Το Zovirax είναι εμπορική ονομασία της ακυκλοβίρης, ενός αντιιικού φαρμάκου που χρησιμοποιείται για τη θεραπεία λοιμώξεων που προκαλούνται από τον ιό του έρπητα. Δεν σκοτώνει τον ιό, αλλά μειώνει τη δραστηριότητά του και βοηθά στην ταχύτερη υποχώρηση των συμπτωμάτων.
Έρπητας ζωστήρας: λανθάνων ιός VZV που επανενεργοποιείται
Ανεμευλογιά: σε επιλεγμένες περιπτώσεις
Πρόληψη και θεραπεία σε ανοσοκατεσταλμένους ασθενείς
3. Μηχανισμός δράσης
Η ακυκλοβίρη παρεμβαίνει στη σύνθεση του DNA του ιού, αναστέλλοντας τον πολλαπλασιασμό του. Έτσι μειώνει τη διάρκεια και τη σοβαρότητα της λοίμωξης.
4. Μορφές & τρόποι χορήγησης
Δισκία από του στόματος
Ενδοφλέβιο διάλυμα (για βαριές λοιμώξεις)
Κρέμα ή αλοιφή για τοπική χρήση
Οφθαλμική αλοιφή για επιπεφυκίτιδα από HSV
5. Δοσολογία
Η δοσολογία εξαρτάται από τον τύπο της λοίμωξης:
Έρπητας χειλέων: 200–400 mg, 5 φορές/ημέρα, για 5 ημέρες
Γεννητικός έρπητας: 400 mg, 3 φορές/ημέρα, για 7–10 ημέρες
Έρπητας ζωστήρας: 800 mg, 5 φορές/ημέρα, για 7 ημέρες
Ανεμευλογιά: Δόση ανάλογη με βάρος/ηλικία
Ο γιατρός προσαρμόζει τη δόση ανάλογα με την ηλικία, τη νεφρική λειτουργία και τη βαρύτητα της λοίμωξης.
6. Παρενέργειες
Συχνές:
Ναυτία, διάρροια
Πονοκέφαλος
Κούραση
Σπάνιες αλλά σοβαρές:
Νεφρική δυσλειτουργία
Νευρολογικές αντιδράσεις (σύγχυση, τρόμος)
Αλλεργικές αντιδράσεις (εξάνθημα, κνησμός)
7. Αντενδείξεις & προφυλάξεις
Αλλεργία στην ακυκλοβίρη ή βαλακυκλοβίρη
Νεφρική ανεπάρκεια (απαιτείται προσαρμογή δόσης)
Ηλικιωμένοι ασθενείς χρειάζονται προσοχή λόγω νεφρικής λειτουργίας
8. Εγκυμοσύνη & θηλασμός
Το Zovirax θεωρείται σχετικά ασφαλές στην εγκυμοσύνη, αλλά χρησιμοποιείται μόνο αν το κρίνει ο γιατρός. Στο θηλασμό, μικρές ποσότητες περνούν στο γάλα αλλά γενικά μπορεί να χρησιμοποιηθεί με ιατρική καθοδήγηση.
9. Αλληλεπιδράσεις με άλλα φάρμακα
Φάρμακα που επηρεάζουν τα νεφρά (π.χ. κυκλοσπορίνη, τακρόλιμους)
Προβενεσίδη → αυξάνει τα επίπεδα ακυκλοβίρης στο αίμα
10. Συμβουλές για ασθενείς
Ξεκινήστε τη θεραπεία το συντομότερο μετά την εμφάνιση συμπτωμάτων
Πίνετε αρκετό νερό για προστασία των νεφρών
Μην μοιράζεστε πετσέτες ή προσωπικά αντικείμενα όταν έχετε ενεργό έρπητα
Χρησιμοποιείτε προφυλακτικό για αποφυγή μετάδοσης γεννητικού έρπητα
❓ Συχνές Ερωτήσεις (FAQ)
Μπορώ να πάρω Zovirax χωρίς συνταγή;
Όχι, χρειάζεται ιατρική καθοδήγηση. Ορισμένες μορφές κρέμας μπορεί να διατίθενται χωρίς συνταγή, αλλά η συστηματική χρήση απαιτεί συνταγογράφηση.
Πόσο γρήγορα δρα το Zovirax;
Όταν ξεκινήσει έγκαιρα, μειώνει τη διάρκεια των συμπτωμάτων κατά 1–2 ημέρες.
Θεραπεύει το Zovirax τον έρπητα;
Όχι. Δεν εξαλείφει τον ιό, αλλά μειώνει τα συμπτώματα και προλαμβάνει υποτροπές.
Είναι ασφαλές στην εγκυμοσύνη;
Ναι, θεωρείται σχετικά ασφαλές, αλλά απαιτείται έγκριση από γιατρό.
Μπορούν τα παιδιά να πάρουν Zovirax;
Ναι, χρησιμοποιείται και σε παιδιά, με δοσολογία προσαρμοσμένη στο βάρος.
Τι να κάνω αν ξεχάσω μία δόση;
Πάρτε την μόλις το θυμηθείτε, εκτός αν είναι κοντά στην επόμενη. Μην διπλασιάζετε τη δόση.
Έχει αλληλεπιδράσεις με άλλα φάρμακα;
Ναι, ιδιαίτερα με φάρμακα που επηρεάζουν τα νεφρά και την προβενεσίδη.
📌 Χρειάζεστε περισσότερες πληροφορίες;
Στο Μικροβιολογικό Λαμία μπορείτε να κάνετε όλες τις απαραίτητες εξετάσεις πριν και κατά τη διάρκεια της αντιβιοτικής αγωγής με υπευθυνότητα και αξιοπιστία.
Ο HHV-7 (Human Herpesvirus 7) είναι μέλος της οικογένειας των ερπητοϊών (Herpesviridae), ειδικότερα ανήκει στο γένος βήτα-ερπητοϊών, μαζί με τον HHV-6 και τον CMV (κυτταρομεγαλοϊό).
Ανακαλύφθηκε το 1990 και έχει συσχετιστεί με ποικίλες λοιμώξεις, κυρίως σε παιδιά αλλά και σε ενήλικες με εξασθενημένο ανοσοποιητικό.
ℹ️ Infobox – Βασικά Χαρακτηριστικά HHV-7
Οικογένεια: Herpesviridae
Υποοικογένεια: Betaherpesvirinae
Γένος: Roseolovirus
Ανακάλυψη: 1990
Συγγένεια: HHV-6, CMV
Πρωτογενής Λοίμωξη: συνήθως παιδική ηλικία
Η κλινική σημασία του HHV-7 παραμένει λιγότερο ξεκάθαρη σε σχέση με τον HHV-6, ωστόσο ενοχοποιείται για εξάνθημα ροδόλα, νευρολογικές διαταραχές,
καρδιολογικές επιπλοκές και δευτερογενείς λοιμώξεις.
2) Ιός & Ιολογία του HHV-7
Ο HHV-7 είναι ένας διπλής έλικας DNA ιός, μέλος της οικογένειας Herpesviridae.
Η βιολογική του συμπεριφορά μοιάζει πολύ με τον HHV-6, με τον οποίο μοιράζεται σημαντικά γονιδιωματικά και αντιγονικά χαρακτηριστικά.
Ο ιός έχει ικανότητα λανθάνουσας μόλυνσης και επανενεργοποίησης, χαρακτηριστικό που τον καθιστά ιδιαίτερα σημαντικό για ασθενείς με ανοσοκαταστολή.
Ο HHV-7 παρουσιάζει τροπισμό κυρίως για τα CD4+ T-λεμφοκύτταρα, τα οποία αποτελούν κρίσιμους ρυθμιστές της ανοσολογικής απόκρισης.
Η μόλυνση μπορεί να οδηγήσει σε καταστολή της έκφρασης του CD4 και σε ανοσολογικές δυσλειτουργίες.
Σημαντική ιδιότητα του HHV-7 είναι η ικανότητά του να επιμένει σε λανθάνουσα μορφή μέσα στο DNA των κυττάρων του ξενιστή και να επανενεργοποιείται
όταν το ανοσοποιητικό αποδυναμώνεται. Αυτός ο κύκλος λανθάνουσας και ενεργής μόλυνσης είναι κοινός σε όλους τους ερπητοϊούς.
📌 Info – Σύγκριση HHV-6 και HHV-7
Και οι δύο προκαλούν παιδικές λοιμώξεις (ροδόλα).
Ο HHV-6 συνδέεται συχνότερα με νευρολογικές επιπλοκές.
Ο HHV-7 είναι λιγότερο μελετημένος αλλά συχνός.
Συχνά ανιχνεύονται ταυτόχρονα (συλλοίμωξη).
3) Επιδημιολογία του HHV-7
Ο HHV-7 είναι παγκοσμίως διαδεδομένος ερπητοϊός με πολύ υψηλή οροεπιπολασμότητα στους ενήλικες.
Η πρωτολοίμωξη συμβαίνει κυρίως στην πρώιμη παιδική ηλικία (συνήθως έως 5–6 ετών) και στη συνέχεια ο ιός παραμένει
λανθάνων ισοβίως, με πιθανές επαναενεργοποιήσεις κατά τη διάρκεια της ζωής, ειδικά σε καταστάσεις ανοσοκαταστολής.
📦 Infobox – Γρήγορα Στοιχεία
Παγκόσμια οροεπιπολασμός ενηλίκων: >85–95%
Ηλικία πρωτολοίμωξης: νήπια/παιδιά (συχνά 1–5 έτη)
Εποχικότητα: ήπια-μέτρια, συχνότερα άνοιξη–καλοκαίρι σε ορισμένες σειρές
Συν-κυκλοφορία: συχνή με HHV-6
Οδός μετάδοσης: κυρίως σίελος ενδοοικογενειακά
Μελέτες οροεπιπολασμού δείχνουν ότι το ποσοστό θετικότητας αυξάνει γρήγορα από τη νηπιακή στην παιδική ηλικία, φτάνοντας
σε υψηλές τιμές στην εφηβεία και σχεδόν καθολική έκθεση στην ενήλικη ζωή. Οι μικρές διακυμάνσεις μεταξύ ηπείρων
σχετίζονται με κοινωνικο-οικονομικούς και οικογενειακούς παράγοντες (π.χ. οικογενειακή συνάθροιση, συνήθειες φροντίδας παιδιών).
Ηλικιακή Ομάδα
Εκτιμώμενη Οροθετικότητα HHV-7
Σχόλια
Βρέφη (<12 μηνών)
Χαμηλή–μέτρια (παθητικά μητρικά IgG)
Σταδιακή πτώση μητρικών αντισωμάτων
Νήπια (1–3 ετών)
Αύξηση (συχνά >30–50%)
Έναρξη πρωτολοίμωξης ενδοοικογενειακά
Παιδιά (4–6 ετών)
Υψηλή (συχνά >60–70%)
Κορύφωση νέων λοιμώξεων
Έφηβοι
Πολύ υψηλή (συχνά >80–90%)
Σχεδόν καθολική έκθεση
Ενήλικες
>85–95%
Ισοβιότητα με λανθάνουσα κατάσταση
📌 Σημεία-κλειδιά για την πράξη
Η ενδοοικογενειακή μετάδοση (γονείς → παιδιά) είναι ο κανόνας.
Συχνή συλλοίμωξη με HHV-6 σε μικρές ηλικίες.
Οι οξείες εξάρσεις σε κοινότητες παιδικής φροντίδας μπορεί να αυξάνουν την κυκλοφορία.
Η εποχικότητα ποικίλλει και δεν είναι τόσο έντονη όσο σε αναπνευστικούς ιούς.
Παρά τη μεγάλη διασπορά, ο HHV-7 παραμένει υποδιαγνωσμένος σε σύγκριση με άλλους ερπητοϊούς, κυρίως επειδή
η πρωτολοίμωξη είναι συχνά ήπια ή ασυμπτωματική και οι επιπλοκές εμφανίζονται σπανιότερα ή αποδίδονται σε άλλες αιτίες.
Η ευρύτερη χρήση μοριακών τεχνικών (PCR) έχει βελτιώσει την ανίχνευση του ιού σε κλινικά δείγματα.
