📝 Ο Οργανισμός Υγείας (WHO) προτείνει για ενήλικες: 1.000–1.200 mg/ημέρα.

🧪 Τι είναι η εξέταση ασβεστίου;

Η εξέταση ασβεστίου μετρά τη συγκέντρωση ασβεστίου στο αίμα και βοηθά στη διάγνωση:

• Παθήσεων παραθυρεοειδών

• Νεφρικής ανεπάρκειας

• Οστεοπόρωσης

• Υποκαλιαιμίας ή υπερκαλιαιμίας

  Τύποι εξετάσεων:

  Τύπος	Τι μετρά
  Ολικό ασβέστιο	Ασβέστιο δεσμευμένο + ελεύθερο
  Ιονισμένο ασβέστιο	Ενεργό βιολογικά, ~50% του συνολικού

  📈 Φυσιολογικές τιμές ασβεστίου

  Δοκιμή	Τιμές αναφοράς
  Ολικό Ca	8.5 – 10.5 mg/dL
  Ιονισμένο Ca	1.12 – 1.32 mmol/L

  ⚠️ Οι τιμές επηρεάζονται από το pH αίματος, λευκωματίνες και νεφρική λειτουργία.

  

  ---

  📉 Υποασβεστιαιμία

  ✅ Ορισμός:

  Επίπεδα ολικού ασβεστίου < 8.5 mg/dL ή ιονισμένου < 1.12 mmol/L

  🧾 Κύρια αίτια:

  • Υποπαραθυρεοειδισμός (μετεγχειρητικός ή ιδιοπαθής)

  • Έλλειψη βιταμίνης D

  • Χρόνια νεφρική νόσος

  • Σοβαρή υπομαγνησιαιμία

  • Παγκρεατίτιδα

  • Αλβουμιναιμία (χαμηλή λευκωματίνη → ψευδοϋποασβεστιαιμία)

  • Διφωσφονικά / κινιδίνη / φαινυτοΐνη

  😓 Συμπτώματα:

  • Μυϊκές κράμπες

  • Παραισθησίες (μούδιασμα)

  • Τετανία

  • Καρδιακές αρρυθμίες (παράταση QT)

  • Δυσκολία στην αναπνοή

  • Σύγχυση, ευερεθιστότητα

  🧪 Διάγνωση:

  • Ολικό & ιονισμένο Ca

  • PTH

  • Mg, φωσφόρος, βιταμίνη D

  • ΗΚΓ: παράταση διαστήματος QT

  💊 Θεραπεία:

  • Αντιμετώπιση υποκείμενης αιτίας

  • Συμπληρώματα Ca (ενδοφλέβια ή από το στόμα)

  • Διορθωτική χορήγηση Mg

  • Βιταμίνη D (σε ενεργή μορφή αν υπάρχει νεφρική νόσος)

  ---

  📈 Υπερασβεστιαιμία

  ✅ Ορισμός:

  Επίπεδα ολικού ασβεστίου > 10.5 mg/dL ή ιονισμένου > 1.32 mmol/L

  🧾 Κύρια αίτια:

  • Πρωτοπαθής υπερπαραθυρεοειδισμός (συνήθως καλοήθη αδενώματα)

  • Κακοήθειες (π.χ. πολλαπλό μυέλωμα, καρκίνος πνεύμονα)

  • Υπερβιταμίνωση D ή A

  • Σαρκοείδωση ή φυματίωση

  • Θειαζιδικά διουρητικά

  • Ακινητοποίηση (σε νεαρούς με ταχεία οστική απώλεια)

  • Λίθοι / νεφροπάθεια από ασβέστιο

  😓 Συμπτώματα:

  • Ναυτία, εμετοί

  • Δυσκοιλιότητα

  • Πολυουρία / πολυδιψία

  • Μυϊκή αδυναμία

  • Καρδιακές αρρυθμίες (συντόμευση QT)

  • Ψυχιατρικά συμπτώματα (σύγχυση, λήθαργος, κατάθλιψη)

  🧪 Διάγνωση:

  • Ολικό & ιονισμένο Ca

  • PTH

  • Φωσφόρος

  • BUN/Cr (νεφρική λειτουργία)

  • ΗΚΓ: συντόμευση QT

  💊 Θεραπεία:

  • Ενυδάτωση με φυσιολογικό ορό

  • Διουρητικά αγκύλης (π.χ. φουροσεμίδη)

  • Διφωσφονικά (σε κακοήθειες)

  • Καλσιτονίνη (βραχυπρόθεσμα)

  • Αντιμετώπιση υποκείμενης νόσου

    📌 Κλινική διαφορά:

    Παράμετρος	Υποασβεστιαιμία	Υπερασβεστιαιμία
    Συχνότερη αιτία	Υποπαραθυρεοειδισμός	Υπερπαραθυρεοειδισμός
    ΗΚΓ	Παράταση QT	Συντόμευση QT
    Νεφρική εμπλοκή	Σπάνια	Συχνή (λιθίαση)
    Συμπτώματα	Νευρομυϊκά	Γαστρεντερικά + νευρολογικά
    Συχνή θεραπεία	IV Ca + Mg + D	Ενυδάτωση + διουρητικά

  🩺 Χαρακτηριστικά σημεία: C και Trousseau

  

