04/Jul/2025

🔍 Τι είναι ο ουρόλιθος;

Ο ουρόλιθος, γνωστός και ως πέτρα στα νεφρά ή νεφρολιθίαση, αποτελεί μια συχνή και επώδυνη ουρολογική πάθηση. Πρόκειται για τη δημιουργία στερεών σχηματισμών (λίθων) μέσα στα νεφρά ή την ουροδόχο οδό, οι οποίοι σχηματίζονται από κρυσταλλοποιημένα άλατα και μεταλλικά ιχνοστοιχεία.

➡️ Οι λίθοι μπορεί να έχουν μέγεθος από κόκκο άμμου έως και αρκετά εκατοστά, προκαλώντας συμπτώματα από ενόχληση μέχρι οξύ πόνο (κολικός νεφρού).

🧪 Πώς Σχηματίζονται οι Ουρόλιθοι;

Ο σχηματισμός λίθων οφείλεται σε υπερκορεσμό των ούρων με άλατα (π.χ. οξαλικά ασβέστιο, ουρικό οξύ, κυστίνη). Σε φυσιολογικές συνθήκες, το σώμα διαθέτει μηχανισμούς που αναστέλλουν την κρυσταλλοποίηση. Όταν αυτοί δυσλειτουργούν, δημιουργείται λίθος.

⚙️ Μηχανισμός σχηματισμού:

Υψηλή συγκέντρωση αλάτων στα ούρα
Ανεπαρκής ποσότητα προστατευτικών παραγόντων (κιτρικά, μαγνήσιο)
Πτώση του pH (ιδίως για ουρικό οξύ & κυστίνη)
Σχηματισμός πυρήνα κρυσταλλοποίησης
Μεγέθυνση του λίθου με επικάλυψη νέων στρωμάτων

📌 Το pH των ούρων παίζει κρίσιμο ρόλο. Όξινα ούρα (<5,5) ευνοούν ουρικά και κυστινικούς λίθους, ενώ αλκαλικά ούρα ευνοούν φωσφορικά άλατα.

🧬 Είδη Ουρόλιθων

Τύπος Λίθου	Συχνότητα	Χημική Σύσταση	Συνθήκες Σχηματισμού	Ιδιαιτερότητες
Οξαλικού Ασβεστίου	70–80%	CaC₂O₄	Υπερασβεστιουρία, οξαλουρία, χαμηλά κιτρικά	Συχνότερος τύπος
Φωσφορικού Ασβεστίου	10–15%	Ca₃(PO₄)₂	Αλκαλικά ούρα, υπομαγνησιουρία	Συχνός σε γυναίκες
Ουρικού Οξέος	5–10%	C₅H₄N₄O₃	Όξινα ούρα, υπερουριχαιμία, χαμηλά pH	Ακτινοδιαπερατός
Κυστίνης	<1%	Δισουλφίδιο Κυστίνης	Κληρονομική κυστινουρία, όξινα ούρα	Σπάνιος, επαναλαμβανόμενος
Στρουβίτης (Λοιμώδεις)	5–10%	MgNH₄PO₄·6H₂O	Ουρολοιμώξεις με παραγωγικά βακτήρια (π.χ. Proteus)	Ταχεία ανάπτυξη, κινδύνου αποφρακτικής υδρονέφρωσης

🔥 Συμπτώματα & Ενδείξεις Ουρόλιθων

Οι ουρόλιθοι μπορεί να είναι ασυμπτωματικοί για μεγάλο χρονικό διάστημα. Τα συμπτώματα εμφανίζονται όταν ο λίθος μετακινηθεί και προκαλέσει απόφραξη ή τραυματισμό στην ουροποιητική οδό.

🩺 Συχνότερα συμπτώματα:

Οξύς πόνος στη μέση ή στα πλευρά (νεφρικός κολικός)
➤ Ξαφνικός, έντονος, κυματοειδής πόνος που συχνά ακτινοβολεί στη βουβωνική χώρα ή στα γεννητικά όργανα
➤ Συχνά μονόπλευρος (δεξί ή αριστερό νεφρό)
Αιματουρία (αίμα στα ούρα)
➤ Εμφανής (ερυθρό ή ροζ χρώμα) ή μικροσκοπική
➤ Συμβαίνει λόγω τραυματισμού της ουροποιητικής οδού από τον λίθο
Δυσουρία (πόνος ή κάψιμο κατά την ούρηση)
➤ Ιδιαίτερα σε λίθους κατώτερου ουροποιητικού
Συχνουρία ή επιτακτική ούρηση
➤ Συναντάται κυρίως όταν ο λίθος βρίσκεται κοντά στην κύστη
Ναυτία και έμετος
➤ Οφείλονται στον νεφρικό πόνο και τη διέγερση του αυτόνομου νευρικού συστήματος
Πυρετός με ρίγος (σε περίπτωση λοίμωξης)
➤ Πιθανή επιπλοκή σε στρουβίτες ή απόφραξη με δευτεροπαθή πυελονεφρίτιδα
⚠️ Απαιτεί άμεση ιατρική αντιμετώπιση

📋 Άτυπα ή σιωπηλά συμπτώματα:

Σε μερικούς ασθενείς, ιδίως με μεγάλους λίθους εντός του νεφρού (κοραλλιοειδείς λίθοι), τα συμπτώματα μπορεί να είναι ήπια ή να απουσιάζουν εντελώς. Συχνά ανιχνεύονται τυχαία σε υπερηχογράφημα ή αξονική τομογραφία.

