Σάκχαρο-.jpg

🩸 Σάκχαρο στο Αίμα – Τι είναι;

Το σάκχαρο (ή αλλιώς γλυκόζη) είναι η βασική μορφή σακχάρου που κυκλοφορεί στο αίμα και αποτελεί κύρια πηγή ενέργειας για τα κύτταρα του οργανισμού. Παράγεται από τη διάσπαση των υδατανθράκων που προσλαμβάνουμε μέσω της διατροφής, και αποθηκεύεται στο ήπαρ και τους μυς με τη μορφή γλυκογόνου.

Η ισορροπία του σακχάρου ρυθμίζεται κυρίως από δύο βασικές ορμόνες του παγκρέατος:

  • Ινσουλίνη: μειώνει το σάκχαρο στο αίμα επιτρέποντας την είσοδο της γλυκόζης στα κύτταρα.

  • Γλυκαγόνη: αυξάνει το σάκχαρο όταν πέφτει πολύ χαμηλά, ενεργοποιώντας τη διάσπαση του γλυκογόνου.

Η διατήρηση σταθερών επιπέδων σακχάρου είναι ζωτικής σημασίας για την καλή λειτουργία του εγκεφάλου, των νεύρων και του μεταβολισμού. Όταν το σάκχαρο είναι πολύ χαμηλό ή πολύ υψηλό, εμφανίζονται σοβαρές παθολογικές καταστάσεις όπως η υπογλυκαιμία, η υπεργλυκαιμία και ο σακχαρώδης διαβήτης.

✅ Φυσιολογικές Τιμές Σακχάρου στο Αίμα

Οι φυσιολογικές τιμές του σακχάρου στο αίμα εξαρτώνται από το αν είμαστε νηστικοί, μετά από φαγητό, ή κατά τη διάρκεια ορισμένων εξετάσεων (όπως η δοκιμασία καμπύλης γλυκόζης). Οι τιμές επηρεάζονται επίσης από την ηλικία, την ύπαρξη χρόνιων νοσημάτων (π.χ. διαβήτης), την εγκυμοσύνη και τη φαρμακευτική αγωγή.


📊 Πίνακας Φυσιολογικών Τιμών Σακχάρου (για υγιείς ενήλικες)

Κατάσταση ΜέτρησηςΤιμή Σακχάρου (mg/dL)Ερμηνεία
Νηστείας (τουλάχιστον 8 ώρες)70 – 99Φυσιολογική
Νηστείας100 – 125Προδιαβήτης (Δυσανεξία Γλυκόζης)
Νηστείας≥ 126Διαβήτης (επιβεβαίωση με επανάληψη)
2 ώρες μετά από γεύμα< 140Φυσιολογική μεταγευματική γλυκόζη
2 ώρες μετά από γεύμα140 – 199Προδιαβήτης (Διαταραγμένη Ανοχή Γλυκόζης)
2 ώρες μετά από γεύμα≥ 200Διαβήτης
Τυχαία μέτρηση≥ 200 με συμπτώματαΠιθανός Διαβήτης
Καμπύλη Γλυκόζης (OGTT)Αναλόγως φάσηςΧρησιμοποιείται για διάγνωση
HbA1c (μέση γλυκόζη 3 μηνών)< 5.7%Φυσιολογικό εύρος
HbA1c5.7 – 6.4%Προδιαβήτης
HbA1c≥ 6.5%Διαβήτης

Φυσιολογικές Τιμές Σακχάρου στα Παιδιά

Ηλικιακή ΟμάδαΝηστείας (mg/dL)Μετά από γεύμα (mg/dL)
Νεογέννητα (<1 μήνα)45 – 96έως 150
Παιδιά (1–12 ετών)70 – 100< 140
Έφηβοι (>12 ετών)70 – 99< 140

🤰 Φυσιολογικές Τιμές στην Εγκυμοσύνη (OGTT 75g)

Χρονικό ΣημείοΦυσιολογική Τιμή (mg/dL)
Νηστείας< 92
1 ώρα μετά την πρόσληψη< 180
2 ώρες μετά την πρόσληψη< 153

📌 Αν έστω και μία τιμή είναι αυξημένη → διάγνωση διαβήτη κύησης.

