1) Τι είναι η Amlodipine;
αντιυπερτασικό φάρμακο της ομάδας των αναστολέων διαύλων ασβεστίου. Χαλαρώνει τα
αγγεία, μειώνει τις αντιστάσεις και ρίχνει την αρτηριακή πίεση.
- Λήψη από το στόμα 1 φορά/ημέρα.
- Χρήσιμη και στη σταθερή/αγγειοσπαστική στηθάγχη για μείωση επεισοδίων.
- Κατάλληλη ως μονοθεραπεία ή σε συνδυασμό με ACEi/ARB ή διουρητικό.
δεν πρέπει να διακόπτεται χωρίς ιατρική οδηγία.
2) Πώς δρα και πότε «πιάνει»;
(κατηγορία διυδροπυριδινών). Μειώνει την είσοδο ασβεστίου στα τοιχώματα των αγγείων, προκαλώντας
αγγειοδιαστολή και μείωση της αρτηριακής πίεσης.
- Αγγειοδιαστολή: Τα αγγεία “χαλαρώνουν”, η κυκλοφορία γίνεται ευκολότερη.
- Μείωση μεταφορτίου: Η καρδιά δουλεύει με μικρότερη προσπάθεια.
- Βελτίωση οξυγόνωσης: Στη στηθάγχη μειώνονται τα επεισόδια πόνου στο στήθος.
Χρόνος έναρξης και διάρκεια
- Έναρξη δράσης: εντός 6–8 ωρών από τη λήψη.
- Μέγιστο αποτέλεσμα: σε 1–2 εβδομάδες συνεχούς χρήσης.
- Διάρκεια δράσης: περίπου 24 ώρες, επομένως αρκεί μία δόση ημερησίως.
πέσει κοντά στα 130/80 mmHg, εφόσον τηρείται σωστά η λήψη και το συνολικό πλάνο θεραπείας.
Συνοπτικά: Η αμλοδιπίνη δρα στα αγγεία, όχι άμεσα στην καρδιά, προσφέροντας
ήπια και σταθερή ρύθμιση της πίεσης χωρίς αιφνίδιες μεταβολές.
3) Σε ποιους ενδείκνυται;
- Νεοδιαγνωσμένη υπέρταση ή ανεπαρκής έλεγχος με άλλο φάρμακο.
- Σταθερή/αγγειοσπαστική στηθάγχη για μείωση επεισοδίων.
- Ηλικιωμένοι (καλή ανεκτικότητα, προσοχή σε οίδημα).
- Συνδυασμοί με ACEi/ARB ή θειαζιδικό διουρητικό για καλύτερη ρύθμιση.
- Σακχαρώδης διαβήτης/μεταβολικό σύνδρομο: ουδέτερη σε γλυκόζη/ουρικό.
- Νεφρική δυσλειτουργία: συνήθως χωρίς ανάγκη προσαρμογής δόσης (κατά κρίση ιατρού).
| Κλινικό σενάριο | Ρόλος αμλοδιπίνης | Σχόλιο |
|---|---|---|
| Μονοθεραπεία υπέρτασης | Πρώτη επιλογή | Αποτελεσματική, άπαξ ημερησίως |
| Συνδυασμός με ACEi/ARB | Συχνός συνδυασμός | Καλύτερος έλεγχος πίεσης, λιγότερο οίδημα |
| Στηθάγχη | Συμπτωματική αγωγή | Μειώνει επεισόδια πόνου |
| Ηλικιωμένοι/πολύ-φαρμακωμένοι | Καλή επιλογή | Παρακολούθηση για οίδημα/ορθοστατική υπόταση |
Σημείωση: Αντενδείξεις και ειδικές προφυλάξεις αξιολογούνται από τον θεράποντα ιατρό.
4) Πώς λαμβάνεται – Δοσολογία
Μπορεί να αυξηθεί στα 10 mg/ημέρα ανάλογα με την ανταπόκριση και την ανοχή του ασθενούς.
- Πάρτε το φάρμακο την ίδια ώρα κάθε μέρα (π.χ. πρωί ή βράδυ).