⚠️ Σημεία που απαιτούν άμεση αξιολόγηση:

Πόνος που δεν υποχωρεί με αναλγητικά
Αμφοτερόπλευρος πόνος ή ανουρία (μηδενική αποβολή ούρων)
Πυρετός >38°C + ρίγος
Υποψία απόφραξης ουροποιητικού
Προηγούμενο ιστορικό μονού λειτουργικού νεφρού

🧠 Διαφορική Διάγνωση:

Σκωληκοειδίτιδα
Χολοκυστίτιδα
Πυελονεφρίτιδα
Εκτοπική κύηση (σε γυναίκες)
Κήλη / Αποφρακτικός ειλεός
Οσφυαλγία μηχανικής αιτιολογίας

📌 Συμπέρασμα:
Ο πόνος του ουρόλιθου είναι συνήθως έντονος και χαρακτηριστικός, αλλά η παρουσία συνοδών συμπτωμάτων (π.χ. αιματουρία, ναυτία, δυσουρία, πυρετός) βοηθά στη διάγνωση και καθοδηγεί τη θεραπευτική προσέγγιση.

🔍 Σύμπτωμα	📌 Πιθανός Τύπος Λίθου	📍 Πιθανή Εντόπιση
Οξύς πόνος στη μέση / νεφρικός κολικός	Οξαλικού Ασβεστίου, Ουρικού Οξέος	Νεφρός – Ουρητήρας (άνω μοίρα)
Αιματουρία (μακροσκοπική ή μικροσκοπική)	Όλοι οι τύποι (συχνότερα Οξαλικού Ασβεστίου)	Ολόκληρη ουροποιητική οδός
Συχνουρία, δυσουρία	Ουρικό Οξύ, Στρουβίτης	Κάτω ουρητήρας ή ουροδόχος κύστη
Πυρετός με ρίγος	Στρουβίτης (λοιμώδης), κοραλλιοειδείς λίθοι	Νεφρική πύελος – πλήρης απόφραξη
Απουσία ούρησης (ανουρία)	Μεγάλοι λίθοι, διπλή απόφραξη	Αμφοτερόπλευρος ουρητήρας ή κύστη
Ναυτία και έμετος	Συνοδά συμπτώματα κάθε τύπου	Ουρητήρας (έντονος ερεθισμός του ΑΝΣ)

🧫 Διάγνωση Ουρόλιθων

Η διάγνωση βασίζεται σε απεικονιστικό και εργαστηριακό έλεγχο.

📸 Απεικονιστικές Μέθοδοι:

Ακτινογραφία Κύστεως/Ουροδόχου οδού (αποκαλύπτει ακτινοσκιερούς λίθους)
Υπερηχογράφημα Νεφρών και Ουροδόχου Κύστης
Αξονική Τομογραφία (CT) χωρίς σκιαγραφικό – gold standard
Ενδοσκοπικές τεχνικές (ουρηθροσκόπηση)

- Γενική ούρων, καλλιέργεια, 24ωρη συλλογή ούρων (Ca, ουρικό, οξαλικά, κιτρικά)

🔬 Εξέταση	📋 Σκοπός / Σχέση με Ουρόλιθο
Ουρία & Κρεατινίνη	Έλεγχος νεφρικής λειτουργίας – πιθανή απόφραξη ή βλάβη
Ουρικό Οξύ Ορού	Αυξημένο σε λίθους ουρικού οξέος ή μεταβολικό σύνδρομο
Ασβέστιο Ορού	Εντοπισμός υπερασβεστιαιμίας – σχετίζεται με οξαλικούς λίθους
Παραθορμόνη (PTH)	Έλεγχος υπερπαραθυρεοειδισμού ως αιτία υπερασβεστιουρίας
Ηλεκτρολύτες (Na, K, Cl, HCO₃⁻)	Οξεοβασική ισορροπία και συνολική μεταβολική εκτίμηση
Γενική Αίματος	Σε περίπτωση εμπύρετης λοίμωξης ή φλεγμονής λόγω απόφραξης
CRP – ΤΚΕ	Δείκτες φλεγμονής, εντοπίζουν λοίμωξη από στρουβίτες

Τύπος Λίθου	Ποσοστό	Χημική Σύσταση	Συνθήκες Σχηματισμού	Σημειώσεις
Οξαλικού Ασβεστίου	70–80%	CaC₂O₄	Υπερασβεστιουρία, Οξαλουρία	Συχνότερος τύπος
Φωσφορικού Ασβεστίου	10–15%	Ca₃(PO₄)₂	Αλκαλικά ούρα, Λοιμώξεις	Συχνά σε γυναίκες
Ουρικού Οξέος	5–10%	C₅H₄N₄O₃	Όξινα ούρα, Υπερουριχαιμία	Ακτινοδιαπερατός
Κυστίνης	<1%	Δισουλφίδιο Κυστίνης	Κληρονομική Κυστινουρία	Σπάνιος τύπος
Στρουβίτης (Λοιμώδεις)	5–10%	MgNH₄PO₄·6H₂O	Ουρολοιμώξεις (π.χ. Proteus)	Γρήγορη ανάπτυξη, κινδύνου

Ουρόλιθοι Σχηματισμος Θεραπέια Διατροφή

🥗 Διατροφή και Ουρόλιθοι: Τι να Τρώτε και Τι να Αποφεύγετε

Η διατροφή παίζει καθοριστικό ρόλο στην πρόληψη και υποτροπή των ουρόλιθων. Ανάλογα με τον τύπο του λίθου, εφαρμόζονται διαφορετικές διαιτητικές στρατηγικές:

✅ Γενικές Οδηγίες Πρόληψης

✅ Συμβουλή	🔍 Λόγος / Όφελος
💧 Αυξήστε την πρόσληψη υγρών (2,5–3 λίτρα/ημέρα)	Αραιώνει τα ούρα, μειώνει τον κορεσμό αλάτων, αποτρέπει κρυστάλλωση
🧂 Περιορίστε την κατανάλωση αλατιού (νάτριο)	Η υπερνατριαιμία αυξάνει την αποβολή ασβεστίου στα ούρα
🍖 Μειώστε τις ζωικές πρωτεΐνες	Αυξάνουν το ουρικό οξύ και οξινίζουν τα ούρα (ιδίως σε ουρικούς λίθους)
🥬 Αυξήστε την πρόσληψη κιτρικών (λεμόνι, πορτοκάλι)	Τα κιτρικά δεσμεύουν ασβέστιο και αναστέλλουν την κρυστάλλωση
🥛 Ενσωματώστε ασβέστιο από τροφές (όχι από συμπληρώματα)	Το διατροφικό ασβέστιο μειώνει την απορρόφηση οξαλικών στο έντερο
❌ Αποφύγετε τη δραστική μείωση ασβεστίου	Η στέρηση αυξάνει την εντερική απορρόφηση οξαλικών και τον κίνδυνο λίθων