🧪 Πώς Μετράται το Σάκχαρο στο Αίμα;

Η μέτρηση του σακχάρου στο αίμα είναι θεμελιώδης για τη διάγνωση και παρακολούθηση του διαβήτη, την αξιολόγηση της μεταβολικής υγείας και την παρακολούθηση της απόκρισης στη θεραπεία. Μπορεί να πραγματοποιηθεί είτε σε εργαστήριο είτε στο σπίτι με χρήση συσκευών αυτομέτρησης (γλυκομέτρων ή αισθητήρων συνεχούς καταγραφής).


🏥 Εργαστηριακή Μέτρηση Σακχάρου

Οι βασικές εργαστηριακές εξετάσεις περιλαμβάνουν:

ΕξέτασηΠεριγραφήΠότε γίνεται
Γλυκόζη ΝηστείαςΜέτρηση μετά από 8–12 ώρες νηστείαςΒασική εξέταση για διαβήτη ή προδιαβήτη
Καμπύλη Γλυκόζης (OGTT)Μέτρηση σακχάρου νηστείας και μετά από χορήγηση 75g γλυκόζηςΧρήσιμη στην εγκυμοσύνη και σε αμφίβολες περιπτώσεις
HbA1c (γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη)Αντανακλά τον μέσο όρο γλυκόζης των τελευταίων 2–3 μηνώνΧρήσιμη για διάγνωση και παρακολούθηση διαβήτη
Τυχαία Γλυκόζη ΑίματοςΧωρίς περιορισμούς νηστείας, με ή χωρίς συμπτώματαΜπορεί να υποδείξει διαβήτη αν >200 mg/dL με συμπτώματα

Η HbA1c δεν απαιτεί νηστεία και είναι χρήσιμη σε χρόνια παρακολούθηση.

🏠 Αυτομέτρηση στο Σπίτι

Οι ασθενείς με σακχαρώδη διαβήτη ή ύποπτες υπογλυκαιμίες μπορούν να χρησιμοποιούν γλυκόμετρο ή αισθητήρα συνεχούς παρακολούθησης γλυκόζης (CGM).

📍 Τύποι Οικιακής Μέτρησης:

ΜέθοδοςΠλεονεκτήματαΜειονεκτήματα
Γλυκόμετρο (δάκτυλο)Απλό, άμεσο, ακριβέςΤσιμπήματα, περιορισμένα δεδομένα
CGM (π.χ. FreeStyle Libre, Dexcom)Συνεχής παρακολούθηση, ειδοποιήσεις, διαγράμματαΚόστος, ανάγκη για αλλαγή αισθητήρα κάθε λίγες ημέρες

📌 Σημεία μέτρησης:

  • Κατά προτίμηση δάκτυλα (πλάγια) για ακριβέστερα αποτελέσματα.

  • Αποφεύγεται ο δείκτης και ο αντίχειρας λόγω νεύρων.

📌 Κατάλληλες στιγμές μέτρησης:

  • Πρωί νηστικός

  • Πριν τα γεύματα

  • 2 ώρες μετά από γεύμα

  • Πριν ύπνο

  • Όταν υπάρχουν συμπτώματα υπο/υπεργλυκαιμίας


🔄 Πώς να γίνεται σωστά η μέτρηση

  1. Πλύνετε καλά τα χέρια (χωρίς αλκοολούχο καθαριστικό).

  2. Στεγνώστε εντελώς.

  3. Τρυπήστε στο πλάι του δακτύλου (όχι κέντρο).

  4. Ρίξτε την πρώτη σταγόνα αν χρειάζεται.

  5. Εφαρμόστε τη δεύτερη στο ταινιάκι του γλυκομέτρου.


📉 Πότε η μέτρηση είναι ανακριβής;

  • Αν υπάρχουν υπολείμματα φαγητού ή σακχάρων στα δάκτυλα

  • Σε παγωμένα χέρια ή κακή αιμάτωση

  • Αν έχουν λήξει οι ταινίες μέτρησης

  • Σε έντονο στρες ή ασθένεια, τα επίπεδα μπορεί να είναι ψευδώς αυξημένα


📲 Έξυπνες Εφαρμογές – Διαχείριση Σακχάρου

  • MySugr, LibreLink, Dexcom G7, Glooko
    ➡️ Χρησιμοποιούνται για καταγραφή και ανάλυση τάσεων.

