Αντίσταση Ινσουλίνης

🍽️ Θεραπεία και Τρόποι Αντιμετώπισης

Η βασική προσέγγιση περιλαμβάνει τροποποίηση του τρόπου ζωής:

✅ Διατροφή

• Μείωση υδατανθράκων (ειδικά επεξεργασμένων)

• Κατανάλωση πρωτεΐνης και υγιεινών λιπαρών (ελαιόλαδο, ξηροί καρποί)

• Τρόφιμα με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη (όπως βρώμη, όσπρια, λαχανικά)

• Αποφυγή ζάχαρης και γλυκαντικών

• Ενίσχυση της πρόσληψης ινών

🏃‍♀️ Άσκηση

• Αερόβια άσκηση (περπάτημα, ποδήλατο, τρέξιμο)

• Ασκήσεις αντίστασης (βάρη)

• Τουλάχιστον 150 λεπτά την εβδομάδα

⚖️ Απώλεια βάρους

• Ακόμα και 5–10% μείωση του σωματικού βάρους μπορεί να μειώσει σημαντικά την αντίσταση στην ινσουλίνη.

🧘 Μείωση στρες & ύπνος

• Καλή ποιότητα ύπνου

• Διαχείριση στρες (π.χ. διαλογισμός, yoga)

💊 Φαρμακευτική αγωγή (σε ειδικές περιπτώσεις)

• Μετφορμίνη (Glucophage): συνήθως το πρώτο φάρμακο που χρησιμοποιείται

• Γλιταζόνες (λιγότερο συχνά)

• Ινοσιτόλη: φυσικό συμπλήρωμα με ευνοϊκά αποτελέσματα, ειδικά στο PCOS

• Άλλα φάρμακα (ανάλογα GLP-1, SGLT2 αναστολείς) — εξετάζονται με βάση τις ανάγκες του ασθενή

👶 Αντίσταση Ινσουλίνης και Εγκυμοσύνη

Η αντίσταση στην ινσουλίνη μπορεί να οδηγήσει σε σακχαρώδη διαβήτη κύησης. Ειδικά οι γυναίκες με PCOS (πολυκυστικές ωοθήκες) έχουν αυξημένο κίνδυνο. Ο προγεννητικός έλεγχος είναι πολύ σημαντικός.

❓ Συχνές Ερωτήσεις – Αντίσταση Ινσουλίνης (FAQ)

🔹 Τι είναι η αντίσταση στην ινσουλίνη;

Η αντίσταση στην ινσουλίνη είναι μια κατάσταση κατά την οποία τα κύτταρα του σώματος δεν ανταποκρίνονται επαρκώς στην ινσουλίνη, με αποτέλεσμα να απαιτούνται υψηλότερα επίπεδα της ορμόνης για να διατηρηθεί φυσιολογικό το σάκχαρο στο αίμα.

🔹 Είναι το ίδιο με τον διαβήτη;

Όχι. Η αντίσταση στην ινσουλίνη είναι πρόδρομος του διαβήτη τύπου 2, αλλά δεν είναι διαβήτης. Όταν το σώμα δεν μπορεί πλέον να παράγει αρκετή ινσουλίνη για να αντισταθμίσει την αντίσταση, εμφανίζεται ο διαβήτης.

🔹 Μπορεί να αντιστραφεί;

Ναι, ειδικά στα αρχικά στάδια. Η σωστή διατροφή, η άσκηση, η απώλεια βάρους και η μείωση του στρες μπορούν να βελτιώσουν ή και να αντιστρέψουν την κατάσταση πλήρως.

🔹 Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο;

• Άτομα με παχυσαρκία, ειδικά κοιλιακή

• Άτομα με οικογενειακό ιστορικό διαβήτη

• Γυναίκες με σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών (PCOS)

• Άτομα με καθιστικό τρόπο ζωής

• Άτομα με υπέρταση ή δυσλιπιδαιμία

🔹 Τι εξετάσεις πρέπει να κάνω;

Οι πιο χρήσιμες είναι:

• Ινσουλίνη νηστείας

• Γλυκόζη νηστείας

• HOMA-IR

• Καμπύλη γλυκόζης (OGTT)

• HbA1c

• Λιπιδαιμικό προφίλ

🔹 Πρέπει να πάρω φάρμακα;

Όχι απαραίτητα. Στις περισσότερες περιπτώσεις, η τροποποίηση του τρόπου ζωής είναι αρκετή. Η φαρμακευτική αγωγή όπως η μετφορμίνη χρησιμοποιείται όταν η αντίσταση είναι σοβαρή ή υπάρχει προδιαβήτης/διαβήτης.

