

Η μέτρηση του καλίου ζητείται όταν υπάρχουν συμπτώματα ή καταστάσεις όπως:

  • Αρρυθμίες ή καρδιακά προβλήματα.
  • Αδυναμία, κόπωση ή μυϊκές κράμπες.
  • Νεφρική νόσος ή διαταραχές ηλεκτρολυτών.
  • Λήψη φαρμάκων (διουρητικά, κορτικοστεροειδή, αντιυπερτασικά).
  • Παρακολούθηση σε νοσηλευόμενους ασθενείς με αφυδάτωση ή οξείες παθήσεις.

3️⃣ Συμπτώματα χαμηλού & υψηλού καλίου

Χαμηλό κάλιο (υποκαλιαιμία):

  • Μυϊκή αδυναμία, κράμπες, κόπωση.
  • Δυσκοιλιότητα.
  • Αρρυθμίες.
  • Σε σοβαρές περιπτώσεις, παράλυση.

Υψηλό κάλιο (υπερκαλιαιμία):

  • Ταχυκαρδία ή βραδυκαρδία.
  • Μυρμήγκιασμα, αδυναμία.
  • Καρδιακές αρρυθμίες που μπορεί να είναι απειλητικές για τη ζωή.

4️⃣ Πώς γίνεται η εξέταση;

Η εξέταση γίνεται με απλή αιμοληψία. Συνήθως δεν απαιτείται νηστεία, εκτός αν ζητηθούν παράλληλα άλλες εξετάσεις.
Είναι σημαντικό το δείγμα να ληφθεί και να επεξεργαστεί σωστά, καθώς η αιμόλυση μπορεί να δώσει ψευδώς υψηλές τιμές καλίου.

5️⃣ Φυσιολογικές τιμές

Οι φυσιολογικές τιμές καλίου στο αίμα είναι περίπου:

  • 3.5 – 5.0 mmol/L

Οι τιμές μπορεί να διαφέρουν ανά εργαστήριο και πρέπει να ερμηνεύονται πάντα από γιατρό.

6️⃣ Αίτια χαμηλού & υψηλού καλίου

Χαμηλό κάλιο:

  • Έμετος, διάρροια, υπερβολική εφίδρωση.
  • Φάρμακα όπως διουρητικά ή κορτικοστεροειδή.
  • Ενδοκρινικές διαταραχές.

Υψηλό κάλιο:

  • Νεφρική ανεπάρκεια.
  • Υπερβολική λήψη συμπληρωμάτων καλίου.
  • Οξέωση ή ορισμένα φάρμακα (π.χ. αναστολείς ACE, σπιρονολακτόνη).

7️⃣ Κάλιο & Διατροφή

Το κάλιο βρίσκεται σε πολλές τροφές. Πλούσιες πηγές είναι:

  • Μπανάνες, πορτοκάλια, ακτινίδια.
  • Πατάτες, γλυκοπατάτες.
  • Όσπρια και ξηροί καρποί.
  • Πράσινα φυλλώδη λαχανικά.

Η ισορροπημένη διατροφή συνήθως καλύπτει τις ανάγκες του οργανισμού. Συμπληρώματα δίνονται μόνο με ιατρική καθοδήγηση.

8️⃣ Πρακτικές συμβουλές

  • Μην παίρνετε συμπληρώματα καλίου χωρίς σύσταση γιατρού.
  • Αν λαμβάνετε διουρητικά ή φάρμακα για την πίεση, ελέγχετε τακτικά το κάλιο σας.
  • Συζητήστε με τον γιατρό σας αν εμφανίζετε αρρυθμίες, κόπωση ή μυϊκές κράμπες.