    ⚠️ Υπογλυκαιμία: Τι είναι, Συμπτώματα & Αντιμετώπιση

    Η υπογλυκαιμία είναι η κατάσταση κατά την οποία τα επίπεδα σακχάρου στο αίμα πέφτουν κάτω από τα φυσιολογικά όρια, προκαλώντας δυνητικά επικίνδυνες επιπτώσεις, κυρίως στο κεντρικό νευρικό σύστημα.

    Συνήθως, υπογλυκαιμία ορίζεται ως:

    • Σάκχαρο < 70 mg/dL

    • Σε βαριές περιπτώσεις: < 54 mg/dL (επίγουσα ιατρική κατάσταση)


    🧠 Γιατί είναι επικίνδυνη;

    Ο εγκέφαλος εξαρτάται από τη γλυκόζη ως βασική πηγή ενέργειας. Αν η γλυκόζη πέσει απότομα ή σε πολύ χαμηλά επίπεδα, προκαλείται νευρογλυκοπενία, δηλαδή ανεπάρκεια γλυκόζης στον εγκέφαλο, οδηγώντας σε:

    • Διανοητική σύγχυση

    • Αδυναμία συγκέντρωσης

    • Λιποθυμία

    • Σπασμούς

    • Κώμα


    🚨 Κύρια Συμπτώματα Υπογλυκαιμίας

    ΚατηγορίαΣυμπτώματα
    Αδρενεργικά (λόγω απελευθέρωσης αδρεναλίνης)Τρέμουλο, ιδρώτας, ταχυκαρδία, άγχος, πείνα
    Νευρογλυκοπενικά (επίδραση στον εγκέφαλο)Σύγχυση, θολή όραση, πονοκέφαλος, δυσκολία λόγου
    Βαριά υπογλυκαιμίαΛιποθυμία, σπασμοί, απώλεια συνείδησης

🩺 Αιτίες Υπογλυκαιμίας

📍 Σε διαβητικά άτομα:

  • Υπερβολική δόση ινσουλίνης ή αντιδιαβητικών

  • Παράλειψη ή καθυστέρηση γεύματος

  • Έντονη άσκηση χωρίς αντίστοιχη τροφική πρόσληψη

  • Αλκοόλ χωρίς φαγητό

📍 Σε μη διαβητικά άτομα:

  • Παραγωγή ινσουλίνης από ινσουλίνωμα

  • Ανεπάρκεια φλοιού επινεφριδίων, ανεπάρκεια GH

  • Σοβαρές ηπατικές νόσοι

  • Σεπτικό σοκ ή σοβαρές λοιμώξεις

  • Αντιδραστική υπογλυκαιμία μετά από γεύμα (ιδίως σε νεαρούς)

  • Μετά από γαστρική παράκαμψη (dumping syndrome)


🔬 Διαγνωστική Προσέγγιση – Τριάδα Whipple

Η τριάδα Whipple επιβεβαιώνει την ύπαρξη κλινικά σημαντικής υπογλυκαιμίας:

  1. Παρουσία συμπτωμάτων υπογλυκαιμίας

  2. Χαμηλό σάκχαρο κατά τη διάρκεια των συμπτωμάτων (<55 mg/dL)

  3. Ανακούφιση των συμπτωμάτων μετά από χορήγηση γλυκόζης

    💊 Πρώτες Βοήθειες – Τι να κάνεις:

    ΚατάστασηΑντιμετώπιση
    Ελαφρά υπογλυκαιμία (σάκχαρο 60–70 mg/dL)Λήψη 15g απλών σακχάρων (π.χ. 1 χυμός, 3 ταμπλέτες γλυκόζης, 1 κουταλιά μέλι)
    Μέτρια (40–60 mg/dL)Όπως παραπάνω + επανάληψη μέτρησης σε 15′
    Βαριά (<40 mg/dL)Αν δεν είναι σε θέση να καταπιεί: γλυκαγόνη ενδομυϊκά ή IV γλυκόζη 10–20% στο νοσοκομείο
    Συνειδητός ασθενήςΝα καταναλώσει γρήγορο σάκχαρο, να ξεκουραστεί
    Αναίσθητος ασθενήςΜην του δώσετε τίποτα από το στόμα! Καλέστε άμεσα βοήθεια και χορηγήστε γλυκαγόνη (αν διαθέσιμη)

⚠️ Χρόνια Υπογλυκαιμία & Ανοχή στα Συμπτώματα

Άτομα με μακροχρόνιο διαβήτη τύπου 1 ή τύπου 2 μπορεί να παρουσιάσουν υπογλυκαιμία χωρίς συμπτώματα (hypoglycemia unawareness), αυξάνοντας τον κίνδυνο βαριάς υπογλυκαιμίας.