🔬 Διατροφή ανά τύπο λίθου

🧱 Τύπος Λίθου	✅ Συνιστάται	❌ Αποφεύγεται
Οξαλικού Ασβεστίου	Νερό, ασβέστιο από τροφή, εσπεριδοειδή, τροφές πλούσιες σε κιτρικά	Σπανάκι, σοκολάτα, καρύδια, παντζάρια, τσάι, κόκα κόλα
Ουρικού Οξέος	Δημητριακά, λαχανικά, νερό, φυτικές ίνες, τροφές που αλκαλοποιούν τα ούρα	Εντόσθια, κόκκινο κρέας, θαλασσινά, μπύρα, αλκοόλ, ζάχαρη
Κυστίνης	Νερό σε μεγάλες ποσότητες, αλκαλοποίηση ούρων (λεμόνι, κιτρικά)	Ζωικές πρωτεΐνες, αλάτι, fast food
Φωσφορικού Ασβεστίου / Στρουβίτη	Όξινα τρόφιμα (κράνμπερι, πρωτεΐνη σε μέτρο), υγρά	Αλκαλικά τρόφιμα (γάλα, γιαούρτι, μαγειρική σόδα, πολλά λαχανικά)

📌 Σημείωση: Οι δίαιτες χαμηλές σε ασβέστιο δεν συνιστώνται! Αντίθετα, η ισορροπημένη πρόσληψη από φυσικές τροφές είναι προστατευτική.

💊 Φαρμακευτική Αντιμετώπιση των Ουρόλιθων

Η φαρμακευτική θεραπεία έχει δύο βασικούς στόχους:

Ανακούφιση από τον πόνο και αποβολή του λίθου
Πρόληψη υποτροπών με τροποποίηση της χημείας των ούρων

🩺 1. Αναλγητική & Συμπτωματική Αντιμετώπιση

💊 Φάρμακο	🩺 Ρόλος	📌 Παρατηρήσεις
Μη Στεροειδή Αντιφλεγμονώδη (ΜΣΑΦ) (π.χ. δικλοφενάκη, ιβουπροφαίνη)	Ανακούφιση από κολικούς, αντιφλεγμονώδη δράση	Αποτελεσματικά στην κρίση, όχι σε ασθενείς με νεφρική δυσλειτουργία
Παρακεταμόλη	Αναλγητικό ήπιας δράσης	Κατάλληλη για νεφροπαθείς, χωρίς αντιφλεγμονώδη δράση
Αλφα-Αναστολείς (π.χ. ταμσουλοσίνη)	Χαλάρωση ουρητήρα – διευκόλυνση αποβολής λίθου	Χρήσιμοι σε λίθους ουρητήρα < 10mm – αποβολή εντός 2-4 εβδομάδων
Αντιεμετικά (π.χ. ονδανσετρόνη)	Αντιμετώπιση ναυτίας, εμετών που συνοδεύουν τους κολικούς	Συμπτωματική χρήση, ειδικά σε μεγάλους λίθους

⚕️ 2. Προληπτική Φαρμακοθεραπεία (ανά τύπο)

🧱 Τύπος Λίθου	💊 Φαρμακευτική Πρόληψη	📌 Παρατηρήσεις
Οξαλικού Ασβεστίου	Θειαζίδες (π.χ. υδροχλωροθειαζίδη), Κιτρικά άλατα	Μειώνουν το ασβέστιο στα ούρα και αυξάνουν προστατευτικά κιτρικά
Ουρικού Οξέος	Αλλοπουρινόλη, Κιτρικά, Αλκαλοποίηση ούρων με διττανθρακικά	Αποτρέπει τον σχηματισμό και διαλύει μικρούς λίθους όταν pH >6
Κυστίνης	Πενικιλλαμίνη, Τιοπρονίνη, Αλκαλοποίηση ούρων (pH >7,5)	Σπάνιοι, δύσκολη αντιμετώπιση, υψηλή ενυδάτωση & φαρμακευτική υποστήριξη
Φωσφορικού Ασβεστίου	Θειαζίδες, περιορισμός αλκαλοποίησης	Διατήρηση pH ούρων σε 6,0–6,5 για αποφυγή επανασχηματισμού
Στρουβίτης (Λοιμώδεις)	Μακροχρόνια αντιβιοτικά, χειρουργική αφαίρεση	Προκαλούνται από λοιμώξεις – απαιτείται εξάλειψη βακτηρίων

📍 Σημείωση: Η επιλογή φαρμάκων γίνεται μετά από μεταβολική διερεύνηση και λιθοανάλυση.

❓ Συχνές Ερωτήσεις (FAQ)

🔹 Πόσο συχνά εμφανίζονται οι ουρόλιθοι;

Η ουρολιθίαση επηρεάζει περίπου 10–12% των ανθρώπων κάποια στιγμή στη ζωή τους. Είναι συχνότερη στους άνδρες και σε ηλικίες 30–50 ετών.

🔹 Είναι οι ουρόλιθοι κληρονομικοί;

Ναι, υπάρχουν γενετικές προδιαθέσεις, κυρίως σε λίθους κυστίνης και σε οικογενειακή υπερασβεστιουρία. Παρ’ όλα αυτά, το περιβάλλον και η διατροφή είναι επίσης σημαντικοί παράγοντες.