  ---

  📉 Υπερασβεστιαιμία: Όταν το ασβέστιο είναι υψηλό

  Αίτια:

  • Υπερπαραθυρεοειδισμός

  • Κακοήθειες (π.χ. πολλαπλό μυέλωμα)

  • Μεγάλη πρόσληψη ασβεστίου

  • Σαρκοείδωση

  • Θεραπεία με βιταμίνη D

  Συμπτώματα:

  • Ναυτία, εμετοί

  • Πολυουρία / πολυδιψία

  • Αδυναμία

  • Αρρυθμίες

  • Ψυχιατρικά συμπτώματα (depression, σύγχυση)

  ---

  💊 Συμπληρώματα ασβεστίου

  Μορφή	Περιεκτικότητα Ca	Σχόλια
  Ανθρακικό ασβέστιο	40%	Απαιτείται οξύτητα στο στομάχι
  Κιτρικό ασβέστιο	21%	Απορροφάται καλύτερα σε ηλικιωμένους

  ⚠️ Η υπερβολική πρόσληψη μπορεί να προκαλέσει νεφρολιθίαση ή υπερασβεστιαιμία.

  ---

  🌞 Αλληλεπιδράσεις με άλλες ουσίες

  • Βιταμίνη D: Απαραίτητη για την απορρόφηση

  • Παραθορμόνη (PTH): Αυξάνει το ασβέστιο στο αίμα

  • Φώσφορος: Ανταγωνιστική σχέση

  • Μαγνήσιο: Υπομαγνησιαιμία → μειωμένη PTH → υποασβεστιαιμία

  ---

  ⚖️ Ορμονικός άξονας: PTH – Ασβέστιο – Βιταμίνη D

  📈 Χαμηλό ασβέστιο → ↑ PTH → ↑ βιταμίνη D → ↑ απορρόφηση ασβεστίου
  📉 Υψηλό ασβέστιο → ↓ PTH → ↓ ενεργοποίηση βιταμίνης D

  ---

  🧠 Πλήρες FAQ για το ασβέστιο

  1. Ποια είναι η κύρια λειτουργία του ασβεστίου;

  Το ασβέστιο συμβάλλει στην οστική υγεία, σύσπαση μυών, καρδιακή λειτουργία και μεταβίβαση νευρικών ώσεων.

  2. Ποια είναι η διαφορά μεταξύ ολικού και ιονισμένου ασβεστίου;

  • Ολικό: Συνολικό ασβέστιο στο αίμα (δεσμευμένο και ελεύθερο)

  • Ιονισμένο: Βιολογικά ενεργό μέρος (πιο ακριβές για κρίσιμες καταστάσεις)

  3. Ποια είναι τα συμπτώματα χαμηλού ασβεστίου;

  Μυϊκές κράμπες, παραισθησίες, τετανία, καρδιακές αρρυθμίες, ευερεθιστότητα.

  4. Ποια είναι τα αίτια υψηλού ασβεστίου;

  Υπερπαραθυρεοειδισμός, καρκίνος, υπερβιταμίνωση D, αφυδάτωση.

  5. Πώς μπορώ να αυξήσω φυσικά το ασβέστιό μου;

  Με κατανάλωση γαλακτοκομικών, ψαριών με κόκαλο, πράσινων φυλλωδών και έκθεση στον ήλιο (για βιταμίνη D).

  6. Ποια φάρμακα επηρεάζουν το ασβέστιο;

  Διουρητικά (θειαζιδικά ↑, φουροσεμίδη ↓), διφωσφονικά, κορτικοστεροειδή, φάρμακα θυρεοειδούς.

  7. Πώς σχετίζεται το ασβέστιο με την οστεοπόρωση;

  Η έλλειψη ασβεστίου και βιταμίνης D οδηγεί σε απώλεια οστικής μάζας, αυξάνοντας τον κίνδυνο καταγμάτων.

  8. Είναι ασφαλή τα συμπληρώματα ασβεστίου;

  Ναι, αν λαμβάνονται σύμφωνα με τις οδηγίες. Υπερδοσολογία μπορεί να προκαλέσει νεφρολιθίαση ή υπερασβεστιαιμία.

  📚 Βιβλιογραφία

  1. Guyton AC, Hall JE. Textbook of Medical Physiology, 14th Ed. Elsevier, 2020.

  2. Melmed S, et al. Williams Textbook of Endocrinology, 14th Ed. Elsevier, 2020.

  3. Holick MF. Vitamin D Deficiency, NEJM. 2007;357(3):266–281.

  4. Peacock M. Calcium Metabolism in Health and Disease. Clin J Am Soc Nephrol. 2010;5(Suppl 1):S23–S30.

  5. National Institutes of Health (NIH) – Calcium Fact Sheet for Health Professionals: https://ods.od.nih.gov/factsheets/Calcium-HealthProfessional

  6. Institute of Medicine (US). Dietary Reference Intakes for Calcium and Vitamin D, National Academies Press, 2011.

  7. Weaver CM et al. Calcium in Human Health. Springer Science, 2005.

  8. Mayo Clinic Laboratories – Calcium Blood Test: https://www.mayoclinic.org/tests-procedures/calcium-test

  ---

  ---