➡️ Λύση: συχνή αυτοπαρακολούθηση + συνεχής καταγραφή με CGM


💡 Συμβουλή: Άτομα με διαβήτη τύπου 1 πρέπει να έχουν πάντα μαζί τους γλυκαγόνη (σε ενέσιμη ή ρινική μορφή), και το περιβάλλον τους να είναι εκπαιδευμένο στη χρήση της.

📈 Υπεργλυκαιμία: Τι Είναι, Συμπτώματα, Αιτίες & Αντιμετώπιση

Η υπεργλυκαιμία είναι η κατάσταση κατά την οποία τα επίπεδα γλυκόζης στο αίμα είναι σημαντικά αυξημένα, συνήθως > 126 mg/dL νηστείας ή > 200 mg/dL μετά από γεύμα, και αποτελεί χαρακτηριστικό γνώρισμα του σακχαρώδη διαβήτη, αλλά και άλλων μεταβολικών ή ορμονικών διαταραχών.


📌 Όρια Υπεργλυκαιμίας

Επίπεδο Σακχάρου (mg/dL)Ερμηνεία
100 – 125Προδιαβήτης (νηστείας)
≥ 126Διαβήτης (νηστείας)
≥ 140 (2 ώρες μετά φαγητό)Μεταγευματική υπεργλυκαιμία
≥ 200 με συμπτώματαΠιθανός διαβήτης – άμεση παρέμβαση

🔬 Αιτίες Υπεργλυκαιμίας

🧬 Παθολογικές Καταστάσεις:

  • Σακχαρώδης διαβήτης τύπου 1 ή 2

  • Διαβήτης κύησης

  • Προδιαβήτης

  • Ορμονικές διαταραχές (π.χ. υπερκορτιζολαιμία/Cushing, ακρομεγαλία, φαιοχρωμοκύτωμα)

💊 Φαρμακολογικές Αιτίες:

  • Κορτικοστεροειδή (π.χ. πρεδνιζολόνη)

  • Διουρητικά θειαζιδικά

  • Αδρεναλίνη, αναστολείς πρωτεάσης (HIV)

  • Αντισυλληπτικά (σε ευαίσθητα άτομα)

📉 Άλλες αιτίες:

  • Στρες, λοίμωξη, τραύμα, έγκαυμα

  • Παράλειψη ή λανθασμένη δόση ινσουλίνης

  • Έλλειψη άσκησης

  • Διατροφή με υψηλό γλυκαιμικό δείκτη/φορτίο


🚑 Επείγουσες Καταστάσεις – Υπεργλυκαιμικό Κώμα

1. Διαβητική Κετοξέωση (DKA)

Ιδιαίτερα σεΝεαρούς ασθενείς με διαβήτη τύπου 1
ΧαρακτηριστικάΠολύ υψηλό σάκχαρο > 250 mg/dL, κετόνες στα ούρα ή στο αίμα, οξέωση, ταχύπνοια, φρουτώδης αναπνοή
ΣυμπτώματαΕμετοί, πόνος στην κοιλιά, σύγχυση, κώμα

2. Υπεργλυκαιμικό Υπερωσμωτικό Σύνδρομο (HHS)

Ιδιαίτερα σεΗλικιωμένους με διαβήτη τύπου 2
Σάκχαρο > 600 mg/dLΧωρίς κετόνες, με σοβαρή αφυδάτωση
ΣυμπτώματαΣύγχυση, σπασμοί, λήθαργος, υπονατριαιμία

⚠️ Και οι δύο καταστάσεις είναι επείγουσες και απειλητικές για τη ζωή.

🩹 Αντιμετώπιση Υπεργλυκαιμίας

Στην καθημερινή παρακολούθηση:

  • Αναπροσαρμογή φαρμακευτικής αγωγής (ινσουλίνη, SGLT2i, μετφορμίνη κ.ά.)