- Λαμβάνεται με ή χωρίς τροφή.
- Καταπίνετε το δισκίο ολόκληρο με λίγο νερό.
- Αν ξεχάσετε μία δόση, πάρτε την όσο το δυνατόν συντομότερα.
Αν πλησιάζει η επόμενη, παραλείψτε την ξεχασμένη. Μην διπλασιάζετε τη δόση.
Ειδικές περιπτώσεις
- Ηλικιωμένοι: συνήθως ξεκινούν με 2.5 mg/ημέρα.
- Ηπατική δυσλειτουργία: απαιτείται προσοχή και σταδιακή τιτλοποίηση.
- Νεφρική ανεπάρκεια: δεν χρειάζεται συνήθως προσαρμογή δόσης.
για να μην ξεχνάτε τη δόση σας.
Σημαντικό: Μην αλλάζετε δόση ή διακόπτετε το φάρμακο χωρίς ιατρική καθοδήγηση.
Η σταδιακή διακοπή αποτρέπει αιφνίδιες αυξήσεις πίεσης ή επανεμφάνιση συμπτωμάτων.
5) Συχνές ανεπιθύμητες ενέργειες
Συχνές παρενέργειες (≥1/100 ασθενείς)
- Οίδημα αστραγάλων ή στα κάτω άκρα (λόγω αγγειοδιαστολής).
- Κεφαλαλγία ή αίσθημα ζέστης/κοκκινίσματος στο πρόσωπο.
- Ήπια ζάλη ή κόπωση, κυρίως τις πρώτες ημέρες.
- Γαστρεντερικά ενοχλήματα (ναυτία, δυσπεψία).
Λιγότερο συχνές ή σπάνιες παρενέργειες
- Ορθοστατική υπόταση (πτώση πίεσης όταν σηκώνεστε).
- Υπερπλασία ούλων ή ήπιο εξάνθημα.
- Αλλαγή διάθεσης, διαταραχή ύπνου (πολύ σπάνια).
Επικοινωνήστε με τον ιατρό σας εάν:
- Το πρήξιμο στα πόδια είναι έντονο ή συνοδεύεται από πόνο.
- Έχετε αίσθημα αδυναμίας, λιποθυμίας ή υπερβολικής ζάλης.
- Εμφανιστεί αλλεργική αντίδραση (οίδημα χειλιών, εξάνθημα, δύσπνοια).
Παρακολούθηση: Ενημερώστε τον ιατρό σας για κάθε νέα ενόχληση.
Πολλές παρενέργειες βελτιώνονται με τη μείωση δόσης ή τη λήψη του φαρμάκου το βράδυ.
6) Αλληλεπιδράσεις & Προφυλάξεις
Φαρμακευτικές αλληλεπιδράσεις
- Άλλα αντιυπερτασικά: μπορεί να ενισχύσουν τη μείωση της πίεσης.
- Αναστολείς CYP3A4 (π.χ. κετοκοναζόλη, ερυθρομυκίνη, βεραπαμίλη) αυξάνουν τα επίπεδα της αμλοδιπίνης.
- Επαγωγείς CYP3A4 (π.χ. ριφαμπικίνη, φαινυτοΐνη) μειώνουν την αποτελεσματικότητά της.
- Γκρέιπφρουτ / χυμός γκρέιπφρουτ: προτιμήστε να αποφεύγετε συστηματική κατανάλωση.
Καταστάσεις που χρειάζονται προσοχή
- Σοβαρή υπόταση: καθοδήγηση και στενή παρακολούθηση από ιατρό.
- Καρδιακή ανεπάρκεια: χρήση μόνο υπό ιατρική επίβλεψη.
- Ηπατική δυσλειτουργία: πιθανή ανάγκη χαμηλότερης δόσης.
- Κύηση / Θηλασμός: χρήση μόνο εφόσον το συστήσει ο θεράπων ιατρός.
μικρότερο οίδημα και καλύτερη ρύθμιση πίεσης.