🔹 Πώς μπορώ να ξέρω τι είδους πέτρα είχα;

Με λιθοανάλυση του αποβληθέντος λίθου ή μέσω μεταβολικού ελέγχου των ούρων (π.χ. pH, ασβέστιο, ουρικό οξύ, κιτρικά, οξαλικά).

🔹 Μπορούν οι πέτρες να διαλυθούν μόνες τους;

Ναι, εάν είναι μικρές (<5–6 mm), υπάρχει πιθανότητα αυτόματης αποβολής με υγρά και φαρμακευτική υποστήριξη (π.χ. ταμσουλοσίνη). Ουρικές πέτρες μπορούν να διαλυθούν φαρμακευτικά με αλκαλοποίηση των ούρων.

🔹 Ποιες είναι οι πιθανότητες υποτροπής;

Περίπου 50% των ασθενών θα εμφανίσουν νέο ουρόλιθο εντός 5–10 ετών. Η πρόληψη (διατροφή, υγρά, φαρμακευτική αγωγή) μειώνει σημαντικά την πιθανότητα υποτροπής.

🔹 Είναι ασφαλές να παίρνω συμπληρώματα ασβεστίου;

Όχι χωρίς ιατρική καθοδήγηση. Η πρόσληψη ασβεστίου πρέπει να προέρχεται κυρίως από φυσικά τρόφιμα. Τα συμπληρώματα μπορεί να αυξήσουν τον κίνδυνο λίθων, κυρίως σε συνδυασμό με οξαλικά.

🔹 Πώς να αποτρέψω πέτρες αν έχω διαβήτη ή υπέρταση;

Οι ασθενείς με **μεταβολικό σύνδρομο**, **σακχαρώδη διαβήτη** ή **υπέρταση** έχουν αυξημένο κίνδυνο για λίθους ουρικού οξέος. Συνιστάται ενυδάτωση, απώλεια βάρους, διατροφή χαμηλή σε πρωτεΐνες, ρύθμιση του pH και των μεταβολικών δεικτών.

🔹 Τι είναι η "σιγανή πέτρα";

Είναι λίθος που παραμένει σιωπηλός (χωρίς συμπτώματα) για μεγάλο διάστημα, και μπορεί να εντοπιστεί τυχαία σε υπερηχογράφημα ή CT. Εάν δεν προκαλεί απόφραξη, συχνά παρακολουθείται περιοδικά.

📚 Βιβλιογραφία / Πηγές

🌍 Διεθνείς Πηγές:

Mayo Clinic – Kidney stones
https://www.mayoclinic.org/diseases-conditions/kidney-stones
National Kidney Foundation – Kidney Stones
https://www.kidney.org/atoz/content/kidneystones
European Association of Urology (EAU) Guidelines – Urolithiasis (2024)
https://uroweb.org/guidelines/urolithiasis
American Urological Association (AUA) – Surgical Management of Stones
https://www.auanet.org/guidelines/kidney-stones
Curhan GC. Epidemiology of stone disease. Urol Clin North Am. 2007
DOI: 10.1016/j.ucl.2007.09.004
Maalouf NM, et al. Nephrolithiasis in patients with metabolic syndrome. Kidney Int. 2004
https://www.kidney-international.org/article/S0085-2538(15)50771-1/fulltext
Coe FL, Evan A, Worcester E. Kidney stone disease. J Clin Invest. 2005
https://www.jci.org/articles/view/20941

🇬🇷 Ελληνικές Πηγές / Ιατρικοί Οργανισμοί:

Ελληνική Ουρολογική Εταιρεία – Πέτρες στα Νεφρά (Ουρολιθίαση)
https://www.huanet.gr
Ιατρικός Σύλλογος Αθηνών – Ουρολιθίαση: Αιτίες & Πρόληψη
https://www.isathens.gr
Διαγνωστικό και Θεραπευτικό Κέντρο Αθηνών – Ιατρικό Κέντρο
Άρθρο: “Ουρόλιθοι – Τι είναι και πώς αντιμετωπίζονται”
https://www.iatriko.gr
Υγείαonline.gr – Πέτρες στα Νεφρά: Πλήρης οδηγός
https://www.ygeiaonline.gr
Δρ. Κωνσταντίνος Κατσάνος, Ουρολόγος – Ουρολιθίαση: σύγχρονες θεραπείες
https://katsanosurology.gr
Ιατρικό Διαβαλκανικό – Λιθοτριψία χωρίς νυστέρι
https://www.iatrikodiavalkaniko.gr

ΠΑΤΗΣΤΕ ΕΔΩ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΛΗΡΗ ΚΑΤΑΛΟΓΟ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΜΑΣ ΚΑΙ ΖΗΤΗΣΤΕ ΜΑΣ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΣΑΣ ΕΝΔΙΑΦΕΡΕΙ !!

https://mikrobiologikolamia.gr/katalogos-eksetaseon/

Παντελής Αναγνωστόπουλος

11/Jun/2025

🧪 Οξαλικά Ούρων 24ώρου – Πλήρης Ανάλυση Εξέτασης

✅ Εισαγωγή

Τα οξαλικά είναι φυσικές ενώσεις που αποβάλλονται με τα ούρα και σχετίζονται με τον μεταβολισμό ορισμένων τροφών. Η μέτρησή τους στα ούρα 24ώρου είναι κρίσιμη για τη διάγνωση μεταβολικών διαταραχών και την πρόληψη λιθίασης (πέτρες στα νεφρά).

🔍 Τι είναι τα Οξαλικά;

Τα οξαλικά (oxalates) είναι ανιονικές ενώσεις που προέρχονται:

Από τη διάσπαση της βιταμίνης C
Από τον μεταβολισμό της γλυκίνης και άλλων οργανικών ουσιών
Από την κατανάλωση τροφών πλούσιων σε οξαλικά (π.χ. σπανάκι, παντζάρια)

Η υπερβολική συγκέντρωση τους στα ούρα μπορεί να προκαλέσει:

🔺 Νεφρολιθίαση
🔺 Νεφροπάθειες
🔺 Οξαλώση (σε σοβαρές καταστάσεις)

📊 Τι Είναι η Εξέταση Οξαλικών Ούρων 24ώρου;

Η εξέταση μετρά τη συνολική ποσότητα οξαλικών που αποβάλλονται σε διάστημα 24 ωρών.