4) Τρόποι Μετάδοσης του HHV-7
Ο HHV-7 μεταδίδεται κυρίως μέσω του σιέλου σε στενή, καθημερινή επαφή. Η μετάδοση είναι συχνότερη ενδοοικογενειακά
(γονείς/αδέλφια → παιδιά), αλλά μπορεί να συμβεί και σε χώρους παιδικής φροντίδας και σχολεία. Ο ιός ανιχνεύεται συχνά σε
στοματοφαρυγγικά δείγματα και μπορεί να αποβάλλεται ασυμπτωματικά για μεγάλα χρονικά διαστήματα, όπως συμβαίνει με άλλους ερπητοϊούς.
📦 Infobox – Κύριες Οδοί Μετάδοσης
Σάλιο/στοματοφαρυγγική επαφή (κύρια οδός)
Κοινή χρήση σκευών/ποτηριών σε οικιακό περιβάλλον
Στενή επαφή σε παιδικούς σταθμούς/σχολεία
Πιθανή μετάδοση μέσω σταγονιδίων σε πολύ κοντινή απόσταση
Επανενεργοποίηση σε ενήλικες → ασυμπτωματική αποβολή και μετάδοση
Η ασυμπτωματική αποβολή του ιού είναι συχνή και εξηγεί την υψηλή οροεπιπολασμότητα. Η ποσότητα ιικού φορτίου και η συχνότητα αποβολής διαφοροποιούνται ανά άτομο και ηλικία. Σε περιόδους επανενεργοποίησης (stress, λοιμώξεις, ανοσοκαταστολή),
η αποβολή μπορεί να αυξηθεί.
Βιολογικό Υλικό
Συχνότητα Ανίχνευσης
Κλινική Χρήση
Σίελος/στοματοφαρυγγικό επίχρισμα
Υψηλή
Κύριο δείγμα για PCR
Αίμα (ολικό/πλάσμα/PBMCs)
Μεταβλητή
Ιοαιμία σε πρωτολοίμωξη/ανοσοκαταστολή
ΕΝΥ (εγκεφαλονωτιαίο υγρό)
Χαμηλή–μέτρια
Σε υποψία νευρολοίμωξης
Δέρμα/βλάβες
Μεμονωμένη
Εξειδικευμένη διερεύνηση
📌 Σημαντικές Παρατηρήσεις
Η στενή επαφή (φιλί, κοινή χρήση κουταλιού/μπουκαλιού) αυξάνει τον κίνδυνο.
Η καλή υγιεινή χεριών και η αποφυγή κοινής χρήσης σκευών μειώνουν τη μετάδοση.
Η μεταφορά χωρίς συμπτώματα είναι συχνή: η απουσία συμπτωμάτων δεν αποκλείει μεταδοτικότητα.
Η συλλοίμωξη με HHV-6 μπορεί να ενισχύσει τη συνολική ιογενή αποβολή.
4.1 Παράγοντες που Επηρεάζουν τη Μεταδοτικότητα
Ηλικία: Τα μικρά παιδιά έχουν συχνότερη και υψηλότερη αποβολή.
Συν-λοιμώξεις/στρες: Μπορούν να πυροδοτήσουν επανενεργοποίηση.
🔬 Infobox – Δυναμική Αποβολής
Ασυμπτωματική αποβολή: συχνή, διαλείπουσα.
Ποσότητα ιού: διαφέρει → δεν συσχετίζεται πάντα με συμπτώματα.
Διάρκεια αποβολής: εβδομάδες–μήνες, με υφέσεις/υποτροπές.
Η PCR είναι πιο ευαίσθητη από καλλιέργεια για ανίχνευση αποβολής.
4.2 Πρακτικές Συστάσεις Πρόληψης στην Κοινότητα
Αποφύγετε κοινή χρήση ποτηριών/μαχαιροπήρουνων, ειδικά με μικρά παιδιά.
Υγιεινή χεριών μετά από στένωση επαφών/φροντίδα παιδιών.
Ενημέρωση προσωπικού σε παιδικούς σταθμούς για βασικές πρακτικές υγιεινής.
Σε υποψία λοίμωξης: αποφυγή στενής στοματοφαρυγγικής επαφής για λίγες ημέρες.
🚨 Infobox – Τι ΔΕΝ Γνωρίζουμε με Βεβαιότητα
Δεν υπάρχουν σαφή δεδομένα για ελάχιστη μολυσματική δόση.
Δεν έχει τεκμηριωθεί σταθερά αερογενής μετάδοση σε απόσταση.
Η μετάδοση μέσω αντικειμένων/επιφανειών θεωρείται πιθανή αλλά δευτερεύουσα.
Συνολικά, ο HHV-7 συμπεριφέρεται όπως οι άλλοι βήτα-ερπητοϊοί: ευρεία, αθόρυβη κυκλοφορία με επίμονη λανθάνουσα φάση και
διαλείπουσα αποβολή. Οι πρακτικές υγιεινής μειώνουν, αλλά δεν εξαλείφουν, την πιθανότητα μετάδοσης.
5) Κλινικές Εκδηλώσεις του HHV-7
Ο HHV-7 προκαλεί συνήθως ήπια ή ασυμπτωματική πρωτολοίμωξη στην παιδική ηλικία, αλλά μπορεί να σχετίζεται
με ποικίλο φάσμα εκδηλώσεων από το δέρμα, το νευρικό, το καρδιαγγειακό και το αιματολογικό σύστημα. Σε ανοσοεπαρκή άτομα
οι εκδηλώσεις είναι κατά κανόνα αυτοπεριοριζόμενες· σε ανοσοκατεσταλμένους, η κλινική εικόνα μπορεί να είναι σοβαρότερη.
📦 Infobox – Γρήγορη Επισκόπηση Εκδηλώσεων
Παιδιά: εμπύρετο σύνδρομο, ιογενής φαρυγγίτιδα, ροδόλα-όμοιο εξάνθημα, σπασμοί από πυρετό.
Η πρωτολοίμωξη εμφανίζεται συνήθως στην ηλικία 1–5 ετών και μπορεί να εκδηλωθεί με παρατεινόμενο πυρετό (3–5 ημέρες), φαρυγγαλγία, ευερεθιστότητα και ήπια τραχηλική λεμφαδενοπάθεια. Το εξάνθημα είναι συχνά
μακουλοπαπουλώδες, λεπτό, ξεκινά από τον κορμό και επεκτείνεται κεντρομόλα. Συνοδά: διάρροια, ανορεξία, βήχας.
🔬 Infobox – Ροδόλα-όμοιο Σύνδρομο
Πυρετός 39–40°C για 3–4 ημέρες, με απότομη πτώση και εμφάνιση εξανθήματος.
Εξάνθημα: ροδόχροο, μη κνησμώδες, διάρκειας 1–3 ημερών.
Συχνά προηγείται ιογενής φαρυγγίτιδα και ήπια ρινίτιδα.
Σε μικρά παιδιά, ο υψηλός πυρετός μπορεί να προκαλέσει πυρετικούς σπασμούς. Η συννοσηρότητα με HHV-6 δεν είναι σπάνια
και μπορεί να εντείνει τον πυρετό ή να παρατείνει τα συμπτώματα.
5.2 Έφηβοι & Ενήλικες
Η πρωτοδιάγνωση σε ενήλικες είναι λιγότερο συχνή· συνήθως πρόκειται για επανενεργοποίηση ή υποκλινική αποβολή.
Όταν εμφανίζεται συμπτωματική νόσος, συχνά μιμείται ιογενές σύνδρομο με κακουχία, μυαλγίες, κεφαλαλγία, υποπύρετο/πυρετό,
λεμφαδενοπάθεια και μερικές φορές μονοπυρηνοειδή εικόνα (λεμφοκυττάρωση/άτυπα λεμφοκύτταρα).
Μιμητικά φαρμακοεξανθήματος: σπάνια, απαιτείται διαφοροδιάγνωση με αντίδραση φαρμάκου.
Εξάνθημα μετά από αντιβιοτικά: πιθανή συμπτωματική σύμπτωση (όπως σε EBV), προσοχή στην εσφαλμένη αλλεργική ετικέτα.
📌 Tips Δερματολογίας
Η εμφάνιση εξανθήματος μετά την πτώση του πυρετού ευνοεί ροδόλα-όμοια αιτιολογία (HHV-6/7).
Απουσία έντονου κνησμού και ταχείας αποδρομής → ιογενής αιτιολογία πιθανή.
Σε εμμονή/άτυπα στοιχεία, εξετάστε άλλες διαγνώσεις (ερυθηματώδης λύκος, ρικετσιώσεις, εντεροϊοί, φάρμακα).
5.4 Νευρολογικές Εκδηλώσεις (Σπάνιες αλλά σημαντικές)
Ο HHV-7 έχει ενοχοποιηθεί (κυρίως με PCR σε ΕΝΥ) για άσηπτη μηνιγγίτιδα, εγκεφαλίτιδα,
οξύ εγκάρσιο μυελίτιδα, περιφερική νευροπάθεια και σπάνια παρεγκεφαλιδίτιδα. Η αιτιολογική απόδοση
απαιτεί συσχέτιση κλινικής εικόνας – απεικόνισης – εργαστηριακών, και αποκλεισμό άλλων ιών (HSV, VZV, EBV, εντεροϊοί).
🚨 Red Flags – Να αναζητηθεί άμεσα ιατρική εκτίμηση
Επιμένουσα/επιδεινούμενη κεφαλαλγία με αυχενική δυσκαμψία, φωτοφοβία.
Έχουν αναφερθεί σχέσεις με παρατεινόμενη κόπωση, κεφαλαλγία τάσης ή δυσλειτουργία αυτόνομου νευρικού συστήματος·
η αιτιολογική συσχέτιση παραμένει αβέβαιη και χρειάζεται προσεκτική κλινική αξιολόγηση για αποκλεισμό άλλων αιτιών.
Συμπερασματικά, ο HHV-7 προκαλεί κατά κανόνα ήπια νόσο, με σημαντικές αλλά σπάνιες νευρολογικές/καρδιακές εκδηλώσεις.
Η προσεκτική κλινική εκτίμηση και η στοχευμένη εργαστηριακή διερεύνηση βοηθούν στην ορθή απόδοση αιτιολογίας και στη διαχείριση.
6) HHV-7 στην Παιδική Ηλικία (Practical Guide)
Ο HHV-7 προκαλεί κατά κανόνα ήπια πρωτολοίμωξη σε ηλικίες 1–5 ετών, με εμπύρετο σύνδρομο και ροδόλα-όμοιο εξάνθημα.
Παρά ταύτα, σε μικρό ποσοστό μπορεί να εμφανιστούν πυρετικοί σπασμοί ή σπανιότερα νευρολογικές/συστηματικές επιπλοκές.
Η σωστή κλινική εκτίμηση και η στοχευμένη εργαστηριακή διερεύνηση αποτρέπουν υπερδιάγνωση/υπερθεραπεία.
Η ταυτόχρονη ανίχνευση HHV-6/7 είναι συχνή. Κλινικά μπορεί να παρατείνει τον πυρετό ή να αυξήσει τον κίνδυνο
πυρετικών σπασμών. Η PCR πάνελ σε σίελο/αίμα/ΕΝΥ βοηθά στη διαλεύκανση όταν υπάρχει σοβαρή εικόνα.
6.8 Πρακτικός Αλγόριθμος (Outpatient)
Εκτίμηση ζωτικών/γενικής εικόνας → Red flags; αν ναι, παραπομπή/νοσηλεία.
Τυπικό μοτίβο ροδόλας με καλή κατάσταση → υποστηρικτική αγωγή, χωρίς εργαστηριακό έλεγχο.
Νευρολογικά σημεία → Επείγουσα εκτίμηση, απεικόνιση/ΕΝΥ και PCR πάνελ.
Επανεκτίμηση 24–48 ωρών ή νωρίτερα αν επιδείνωση.
ℹ️ Σημείωση
Το παρόν υλικό είναι εκπαιδευτικό και δεν υποκαθιστά την ιατρική γνωμάτευση. Για δοσολογία/παρεμβάσεις
ακολουθείτε πάντα οδηγίες παιδιάτρου και φύλλων οδηγιών προϊόντων.