Συνοπτικά: η αμλοδιπίνη είναι ασφαλής όταν χρησιμοποιείται σωστά. Ο ιατρός θα προσαρμόσει
το θεραπευτικό σχήμα και θα αποφύγει αλληλεπιδράσεις με άλλα φάρμακα.
7) Παρακολούθηση & Εξετάσεις
Εργαστηριακός και κλινικός έλεγχος
- Μετρήσεις αρτηριακής πίεσης: στο ιατρείο και στο σπίτι (π.χ. πρωί/βράδυ για 5–7 ημέρες).
- Ηλεκτρολύτες (Na, K, Cl): παρακολούθηση υγρών ισορροπίας, ειδικά σε συνδυασμό με άλλα φάρμακα.
- Κρεατινίνη, eGFR: εκτίμηση νεφρικής λειτουργίας.
- Ηπατικά ένζυμα (ALT, AST): προληπτικά σε μακροχρόνια χρήση ή σε ηπατική δυσλειτουργία.
Οικιακή παρακολούθηση
- Χρησιμοποιήστε πιστοποιημένο πιεσόμετρο βραχίονα.
- Κάνετε 2 μετρήσεις με διάστημα 1–2 λεπτών και κρατήστε μέσο όρο.
- Καταγράψτε τις τιμές σε ημερολόγιο πίεσης ή εφαρμογή κινητού.
| Εξέταση | Σκοπός | Πότε |
|---|---|---|
| Αρτηριακή πίεση | Αξιολόγηση ανταπόκρισης στη θεραπεία | Αρχικά κάθε 2–3 ημέρες, μετά ανά 1–2 εβδομάδες |
| Ηλεκτρολύτες (Na, K, Cl) | Εξισορρόπηση υγρών, κυρίως σε συνδυασμούς φαρμάκων | Βάση και περιοδικά |
| Κρεατινίνη / eGFR | Έλεγχος νεφρικής λειτουργίας | Βάση και ανά 6–12 μήνες |
| Ηπατικά ένζυμα | Ασφάλεια μακροχρόνιας λήψης | Εφόσον υπάρχει ένδειξη |
Συνοπτικά: η πίεση πρέπει να διατηρείται κάτω από 130/80 mmHg στους περισσότερους ασθενείς,
εκτός αν ο ιατρός σας ορίσει διαφορετικό στόχο. Η σταθερή παρακολούθηση προλαμβάνει επιπλοκές.
8) Πρακτικές συμβουλές ασθενούς
Καθημερινές οδηγίες
- Πάρτε την αμλοδιπίνη την ίδια ώρα κάθε μέρα.
- Μην τη διακόπτετε απότομα, ακόμη κι αν η πίεση είναι φυσιολογική.
- Αν ξεχάσετε δόση, πάρτε την εντός της ημέρας χωρίς να διπλασιάσετε.
Διατροφή και τρόπος ζωής
- Μειώστε το αλάτι (προτιμήστε φρέσκα τρόφιμα, όχι επεξεργασμένα).
- Αυξήστε φρούτα, λαχανικά, δημητριακά ολικής.
- Αποφύγετε υπερβολικό αλκοόλ και ενεργειακά ποτά.
- Σωματική άσκηση: τουλάχιστον 30 λεπτά περπάτημα ή κίνηση τις περισσότερες ημέρες.
- Διατηρήστε φυσιολογικό βάρος και μειώστε το κάπνισμα ή, ιδανικά, διακόψτε το.
Καθημερινός έλεγχος
- Κάνετε μετρήσεις πίεσης 2 φορές/ημέρα (π.χ. πρωί–βράδυ) την ίδια ώρα.
- Κρατήστε σημειώσεις σε τετράδιο ή ηλεκτρονικά.
- Δείξτε τα αποτελέσματα στον ιατρό κατά την επόμενη επίσκεψη.
Οι αλλαγές στον τρόπο ζωής μειώνουν τον καρδιαγγειακό κίνδυνο και ενισχύουν τη δράση του φαρμάκου.
Η συνέπεια στη λήψη και η σωστή ενημέρωση είναι τα πιο σημαντικά «φάρμακα».
Ρωτήστε τον ιατρό σας πριν κάνετε οποιαδήποτε αλλαγή.