🔬 Χρησιμοποιείται για:

📌 Αξιολόγηση λιθίασης
📌 Παρακολούθηση υπεροξαλουρίας
📌 Έλεγχο μεταβολικών διαταραχών
📌 Έλεγχο δυσαπορρόφησης και νοσημάτων του εντέρου

📈 Πίνακας Τιμών Αναφοράς

Μονάδα	Φυσιολογικές Τιμές	Οριακά Αυξημένες	Παθολογικές
mg/24h	4–31 mg	31–45 mg	> 45 mg
μmol/24h	45–360	360–500	> 500

⚠️ Πότε Ζητείται η Εξέταση;

Η εξέταση οξαλικών ούρων ζητείται σε:

🪨 Υποτροπιάζουσα νεφρολιθίαση
🧬 Υποψία πρωτοπαθούς ή δευτεροπαθούς υπεροξαλουρίας
🦠 Σύνδρομα δυσαπορρόφησης (π.χ. κοιλιοκάκη, νόσος Crohn)
💉 Παρακολούθηση νεφρικών μεταμοσχεύσεων
🤰 Έγκυες με αυξημένο κίνδυνο νεφρικών επιπλοκών

🧠 Τι Είναι η Υπεροξαλουρία;

Η υπεροξαλουρία είναι μια παθολογική κατάσταση όπου αυξάνεται η αποβολή οξαλικών στα ούρα.

Τύποι:

🧬 Πρωτοπαθής υπεροξαλουρία
- Γενετική
- Έλλειψη ηπατικών ενζύμων
🦠 Δευτεροπαθής υπεροξαλουρία
- Από δυσαπορρόφηση (σύνδρομο εντέρου)
- Υπερκατανάλωση βιταμίνης C
- Διατροφή πλούσια σε οξαλικά

🧂 Ποιες Τροφές Περιέχουν Πολλά Οξαλικά;

Τροφή	Περιεκτικότητα
Σπανάκι	Πολύ υψηλή
Παντζάρια	Υψηλή
Ραβέντι	Υψηλή
Σοκολάτα	Μέτρια
Ξηροί καρποί (ιδίως κάσιους)	Μέτρια
Τσάι (μαύρο, πράσινο)	Μέτρια
Πατάτες με φλούδα	Μέτρια

🍽️ Οξαλικά Ούρων & Διατροφή – Οδηγός Διατροφικής Παρέμβασης

Η διατροφή αποτελεί θεμελιώδη παράγοντα στη ρύθμιση των οξαλικών στα ούρα. Η ισορροπημένη λήψη τροφών και η διατροφική κατεύθυνση μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο σχηματισμού λίθων από οξαλικό ασβέστιο και να βοηθήσουν στην πρόληψη υπεροξαλουρίας.

🔺 Τροφές Υψηλής Περιεκτικότητας σε Οξαλικά (να αποφεύγονται/περιορίζονται)

Τροφή	Ποσότητα Οξαλικού (mg/μερίδα)	Σχόλιο
Σπανάκι (μαγειρεμένο)	>700 mg	❌ Πολύ υψηλό
Ραβέντι (rhubarb)	>500 mg	❌ Πολύ υψηλό
Παντζάρια	150–200 mg	⚠️ Υψηλό
Ξηροί καρποί (π.χ. κάσιους, αμύγδαλα)	100–150 mg	⚠️ Μέτριο
Σοκολάτα (μαύρη)	90–120 mg	⚠️ Μέτριο
Μαύρο/πράσινο τσάι	30–50 mg/φλ	⚠️ Σωρευτικό
Πατάτες με φλούδα	40–80 mg	⚠️ Ανάλογα την ποσότητα

🔻 Συμβουλή: Αποφεύγετε την ταυτόχρονη λήψη πολλών από αυτές τις τροφές μέσα στην ίδια ημέρα.

✅ Τροφές Χαμηλής Περιεκτικότητας σε Οξαλικά (επιθυμητές)

Τροφή	Οξαλικά (mg/μερίδα)	Πλεονεκτήματα
Λευκό ρύζι	<5 mg	✅ Ασφαλές
Μήλα, μπανάνες	<5 mg	✅ Φρούτα ασφαλή
Κοτόπουλο, ψάρι	~0 mg	✅ Υψηλή πρωτεΐνη
Ασπράδι αυγού	~0 mg	✅ Καθαρή πρωτεΐνη
Πεπόνι, καρπούζι	<5 mg	✅ Υδρόφιλα φρούτα
Δημητριακά χωρίς πίτουρο	<5 mg	✅ Ασφαλή
Αγγούρι, μαρούλι	<5 mg	✅ Λαχανικά με ασφάλεια

🥛 Ασβέστιο και Οξαλικά – Πώς Συνδέονται;

Η κατανάλωση ασβεστίου με τα γεύματα βοηθά στη δέσμευση των οξαλικών στο έντερο, μειώνοντας την απορρόφησή τους και συνεπώς την απέκκριση από τα ούρα.

✅ Συνιστώμενες πηγές ασβεστίου:

Γιαούρτι, γάλα, τυρί
Πράσινα φυλλώδη λαχανικά (όχι σπανάκι!)
Συμπληρώματα ασβεστίου (εάν συσταθεί από γιατρό)

⚠️ Προσοχή: Μην λαμβάνετε συμπληρώματα ασβεστίου ανεξέλεγκτα, καθώς μπορεί να οδηγήσουν σε άλλες μορφές λιθίασης (π.χ. φωσφορικό ασβέστιο).