7) Ανοσολογική Απόκριση στον HHV-7
Ο HHV-7, ως βήτα-ερπητοϊός, εγκαθιδρύει λανθάνουσα λοίμωξη μετά την πρωτολοίμωξη
και παραμένει ισοβίως στον ξενιστή με διαλείπουσες επανενεργοποιήσεις. Η ανοσοαπόκριση
περιλαμβάνει έμφυτους και επίκτητους μηχανισμούς (κυτταρική & χυμική ανοσία) που περιορίζουν
τον πολλαπλασιασμό και ελέγχουν την παθογονικότητα.
📦 Infobox – Γενική Εικόνα Ανοσίας
Έμφυτη ανοσία: IFN-I/III, NK κύτταρα, μακροφάγα/δενδριτικά.
Ο HHV-7 εγκαθίσταται σε CD4+ T-λεμφοκύτταρα και άλλα μονοπύρηνα κύτταρα.
Κατά τη λανθάνουσα φάση η ιική έκφραση είναι ελάχιστη, αποφεύγοντας την ανοσοεπιτήρηση.
Η ισορροπία ξενιστή–ιού καθορίζεται από την κυτταρική ανοσία και εξηγεί γιατί σε
ανοσοεπαρκείς οι επανενεργοποιήσεις είναι συχνά υποκλινικές.
HIV: θεωρητικές αλληλεπιδράσεις λόγω CD4 τροπισμού· κλινική σημασία μεταβλητή.
CMV/EBV: συνυπάρξεις σε ανοσοκαταστολή → περίπλοκη ερμηνεία PCR.
✅ Infobox – Τι σημαίνει για τη διάγνωση
Προτιμήστε PCR σε συμβατή κλινική εικόνα (ειδικά ΕΝΥ για νευρολογικά).
Ερμηνεύστε θετικά αποτελέσματα με κλινικό συσχετισμό (πιθανή ασυμπτωματική αποβολή).
Σε ανοσοκαταστολή, αξιολογήστε ιικό φορτίο και δυναμική (σειριακές μετρήσεις).
Συνολικά, η ανοσολογική ισορροπία καθορίζει την κλινική έκφραση του HHV-7: σε ανοσοεπαρκείς, συνήθως ήπια/σιωπηλή πορεία· σε ανοσοκαταστολή, αυξημένος κίνδυνος συμπτωματικών επανενεργοποιήσεων.
8) Επανενεργοποίηση & Συννοσηρότητες
Ο HHV-7 παραμένει λανθάνων ισοβίως και μπορεί να επανενεργοποιηθεί διαλείπουσα, ιδιαίτερα σε καταστάσεις ανοσοκαταστολής ή σωματικού/ψυχολογικού στρες. Η κλινική έκφραση κυμαίνεται από ασυμπτωματική αποβολή
μέχρι συμπτωματικά σύνδρομα (εμπύρετο, δερματικές/νευρολογικές εκδηλώσεις). Συχνά συνυπάρχει με άλλους ερπητοϊούς,
ιδίως HHV-6, αλλά και CMV/EBV σε ανοσοκατασταλμένους.
📦 Infobox – Πότε να υποψιαστώ επανενεργοποίηση HHV-7;
Επίμονος υψηλός πυρετός >7 ημέρες ή αιμοδυναμική αστάθεια.
✅ Infobox – Checklist για κλινικούς
Επιβεβαίωση συμβατής κλινικής εικόνας πριν την ερμηνεία PCR.
Προτιμήστε ποσοτική PCR & σειριακή παρακολούθηση.
Εξετάστε συν-λοιμώξεις (HHV-6/CMV/EBV) και λοιπούς εκλυτικούς παράγοντες.
Θεραπευτικές αποφάσεις: εξατομίκευση με βάση βαρύτητα, ανοσολογικό status, όργανο-στόχο.
Συνοψίζοντας, η επανενεργοποίηση HHV-7 είναι συχνά σιωπηλή και κλινικά ήπια. Η βαρύτητα αυξάνει σε ανοσοκαταστολή και όταν εμπλέκονται ΚΝΣ ή καρδιά. Η διάγνωση στηρίζεται σε PCR με σωστή δειγματοληψία
και κλινικό συσχετισμό, ενώ η θεραπεία εξατομικεύεται.
9) Διάγνωση του HHV-7
Η διάγνωση του HHV-7 βασίζεται κυρίως στη μοριακή ανίχνευση (PCR) σε κατάλληλο δείγμα, με κλινικό συσχετισμό. Η ορολογία (IgM/IgG) έχει περιορισμένη αξία λόγω υψηλής οροθετικότητας στον πληθυσμό και
πιθανών διασταυρούμενων αντιδράσεων. Σε νευρολογικά σενάρια, η PCR σε ΕΝΥ είναι το πιο χρήσιμο τεστ.
📦 Infobox – Τι θεωρείται «καλό» διαγνωστικό σενάριο για HHV-7;
Συμβατή κλινική εικόνα (π.χ. ροδόλα-όμοιο, νευρολογικά συμπτώματα, εμπύρετο σε ανοσοκαταστολή)
Κατάλληλο δείγμα για το όργανο-στόχο (ΕΝΥ για ΚΝΣ, αίμα για ιαιμία, σίελος για ενδοοικογενειακή κυκλοφορία)
Μέθοδος: προτιμάται ποσοτική PCR & σειριακή παρακολούθηση όπου χρειάζεται
Παράλληλος έλεγχος άλλων ερπητοϊών (HHV-6, CMV, EBV) όταν ενδείκνυται
9.1 Τύποι Δειγμάτων & Ενδείξεις
Δείγμα
Πότε ενδείκνυται
Σχόλια/Παγίδες
ΕΝΥ (CSF)
Υποψία μηνιγγίτιδας/εγκεφαλίτιδας
Υψηλή διαγνωστική αξία όταν συνδυάζεται με MRI & κυτταροχημεία
Συμπέρασμα: Η PCR στο σωστό δείγμα και ο κλινικός συσχετισμός είναι το κλειδί της διάγνωσης HHV-7.
Η ορολογία έχει δευτερεύοντα ρόλο· οι αποφάσεις στηρίζονται στην βαρύτητα, το ανοσολογικό status και την εντόπιση.
10) Θεραπευτικές Προσεγγίσεις
Για τον HHV-7 δεν υπάρχουν εγκεκριμένες ειδικές θεραπείες σε ανοσοεπαρκείς με ήπια νόσο· η αντιμετώπιση είναι
κατά βάση υποστηρικτική. Σε σοβαρή νόσο ή ανοσοκαταστολή (μεταμόσχευση, χημειοθεραπεία, προχωρημένη HIV λοίμωξη),
η θεραπευτική στρατηγική εξατομικεύεται, συχνά σε συνεργασία με λοιμωξιολόγο. Ορισμένα αντιϊκά έχουν in vitro και κλινική δραστικότητα
(κυρίως γανσικλοβίρη/βαλγανσικλοβίρη και φοσκαρνέτη), αλλά η χρήση τους είναι off-label για HHV-7 και απαιτεί προσεκτική εκτίμηση
οφέλους–κινδύνου.
📦 Infobox – Βασικές Αρχές
Ανοσοεπαρκείς με ήπιο νόσημα: υποστηρικτική αγωγή (ενυδάτωση, αντιπυρετικά, ξεκούραση).
*Ενδεικτικά σχήματα ενηλίκων· απαιτείται προσαρμογή βάσει Νεφρικής λειτουργίας/αιματολογίας και ιατρική έγκριση. Η χρήση για HHV-7 είναι off-label.
10.3 Παιδιατρική δοσολογία (ενδεικτικά)
Φάρμακο
Δόση (mg/kg)
Συχνότητα
Σχόλια ασφαλείας
Γανσικλοβίρη IV
5 mg/kg
κάθε 12 ώρες
CBC συχνά· προσαρμογή σε ΧΝΑ
Φοσκαρνέτη IV
60 mg/kg
κάθε 8 ώρες
Ενυδάτωση, ηλεκτρολύτες/νεφρική λειτουργία
Οι παιδιατρικές δόσεις ποικίλλουν με βάση ηλικία/βάρος/νεφρική λειτουργία και ένδειξη· ακολουθείτε πάντα παιδιατρικές κατευθυντήριες και φύλλα οδηγιών.
🚨 Monitoring & Ασφάλεια
CBC 2–3×/εβδ. με γανσικλοβίρη/βαλγανσικλοβίρη (κίνδυνος ουδετεροπενίας).
Ουρία/κρεατινίνη & ηλεκτρολύτες με φοσκαρνέτη/σιντοφοβίρη (νεφροτοξικότητα).
Προσαρμογή δόσεων βάσει eGFR· διακοπή/τροποποίηση σε τοξικότητα.
Σημείωση ασφάλειας: Οι παραπάνω πληροφορίες έχουν εκπαιδευτικό χαρακτήρα και δεν αντικαθιστούν ιατρική γνωμάτευση.
Η χρήση αντιϊκών για HHV-7 είναι συχνά off-label και απαιτεί εξατομικευμένη απόφαση από ειδικό, με στενή παρακολούθηση τοξικοτήτων.
11) HHV-7 & Ανοσοκαταστολή
Σε καταστάσεις ανοσοκαταστολής (μεταμόσχευση, HIV, χημειοθεραπεία/βιολογικά) ο HHV-7 μπορεί να επανενεργοποιείται συχνότερα και να σχετίζεται με συμπτωματικές εκδηλώσεις (εμπύρετο, δερματικά,
νευρολογικά) ή/και συν-ενεργοποιήσεις άλλων ερπητοϊών (HHV-6, CMV, EBV). Δεν υπάρχουν καθολικά
επικυρωμένα κατώφλια ιικού φορτίου για θεραπευτικές αποφάσεις· η διαχείριση εξατομικεύεται
με βάση τη βαρύτητα, το όργανο-στόχο και τη δυναμική της ιαιμίας.
📦 Infobox – Κεντρικές Αρχές
Προτιμήστε ποσοτική PCR αίματος και σειριακή παρακολούθηση σε συμπτωματικούς.
Ελέγξτε παράλληλα HHV-6/CMV/EBV σε επιδείνωση, ιδίως μετά από μεταμόσχευση.
Αξιολογήστε όργανο-στόχο (ΚΝΣ, καρδιά, ήπαρ, μυελός) με κατάλληλη δειγματοληψία/απεικόνιση.
Σκεφτείτε προσαρμογή ανοσοκαταστολής μόνο σε συνεργασία με τη θεράπουσα ομάδα.
11.1 Μεταμόσχευση Αιμοποιητικών Κυττάρων (HSCT)
Μετά από HSCT, η επανενεργοποίηση ερπητοϊών είναι συχνή. Ο HHV-7 μπορεί να ανιχνευθεί σε αίμα/σίελο και
να συνυπάρχει με HHV-6/CMV. Κλινικά, αναφέρονται εμπύρετα σύνδρομα, δερματικές εκδηλώσεις και σπάνια νευρολογική συμμετοχή. Η διαγνωστική/θεραπευτική προσέγγιση εστιάζει στη δυναμική του ιικού φορτίου και
στην κλινική βαρύτητα.
Επανάληψη PCR σε 3–7 ημέρες αν επιμένει· κλινικός συσχετισμός
Νευρολογικά συμπτώματα
MRI + ΕΝΥ με PCR πάνελ (HSV/VZV/εντεροϊοί/HHV-6/7/CMV/EBV)
Νοσηλεία· σκέψη για στοχευμένα αντιϊκά εφόσον συμβατή εικόνα
Δερματικές βλάβες/εξάνθημα
Κλινική εκτίμηση ± PCR από βλάβη αν άτυπη
Συμπτωματική αγωγή· διερεύνηση συν-λοιμώξεων
ℹ️ Σχόλια (HSCT)
Η μόνη θετική PCR αίματος χωρίς συμπτώματα σπάνια οδηγεί σε αγωγή· προέχει η τάση & το κλινικό πλαίσιο.
Συχνή συν-ενεργοποίηση HHV-6· ελέγχετε/θεραπεύετε την επικρατούσα αιτία οργανοπάθειας.
Σκέψη για προσαρμογή ανοσοκαταστολής μόνο σε διεπιστημονικό συμβούλιο.