9) Συχνές Ερωτήσεις (FAQ)
🔹 Πότε θα δω αποτέλεσμα με την αμλοδιπίνη;
Η πίεση αρχίζει να μειώνεται μέσα στις πρώτες ημέρες. Το πλήρες αποτέλεσμα φαίνεται μετά από 1–2 εβδομάδες σταθερής λήψης.
🔹 Αν πρηστούν οι αστράγαλοι, τι πρέπει να κάνω;
Επικοινωνήστε με τον ιατρό. Μπορεί να μειωθεί η δόση ή να συνδυαστεί με άλλο φάρμακο (π.χ. διουρητικό). Μην τη διακόψετε μόνοι σας.
🔹 Μπορώ να πίνω καφέ ή αλκοόλ;
Ναι, με μέτρο. Ο καφές συνήθως επιτρέπεται. Περιορίστε το αλκοόλ, ειδικά αν προκαλεί πτώση πίεσης ή ζάλη.
🔹 Υπάρχουν τροφές που να αποφεύγω;
Αποφύγετε υπερβολικό αλάτι, κονσερβοποιημένα τρόφιμα και συστηματική κατανάλωση γκρέιπφρουτ ή χυμού του, γιατί επηρεάζει τη δράση της αμλοδιπίνης.
🔹 Αν ξεχάσω μια δόση, να την πάρω διπλή την επόμενη;
Όχι. Πάρτε τη μόλις το θυμηθείτε, εκτός αν είναι κοντά στην επόμενη δόση. Μην πάρετε διπλή δόση.
🔹 Μπορώ να τη λαμβάνω εφόρου ζωής;
Ναι, αν χρειάζεται για τη ρύθμιση της πίεσης. Η μακροχρόνια λήψη είναι ασφαλής όταν γίνεται υπό ιατρική παρακολούθηση.
🔹 Είναι συμβατή με φάρμακα για χοληστερίνη ή διαβήτη;
Συνήθως ναι. Ο ιατρός θα προσαρμόσει το σχήμα ώστε να αποφευχθούν αλληλεπιδράσεις.
🔹 Επηρεάζει τη νεφρική λειτουργία;
Όχι σημαντικά. Αντιθέτως, βοηθά τη ροή του αίματος στα νεφρά. Παρακολουθείται προληπτικά η κρεατινίνη.
🔹 Μπορώ να πάρω αμλοδιπίνη αν έχω χαμηλή πίεση κάποιες φορές;
Η αγωγή προσαρμόζεται ανάλογα με τις μετρήσεις. Αν οι τιμές πέφτουν συχνά κάτω από 110/70 mmHg, ενημερώστε τον ιατρό σας.
10) Βιβλιογραφία & Πηγές
- 1. 2023 ESC/ESH Guidelines for the management of arterial hypertension.
European Society of Cardiology (ESC) / European Society of Hypertension (ESH). - 2. ΠΧΠ Amlodipine (Norvasc) – Εθνικός Οργανισμός Φαρμάκων (ΕΟΦ).
- 3. Whelton PK, Carey RM, et al.
2018 ACC/AHA/AAPA/ABC/ACPM/AGS/APhA/ASH/ASPC/NMA/PCNA Guideline for the Prevention, Detection, Evaluation, and Management of High Blood Pressure in Adults.
Hypertension Journal. - 4. UpToDate – Calcium channel blockers in the treatment of hypertension.
UpToDate. - 5. Ελληνική Εταιρεία Υπέρτασης.
Κατευθυντήριες Οδηγίες για τη Διάγνωση και Αντιμετώπιση της Υπέρτασης (2022).
https://hypertension.gr. - 6. Mancia G, et al.
Long-term efficacy and tolerability of amlodipine in the treatment of essential hypertension.
PubMed.
Οι πληροφορίες προέρχονται από διεθνείς οδηγίες και ελληνικές επιστημονικές εταιρείες.
Το κείμενο είναι ενημερωτικό και δεν υποκαθιστά την εξατομικευμένη ιατρική συμβουλή.