💧 Ενυδάτωση

Η υπερβολική κατανάλωση υγρών είναι καθοριστική. Συνιστάται:

💧 Τουλάχιστον 2.5 – 3 λίτρα ημερησίως
🧃 Προτίμηση σε νερό, χυμό λεμονιού (φυσικά κιτρικά) ή αφεψήματα χωρίς οξαλικά
🚫 Αποφυγή καφέδων, μαύρου/πράσινου τσαγιού σε υπερβολή

🍋 Κιτρικά – Σύμμαχοι κατά των Πέτρες

Τα κιτρικά (π.χ. κιτρικό κάλιο, λεμόνι) δεσμεύουν το ασβέστιο και αποτρέπουν το σχηματισμό πέτρας με οξαλικά.

✅ Προτάσεις:

Νερό με φρέσκο χυμό λεμονιού
Φυσικοί χυμοί από εσπεριδοειδή (χωρίς ζάχαρη)

⛔ Βιταμίνη C και Οξαλικά

Η υπερβολική λήψη βιταμίνης C (>1 g/ημέρα) μπορεί να μετατραπεί σε οξαλικά.

🚫 Αποφυγή συμπληρωμάτων χωρίς ιατρική ένδειξη
⚠️ Ενημερώστε τον ιατρό για λήψη πολυβιταμινών

📌 Συνοπτικές Οδηγίες Διατροφής

Πρακτική	Συνιστάται	Αποφεύγεται
Ασβέστιο με τα γεύματα	✅	❌ λήψη μόνο του
Υδρική πρόσληψη >2.5L	✅	❌ αφυδάτωση
Φυλλώδη χωρίς οξαλικά	✅ (μαρούλι, ρόκα)	❌ σπανάκι
Κιτρικά (λεμόνι)	✅	❌ χυμοί με ζάχαρη
Συνδυασμός τροφών	✅ ισορροπία	❌ μονοφαγία

📉 Πότε Είναι Αυξημένα τα Οξαλικά;

Αίτια αυξημένων οξαλικών ούρων:

Υπερβολική λήψη οξαλικών μέσω διατροφής
Δυσαπορρόφηση λίπους (π.χ. γαστρικό bypass)
Ανεπάρκεια ασβεστίου στη διατροφή
Υψηλές δόσεις βιταμίνης C
Πρωτοπαθής υπεροξαλουρία
Καρκίνος ήπατος

📈 Τι Προκαλούν τα Αυξημένα Οξαλικά;

🔺 Νεφρολιθίαση (πέτρες από ασβέστιο-οξαλικό)
🔺 Νεφρική ανεπάρκεια
🔺 Σπειραματοπάθεια
🔺 Καταθέσεις σε άλλα όργανα σε πρωτοπαθή μορφή

🧪 Πώς Γίνεται η Εξέταση;

Οδηγίες:

Συλλογή όλων των ούρων για 24 ώρες
Ψύξη ή διατήρηση στο ψυγείο
Δεν απαιτείται νηστεία, αλλά αποφυγή οξαλικών τροφών
Ενημέρωση για τυχόν λήψη βιταμίνης C

🤰 Οξαλικά στην Εγκυμοσύνη

Η εξέταση δεν αποτελεί ρουτίνα, αλλά εφαρμόζεται όταν υπάρχει ιστορικό λιθίασης ή νεφροπάθειας
Σημαντική η ενυδάτωση και η διατροφή πλούσια σε ασβέστιο
Αποφυγή συμπληρωμάτων βιταμίνης C χωρίς ένδειξη

🩺 Αντιμετώπιση Υψηλών Οξαλικών

Ενυδάτωση (≥ 2.5 L/ημ.)
Αλλαγή διατροφής
Ασβέστιο με τα γεύματα
Χορήγηση κιτρικών (π.χ. κιτρικός κάλιο)
Χαμηλή οξαλική δίαιτα
Σε πρωτοπαθή υπεροξαλουρία: ειδική φαρμακευτική αγωγή (π.χ. lumasiran)

📂 FAQ – Συχνές Ερωτήσεις

🔎 Τι σημαίνει αυξημένα οξαλικά ούρων;

Υποδηλώνουν αυξημένη απέκκριση οξαλικού, συχνά λόγω διατροφής ή μεταβολικών διαταραχών, και σχετίζονται με νεφρολιθίαση.

🥬 Ποια τρόφιμα πρέπει να αποφεύγω;

Σπανάκι, παντζάρια, σοκολάτα, κακάο, ξηρούς καρπούς, ραβέντι, μαύρο τσάι και υπερβολική βιταμίνη C.

💊 Ποια φάρμακα επηρεάζουν τα οξαλικά;

– Βιταμίνη C (αυξάνει) – Αντιβιοτικά τύπου νεομυκίνης (μειώνουν βακτηριακή αποδόμηση οξαλικού)

📉 Πώς μειώνω τα οξαλικά φυσικά;

– Ενυδάτωση – Κατανάλωση ασβεστίου – Διατροφή χαμηλή σε οξαλικά – Αποφυγή υπερβολής σε βιταμίνη C

🧬 Τι είναι η πρωτοπαθής υπεροξαλουρία;

Κληρονομική διαταραχή που οδηγεί σε παραγωγή υπερβολικού οξαλικού από το ήπαρ, με πιθανές καταθέσεις στους νεφρούς και άλλα όργανα.

🔎 Τι είναι τα οξαλικά;

Τα οξαλικά είναι οργανικές ενώσεις που σχηματίζονται από τη διάσπαση ουσιών στο σώμα ή απορροφώνται από τη διατροφή. Αποβάλλονται από τα νεφρά μέσω των ούρων. Σε υψηλές συγκεντρώσεις, ενώνονται με ασβέστιο και σχηματίζουν πέτρες στα νεφρά (λιθίαση).

💉 Τι είναι η εξέταση οξαλικών ούρων 24ώρου;

Είναι εξέταση που μετρά την ποσότητα οξαλικών που αποβάλλονται από τον οργανισμό μέσα σε 24 ώρες. Χρησιμοποιείται για τη διάγνωση μεταβολικών διαταραχών, τη διερεύνηση λιθίασης, και την παρακολούθηση υπεροξαλουρίας.