11.2 Μεταμόσχευση Συμπαγών Οργάνων (SOT)
Σε SOT, ο HHV-7 ανιχνεύεται κυρίως ως ασυμπτωματική ιαιμία ή ήπια συμπτωματολογία. Η συννοσηρότητα με CMV/EBV
είναι κρίσιμη, ιδίως σε ασθενείς υψηλού κινδύνου. Η απόφαση για αντιϊκή αγωγή λαμβάνει υπόψη όργανο-στόχο, επίμονα αυξανόμενη ιαιμία και την παρουσία συμβατών συμπτωμάτων.
Σενάριο (SOT)
Διερεύνηση
Στρατηγική
Επίμονο εμπύρετο/κακουχία
PCR HHV-7/HHV-6/CMV/EBV αίματος, βασικά labs
Σειριακή PCR· αγωγή μόνο με συμβατά συμπτώματα/οργανοπάθεια
Εξατομικευμένη αντιϊκή αγωγή σε συνεργασία με ομάδα μεταμόσχευσης
11.3 HIV Λοίμωξη
Σε προχωρημένη HIV με χαμηλά CD4, οι ερπητοϊοί επανενεργοποιούνται συχνότερα. Ο HHV-7 μπορεί να σχετίζεται
με επίμονα εμπύρετα, δερματικές εκδηλώσεις ή σπάνια νευρολογική νόσο. Η προτεραιότητα είναι η βέλτιστη αντιρετροϊκή θεραπεία (ART) και η διερεύνηση άλλων ευκαιριακών λοιμώξεων.
✅ Πρακτικά σημεία (HIV)
Ελέγξτε CD4/VL και ART συμμόρφωση· διορθώστε αλληλεπιδράσεις φαρμάκων.
Σε νευρολογικά: MRI + ΕΝΥ PCR πάνελ· διαφορική με JC virus, CMV, HSV, τοξόπλασμα.
HHV-7 ειδική θεραπεία σπάνια απαιτείται· προέχει η αντιμετώπιση της υποκείμενης ανοσοανεπάρκειας.
Χημειοθεραπεία, anti-CD20, κορτικοειδή υψηλών δόσεων και μεταμοσχευτικά σχήματα αυξάνουν την πιθανότητα επανενεργοποίησης. Τα συμπτώματα είναι μη ειδικά (πυρετός/εξάνθημα/κακουχία), συχνά με συν-ενεργοποιήσεις
CMV/EBV/HHV-6. Η θεραπευτική απόφαση λαμβάνει υπόψη μυελοτοξικότητα των αντιϊκών και επικαλύψεις τοξικοτήτων.
Σειριακή παρακολούθηση (3–7 ημέρες) εάν επιμένουν τα συμπτώματα.
Απόφαση θεραπείας με βάση βαρύτητα + ιαιμία + συν-ενεργοποιήσεις.
Ανασκόπηση ανοσοκαταστολής σε συμβούλιο (όταν εφικτό)· προσεκτικές τροποποιήσεις.
ℹ️ Συχνά λάθη
Ερμηνεία μοναδικής θετικής PCR σιέλου ως ένδειξη ενεργού νόσου.
Παράβλεψη άλλων ερπητοϊών (ειδικά HHV-6/CMV) που συχνά ευθύνονται για οργανοπάθεια.
Έναρξη αντιϊκών χωρίς κλινικό συσχετισμό ή χωρίς αξιολόγηση τοξικοτήτων/αλληλεπιδράσεων.
Σημείωση: Το κείμενο έχει εκπαιδευτικό χαρακτήρα και δεν υποκαθιστά εξατομικευμένη ιατρική γνωμάτευση.
Οι θεραπευτικές αποφάσεις για ανοσοκατασταλμένους πρέπει να λαμβάνονται από εξειδικευμένες ομάδες με βάση το πλήρες κλινικό/εργαστηριακό προφίλ.
12) HHV-7 στην Εγκυμοσύνη & στο Νεογνό
Ο HHV-7 είναι εκτεταμένα διαδεδομένος στην κοινότητα και η πλειονότητα των ενηλίκων είναι οροθετικοί.
Στην εγκυμοσύνη, η λοίμωξη από HHV-7 φαίνεται να είναι συνήθως ήπια και δεν έχει τεκμηριωθεί σταθερά
ως σημαντική αιτία εμβρυϊκής βλάβης, σε αντίθεση με άλλους ερπητοϊούς (π.χ. CMV). Η κάθετη μετάδοση θεωρείται ασυνήθης,
ενώ η μεταγεννητική έκθεση μέσω σιέλου οικογενειακών μελών είναι πιθανότερη οδός μετάδοσης για το βρέφος.
📦 Infobox – Σε τι συμφωνεί η βιβλιογραφία
Σοβαρή συγγενής νόσος:δεν έχει τεκμηριωθεί σταθερά για HHV-7.
Κάθετη μετάδοση: πιθανή αλλά φαίνεται σπάνια.
Μεταγεννητική μετάδοση: πιθανότερη μέσω σιέλου εντός οικογένειας.
Προληπτικός έλεγχος:δεν συνιστάται ρουτίνα στην κύηση.
Στα νεογνά, η συμπτωματική HHV-7 νόσος φαίνεται σπάνια. Όταν υπάρχει, εκδηλώνεται με εμπύρετο,
μη ειδικό ιογενές σύνδρομο ή σπάνια άσηπτη μηνιγγίτιδα/εγκεφαλίτιδα. Η διαφορική διάγνωση καλύπτει πρώτα HSV, CMV, εντεροϊούς και βακτηριακές λοιμώξεις.
🚨 Red Flags στο νεογνό
Κακή σίτιση, λήθαργος, υποθερμία/υπερθερμία.
Απνοϊκά επεισόδια, αναπνευστική δυσχέρεια.
Σπασμοί, ευερεθιστότητα με βοή ή υπόταση πρόσθιας πηγής.
Κοινότητα/οικογένεια με πρόσφατο ιογενές εξάνθημα: Σκέψη για στοματοφαρυγγικό PCR πολλαπλών ιών.
🔬 Infobox – Ερμηνεία νεογνικών αποτελεσμάτων
Θετικό HHV-7 σε σίελο χωρίς συμπτώματα = μπορεί να αντιπροσωπεύει παθητική/μεταγεννητική έκθεση.
Θετικό HHV-7 σε ΕΝΥ με συμβατή εικόνα → ενισχύει αιτιολογικό ρόλο· απαιτείται νοσηλεία.
Πάντα παράλληλος έλεγχος για HSV/εντεροϊούς (υψηλότερη προτεραιότητα στο νεογνό).
12.5 Θεραπεία στο νεογνό
Εμπειρική κάλυψη για HSV με ακυκλοβίρη IV όταν υπάρχει υποψία ΚΝΣ/διασποράς — πριν γνωστοποιηθεί HHV-7.
HHV-7-ειδική αγωγή: δεν υπάρχει καθιερωμένη· σε τεκμηριωμένη HHV-7 νευρολοίμωξη έχει χρησιμοποιηθεί γανσικλοβίρη/φοσκαρνέτης (off-label) με εξατομίκευση και στενή παρακολούθηση τοξικοτήτων.
Υποστηρικτική: υγρά, αναπνευστική υποστήριξη, αντιεπιληπτικά αν απαιτηθούν, έλεγχος ηλεκτρολυτών/σάκχου.
Θέμα
Σύσταση προς γονείς/φροντιστές
Γιατί
Φιλιά στο στόμα
Αποφύγετε φιλιά στο στόμα του βρέφους, ειδικά αν έχετε πυρετό/φαρυγγίτιδα
Μειώνει μετάδοση ιών σιέλου (HHV-6/7, άλλοι)
Κοινή χρήση σκευών
Μην μοιράζεστε ποτήρια/κουτάλια με το βρέφος
Περιορίζει στοματοφαρυγγική μετάδοση
Υγιεινή χεριών
Πλύσιμο χεριών πριν την επαφή/σίτιση
Γενικό μέτρο κατά ιογενών/βακτηριακών λοιμώξεων
12.6 Μαιευτική διαχείριση & τρόπος τοκετού
Δεν υπάρχουν δεδομένα που να υποστηρίζουν προγραμματισμένη ΚΤ αποκλειστικά για HHV-7.
Ο τρόπος τοκετού καθορίζεται από μαιευτικές ενδείξεις.
Τυπικές προφυλάξεις επαφής/σταγονιδίων σε εμπύρετη μητέρα κατά τη νοσηλεία.
ℹ️ Τι παραμένει αβέβαιο
Ο ακριβής κίνδυνος κάθετης μετάδοσης σε πρωτολοίμωξη κύησης.
Η κλινική σημασία της ανίχνευσης HHV-7 DNA στο μητρικό γάλα.
Καθιερωμένα πρωτόκολλα αγωγής για νεογνική HHV-7 νόσο.
Μητέρα με ήπιο ιογενές σύνδρομο: υποστηρικτική αγωγή· συνέχιση θηλασμού· υγιεινή χεριών/αποφυγή φιλιών στο στόμα.
Μητέρα με σοβαρά/νευρολογικά: διερεύνηση σε νοσοκομείο· PCR πάνελ· εξατομικευμένη απόφαση για αντιϊκά.
Νεογνό συμπτωματικό (<28 ημερών): πλήρης σηπτικός έλεγχος, PCR για HSV/εντεροϊούς (πρώτη προτεραιότητα),
σκέψη για HHV-7 σε αρνητικό βασικό πάνελ/συμβατή εικόνα.
Θετικό HHV-7 σε ΕΝΥ/αίμα με συμβατή εικόνα: νοσηλεία· συζήτηση για GCV/FOS (off-label) με νεογνολόγο/λοιμωξιολόγο.
Σημείωση: Οι παραπάνω πληροφορίες είναι εκπαιδευτικές. Οι αποφάσεις στην κύηση και στο νεογνό πρέπει να λαμβάνονται
από εξειδικευμένες ομάδες (μαιευτήρας–νεογνολόγος–λοιμωξιολόγος), με εξατομίκευση κινδύνου/οφέλους.
13) Νευρολογικές Επιπλοκές από HHV-7
Ο HHV-7 μπορεί, σπανιότερα, να εμπλέκεται σε λοίμωξη ή φλεγμονή του ΚΝΣ, παρουσιάζοντας φάσμα εκδηλώσεων από άσηπτη μηνιγγίτιδα έως εγκεφαλίτιδα, ενώ έχουν περιγραφεί οξεία εγκάρσια μυελίτιδα, ριζιτικές νευροπάθειες, παρεγκεφαλιδίτιδα και νευρίτιδα οπτικού. Η απόδοση αιτιότητας απαιτεί σύνθεση κλινικών, απεικονιστικών και εργαστηριακών δεδομένων
και αποκλεισμό συχνότερων παθογόνων (HSV-1/2, VZV, εντεροϊοί, CMV/EBV) και μη λοιμωδών αιτιών (αυτοάνοσες εγκεφαλίτιδες).
Εμπειρική θεραπεία εγκεφαλίτιδας: ξεκινά άμεσα κάλυψη για HSV/VZV (π.χ. ακυκλοβίρη IV) μέχρι να αποκλειστούν,
σύμφωνα με τοπικά πρωτόκολλα.
Στοχευμένα αντιϊκά για HHV-7 (off-label): γανσικλοβίρη/βαλγανσικλοβίρη ή φοσκαρνέτης
μπορούν να ληφθούν υπόψη όταν υπάρχει θετική PCR ΕΝΥ και συμβατή κλινική/απεικονιστική εικόνα.
Ανοσοθεραπεία (επιλεγμένα σενάρια): σε υποψία ανοσομεσολαβούμενης βλάβης (π.χ. ADEM-όμοια)
μπορεί να συζητηθεί κορτικοθεραπεία/IVIGμόνο με αποκλεισμό ενεργού λιθοτρόπου λοίμωξης και ειδική καθοδήγηση.
Στα παιδιά, οι πυρετικοί σπασμοί είναι συχνότεροι από τεκμηριωμένη εγκεφαλίτιδα HHV-7.
Σε ύποπτη ΚΝΣ νόσο: διαδρομή όπως στους ενήλικες (MRI, ΕΝΥ, πάνελ), με χαμηλό ουδό νοσηλείας.