  • Επαναξιολόγηση διατροφής (χαμηλός γλυκαιμικός δείκτης, περιορισμός υδατανθράκων)

  • Άσκηση (αν επιτρέπεται)

Σε επείγουσες καταστάσεις:

  • Ενυδάτωση με φυσιολογικό ορό

  • Ενδοφλέβια ινσουλίνη

  • Διόρθωση ηλεκτρολυτικών διαταραχών

  • Παρακολούθηση σε μονάδα εντατικής θεραπείας (σε DKA/HHS)


📊 Πότε να ανησυχήσετε;

Τιμή ΣακχάρουΕνέργεια
200–250 mg/dLΕνυδάτωση, έλεγχος διατροφής, μέτρηση κετονών
> 300 mg/dLΕπικοινωνία με γιατρό, έλεγχος ινσουλίνης
> 400 mg/dLΕπείγουσα ανάγκη – αναζήτηση ιατρικής βοήθειας

🧬 Σακχαρώδης Διαβήτης: Τύποι, Διαφορές, Διάγνωση & Χαρακτηριστικά

Ο σακχαρώδης διαβήτης (ΣΔ) είναι μία χρόνια μεταβολική νόσος που χαρακτηρίζεται από υψηλά επίπεδα γλυκόζης στο αίμα (υπεργλυκαιμία), είτε λόγω ανεπάρκειας ινσουλίνης, είτε λόγω αντίστασης των κυττάρων στην ινσουλίνη.

Υπάρχουν διαφορετικοί τύποι διαβήτη, με ξεχωριστά κλινικά, βιοχημικά και θεραπευτικά χαρακτηριστικά.


📚 Βασικοί Τύποι Διαβήτη

ΤύποςΠεριγραφή
Τύπου 1 (ΣΔ1)Αυτοάνοση καταστροφή β-κυττάρων του παγκρέατος → έλλειψη ινσουλίνης
Τύπου 2 (ΣΔ2)Αντίσταση στην ινσουλίνη και σχετική ανεπάρκεια της
Διαβήτης κύησηςΠαροδικός διαβήτης κατά την εγκυμοσύνη
MODYΜονογονιδιακός διαβήτης, πρώιμης έναρξης, χωρίς αυτοαντισώματα
LADAΑυτοάνοσος διαβήτης ενηλίκων με βραδεία εξέλιξη (τύπου 1.5)

Συγκριτικός Πίνακας – Τύποι Διαβήτη

ΧαρακτηριστικόΤύπου 1Τύπου 2MODYLADAΚύησης
Ηλικία ΈναρξηςΠαιδική/εφηβικήΜετά τα 40 (συνήθως)<20 έτη30–50 έτη2ο–3ο τρίμηνο
ΜηχανισμόςΑυτοάνοση καταστροφήΑντίσταση στην ινσουλίνηΓονιδιακή μετάλλαξηΑυτοανοσία, βραδεία εξέλιξηΟρμονικές αλλαγές εγκυμοσύνης
Αντιγλυκαιμικά αντισώματαΝαι (GAD, IA-2)ΌχιΌχιΝαιΌχι
Ανάγκη για ινσουλίνηΆμεση & μόνιμηΊσως αργότεραΌχι πάνταΜετά από χρόνιαΣυχνά προσωρινή
Σωματικό ΒάροςΚανονικό ή χαμηλόΣυχνά υπέρβαροιΚανονικόΚανονικόΠοικίλει
Οικογενειακό ΙστορικόΌχι απαραίτηταΣυχνά ναιΝαι (γενετικό)Όχι πάνταΣυχνά

🧪 Διαγνωστικές Εξετάσεις για Επιβεβαίωση Τύπου:

  • GAD65, IA-2, ZnT8 αντισώματα: Αυτοάνοσοι δείκτες → ΣΔ1, LADA

  • C-πεπτίδιο: Δείκτης παραγωγής ινσουλίνης

  • Γενετικός έλεγχος (HNF1A, GCK): Για υποψία MODY

  • OGTT: Για διαβήτη κύησης ή ασαφή προδιαβήτη

  • HbA1c + FPG + OGTT: Τυπική τριπλή προσέγγιση


💊 Θεραπευτικές Προσεγγίσεις (ανά τύπο)

Τύπος ΔιαβήτηΘεραπεία
ΣΔ1Ινσουλίνη (basal/bolus), αντλία, παρακολούθηση CGM
ΣΔ2Δίαιτα, άσκηση, μετφορμίνη, SGLT2i, GLP-1, ινσουλίνη (τελικά)
MODYΜερικοί ανταποκρίνονται σε SU ή μόνο δίαιτα
LADAΑρχικά μετφορμίνη, μετά ινσουλίνη
ΚύησηςΔίαιτα, παρακολούθηση, +/- ινσουλίνη