📊 Ποιες είναι οι φυσιολογικές τιμές;

– **4–31 mg/24h** ή – **45–360 μmol/24h**

Τιμές άνω των 45 mg θεωρούνται παθολογικές και αυξάνουν σημαντικά τον κίνδυνο νεφρολιθίασης.

📈 Πότε θεωρούνται αυξημένα τα οξαλικά;

Αν οι τιμές είναι πάνω από: – **45 mg/24h** ή – **500 μmol/24h**, τότε θεωρούνται **παθολογικά αυξημένα** και απαιτείται περαιτέρω έλεγχος.

🥬 Ποια τρόφιμα αυξάνουν τα οξαλικά;

– Σπανάκι 🥬 – Παντζάρια – Σοκολάτα 🍫 – Τσάι (μαύρο, πράσινο) – Ξηροί καρποί (κάσιους, φιστίκια) – Ραβέντι – Πατάτες με φλούδα – Υπερβολική βιταμίνη C (>1g/ημέρα)

🍋 Πώς μπορώ να μειώσω τα οξαλικά ούρων;

– Κατανάλωση **τροφών πλούσιων σε ασβέστιο** μαζί με γεύματα (π.χ. γιαούρτι) – **Αποφυγή τροφών** με υψηλή περιεκτικότητα σε οξαλικά – Πολλή **ενυδάτωση** (2.5–3L/ημέρα) – Περιορισμός **βιταμίνης C** – Κατανάλωση **κιτρικών** (π.χ. λεμόνι, κιτρικός χυμός)

⚠️ Ποια είναι τα συμπτώματα υπεροξαλουρίας;

– Πέτρες στα νεφρά (κωλικοί, αιματουρία) – Χρόνια νεφρική ανεπάρκεια – Καταθέσεις ασβεστίου σε αρθρώσεις, καρδιά ή μάτια (σε σοβαρές μορφές) – Κόπωση, ναυτία, πρήξιμο

🧬 Τι είναι η πρωτοπαθής υπεροξαλουρία;

Κληρονομική διαταραχή του ήπατος που οδηγεί σε υπερπαραγωγή οξαλικού, προκαλώντας σοβαρή νεφρική βλάβη. Αν δεν αντιμετωπιστεί έγκαιρα, μπορεί να οδηγήσει σε ΧΝΑ ή την ανάγκη για μεταμόσχευση.

🩺 Πώς γίνεται η εξέταση;

– Συλλογή **όλων των ούρων** για 24 ώρες – Διατήρηση στο ψυγείο – Σημείωση ώρας έναρξης και λήξης – Αποφυγή τροφών με οξαλικά και βιταμίνης C πριν την εξέταση – Συνεννόηση με τον ιατρό για τυχόν φάρμακα

🤰 Έχει σημασία η εξέταση στην εγκυμοσύνη;

Ναι. Αν υπάρχει ιστορικό λιθίασης ή νεφρικής δυσλειτουργίας, η μέτρηση των οξαλικών μπορεί να βοηθήσει στην πρόληψη επιπλοκών κατά την κύηση. Συνιστάται αυξημένη ενυδάτωση και παρακολούθηση της διατροφής.

💊 Υπάρχουν φάρμακα που μειώνουν τα οξαλικά;

– **Κιτρικά άλατα** (π.χ. κιτρικό κάλιο) – **Ασβέστιο** ως συμπλήρωμα με τα γεύματα – Φαρμακευτικές ουσίες όπως **Lumasiran** (σε πρωτοπαθή υπεροξαλουρία) – **Προβιοτικά** υπό μελέτη (μικροβίωμα)

📌 Πότε πρέπει να ανησυχήσω;

Όταν υπάρχει: – Επαναλαμβανόμενη λιθίαση – Τιμές οξαλικού >45 mg – Συνύπαρξη με χαμηλά κιτρικά ή αυξημένο ασβέστιο – Οικογενειακό ιστορικό νεφρολιθίασης ή υπεροξαλουρίας

📝 Συμπέρασμα

Η εξέταση οξαλικών ούρων 24ώρου είναι κρίσιμη για την πρόληψη και διάγνωση νεφρολιθίασης και μεταβολικών διαταραχών. Η σωστή συλλογή δείγματος, η αξιολόγηση των τιμών και η προσαρμογή της διατροφής μπορούν να μειώσουν σημαντικά τον κίνδυνο εμφάνισης επιπλοκών. ✅