Η πρόγνωση συνήθως είναι καλή, ειδικά χωρίς εστιακά ελλείμματα· απαιτείται νευροαναπτυξιακή παρακολούθηση όπου δει.
13.5 Πρόγνωση & follow-up
Μηνιγγίτιδα: καλή έκβαση στις περισσότερες περιπτώσεις.
Εγκεφαλίτιδα: μεταβλητή· ο κίνδυνος νευρογνωστικών υπολειμμάτων αυξάνει με την καθυστέρηση διάγνωσης/θεραπείας.
Μυελίτιδα/οπτική νευρίτιδα: συχνά ανακάμπτουν μερικώς· πρώιμη αποκατάσταση/φυσικοθεραπεία & οφθαλμολογική παρακολούθηση.
ℹ️ Συχνές Παγίδες
Ερμηνεία θετικής PCR σιέλου ως απόδειξη ΚΝΣ νόσου.
Καθυστέρηση εμπειρικής ακυκλοβίρης σε ύποπτη εγκεφαλίτιδα.
Παράλειψη διερεύνησης αυτοάνοσων αιτιών όταν τα ιολογικά είναι αρνητικά.
13.6 Εξιτήριο & οδηγίες
Επανεκτίμηση σε νευρολογικό ιατρείο 2–6 εβδομάδες μετά, με γνωστική/λειτουργική αξιολόγηση.
Εκπαίδευση για αναγνώριση υποτροπών: πυρετός με σύγχυση, νέοι σπασμοί, επίμονη κεφαλαλγία.
Αποκατάσταση (φυσιοθεραπεία/λογοθεραπεία) κατά περίπτωση.
Σημείωση: Οι πληροφορίες είναι εκπαιδευτικές και δεν υποκαθιστούν ιατρική γνωμάτευση.
Η διαχείριση νευρολογικών επιπλοκών πρέπει να γίνεται σε νοσοκομειακό περιβάλλον με πολυεπιστημονική ομάδα.
14) Δερματολογικές Εκδηλώσεις σχετιζόμενες με HHV-7
Ο HHV-7 σχετίζεται κυρίως με ιογενή μακουλοπαπουλώδη εξανθήματα τύπου ροδόλας και, σε ένα μέρος των περιστατικών,
με την ροδόχρου πιτυρίαση (pityriasis rosea, PR), πιθανώς στο πλαίσιο επανενεργοποίησης HHV-6/7.
Τα εξανθήματα είναι συχνά ήπια, αυτοπεριοριζόμενα και με προτίμηση στον κορμό και τις εγγύς επιφάνειες των άκρων.
Η διάγνωση είναι κατά κανόνα κλινική· μοριακός έλεγχος γίνεται μόνο σε άτυπες περιπτώσεις.
📦 Infobox – Συνηθέστερα δερματικά μοτίβα
Ροδόλα-όμοιο μακουλοπαπουλώδες εξάνθημα (μετά την πτώση πυρετού).
Ροδόχρους πιτυρίαση (PR): herald patch → «χριστουγεννιάτικο δέντρο» στον κορμό.
Μη ειδικά ιογενή εξανθήματα ενηλίκων (ήπιος κνησμός, ταχεία αποδρομή).
Σπάνια: ερυθηματώδεις πλάκες ή PR-όμοια εξανθήματα σε ανοσοκαταστολή.
Η εμφάνιση εξανθήματος μετά την ύφεση του πυρετού υποστηρίζει ιογενή αιτιολογία τύπου ροδόλας.
Η καλή γενική κατάσταση και η ταχεία αποδρομή είναι τυπικές.
14.2 Ροδόχρους πιτυρίαση (Pityriasis rosea, PR)
Η PR είναι συχνό, καλοήθες εξάνθημα νεαρών ενηλίκων/εφήβων με πιθανή σύνδεση με επανενεργοποίηση HHV-6/7.
Συχνά προηγείται herald patch (προδρόμος πλάκα), ακολουθούμενο από πολυάριθμες οβάλ πλάκες με λεπτή περιφερική απολέπιση
σε διάταξη «χριστουγεννιάτικου δέντρου» κατά μήκος των γραμμών Langer στον κορμό.
🔬 Infobox – PR σε 60’’
Herald patch: 2–5 cm οβάλ, ροδόχρους πλάκα με κολερεττίωση.
Δευτερογενείς βλάβες: μικρότερες οβάλ πλάκες σε παράλληλη διάταξη στον κορμό.
Κνησμός: συνήθως ήπιος–μέτριος· απουσιάζει σε αρκετούς.
Χρησιμοποιήστε ενυδατικές & ήπια τοπικά στεροειδή για κνησμό
Βελτιώνει συμπτώματα, προστατεύει τον δερματικό φραγμό
Επιστροφή αν επιμένει >8–12 εβδομ. ή εμφανιστούν νέα συμπτώματα
Αποκλεισμός εναλλακτικών διαγνώσεων
14.6 Ειδικοί πληθυσμοί
Κύηση: PR γενικά καλοήθης· αντιμετώπιση κυρίως συμπτωματική· διεπιστημονική εκτίμηση σε εκτεταμένες/συμπτωματικές περιπτώσεις.
Ανοσοκαταστολή: PR-όμοια/εκτεταμένα εξανθήματα — χαμηλός ουδός για έλεγχο διαφορικής (μυκητιάσεις, φάρμακα)·
συζήτηση με λοιμωξιολόγο αν υπάρχει συσχέτιση με ιαιμία HHV-6/7.
Η PCR HHV-7 από σίελο ή δέρμα μπορεί να είναι θετική χωρίς να σημαίνει αιτιολογική σχέση με το εξάνθημα.
Η απόδοση αιτίας βασίζεται σε κλινικό μοτίβο, αποκλεισμό άλλων αιτιών και, όπου χρειάζεται, στην εξέλιξη της εικόνας.
Disclaimer: Το κείμενο είναι εκπαιδευτικό και δεν υποκαθιστά ιατρική γνωμάτευση. Σε επιμένοντα/άτυπα εξανθήματα ή συνοδά συστηματικά συμπτώματα, ζητήστε ιατρική αξιολόγηση.
15) HHV-7 & Ογκολογία
Σε αντίθεση με άλλους ερπητοϊούς (π.χ. EBV/HHV-4 και HHV-8), ο HHV-7
δεν έχει τεκμηριωθεί ως ογκογόνος ιός. Η βιβλιογραφία περιλαμβάνει μεμονωμένες παρατηρήσεις
ή μικρές σειρές όπου ανιχνεύεται HHV-7 DNA/RNA σε ιστικά δείγματα ή αίμα ασθενών με νεοπλασίες,
αλλά η αιτιολογική σχέση παραμένει μη αποδεδειγμένη. Τις περισσότερες φορές,
η παρουσία ιικού υλικού ερμηνεύεται ως «συνοδός» (bystander) λόγω της επίμονης λανθάνουσας λοίμωξης σε Τ-λεμφοκύτταρα.
📦 Infobox – Τι ξέρουμε / Τι δεν ξέρουμε
Δεν έχει αναγνωριστεί ως αιτία συγκεκριμένης κακοήθειας.
Περιστασιακή ανίχνευση HHV-7 σε δείγματα νεοπλασιών, χωρίς σταθερή αναπαραγωγιμότητα.
Πιθανή έμμεση επίδραση μέσω ανοσορρύθμισης σε ευπαθείς (π.χ. ανοσοκαταστολή).
Απουσιάζουν μεγάλες προοπτικές μελέτες με ισχυρά καταληκτικά σημεία.
Απουσία in situ τεκμηρίωσης (π.χ. ιστική έκφραση πρωτεϊνών/τρανσκριπτομική) σε πολλές μελέτες.
15.2 Πρακτικές επιπτώσεις για κλινικούς
Μην αποδίδετε κακοήθεια στον HHV-7 μόνο λόγω θετικής PCR σε αίμα/ιστό.
Θεραπευτικές αποφάσεις βασίζονται στα ογκολογικά πρωτόκολλα και όχι σε HHV-7 θετικότητα.
Σε ανοσοκαταστολή/μεταμόσχευση, αναζητήστε κυρίως EBV (PTLD) και άλλες καθιερωμένες αιτίες.
Αν συνυπάρχει κλινικά σημαντική ιογενής νόσος (π.χ. νευρολογική) με HHV-7, η αντιμετώπιση γίνεται ως λοίμωξη (βλ. θεραπεία), όχι ως ογκολογικός στόχος.
✅ Infobox – Take-home messages
Ο HHV-7 δεν θεωρείται αποδεδειγμένα ογκογόνος.
Θετικές μοριακές δοκιμές απαιτούν προσεκτική ερμηνεία με κλινικό συσχετισμό.
Η ανοσορρύθμιση μπορεί να παίζει ρόλο, αλλά η αιτιολογία καρκίνου παραμένει μη τεκμηριωμένη.
15.3 Κατευθύνσεις έρευνας
Προοπτικές κοόρτες με συστηματική καταγραφή ιαιμίας/ιστικής έκφρασης & κλινικών εκβάσεων.
In situ υβριδισμός/ιστοχημεία & single-cell για χαρτογράφηση ιικού φορτίου εντός μικροπεριβάλλοντος όγκου.
Μεταγραφωμική/πρωτεωμική για διερεύνηση πιθανών ιικών πρωτεϊνών που επηρεάζουν σηματοδότηση/πρόληψη απόπτωσης.
Συν-λοίμωξη μοντέλα με EBV/HHV-8 για έλεγχο συνεργιστικών επιδράσεων.
🧭 Επίλογος (Ογκολογία)
Μέχρι σήμερα, ο HHV-7 δεν συνιστά επιβεβαιωμένο ογκολογικό στόχο. Η παρουσία του σε δείγματα
ερμηνεύεται κυρίως ως συνοδός λόγω της εκτεταμένης λανθάνουσας λοίμωξης στον πληθυσμό. Η κλινική πράξη
εστιάζει στην τεκμηριωμένη αιτιολογία κάθε νεοπλασίας και στη στοχευμένη θεραπεία βάσει κατευθυντήριων.
16) Εργαστηριακές Εξετάσεις για HHV-7 (Practical Lab Guide)
Η εργαστηριακή προσέγγιση στον HHV-7 είναι PCR-κεντρική (ποιοτική/ποσοτική), με έμφαση στο σωστό δείγμα,
στην προ-αναλυτική ποιότητα και στην ορθή ερμηνεία σε συνάφεια με το κλινικό σενάριο. Η ορολογία έχει δευτερεύοντα ρόλο. Παρακάτω παρέχεται πρακτικός οδηγός παραγγελίας, λήψης, ανάλυσης και αναφοράς.
Ποσοτική PCR: βαθμονόμηση με standards, αναφορά σε copies/mL (πλάσμα/ΕΝΥ) ή copies/106 PBMCs.
Multiplex: προσοχή σε competition/αναστολή· επιβεβαίωση θετικών στόχων με μονοπλεκτική αν χρειαστεί.
QC/QA στοιχείο
Σκοπός
Ενέργεια αν αποτύχει
Εσωτερικός μάρτυρας (IC)
Έλεγχος αναστολής/εκχύλισης
Επανάληψη εκχύλισης/αραίωση δείγματος
Αρνητικός μάρτυρας (NTC)
Έλεγχος επιμόλυνσης
Stop run, απολύμανση, επανάληψη
Θετικός μάρτυρας
Ακεραιότητα αντιδραστηρίων/πλατφόρμας
Έλεγχος καμπύλης/LOD, αντικατάσταση kit
🔬 Infobox – Τεχνικές Σημειώσεις
Στόχοι γονιδίων: εξειδικευμένοι εκκινητές για HHV-7 ώστε να μην ενισχύουν HHV-6.
LOD/LOQ: να αναφέρεται στο δελτίο· το Ctδεν είναι απόλυτα συγκρίσιμο μεταξύ πλατφορμών.
PBMCs: αυξημένη ευαισθησία για λανθάνουσα δεξαμενή· πλάσμα για ενεργή ιαιμία.