🥦 Διατροφή και Σάκχαρο – Γλυκαιμικός Δείκτης (GI) & Γλυκαιμικό Φορτίο (GL)

Η διατροφή παίζει κρίσιμο ρόλο στη ρύθμιση του σακχάρου, ιδιαίτερα σε άτομα με διαβήτη ή προδιαβήτη. Κατανοώντας έννοιες όπως ο γλυκαιμικός δείκτης (GI) και το γλυκαιμικό φορτίο (GL), μπορούμε να διαχειριστούμε αποτελεσματικότερα τις μεταγευματικές αυξήσεις γλυκόζης.


🍞 Τι είναι ο Γλυκαιμικός Δείκτης (GI);

Ο Γλυκαιμικός Δείκτης (Glycemic Index) είναι ένας αριθμός (0–100) που δείχνει πόσο γρήγορα αυξάνει το σάκχαρο του αίματος μία τροφή που περιέχει υδατάνθρακες, σε σύγκριση με τη γλυκόζη (ή τη λευκή ψίχα ψωμιού).

ΚατηγορίαΤιμή GI
Χαμηλός GI≤ 55
Μέτριος GI56–69
Υψηλός GI≥ 70

🍚 Όσο υψηλότερος ο GI, τόσο πιο απότομη η αύξηση του σακχάρου → αποφυγή σε διαβητικούς.

📦 Τι είναι το Γλυκαιμικό Φορτίο (GL);

Το Γλυκαιμικό Φορτίο λαμβάνει υπόψη και την ποσότητα των υδατανθράκων ανά μερίδα τροφής, προσφέροντας πιο ρεαλιστική εικόνα της επίδρασης στο σάκχαρο.

Τιμή GLΕρμηνεία
< 10Χαμηλό GL
11–19Μέτριο GL
≥ 20Υψηλό GL

🥗 Πίνακας Παραδειγμάτων Τροφών με GI & GL

ΤροφήGIΥδατάνθρακες / μερίδαGL
Μήλο (1 μέτριο)3815g6
Λευκό ψωμί (1 φέτα)7515g11
Καρότο (1 μεγάλο)478g3
Μπανάνα (1 μέτρια)5227g14
Άσπρο ρύζι (1 φλ. μαγειρ.)7345g33
Φακές (1 φλ. μαγειρ.)3240g13

✅ Διατροφικές Οδηγίες για Ρύθμιση Σακχάρου

ΣύστασηΠεριγραφή
🍞 Επιλογή υδατανθράκωνΠροτιμήστε ολικής άλεσης, βρώμη, όσπρια, μη επεξεργασμένα δημητριακά
🥬 Ίνες / φυτικές ίνεςΕπιβραδύνουν την απορρόφηση γλυκόζης (π.χ. λαχανικά, φρούτα με φλούδα)
🧀 Πρωτεΐνη & καλά λιπαράΜειώνουν το μεταγευματικό “spike” (π.χ. αυγό, ψάρι, ελαιόλαδο, αβοκάντο)
🧃 Αποφυγή χυμών & ζάχαρηςΠροκαλούν απότομη αύξηση σακχάρου
🕒 Συχνότητα γευμάτωνΜικρά και τακτικά γεύματα ανά 3–4 ώρες
🏃‍♀️ Φυσική δραστηριότηταΒοηθά στον καλύτερο έλεγχο του σακχάρου μετά από γεύματα

🧾 Παράδειγμα Ημερήσιου Μενού για Άτομο με ΣΔ2

ΓεύμαΤρόφιμα
ΠρωινόΒρώμη με γάλα αμυγδάλου & κανέλα, 1 μήλο
Σνακ1 χούφτα αμύγδαλα
ΜεσημεριανόΦακές με καρότο & πράσινη σαλάτα με ελαιόλαδο
ΣνακΓιαούρτι με χαμηλό GI φρούτο (π.χ. ακτινίδιο)
ΒραδινόΚοτόπουλο ψητό με μπρόκολο & κινόα

💡 Συμβουλή: Συνδυάζετε υδατάνθρακες με πρωτεΐνες & λίπος για σταθερότερη γλυκαιμική απόκριση.