🔟 Συχνές Ερωτήσεις (FAQ) – Κάλιο (K)

Χρειάζεται νηστεία για την εξέταση καλίου;

Η εξέταση καλίου γίνεται με απλή αιμοληψία και στις περισσότερες περιπτώσεις δεν απαιτείται νηστεία. Αυτό σημαίνει ότι μπορείτε να την κάνετε οποιαδήποτε στιγμή της ημέρας. Ωστόσο, αν ο γιατρός έχει ζητήσει ταυτόχρονα και άλλες εξετάσεις, όπως σάκχαρο ή λιπίδια, μπορεί να σας συστήσει να παραμείνετε νηστικοί για 8–12 ώρες. Είναι σημαντικό να ακολουθείτε τις οδηγίες του εργαστηρίου ή του θεράποντος ιατρού, ειδικά εάν παίρνετε φάρμακα ή συμπληρώματα που μπορεί να επηρεάσουν τα επίπεδα καλίου.

Ποιο είναι το φυσιολογικό εύρος καλίου στο αίμα;

Τα φυσιολογικά επίπεδα καλίου στο αίμα κυμαίνονται συνήθως μεταξύ 3.5 και 5.0 mmol/L. Τιμές χαμηλότερες από 3.5 mmol/L υποδηλώνουν υποκαλιαιμία, ενώ τιμές υψηλότερες από 5.0 mmol/L υποδηλώνουν υπερκαλιαιμία. Οι αποκλίσεις αυτές πρέπει να αξιολογούνται πάντα σε συνδυασμό με την κλινική εικόνα του ασθενούς, τα συμπτώματα και άλλες εξετάσεις. Ακόμα και μικρές μεταβολές μπορεί να επηρεάσουν την καρδιακή λειτουργία, γι’ αυτό και η μέτρηση καλίου θεωρείται ζωτικής σημασίας στον έλεγχο ηλεκτρολυτών.

Ποια είναι τα συμπτώματα χαμηλού καλίου;

Η υποκαλιαιμία, δηλαδή το χαμηλό κάλιο, μπορεί να προκαλέσει μια σειρά από συμπτώματα που επηρεάζουν την καθημερινότητα. Συνήθως οι ασθενείς νιώθουν μυϊκή αδυναμία, κράμπες, κόπωση και δυσκοιλιότητα. Σε πιο σοβαρές περιπτώσεις μπορεί να εμφανιστούν αρρυθμίες, μούδιασμα ή ακόμα και παράλυση. Τα συμπτώματα αυτά είναι μη ειδικά, γι’ αυτό είναι σημαντικό να γίνονται τακτικά εξετάσεις αίματος σε άτομα που λαμβάνουν διουρητικά, έχουν προβλήματα εντέρου ή χρόνια νοσήματα. Η έγκαιρη διάγνωση βοηθά στην αποφυγή σοβαρών επιπλοκών.

Τι μπορεί να προκαλέσει χαμηλό κάλιο στον οργανισμό;

Η υποκαλιαιμία έχει πολλές αιτίες. Μπορεί να προκύψει από υπερβολικές απώλειες μέσω εμέτου, διάρροιας ή έντονης εφίδρωσης. Συχνά εμφανίζεται σε άτομα που λαμβάνουν διουρητικά φάρμακα ή κορτικοστεροειδή, καθώς και σε όσους έχουν ενδοκρινικές διαταραχές ή νεφρικά νοσήματα. Ανεπαρκής διατροφή και αλκοολισμός μπορούν επίσης να μειώσουν τα επίπεδα καλίου. Είναι απαραίτητο να εντοπιστεί η υποκείμενη αιτία ώστε να αντιμετωπιστεί σωστά, είτε με διατροφικές αλλαγές είτε με συμπληρώματα ή φαρμακευτική αγωγή.

Πότε είναι επικίνδυνο το υψηλό κάλιο;

Η υπερκαλιαιμία μπορεί να γίνει επικίνδυνη όταν τα επίπεδα καλίου ξεπεράσουν τα 6.0 mmol/L. Σε αυτήν την περίπτωση υπάρχει σοβαρός κίνδυνος για την καρδιακή λειτουργία, καθώς το υψηλό κάλιο μπορεί να προκαλέσει απειλητικές αρρυθμίες. Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν μυϊκή αδυναμία, μούδιασμα, βραδυκαρδία ή ακόμα και καρδιακή ανακοπή. Η υπερκαλιαιμία εμφανίζεται συχνότερα σε ασθενείς με νεφρική ανεπάρκεια ή σε άτομα που λαμβάνουν συγκεκριμένα φάρμακα (π.χ. σπιρονολακτόνη, αναστολείς ACE). Απαιτείται άμεση ιατρική αξιολόγηση και θεραπεία για την προστασία του ασθενούς.