16.4 Ερμηνεία αποτελεσμάτων (matrix)
Δείγμα
PCR
Κλινικό πλαίσιο
Ερμηνεία
Επόμενα βήματα
ΕΝΥ
Θετική
Συμβατή ΚΝΣ νόσος
Ισχυρή ένδειξη αιτιότητας
Θεραπεία κατά κρίση, έλεγχος για συν-ιοί
ΕΝΥ
Αρνητική
Υψηλή υποψία
Δεν αποκλείει πρώιμα
Επανάληψη/νέο δείγμα, εναλλακτικές αιτίες
Αίμα (πλάσμα)
Χαμηλό φορτίο
Ήπια συμπτώματα
Πιθανή παροδική ιαιμία
Σειριακή παρακολούθηση 3–7 ημ.
Σίελος
Θετική
Χωρίς κλινικά σημεία
Συχνή ασυμπτωματική αποβολή
Καμία θεραπευτική ενέργεια· κλινικός συσχετισμός
🚨 Triggers για άμεση επικοινωνία με κλινικό
Θετική PCR ΕΝΥ για HHV-7.
Ταχεία αύξηση ιικού φορτίου αίματος σε ανοσοκαταστολή.
Συν-θετικότητα με HHV-6/CMV/EBV σε συμβατή οργανοπάθεια.
16.5 Αναφορά αποτελεσμάτων – Πρότυπα
Εξέταση: HHV-7 DNA PCR (ποσοτική)
Δείγμα: Πλάσμα (EDTA)
Αποτέλεσμα: 2.8 × 103 copies/mL
LOD/LOQ: 200 / 500 copies/mL
Σχόλιο ερμηνείας: Χαμηλού επιπέδου ιαιμία. Συνιστάται κλινικός συσχετισμός και,
εφόσον ενδείκνυται, σειριακή μέτρηση σε 3–7 ημέρες. Σε ανοσοκαταστολή προτείνεται παράλληλος έλεγχος HHV-6/CMV/EBV.
Εξέταση: HHV-7 DNA PCR (ποιοτική, ΕΝΥ)
Αποτέλεσμα: Θετικό
Σχόλιο: Η ανίχνευση HHV-7 DNA στο ΕΝΥ σε συμβατή κλινική εικόνα υποστηρίζει εμπλοκή του ιού στο ΚΝΣ.
Συνιστάται αξιολόγηση για άλλους ερπητοϊούς (HSV-1/2, VZV, HHV-6, CMV/EBV) και θεραπευτική εκτίμηση.
16.6 Reflex testing & αλγόριθμοι
ΚΝΣ δείγμα → multiplex πάνελ. Αν HHV-7 μόνο θετικό: επιβεβαιωτική μονοπλεκτική + ενημέρωση κλινικής ομάδας.
Ανοσοκαταστολή με ιαιμία → παράλληλη ποσοτική PCR HHV-6/CMV/EBV και επανάληψη εντός 3–7 ημερών.
Χαμηλό φορτίο κοντά στο LOD → επανάληψη εκχύλισης και/ή νέο δείγμα.
16.7 Διασφάλιση ποιότητας & διαπίστευση
ISO 15189 διαδικασίες: validation/verification, ακρίβεια, επαναληψιμότητα, αβεβαιότητα μέτρησης (ποσοτική PCR).
EQA/Proficiency: συμμετοχή σε εξωτερικά σχήματα όπου διατίθενται.
✅ Infobox – «Καθαρό» report που αγαπούν οι κλινικοί
Τύπος δείγματος & χρόνος λήψης.
Μέθοδος (RT-PCR), LOD/LOQ, τυχόν αναστολή.
Αποτέλεσμα με μονάδες (copies/mL ή copies/106 PBMCs).
Σύντομο σχόλιο ερμηνείας & πρόταση επανάληψης όπου δει.
16.8 Επικοινωνία εργαστηρίου–κλινικού
Critical values: θετική ΕΝΥ PCR κοινοποιείται τηλεφωνικά με καταγραφή.
Διαφοροποιήσεις: ασυνήθιστα μοτίβα (π.χ. υψηλό φορτίο χωρίς συμπτώματα) → συζήτηση για επαναληπτικό δείγμα.
Εκπαίδευση: ενημερωτικά φύλλα για «Ct ≠ φορτίο» και μη συγκρισιμότητα μεταξύ πλατφορμών.
ℹ️ Συχνές παγίδες
Υπερερμηνεία θετικού σιέλου ως ενεργού νόσου.
Σύγχυση Ct με απόλυτο ιικό φορτίο μεταξύ διαφορετικών κιτ.
Παράλειψη ελέγχου HHV-6/CMV/EBV σε ανοσοκαταστολή.
Σημείωση: Το παρόν SOP είναι εκπαιδευτικό και απαιτεί προσαρμογή στις διαδικασίες του εκάστοτε εργαστηρίου,
στα κιτ/πλατφόρμες και στις τοπικές κατευθυντήριες. Η ερμηνεία πρέπει να γίνεται σε στενή συνεργασία με την κλινική ομάδα.
17) Δημόσια Υγεία & Πρόληψη για HHV-7
Ο HHV-7 κυκλοφορεί ευρέως στην κοινότητα και μεταδίδεται κυρίως μέσω σιέλου/στενής επαφής
(π.χ. κοινή χρήση ποτηριών, «φιλιά στο στόμα», παιχνίδια που μπαίνουν στο στόμα). Τα περισσότερα επεισόδια είναι ήπια
ή ασυμπτωματικά· η πρόληψη εστιάζει σε υγιεινή χεριών, καθαρισμό επιφανειών και εκπαίδευση.
Δεν υπάρχει εμβόλιο για HHV-7.
📦 Infobox – Βασικά Μηνύματα Δημόσιας Υγείας
Μετάδοση: κυρίως σιέλος, στενή επαφή, κοινά σκεύη/αντικείμενα.
Καταγραφή αυξημένων απουσιών με πυρετό/εξάνθημα ανά τάξη.
Ενίσχυση καθαρισμών υψηλής αφής (2×/ημ. για 1–2 εβδομάδες).
Ενημερωτικό προς γονείς με μέτρα υγιεινής & κριτήρια επιστροφής (template).
Στοχευμένη επικοινωνία με ευπαθείς (ανοσοκαταστολή στο σπίτι) για εξατομίκευση.
Ανάλυση μετά 2 εβδομάδες: επάνοδος στη συνήθη ρουτίνα εφόσον μειωθούν τα κρούσματα.
17.3 Χώροι Εργασίας & Κοινότητα
Παρουσία στην εργασία: αποφυγή όταν υπάρχει πυρετός ή συστηματικά συμπτώματα· επιστροφή μετά 24h απυρεξίας.
Μέτρα ρουτίνας: υγιεινή χεριών, «αναπνευστική εθιμοτυπία», καθαρισμός κοινόχρηστων.
Εκδηλώσεις/συνάθροιση: αν είστε εμπύρετος/καταπονημένος, προτιμήστε να αναβάλετε.
🔬 Infobox – Υγειονομικές Δομές
Precautions: Standard Precautions· γάντια/μάσκα μόνο εφόσον υπάρχει έκθεση σε σάλιο ή αναπνευστικά συμπτώματα.
Περιβάλλον: συνήθη πρωτόκολλα καθαρισμού επαρκούν (οι ερπητοϊοί είναι enveloped και ευαίσθητοι στα απολυμαντικά).
Ενημέρωση προσωπικού για αποφυγή κοινής χρήσης σκευών/μπουκαλιών νερού.
17.4 Ευπαθείς Ομάδες
Ανοσοκαταστολή/Μεταμοσχευμένοι: εξατομικευμένη συμβουλή· έμφαση στην υγιεινή & αποφυγή στενής επαφής με εμπύρετα άτομα.
Κύηση: γενική υγιεινή· αποφυγή κοινών σκευών με μικρά παιδιά· συμβουλή ιατρού σε επιμένοντα συμπτώματα.
Βρέφη: αποφυγή «φιλιών στο στόμα», καθαρισμός παιχνιδιών, υγιεινή χεριών φροντιστών.
ℹ️ Νομικό/Δηλωτικό Πλαίσιο
Ο HHV-7 συνήθως δεν αποτελεί νόσημα υποχρεωτικής δήλωσης· ακολουθήστε πάντα τους τοπικούς/εθνικούς κανονισμούς
και τις οδηγίες των αρμόδιων αρχών για διαχείριση συρροών σε σχολεία/ιδρύματα.
17.5 «Myth-busting» – Μύθοι & Γεγονότα
Μύθος
Γεγονός
«Κάθε εξάνθημα παιδιού = επικίνδυνο για συμμαθητές»
Τα περισσότερα ιογενή εξανθήματα είναι ήπια & αυτοπεριοριζόμενα. Επιστροφή μετά 24h απυρεξίας.
«Χρειάζεται ειδικό απολυμαντικό υψηλής ισχύος»
Τα συνήθη εγκεκριμένα απολυμαντικά επαρκούν για enveloped ιούς όπως οι ερπητοϊοί.
«Πρέπει να κάνουν όλοι τεστ για HHV-7»
Ο εργαστηριακός έλεγχος δεν απαιτείται ρουτίνα· έχει αξία μόνο με κλινική ένδειξη.
17.6 Έτοιμα Templates Επικοινωνίας
Για γονείς (σύντομο σημείωμα):
«Στο τμήμα παρατηρούνται μεμονωμένα περιστατικά εμπύρετου/εξανθήματος συμβατά με ιογενή λοίμωξη (όπως HHV-6/7).
Τα συμπτώματα είναι συνήθως ήπια και αυτοπεριοριζόμενα. Παρακλούμε ενισχύστε την υγιεινή χεριών,
αποφύγετε την κοινή χρήση σκευών και κρατήστε τα παιδιά στο σπίτι αν έχουν πυρετό.
Επιστροφή στο σχολείο μετά 24 ώρες απυρεξίας και καλή γενική κατάσταση.»
Για προσωπικό καθαριότητας (οδηγία 1 σελίδας):
Επιφάνειες υψηλής αφής: καθαρισμός/απολύμανση 1–2×/ημ. με εγκεκριμένο προϊόν.
Παιχνίδια/υλικά στοματικής επαφής: πλύσιμο μετά από χρήση· αντικατάσταση αν φθαρούν.
Γάντια όταν χειριζόμαστε υλικά με σάλιο· υγιεινή χεριών μετά την αφαίρεση.
Επικοινωνία: Σύντομο ενημερωτικό σε γονείς/προσωπικό χωρίς πανικό.
Επανεκτίμηση: Μετά 1–2 εβδομάδες με βάση απουσίες/συμπτώματα.
Σημείωση: Το παρόν κεφάλαιο έχει εκπαιδευτικό χαρακτήρα και δεν αντικαθιστά οδηγίες δημόσιας υγείας.
Ακολουθήστε τις τοπικές κατευθυντήριες/νόρμες για σχολεία, χώρους εργασίας και υγειονομικές δομές.
18) Συχνά Λάθη & Checklists (HHV-7)
Η κλινική και εργαστηριακή ερμηνεία του HHV-7 σκοντάφτει συχνά σε υπερερμηνεία μοριακών αποτελεσμάτων, λανθασμένη επιλογή δείγματος και μη αναγνώριση κρίσιμων κλινικών σημάτων (ιδίως στο ΚΝΣ και στην ανοσοκαταστολή).
Το παρόν τμήμα συμπυκνώνει τα συχνότερα σφάλματα και παρέχει πρακτικά checklists για άμεση χρήση.
🚫 Infobox – Top 10 Συχνά Λάθη
Ερμηνεία θετικής PCR σιέλου ως ενεργού νόσου χωρίς κλινικό συσχετισμό.
Χρήση ορολογίας (IgM/IgG) για διάγνωση πρόσφατης λοίμωξης.
Παράλειψη ποσοτικής PCR & σειριακής παρακολούθησης σε ανοσοκαταστολή.
Καθυστέρηση οσφυονωτιαίας παρακέντησης σε ύποπτη ΚΝΣ νόσο.
Υπερχρήση αντιϊκών σε ήπια/αυτοπεριοριζόμενα σενάρια.
Μη προσαρμογή δόσης σε ΧΝΑ (GCV/VGC/FOS) & ανεπαρκές monitoring τοξικοτήτων.
Παράβλεψη άλλων ερπητοϊών (HHV-6/CMV/EBV) σε μεταμόσχευση/ανοσοκαταστολή.