🔹 Υπάρχουν φυσικά βοηθήματα;

Ναι. Ορισμένα φυσικά συστατικά έχουν φανεί βοηθητικά, όπως:

• Ινοσιτόλη (ειδικά σε γυναίκες με PCOS)

• Αλφα-λιποϊκό οξύ

• Μαγνήσιο και χρώμιο

• Κανέλα

• Βερβερίνη (με φαρμακευτική συμβουλή)

🔹 Τι ρόλο παίζει η διατροφή;

Καθοριστικό. Η αποφυγή ζάχαρης, επεξεργασμένων υδατανθράκων, τηγανητών και η ενίσχυση της κατανάλωσης πρωτεΐνης, ινών, καλών λιπαρών και λαχανικών μπορεί να μειώσει την ινσουλινοαντίσταση.

🔹 Πώς σχετίζεται η ινσουλινοαντίσταση με το PCOS (σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών);

Το σύνδρομο πολυκυστικών ωοθηκών συνδέεται άμεσα με την ινσουλινοαντίσταση, ανεξάρτητα από το βάρος. Η ρύθμιση της ινσουλίνης βοηθά στη βελτίωση του κύκλου, της γονιμότητας και της εμφάνισης.

🔹 Τι μπορώ να κάνω σήμερα για να ξεκινήσω;

• Ξεκίνα με 30 λεπτά περπάτημα

• Μείωσε τη ζάχαρη και τα αναψυκτικά

• Πρόσθεσε πρωτεΐνη και λαχανικά στα γεύματα

• Βελτίωσε τον ύπνο σου

• Μέτρα την ινσουλίνη και το HOMA-IR

📚 Βιβλιογραφία – Αντίσταση Ινσουλίνης

1. Reaven, G. M. (1988). Role of insulin resistance in human disease. Diabetes, 37(12), 1595–1607.
   ➤ Η πρωτοποριακή εργασία που όρισε το “Σύνδρομο Χ” και συνέδεσε την ινσουλινοαντίσταση με καρδιαγγειακά νοσήματα.

2. DeFronzo, R. A. (2009). From the Triumvirate to the Ominous Octet: A New Paradigm for the Treatment of Type 2 Diabetes Mellitus. Diabetes, 58(4), 773–795.
   ➤ Αναλυτική περιγραφή των μηχανισμών της ινσουλινοαντίστασης και του σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2.

3. American Diabetes Association (ADA). (2024). Standards of Medical Care in Diabetes – 2024. Diabetes Care, 47(Supplement 1).
   ➤ Κατευθυντήριες γραμμές για τη διάγνωση και θεραπεία της ινσουλινοαντίστασης και του διαβήτη.

4. National Institute of Diabetes and Digestive and Kidney Diseases (NIDDK). (2023). Insulin Resistance & Prediabetes.
   ➤ Διαθέσιμο από: https://www.niddk.nih.gov

5. Petersen, K. F., & Shulman, G. I. (2006). Etiology of insulin resistance. American Journal of Medicine, 119(5 Suppl 1), S10–S16.
   ➤ Εμβριθείς μηχανισμοί σε κυτταρικό επίπεδο.

6. Kahn, S. E., Hull, R. L., & Utzschneider, K. M. (2006). Mechanisms linking obesity to insulin resistance and type 2 diabetes. Nature, 444(7121), 840–846.
   ➤ Εξήγηση του πώς το σπλαχνικό λίπος οδηγεί σε μεταβολικές διαταραχές.

7. Samuel, V. T., & Shulman, G. I. (2012). Mechanisms for insulin resistance: common threads and missing links. Cell, 148(5), 852–871.
   ➤ Σύγχρονες απόψεις για τις ενδοκυτταρικές επιδράσεις της αντίστασης.

8. Bergman, R. N., et al. (1985). Quantitative estimation of insulin sensitivity. American Journal of Physiology, 248(3), E405–E410.
   ➤ Περιγραφή του μοντέλου HOMA-IR.

9. Lorenzo, C., et al. (2007). Relationship of insulin sensitivity, insulin secretion, and adiposity to the development of impaired glucose tolerance and type 2 diabetes. Diabetes, 56(3), 633–639.
   ➤ Μελέτες παρακολούθησης που τεκμηριώνουν την πρόοδο από αντίσταση σε διαβήτη.

10. Faerch, K., et al. (2013). Insulin resistance and insulin secretion in relation to glycemia and impaired glucose regulation. Diabetes, 62(7), 2339–2347.