 

⚠️ Το κείμενο είναι ενημερωτικό και δεν αντικαθιστά την ιατρική συμβουλή. Συζητήστε τα αποτελέσματα με τον γιατρό σας.

🔎 Θέλετε περισσότερες πληροφορίες για την εξέταση Καλίου;

Η μέτρηση Καλίου (K) είναι σημαντική για την καρδιακή και μυϊκή λειτουργία. Συχνά συνδυάζεται με άλλους
ηλεκτρολύτες όπως
Νάτριο,
Ασβέστιο και
Μαγνήσιο
ώστε να έχετε πλήρη εικόνα της ισορροπίας του οργανισμού σας.


👉 Δείτε περισσότερα εδώ

📑 Θέλετε περισσότερες πληροφορίες;

Δείτε τον πλήρη Κατάλογο Εξετάσεων στο
Μικροβιολογικό Λαμίας – mikrobiologikolamia.gr,
με όλες τις απαραίτητες εξετάσεις για την παρακολούθηση της υγείας σας.


Κάλιο-1.jpg

📌 Εισαγωγή

Το κάλιο (K⁺) είναι ένας από τους πιο σημαντικούς ηλεκτρολύτες στον ανθρώπινο οργανισμό. Η ισορροπία του είναι ζωτικής σημασίας για τη λειτουργία της καρδιάς, των μυών, του νευρικού συστήματος και τη ρύθμιση της αρτηριακής πίεσης.

Ακόμα και μικρές διακυμάνσεις των επιπέδων του καλίου μπορούν να οδηγήσουν σε σοβαρές επιπλοκές, όπως αρρυθμίες, μυϊκή αδυναμία, παράλυση, ακόμα και καρδιακή ανακοπή.


🧠 Ποιος είναι ο ρόλος του καλίου στον οργανισμό;

Το κάλιο είναι το κύριο ενδοκυττάριο κατιόν, ενώ στο πλάσμα και στα εξωκυττάρια υγρά, η συγκέντρωσή του είναι μικρή αλλά κλινικά κρίσιμη.

Κύριες λειτουργίες:

ΛειτουργίαΠεριγραφή
⚡ Νευρομυϊκή αγωγιμότηταΣυμμετοχή σε δυναμικά ενέργειας
❤️ Καρδιακή λειτουργίαΔιατήρηση φυσιολογικού ρυθμού
🧪 Ενζυμική ρύθμισηΣυνεργασία με αντλία Na⁺/K⁺ ATPάσης
💧 Ισορροπία υγρώνΡύθμιση οσμωτικότητας και pH
🧬 ΜεταβολισμόςΕνδοκυττάριος ρυθμιστής ενεργειακών διαδικασιών

Το 98% του καλίου βρίσκεται ενδοκυττάρια, κυρίως στους μυς.

🔬 Φυσιολογικά επίπεδα καλίου στο αίμα

ΕίδοςΤιμές Αναφοράς
Ολικό Κάλιο (ορός)3.5 – 5.0 mEq/L
Κάλιο στο πλάσμα~0.1–0.4 mEq/L χαμηλότερο
Κάλιο ούρων 24ώρου25 – 125 mEq/24h

Υποκαλιαιμια Υπερκαλιαιμια

🧪 Εξέταση καλίου

Η εξέταση καλίου πραγματοποιείται μέσω αιμοληψίας και χρησιμοποιείται για:

  • Αξιολόγηση ηλεκτρολυτικών διαταραχών

  • Παρακολούθηση νεφρικής λειτουργίας

  • Εντοπισμό οξεοβασικών διαταραχών

  • Παρακολούθηση φαρμακοθεραπείας (π.χ. διουρητικά, RAAS blockers)

Προσοχή:

  • Αιμόλυση του δείγματος οδηγεί σε ψευδώς αυξημένες τιμές (λόγω διαρροής ενδοκυττάριου καλίου).