Σύγχυση Ct τιμών μεταξύ διαφορετικών πλατφορμών (μη συγκρίσιμες).
Θεραπεία: Υποστηρικτική για ήπια· αντιϊκά off-label μόνο σε σοβαρά/οργανοπάθεια.
Δημόσια υγεία: Επιστροφή σχολείο/δουλειά μετά 24h απυρεξίας.
Σημείωση: Οι λίστες λειτουργούν ως πρακτικές υπενθυμίσεις και δεν υποκαθιστούν πρωτόκολλα/κατευθυντήριες της μονάδας σας.
19) Συμβουλευτική Ασθενούς & Επικοινωνία
Η επικοινωνία για τον HHV-7 πρέπει να είναι σαφής, καθησυχαστική και προσαρμοσμένη στο κοινό (γονείς, έγκυες, ανοσοκατεσταλμένοι).
Το μεγαλύτερο μέρος των λοιμώξεων είναι ήπιο ή ασυμπτωματικό, ενώ τα «κόκκινα σημαιάκια» απαιτούν άμεση αξιολόγηση.
Παρακάτω παρέχονται έτοιμα scripts, cards, FAQ και templates που μπορείτε να χρησιμοποιήσετε αυτούσια.
🎯 Infobox – «Elevator pitch» για HHV-7 (30″)
«Ο HHV-7 είναι ένας πολύ συχνός ιός που συνήθως προκαλεί ήπια συμπτώματα, όπως πυρετό και παροδικό εξάνθημα.
Οι περισσότεροι αναρρώνουν μόνο με ξεκούραση και ενυδάτωση. Εξετάσεις/θεραπείες χρειάζονται μόνο όταν υπάρχουν
ειδικές ενδείξεις (π.χ. νευρολογικά συμπτώματα ή σοβαρή ανοσοκαταστολή).»
19.1 Τι λέω σε απλό λόγο (plain language)
Τι είναι: Ένας κοινός ιός της οικογένειας του έρπη που μένει «ήσυχος» στο σώμα.
Πώς κολλάει: Με σάλιο/στενή επαφή (ποτήρια, κουτάλια, φιλιά στο στόμα).
Συμπτώματα: Στα παιδιά συχνά πυρετός και μετά ένα ροζ εξάνθημα που περνά μόνο του. Στους ενήλικες, συνήθως ήπιο.
Θεραπεία: Κυρίως υγρά, ξεκούραση, αντιπυρετικά. Ειδικά αντιιικά μόνο σε ειδικές περιπτώσεις.
Πρόληψη: Πλύσιμο χεριών, όχι κοινή χρήση σκευών, αποφυγή «φιλιών στο στόμα» με βρέφη.
✅ Teach-back (1 λεπτό)
«Πώς θα περιγράφατε σε δικό σας άνθρωπο τι είναι ο HHV-7;»
«Ποια 2 πράγματα θα κάνετε στο σπίτι σήμερα;»
«Ποια σημάδια θα σας κάνουν να μας καλέσετε άμεσα;»
19.2 Scripts ανά σενάριο
Σενάριο
Μήνυμα (λέξη προς λέξη)
Call-to-action
Γονέας με παιδί «ροδόλα»
«Το εξάνθημα εμφανίζεται αφού πέσει ο πυρετός και φεύγει μόνο του σε λίγες μέρες. Δώστε υγρά, παρακεταμόλη αν χρειαστεί, και αφήστε το παιδί να ξεκουραστεί.»
Επιστροφή σχολείο μετά 24h απυρεξίας & καλή διάθεση
Ανοσοκατεσταλμένος ενήλικας με κακουχία
«Επειδή τα φάρμακά σας χαμηλώνουν την άμυνα, θα ελέγξουμε με ειδικό τεστ το αίμα. Αν δούμε αύξηση ή συμπτώματα, θα προσαρμόσουμε τη θεραπεία σας.»
Σειριακή PCR, επικοινωνία αν πυρετός >38.5°C ή νέα συμπτώματα
Έγκυος με ήπιο σύνδρομο
«Τα περισσότερα περιστατικά είναι ήπια και δεν χρειάζονται ειδικές εξετάσεις. Θα δώσουμε οδηγίες για ενυδάτωση και ξεκούραση, και θα επανεκτιμήσουμε αν κάτι αλλάξει.»
Επικοινωνία για επιμένοντα υψηλό πυρετό ή νευρολογικά
Τηλεφωνική συμβουλή για εξάνθημα ενηλίκου
«Αν δεν υπάρχει πυρετός/δύσπνοια/ζάλη, μπορείτε να δοκιμάσετε ενυδατική και ήπιο αντιισταμινικό. Αν επιμείνει >2 εβδομάδες ή χειροτερέψει, κλείστε ραντεβού.»
Ραντεβού εντός 7–10 ημερών αν δεν βελτιωθεί
📝 Οδηγίες εξιτηρίου (1 σελίδα)
Σήμερα: Υγρά/ξεκούραση, ελαφριά διατροφή, αντιπυρετικό αν χρειάζεται.
Εργασία/σχολείο: Επιστροφή μετά 24h απυρεξίας & καλή γενική κατάσταση.
19.3 Καρτέλες ανά πληθυσμό
👨👩👧 Γονείς
Το εξάνθημα μετά τον πυρετό είναι συνηθισμένο και περνά μόνο του.
Δώστε υγρά/παρακεταμόλη, αποφύγετε ασπιρίνη.
Ζητήστε βοήθεια αν το παιδί είναι υπερβολικά νωθρό ή κάνει σπασμούς.
🛡️ Ανοσοκατεσταλμένοι
Ειδοποιήστε για πυρετό, εξάνθημα με κακουχία ή νευρολογικά.
Μπορεί να χρειαστούν επαναληπτικά τεστ αίματος (PCR).
Μην αλλάζετε μόνοι σας την ανοσοκαταστολή.
🤰 Κύηση
Τα περιστατικά είναι συνήθως ήπια· συνεχίστε ενυδάτωση/ανάπαυση.
Καλέστε αν ο πυρετός επιμένει ή υπάρχουν νευρολογικά.
Ο θηλασμός γενικά συνεχίζεται με καλή υγιεινή χεριών.
ℹ️ Μύθοι & Αλήθειες
Μύθος: «Κάθε εξάνθημα σημαίνει σοβαρή λοίμωξη» → Αλήθεια: τα περισσότερα είναι ήπια και αυτοπεριοριζόμενα.
Μύθος: «Χρειάζονται πάντα αντιιικά» → Αλήθεια: μόνο σε ειδικές περιπτώσεις.
Μύθος: «Το εξάνθημα είναι μεταδοτικό» → Αλήθεια: συχνά εμφανίζεται αφού μειωθεί η μεταδοτικότητα.
19.4 Επικοινωνιακά «κλειδιά» για επαγγελματίες
Ενσυναίσθηση πρώτα: «Καταλαβαίνω ότι το εξάνθημα αγχώνει· ας το δούμε μαζί βήμα-βήμα».
Κανονικοποίηση: «Το βλέπουμε συχνά και συνήθως περνά γρήγορα».
Σαφή όρια: δώστε 3–4 συγκεκριμένα red flags και γραπτές οδηγίες.
Teach-back: ζητήστε από τον ασθενή να επαναδιατυπώσει το πλάνο.
💬 Templates (SMS/Portal)
Μετά την επίσκεψη: «Σύμφωνα με την αξιολόγηση, τα συμπτώματά σας είναι συμβατά με ήπια ιογενή λοίμωξη (π.χ. HHV-6/7). Υγρά, ανάπαυση, αντιπυρετικό αν χρειαστεί. Επικοινωνήστε άμεσα αν εμφανιστούν: επίμονος πυρετός >38.5°C >3–5 ημέρες, έντονη υπνηλία/σύγχυση, σπασμοί, δύσπνοια, πόνος στο στήθος.»
Ανοσοκαταστολή: «Θα επαναλάβουμε εξετάσεις αίματος (PCR) σε 3–7 ημέρες. Καλέστε εάν έχετε νέο πυρετό ή επιδείνωση.»
19.5 «Τρίλεπτη» συμβουλευτική (δομημένη)
Αναγνώριση ανησυχίας (20″) – «Ποιο είναι το μεγαλύτερο άγχος σας σήμερα;»
Πλαίσιο/προσδοκίες (40″) – «Συνήθως είναι ήπιο και αυτοπεριοριζόμενο…»
Σημείωση: Το παρόν υλικό προορίζεται για ενημέρωση και δεν υποκαθιστά εξατομικευμένη ιατρική συμβουλή.
20) Βιβλιογραφία & Περαιτέρω Ανάγνωση (HHV-7)
Επιλεγμένες πηγές με σύντομες σημειώσεις ανά θεματική. Περιλαμβάνονται σύγχρονες ανασκοπήσεις, κλινικές σειρές, εργαστηριακές οδηγίες και ελληνικές πηγές για δημόσια υγεία/ποιότητα.
20.1 Ανασκοπήσεις & «θεμέλια» για HHV-7
Verbeek R et al. Update on human herpesvirus 7 pathogenesis and clinical disease (2024). Αναλυτική επισκόπηση παθογένεσης, επιδημιολογίας και κενών γνώσης· προτείνει μοντέλο παθογένεσης. :contentReference[oaicite:0]{index=0}
ESPID Review (Παιδιατρικές λοιμώξεις): Human Herpesvirus 6 and 7 infections in immunocompetent children (2025, PDF). Πρακτικές κλινικές συστάσεις για πρωτογενείς λοιμώξεις/ερμηνεία PCR. :contentReference[oaicite:1]{index=1}
StatPearls – Roseola infantum (τελευταία ενημέρωση 2023–2025). Περιγράφει «πυρετός→ταχεία ύφεση→εξάνθημα», HHV-6 ως κύριο αίτιο και HHV-7 σπανιότερα. Χρήσιμο για γρήγορη ανασκόπηση. :contentReference[oaicite:2]{index=2}
20.2 Νευρολογικές εκδηλώσεις & ΚΝΣ
Virology Journal (2025): Σειρά 12 ανοσοεπαρκών παιδιών με σοβαρή εγκεφαλίτιδα HHV-7 (mNGS σε ΕΝΥ). Φωτίζει σπάνια αλλά υπαρκτή βαρειά νόσο· χρήσιμο για red flags/διαγνωστική στρατηγική. :contentReference[oaicite:3]{index=3}
Lynch M et al. (2023): Λιμβική εγκεφαλίτιδα σχετιζόμενη με HHV-7· λεπτομερές κλινικό/απεικονιστικό προφίλ. :contentReference[oaicite:4]{index=4}
Yang J et al. (2022): Αυτοάνοση εγκεφαλίτιδα με θετικό HHV-7—τονίζει τη σπανιότητα σε ανοσοεπαρκείς και τη νευροτροπικότητα. :contentReference[oaicite:5]{index=5}
Kurc MA et al. (2024): Systematic review/meta-analysis για συσχέτιση PR με HHV-6/7· υποστηρίζει αιτιολογικό ρόλο και συζητά σύγχυση στη βιβλιογραφία. :contentReference[oaicite:6]{index=6}
Drugs in R&D (2025): Σύνοψη αποδείξεων για αποτελεσματικότητα acyclovir στην PR (RR 2.45–5.72 σε αναλύσεις) — πιθανή εμπλοκή HHV-6/7. :contentReference[oaicite:7]{index=7}
Critical Care (2023): HHV-7 σε κατώτερο αναπνευστικό σε βαριά πνευμονία· συζήτηση για κλινική σημασία ανεύρεσης έναντι «bystander». :contentReference[oaicite:9]{index=9}
Pilot study (2024): Ανίχνευση HHV-7/HHV-6/5 σε ούρα υγιών—στρατηγικές «immune profiling»· βοηθά στην κατανόηση φορείας/απέκκρισης. :contentReference[oaicite:10]{index=10}
20.5 Εργαστηριακά – Διάγνωση & ερμηνεία
Eurofins Biomnis – οδηγός εξέτασης HHV-7 PCR: συνοπτικά για είδος δείγματος/κλινική αξία· καλή υπενθύμιση για «σωστό δείγμα για σωστή ερώτηση». :contentReference[oaicite:11]{index=11}
Δείκτες οροεπιπολασμού: μελέτη 2023 για HHV-7 IgG σε παιδιά—χρήσιμη για counseling γονέων (πρώιμη έκθεση). :contentReference[oaicite:12]{index=12}
ECDC – Συστηματική ανασκόπηση επώασης/μεταδοτικότητας στα παιδιά (συμπεριλαμβάνει στοιχεία για ροδοέξανθημα: επώαση ~10 ημέρες, απέκκριση σε σάλιο/κόπρανα εβδομάδων). :contentReference[oaicite:13]{index=13}
Cleveland Clinic / RCH Melbourne / DermNet: σαφή ενημερωτικά για ροδοέξανθημα, χρήσιμα για έγγραφα επικοινωνίας/AVS. :contentReference[oaicite:14]{index=14}
Mayo Clinic & Medscape – επικαιροποιημένα facts για αιτιολογία/κλινική φυσική ιστορία. :contentReference[oaicite:15]{index=15}
Ανασκόπηση 2025: επανενεργοποίηση HHV-6/7 σε allogeneic CAR-T—σημασία για παρακολούθηση/mitigation στη βιομηχανική παραγωγή. :contentReference[oaicite:16]{index=16}
ΕΟΔΥ: επίσημες σελίδες για ιογενή εξανθήματα άλλων αιτίων που μπαίνουν στη διαφορική (Parvovirus B19, Coxsackie)—χρήσιμες για σχολεία/δομές. :contentReference[oaicite:17]{index=17}
Υπουργείο Υγείας (Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών 2024–2025): επικαιροποιημένο χρονοδιάγραμμα/συστάσεις—βοηθά στην ορθή επικοινωνία προς γονείς. :contentReference[oaicite:18]{index=18}
ΕΣΥΔ – ISO 15189: Κατευθυντήρια για διαπίστευση κλινικών εργαστηρίων· σχετικό με ενότητες προ-/μετά-αναλυτικών και αναφοράς αποτελεσμάτων. :contentReference[oaicite:19]{index=19}
Ο ιός ανεμευλογιάς-ζωστήρας (Varicella Zoster Virus – VZV) είναι ένας DNA ιός της οικογένειας των ερπητοϊών (Herpesviridae). Είναι υπεύθυνος για:
Ανεμευλογιά (varicella) – η πρωτογενής λοίμωξη, συνήθως στην παιδική ηλικία.
