CPK (Κρεατινική Φωσφοκινάση): Τιμές, Υψηλή CPK & Εξέταση Αίματος | Οδηγός Ασθενών
CPK (Κρεατινική Φωσφοκινάση): Εξέταση Αίματος για Μύες & Καρδιά – Οδηγός για Ασθενείς 💪❤️
Η CPK (ή CK) είναι ένζυμο που δείχνει υγεία μυών και καρδιάς. Μάθετε τι είναι, ποια τα φυσιολογικά όρια, τι σημαίνει υψηλή CPK και πότε χρειάζεται περαιτέρω έλεγχος.
📑 Περιεχόμενα
- 1️⃣ Τι είναι η CPK;
- 2️⃣ Γιατί γίνεται η εξέταση;
- 3️⃣ Πώς γίνεται & χρειάζεται προετοιμασία;
- 4️⃣ Φυσιολογικές τιμές CPK
- 5️⃣ Υψηλή CPK – Συχνές αιτίες
- 6️⃣ CPK και Φάρμακα
- 7️⃣ Χαμηλή CPK – Έχει σημασία;
- 8️⃣ CPK και άσκηση / αθλητές
- 9️⃣ CPK και Καρδιά – Σύγκριση με Τροπονίνη
- 🔟 Συχνές Ερωτήσεις (FAQ)
- 1️⃣1️⃣ 📌 Σε 1 λεπτό – Τι να θυμάστε
1️⃣ Τι είναι η CPK;
Η CPK (Creatine Phosphokinase), γνωστή και ως CK, είναι ένα ένζυμο που υπάρχει σε μύες, καρδιά και εγκέφαλο.
Όταν οι ιστοί αυτοί τραυματιστούν ή καταπονηθούν, η CPK απελευθερώνεται στο αίμα.
Γι’ αυτό, οι μετρήσεις της δείχνουν μυϊκή βλάβη, καρδιακή προσβολή ή άλλες παθήσεις.
2️⃣ Γιατί γίνεται η εξέταση;
- Για διάγνωση μυϊκής βλάβης (τραυματισμοί, φλεγμονές).
- Για έλεγχο καρδιακών επεισοδίων (παλαιότερα για έμφραγμα, σήμερα κυρίως τροπονίνη).
- Για παρακολούθηση σε μυοπάθειες ή νευρομυϊκά νοσήματα.
- Για έλεγχο επιδράσεων από φάρμακα (π.χ. στατίνες).
3️⃣ Πώς γίνεται & χρειάζεται προετοιμασία;
- Δείγμα: Φλεβικό αίμα.
- Νηστεία: Συνήθως δεν απαιτείται, εκτός αν ζητηθούν και άλλες εξετάσεις μαζί.
- Χρόνος: Το αποτέλεσμα είναι έτοιμο μέσα σε λίγες ώρες.
4️⃣ Φυσιολογικές τιμές CPK
Οι φυσιολογικές τιμές διαφέρουν ανάλογα με ηλικία, φύλο και εργαστήριο. Ενδεικτικά:
| Ομάδα | CPK (U/L) |
|---|---|
| Άνδρες | 60 – 400 |
| Γυναίκες | 40 – 150 |
5️⃣ Υψηλή CPK – Συχνές αιτίες
- Μυϊκή καταπόνηση (έντονη άσκηση, τραύμα).
- Μυοσίτιδα ή άλλες φλεγμονές μυών.
- Έμφραγμα μυοκαρδίου (παλαιότερη χρήση, σήμερα τροπονίνη είναι πιο αξιόπιστη).
- Νεφρική ανεπάρκεια.
- Φάρμακα (στατίνες, αντιψυχωσικά).
- Επιληπτικές κρίσεις ή σπασμοί.
6️⃣ CPK και Φάρμακα
Η CPK μπορεί να επηρεαστεί από ορισμένα φάρμακα. Τα πιο γνωστά είναι οι στατίνες, που χρησιμοποιούνται για τη μείωση της χοληστερίνης.