  • Πρέπει να λαμβάνεται υπόψη η συγκέντρωση νατρίου, κρεατινίνης, μαγνησίου, γλυκόζης και η οξεοβασική ισορροπία.


⚠️ Υποκαλιαιμία (Hypokalemia)

✅ Ορισμός:

Κάλιο < 3.5 mEq/L

Κρίσιμα επίπεδα: < 2.5 mEq/L → επικίνδυνες αρρυθμίες


🚨 Συμπτώματα:

  • Μυϊκή αδυναμία, κράμπες

  • Παραισθησίες

  • Εντερική δυσκινησία (παράλυση εντέρου)

  • Αρρυθμίες (π.χ. κοιλιακές)

  • Ψυχική σύγχυση


📉 ΗΚΓ ευρήματα:

  • Καταστολή κυμάτων Τ

  • Ανάδυση U κυμάτων

  • Κατάσπαση ST

  • Παράταση QT

📋 Αίτια Υποκαλιαιμίας



ΚατηγορίαΠαραδείγματα
📤 Αυξημένη αποβολήΔιουρητικά, διάρροια, έμετοι, υπεραλδοστερονισμός
🏥 Μετακίνηση ενδοκυττάριαΙνσουλίνη, αλκαλίωση, κατεχολαμίνες
⛔ Ελαττωμένη πρόσληψηΚακή διατροφή, αλκοολισμός
💊 ΦάρμακαΑμινογλυκοσίδες, β2-αγωνιστές, κορτικοστεροειδή

💊 Αντιμετώπιση:

ΚατάστασηΘεραπεία
Ήπια υποκαλιαιμία (3–3.5)Από του στόματος KCl
Μέτρια (2.5–3)Από του στόματος ή IV σε παρακολούθηση
Σοβαρή (<2.5)IV κάλιο με ηλεκτροκαρδιογραφική παρακολούθηση

⚠️ Υπερκαλιαιμία (Hyperkalemia)

✅ Ορισμός:

Κάλιο > 5.0 mEq/L

Κρίσιμη τιμή: > 6.0 mEq/L → άμεσος κίνδυνος καρδιακής ανακοπής


🚨 Συμπτώματα:

  • Αίσθημα παλμών

  • Μυϊκή αδυναμία ή παράλυση

  • Ναυτία, έμετος

  • Διαταραχές συνείδησης


📉 ΗΚΓ ευρήματα:

  • Υψηλά αιχμηρά κύματα Τ

  • Διεύρυνση QRS

  • Εξαφάνιση P κυμάτων

  • Κοιλιακή μαρμαρυγή → καρδιακή ανακοπή


📋 Αίτια Υπερκαλιαιμίας

ΚατηγορίαΠαραδείγματα
📥 Αυξημένη πρόσληψηΣυμπληρώματα, IV χορήγηση, υπολογιστικό λάθος
🏥 Ελαττωμένη απέκκρισηΝεφρική ανεπάρκεια, υποαλδοστερονισμός
💥 Καταστροφή κυττάρωνΛύση RBC, τραύμα, εγκαύματα, ραβδομυόλυση
💊 ΦάρμακαRAAS blockers, καλιοσυντηρητικά διουρητικά, ηπαρίνη, κυκλοσπορίνη

💊 Αντιμετώπιση Υπερκαλιαιμίας:

ΠαρέμβασηΜηχανισμός
🔒 Ασβέστιο IVΣταθεροποίηση μεμβράνης καρδιάς
💉 Ινσουλίνη + γλυκόζηΠροώθηση καλίου ενδοκυττάρια
🧼 Κατιοντοανταλλακτικές ρητίνεςΑπομάκρυνση από γαστρεντερικό
🧽 ΔιττανθρακικάΑντιμετώπιση οξέωσης
🔁 ΑιμοκάθαρσηΣε βαριές περιπτώσεις ή νεφρική ανεπάρκεια

🥗 Κάλιο και Διατροφή

Το κάλιο βρίσκεται σε πλήθος τροφών φυτικής προέλευσης και η καλή διατροφή είναι απαραίτητη για διατήρηση φυσιολογικών επιπέδων.