Έρπης ζωστήρας (herpes zoster) – επανενεργοποίηση του ιού σε ενήλικες ή ανοσοκατεσταλμένα άτομα.
Ο VZV μεταδίδεται με σταγονίδια και άμεση επαφή με τις βλάβες του δέρματος.
🔄 Κύκλος Ζωής του VZV – Αναλυτική Περιγραφή
Ο ιός ανεμευλογιάς-ζωστήρας (VZV) παρουσιάζει έναν μοναδικό διφασικό κύκλο ζωής, καθώς μπορεί να προκαλέσει οξεία λοίμωξη (ανεμευλογιά) και στη συνέχεια να παραμείνει λανθάνων στον οργανισμό, επανενεργοποιούμενος αργότερα ως έρπης ζωστήρας.
🧩 1. Πρωτογενής Λοίμωξη – Ανεμευλογιά (Varicella)
Προκαλείται από πρώτη έκθεση στον VZV, κυρίως στην παιδική ηλικία.
Ο ιός προσβάλλει τα επιθηλιακά κύτταρα του ανώτερου αναπνευστικού και στη συνέχεια εισέρχεται στην κυκλοφορία του αίματος (ιαιμία).
Εμφανίζεται χαρακτηριστικό εξάνθημα με φυσαλίδες σε κύματα.
Διάρκεια επώασης: 10–21 ημέρες.
Η νόσος είναι υψηλά μεταδοτική, με R0 > 10.
🧠 2. Λανθάνουσα Λοίμωξη – Ενσωμάτωση σε Νευρικά Γάγγλια
Μετά την υποχώρηση της ανεμευλογιάς, ο ιός δεν εκριζώνεται.
Ο VZV μεταναστεύει διαμέσου των αισθητικών νεύρων και εγκαθίσταται στα οπίσθια ραχιαία γάγγλια (dorsal root ganglia) ή κρανιακά νευρικά γάγγλια.
Παραμένει σε λανθάνουσα κατάσταση για δεκαετίες, χωρίς ενεργό πολλαπλασιασμό.
Η παρουσία του δεν ανιχνεύεται με κοινές διαγνωστικές εξετάσεις.
Περί τον τοκετό: Νεογνική ανεμευλογιά (πολύ σοβαρή)
Συνιστάται:
Έλεγχος αντισωμάτων IgG προ της κύησης
Αποφυγή έκθεσης σε ανεμβολίαστα παιδιά
Χορήγηση VZIG (Varicella-Zoster Immune Globulin) σε έκθεση
💉 Εμβολιασμός
Varivax (ανεμευλογιά):
1η δόση: 12-15 μηνών
2η δόση: 4-6 ετών
Εξασφαλίζει 85-90% προστασία
Shingrix (έρπης ζωστήρας):
Για άτομα >50 ετών ή ανοσοκατεσταλμένους
2 δόσεις με 2-6 μήνες διαφορά
Πάνω από 90% αποτελεσματικότητα
💊 Αντιιική Θεραπεία
Φάρμακο
Ένδειξη
Σχόλια
Acyclovir
Παιδιά υψηλού κινδύνου, έρπης
IV/PO ανάλογα τη σοβαρότητα
Valacyclovir
Ενήλικες με ζωστήρα
Καλύτερη απορρόφηση από Acyclovir
Famciclovir
Εναλλακτικό
Συνήθως για έρπη ζωστήρα
🧠 Διαφορική Διάγνωση
Έρπης απλός (HSV)
Κνίδωση
Ερπητοειδής δερματίτιδα
Αλλεργικές δερματίτιδες
Ερυσίπελας (σε ζωστήρα με οίδημα)
Κατάσταση
Αντισώματα IgG
Αντισώματα IgM
Σχόλιο
Προηγούμενη λοίμωξη
Θετικά
Αρνητικά
Ανοσία
Πρόσφατη λοίμωξη
Θετικά
Θετικά
Οξεία φάση
Ανοσοανεπάρκεια
Αρνητικά
Αρνητικά
Ανασφάλεια
Εμβολιασμός
Θετικά
Αρνητικά
Επάρκεια ανοσίας
🛡️ Πρόληψη & Δημόσια Υγεία
Εμβολιασμός παιδιών & ηλικιωμένων
Καραντίνα ατόμων με εξάνθημα
Ενημέρωση εγκύων για επαφή με κρούσματα
Καταγραφή αντισωμάτων σε εργαζομένους υγείας
❓ Συχνές Ερωτήσεις (FAQ)
Τι είναι ο ιός ανεμευλογιάς-ζωστήρας (VZV);
Ο VZV είναι ένας ιός της οικογένειας των ερπητοϊών (Herpesviridae) που προκαλεί την ανεμευλογιά κατά την πρώτη λοίμωξη και μπορεί να παραμείνει λανθάνων στα αισθητικά γάγγλια, επανενεργοποιούμενος αργότερα ως έρπης ζωστήρας.
Πώς μεταδίδεται ο VZV;
Μεταδίδεται μέσω του αέρα (σταγονίδια από βήχα ή φτάρνισμα) ή με άμεση επαφή με τις δερματικές βλάβες. Ο ζωστήρας είναι λιγότερο μεταδοτικός από την ανεμευλογιά.
Μπορεί κάποιος να εμφανίσει έρπητα ζωστήρα χωρίς να έχει περάσει ανεμευλογιά;
Όχι. Ο ζωστήρας εμφανίζεται μόνο σε άτομα που έχουν ήδη περάσει ανεμευλογιά ή έχουν εμβολιαστεί. Ο ιός επανενεργοποιείται από λανθάνουσα κατάσταση.
Τι είναι το σύνδρομο συγγενούς ανεμευλογιάς;
Πρόκειται για σοβαρή κατάσταση που εμφανίζεται όταν έγκυος νοσήσει στο 1ο ή 2ο τρίμηνο. Μπορεί να προκαλέσει ανωμαλίες στο έμβρυο (ουλές, εγκεφαλικές βλάβες, αναπτυξιακές διαταραχές).
Ποιοι κινδυνεύουν περισσότερο από σοβαρές επιπλοκές;
Οι ανοσοκατεσταλμένοι (χημειοθεραπεία, μεταμοσχευμένοι), οι ηλικιωμένοι και οι έγκυες. Στα παιδιά, συνήθως είναι ήπια.
Υπάρχει ειδική θεραπεία για τον VZV;
Η ανεμευλογιά αντιμετωπίζεται υποστηρικτικά. Αντιιικά (όπως acyclovir) δίνονται σε επιλεγμένες περιπτώσεις. Στον ζωστήρα η θεραπεία με valacyclovir ή famciclovir είναι πιο αποτελεσματική αν ξεκινήσει νωρίς.
Ποια είναι τα εμβόλια κατά του VZV;
– **Varivax**: για την πρόληψη της ανεμευλογιάς (παιδιά & ενήλικες). – **Shingrix**: για την πρόληψη του έρπητα ζωστήρα, ιδιαίτερα σε άτομα άνω των 50 ετών.
Πώς γίνεται η διάγνωση της λοίμωξης VZV;
Με βάση την κλινική εικόνα, και επιβεβαίωση με PCR, αντισώματα IgG/IgM, ή καλλιέργεια. Η PCR είναι η πιο αξιόπιστη μέθοδος.
Τι είναι η μεταερπητική νευραλγία (postherpetic neuralgia);
Είναι έντονος, χρόνιος πόνος στο δερμοτόμιο όπου υπήρχε ο ζωστήρας, που παραμένει για μήνες μετά την υποχώρηση του εξανθήματος. Είναι πιο συχνή σε ηλικιωμένους.
Μπορώ να κολλήσω ανεμευλογιά από κάποιον με ζωστήρα;
Ναι, αν δεν έχεις ανοσία (δεν έχεις περάσει ή δεν είσαι εμβολιασμένος), μπορείς να κολλήσεις ανεμευλογιά αν έρθεις σε επαφή με το εξάνθημα ζωστήρα.
Επιτρέπεται το εμβόλιο ανεμευλογιάς στην εγκυμοσύνη;
Όχι. Το εμβόλιο Varivax είναι ζωντανό και **αντενδείκνυται στην κύηση**. Οι γυναίκες πρέπει να περιμένουν τουλάχιστον 1 μήνα μετά τον εμβολιασμό για να μείνουν έγκυες.
Υπάρχει εμβόλιο για την πρόληψη του ζωστήρα στους ανοσοκατεσταλμένους;
Ναι. Το εμβόλιο **Shingrix** είναι αδρανοποιημένο (μη ζωντανό) και ενδείκνυται για ανοσοκατεσταλμένους ασθενείς άνω των 18 ετών.
Πότε είναι η κατάλληλη ηλικία για εμβολιασμό κατά της ανεμευλογιάς;
Η 1η δόση χορηγείται σε ηλικία 12-15 μηνών και η 2η σε ηλικία 4-6 ετών, σύμφωνα με το Εθνικό Πρόγραμμα Εμβολιασμών.
Πώς μπορώ να προστατευτώ αν ήρθα σε επαφή με άτομο με ανεμευλογιά;
Αν δεν έχεις ανοσία, μπορεί να χορηγηθεί το εμβόλιο εντός 3-5 ημερών ή ανοσοσφαιρίνη (VZIG) εντός 96 ωρών. Ισχύει κυρίως για ευπαθείς ομάδες.
📚 Εκτεταμένη Βιβλιογραφία
Πηγή
Περιγραφή
Σύνδεσμος
CDC – Chickenpox (Varicella)
Επίσημη ενημέρωση για τη νόσο, συμπτώματα, πρόληψη και εμβολιασμό.
Το ιατρείο μας από το 2004 παρέχει υψηλού επιπέδου υπηρεσίες διαθέτοντας άρτιο και σύγχρονο εξοπλισμό καθώς επίσης έμπειρο,υπεύθυνο και ανθρώπινο προσωπικό.Προτεραιότητα μας ο ΑΣΘΕΝΗΣ…