Σε κάποιους ασθενείς μπορεί να προκαλέσουν μυϊκό πόνο ή αδυναμία, συνοδευόμενα από αύξηση της CPK στο αίμα.
Άλλα φάρμακα που μπορεί να αυξήσουν την CPK είναι τα αντιψυχωσικά, τα κορτικοστεροειδή και ορισμένα αντιϊκά.
Εάν παρατηρηθεί αύξηση CPK μετά την έναρξη νέας αγωγής, είναι σημαντικό να ενημερωθεί άμεσα ο/η γιατρός ώστε να εκτιμήσει αν χρειάζεται τροποποίηση της θεραπείας.
7️⃣ Χαμηλή CPK – Έχει σημασία;
Σπάνια έχει διαγνωστική αξία. Μπορεί να παρατηρηθεί σε μειωμένη μυϊκή μάζα ή σε ηλικιωμένους.
Συνήθως δεν αποτελεί λόγο ανησυχίας από μόνο του.
8️⃣ CPK και άσκηση / αθλητές
Μετά από έντονη άσκηση, η CPK μπορεί να αυξηθεί σημαντικά, χωρίς να σημαίνει πάθηση.
Γι’ αυτό, συνιστάται οι αθλητές να αποφεύγουν την αιμοληψία λίγες ώρες μετά την προπόνηση για πιο αξιόπιστο αποτέλεσμα.
9️⃣ CPK και Καρδιά – Σύγκριση με Τροπονίνη
- CPK-MB: Υποκατηγορία που αυξάνεται στην καρδιακή βλάβη.
- Τροπονίνη: Σήμερα ο πιο αξιόπιστος δείκτης για έμφραγμα.
- Η CPK έχει χαμηλότερη ειδικότητα και χρησιμοποιείται λιγότερο σε σχέση με την τροπονίνη.
🔟 Συχνές Ερωτήσεις (FAQ)
❓ Έχω CPK 600 U/L. Τι σημαίνει;
👉 Είναι αυξημένη. Μπορεί να σχετίζεται με άσκηση, φάρμακα ή μυϊκή φλεγμονή. Χρειάζεται εκτίμηση από γιατρό.
❓ Μπορεί η CPK να δείξει καρδιακή προσβολή;
👉 Ναι, ειδικά το κλάσμα CPK-MB, αλλά σήμερα η τροπονίνη είναι πιο αξιόπιστη.
❓ Χρειάζεται νηστεία για CPK;
👉 Όχι, εκτός αν ζητηθούν και άλλες εξετάσεις μαζί.
1️⃣1️⃣ 📌 Σε 1 λεπτό – Τι να θυμάστε
- Η CPK δείχνει βλάβη σε μύες, καρδιά ή εγκέφαλο.
- Η αύξηση μπορεί να οφείλεται σε άσκηση, τραύμα, φάρμακα ή παθήσεις.
- Σήμερα για καρδιά χρησιμοποιείται περισσότερο η τροπονίνη.
- Η ερμηνεία γίνεται πάντα από γιατρό με βάση το ιστορικό και τα συμπτώματα.
Το άρθρο είναι ενημερωτικό και δεν αντικαθιστά την ιατρική συμβουλή. Για ακριβή διάγνωση, συμβουλευτείτε τον/την γιατρό σας.
🔎 Θέλετε να ελέγξετε την υγεία μυών & καρδιάς;
Η εξέταση CPK μπορεί να συνδυαστεί με Τροπονίνη,
CRP και Γενική Αίματος για πληρέστερη εικόνα.
ΠΑΤΗΣΤΕ ΕΔΩ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΛΗΡΗ ΚΑΤΑΛΟΓΟ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΜΑΣ ΚΑΙ ΖΗΤΗΣΤΕ ΜΑΣ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΣΑΣ ΕΝΔΙΑΦΕΡΕΙ !!
https://mikrobiologikolamia.gr/katalogos-eksetaseon/