📚 Εμπλουτισμένη Βιβλιογραφία

National Kidney Foundation. (2023). 24-Hour Urine Collection for Kidney Stone Risk Assessment.
➤ Παρέχει κατευθυντήριες οδηγίες για την εκτίμηση του μεταβολικού κινδύνου σχηματισμού λίθων, περιλαμβάνοντας τα οξαλικά.
🔗 kidney.org
Mayo Clinic Laboratories. (2022). Urine oxalate test.
➤ Λεπτομερής περιγραφή της διαδικασίας συλλογής 24ώρων και παθολογικών αιτίων υπεροξαλουρίας.
🔗 mayoclinic.org
Goldfarb DS. (2021). A practical approach to metabolic evaluation and medical management of calcium nephrolithiasis.
➤ Αναφέρεται στην υπεροξαλουρία ως βασικό μεταβολικό παράγοντα λιθίασης.
📰 Urologic Clinics of North America, 48(3), 291-304.
Cochat P, Rumsby G. (2013). Primary hyperoxaluria.
➤ Εμβληματική ανασκόπηση για την κληρονομική μορφή υπεροξαλουρίας, από το New England Journal of Medicine.
📰 NEJM, 369(7), 649–658. https://doi.org/10.1056/NEJMra1301564
Heller HJ et al. (1997). Dietary oxalate and its role in urinary oxalate excretion.
➤ Κλασική μελέτη που καθιέρωσε τη σύνδεση μεταξύ διατροφής και επιπέδων οξαλικού στα ούρα.
📰 Kidney International, 51(5), 1669–1673.
Curhan GC et al. (2004). Diet and the risk of kidney stones in men.
➤ Μελέτη σε 45.000 άνδρες έδειξε σύνδεση μεταξύ τροφών πλούσιων σε οξαλικά και αυξημένου κινδύνου νεφρολιθίασης.
📰 NEJM, 328(12), 833–838.
UpToDate. (2024). Urine testing for kidney stone disease.
➤ Εξειδικευμένο άρθρο για τους δείκτες όπως οξαλικά, κιτρικά, ασβέστιο στα ούρα.
🔗 uptodate.com
European Association of Urology (EAU). (2023). Guidelines on Urolithiasis.
➤ Περιέχει αλγόριθμους διάγνωσης και αντιμετώπισης με βάση 24ωρη μέτρηση οξαλικών και άλλων παραμέτρων.
🔗 uroweb.org
Ελληνική Ουρολογική Εταιρεία. (2023). Κατευθυντήριες Οδηγίες για τη Νεφρολιθίαση.
➤ Τονίζεται η χρήση 24ώρου ελέγχου ούρων για πλήρη λιθιασικό έλεγχο.
🔗 euroandrology.gr
Lumasiran and Oxalosis Treatment. (2022). FDA Approval of Lumasiran for Primary Hyperoxaluria Type 1.
➤ Φαρμακευτική καινοτομία με στόχο τη μείωση της παραγωγής οξαλικού στο ήπαρ.
🔗 fda.gov
Fargue S, Milliner DS. (2020). The pivotal role of the intestine in oxalate homeostasis.
➤ Μελέτη για την εντερική απορρόφηση οξαλικού και τις πιθανές θεραπείες μέσω μικροβιώματος.
📰 Nature Reviews Nephrology, 16(8), 437–451.

Το ιατρείο μας από το 2004 παρέχει υψηλού επιπέδου υπηρεσίες διαθέτοντας άρτιο και σύγχρονο εξοπλισμό καθώς επίσης έμπειρο,υπεύθυνο και ανθρώπινο προσωπικό.Προτεραιότητα μας ο ΑΣΘΕΝΗΣ…

🔍 Τι είναι ο ουρόλιθος;

🧪 Πώς Σχηματίζονται οι Ουρόλιθοι;

⚙️ Μηχανισμός σχηματισμού:

🧬 Είδη Ουρόλιθων

🔥 Συμπτώματα & Ενδείξεις Ουρόλιθων

🩺 Συχνότερα συμπτώματα:

📋 Άτυπα ή σιωπηλά συμπτώματα:

⚠️ Σημεία που απαιτούν άμεση αξιολόγηση:

🧠 Διαφορική Διάγνωση:

🧫 Διάγνωση Ουρόλιθων

📸 Απεικονιστικές Μέθοδοι:

🥗 Διατροφή και Ουρόλιθοι: Τι να Τρώτε και Τι να Αποφεύγετε

✅ Γενικές Οδηγίες Πρόληψης

🔬 Διατροφή ανά τύπο λίθου

💊 Φαρμακευτική Αντιμετώπιση των Ουρόλιθων

🩺 1. Αναλγητική & Συμπτωματική Αντιμετώπιση

⚕️ 2. Προληπτική Φαρμακοθεραπεία (ανά τύπο)

❓ Συχνές Ερωτήσεις (FAQ)

📚 Βιβλιογραφία / Πηγές

🌍 Διεθνείς Πηγές:

🇬🇷 Ελληνικές Πηγές / Ιατρικοί Οργανισμοί:

ΠΑΤΗΣΤΕ ΕΔΩ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΛΗΡΗ ΚΑΤΑΛΟΓΟ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΜΑΣ ΚΑΙ ΖΗΤΗΣΤΕ ΜΑΣ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΣΑΣ ΕΝΔΙΑΦΕΡΕΙ !!

https://mikrobiologikolamia.gr/katalogos-eksetaseon/

🧪 Οξαλικά Ούρων 24ώρου – Πλήρης Ανάλυση Εξέτασης

✅ Εισαγωγή

🔍 Τι είναι τα Οξαλικά;

📊 Τι Είναι η Εξέταση Οξαλικών Ούρων 24ώρου;

📈 Πίνακας Τιμών Αναφοράς

⚠️ Πότε Ζητείται η Εξέταση;

🧠 Τι Είναι η Υπεροξαλουρία;

Τύποι:

🧂 Ποιες Τροφές Περιέχουν Πολλά Οξαλικά;

🍽️ Οξαλικά Ούρων & Διατροφή – Οδηγός Διατροφικής Παρέμβασης

🔺 Τροφές Υψηλής Περιεκτικότητας σε Οξαλικά (να αποφεύγονται/περιορίζονται)

✅ Τροφές Χαμηλής Περιεκτικότητας σε Οξαλικά (επιθυμητές)

🥛 Ασβέστιο και Οξαλικά – Πώς Συνδέονται;

💧 Ενυδάτωση

🍋 Κιτρικά – Σύμμαχοι κατά των Πέτρες

⛔ Βιταμίνη C και Οξαλικά

📌 Συνοπτικές Οδηγίες Διατροφής

📉 Πότε Είναι Αυξημένα τα Οξαλικά;

Αίτια αυξημένων οξαλικών ούρων:

📈 Τι Προκαλούν τα Αυξημένα Οξαλικά;

🧪 Πώς Γίνεται η Εξέταση;

Οδηγίες:

🤰 Οξαλικά στην Εγκυμοσύνη

🩺 Αντιμετώπιση Υψηλών Οξαλικών

📂 FAQ – Συχνές Ερωτήσεις

📝 Συμπέρασμα

📚 Εμπλουτισμένη Βιβλιογραφία

ΚΑΤΑΛΟΓΟΣ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΚΑΙ ΠΑΘΗΣΕΩΝ