Πηγές καλίου:

ΤρόφιμοΠεριεκτικότητα (mg/100g)
Μπανάνες 🍌358
Πατάτες 🥔421
Σπανάκι558
Αβοκάντο 🥑485
Γιαούρτι255
Όσπρια600–900
Αποξηραμένα φρούτα> 1000

🧠 Πλήρες FAQ για το κάλιο

1. Τι κάνει το κάλιο στον οργανισμό;

Ρυθμίζει νευρικά ερεθίσματα, καρδιακό ρυθμό, μυϊκή σύσπαση και ισορροπία pH.


2. Ποια είναι τα φυσιολογικά επίπεδα καλίου;

3.5 – 5.0 mEq/L. Κάτω ή πάνω από αυτές τις τιμές προκαλούνται σοβαρές επιπτώσεις.


3. Πώς μπορώ να αυξήσω φυσικά το κάλιο μου;

Με τροφές πλούσιες σε κάλιο: μπανάνες, πατάτες, φρούτα, όσπρια, γιαούρτι.


4. Ποιοι κινδυνεύουν από υπερκαλιαιμία;

Άτομα με νεφρική ανεπάρκεια, σακχαρώδη διαβήτη, ή λήψη RAAS αναστολέων.


5. Ποια φάρμακα προκαλούν υποκαλιαιμία;

Θειαζιδικά και αγκύλης διουρητικά, ινσουλίνη, β2-αγωνιστές, κορτιζόνη.


6. Τι συμβαίνει στο ΗΚΓ με διαταραχές καλίου;

  • Υποκαλιαιμία: κύματα U, παράταση QT

  • Υπερκαλιαιμία: αιχμηρά Τ, εξαφάνιση P, διεύρυνση QRS


7. Είναι επικίνδυνη η υποκαλιαιμία;

Ναι, ειδικά <2.5 mEq/L μπορεί να προκαλέσει αρρυθμίες και παράλυση.


8. Τι εξετάσεις χρειάζομαι;

Καλιαιμία, μαγνήσιο, PTH, κρεατινίνη, οξεοβασική ισορροπία, ΗΚΓ.

📚 Βιβλιογραφία

  1. Guyton & Hall, Textbook of Medical Physiology, 14th Ed., Elsevier

  2. Williams Textbook of Endocrinology, 14th Ed., Elsevier

  3. Mount DB. Clinical Manifestations and Evaluation of Hypokalemia. UpToDate, 2024

  4. Palmer BF, Clegg DJ. Physiology and pathophysiology of potassium homeostasis. Adv Physiol Educ. 2016

  5. National Institutes of Health – https://ods.od.nih.gov/factsheets/Potassium-HealthProfessional/

  6. Mayo Clinic Laboratories – Potassium Blood Test

  7. Gennari FJ. Hypokalemia. NEJM. 1998;339(7):451–458

  8. Kovesdy CP. Management of hyperkalemia in chronic kidney disease. Nat Rev Nephrol. 2014




Το ιατρείο μας από το 2004 παρέχει υψηλού επιπέδου υπηρεσίες διαθέτοντας άρτιο και σύγχρονο εξοπλισμό καθώς επίσης έμπειρο,υπεύθυνο και ανθρώπινο προσωπικό.Προτεραιότητα μας ο ΑΣΘΕΝΗΣ…



Social networks







Τηλέφωνο


2231066841

6972860905



©2023 Παντελής Αναγνωστόπουλος. All rights reserved.

Μικροβιολογικό Εργαστήριο Λαμία
Privacy Overview

This website uses cookies so that we can provide you with the best user experience possible. Cookie information is stored in your browser and performs functions such as recognising you when you return to our website and helping our team to understand which sections of the website you find most interesting and useful.