🤰 Σάκχαρο και Εγκυμοσύνη – Διαβήτης Κύησης & Παρακολούθηση

Κατά την εγκυμοσύνη, το σώμα της γυναίκας υφίσταται ορμονικές μεταβολές που επηρεάζουν σημαντικά την ευαισθησία στην ινσουλίνη. Σε κάποιες περιπτώσεις, αυτές οι αλλαγές οδηγούν σε διαβήτη κύησης (GDM – Gestational Diabetes Mellitus), μια μορφή υπεργλυκαιμίας που εμφανίζεται για πρώτη φορά στην εγκυμοσύνη.


📊 Επιδημιολογία & Σημασία

  • Προσβάλλει έως 7–14% των κυήσεων, αναλόγως πληθυσμού και διατροφής

  • Συνήθως εμφανίζεται στο 2ο ή 3ο τρίμηνο

  • Αν δεν διαγνωστεί/αντιμετωπιστεί, αυξάνει τον κίνδυνο για:

    • Προεκλαμψία

    • Μακροσωμία εμβρύου

    • Καισαρική τομή

    • Νεογνική υπογλυκαιμία

    • Μελλοντική εμφάνιση ΣΔ2 στη μητέρα


🧪 Διάγνωση – Καμπύλη Γλυκόζης (OGTT 75g)

Η προληπτική εξέταση πραγματοποιείται συνήθως μεταξύ 24ης–28ης εβδομάδας κύησης.

Χρονικό ΣημείοΌριο για φυσιολογική τιμή
Νηστείας< 92 mg/dL
1 ώρα< 180 mg/dL
2 ώρες< 153 mg/dL

➡️ Αν μία ή περ

🔬 Παράγοντες Κινδύνου

ΚίνδυνοςΣχόλιο
Παχυσαρκία (BMI > 30)Αυξάνει αντίσταση στην ινσουλίνη
Ιστορικό GDM σε προηγούμενη εγκυμοσύνηΥψηλή πιθανότητα επανεμφάνισης
Οικογενειακό ιστορικό ΣΔ2Γενετική προδιάθεση
Πολυκυστικές ωοθήκες (PCOS)Αυξημένο μεταβολικό φορτίο
Ηλικία > 35 ετώνΑυξημένος κίνδυνος

ισσότερες τιμές είναι αυξημένες, τότε τίθεται διάγνωση διαβήτη κύησης.

🍽️ Διατροφή & Παρακολούθηση

  • Διατροφή με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη

  • Τακτικές μικρές μερίδες (5–6/ημέρα)

  • Καθημερινή μέτρηση σακχάρου:

    • Νηστείας

    • 1 ή 2 ώρες μετά τα κύρια γεύματα

  • Σωματική άσκηση (ήπια περπάτημα, yoga εγκύων)

  • Αν δεν επαρκεί: ινσουλινοθεραπεία (ασφαλής στην εγκυμοσύνη)


🩺 Αντιμετώπιση

Επίπεδο ΕλέγχουΑντιμετώπιση
Σάκχαρα εντός στόχωνΔιατροφή + άσκηση
Επίμονα υψηλάΠροσθήκη ινσουλίνης
Πολύ υψηλάΝοσηλεία / στενή παρακολούθηση

👶 Επιπτώσεις στο Έμβρυο

ΚατάστασηΕνδεχόμενα Προβλήματα
Μη ελεγχόμενος GDMΜακροσωμία, τραυματισμός στον τοκετό, υπογλυκαιμία νεογνού
Υπέρταση μητέραςΠροεκλαμψία
Μετά τη γέννησηΑυξημένος κίνδυνος παχυσαρκίας και διαβήτη στο παιδί

👶 Σάκχαρο στα Παιδιά – Φυσιολογικές Τιμές, Διαβήτης & Αντιμετώπιση

Η παρακολούθηση του σακχάρου στα παιδιά είναι ζωτικής σημασίας, ειδικά όταν υπάρχουν συμπτώματα ή οικογενειακό ιστορικό διαβήτη. Τα παιδιά μπορεί να εμφανίσουν σακχαρώδη διαβήτη τύπου 1, πιο σπάνια τύπου 2, ενώ κάποιες φορές παρουσιάζουν αντιδραστική υπογλυκαιμία ή παροδικές μεταβολές λόγω λοίμωξης ή κακής διατροφής.


🧪 Φυσιολογικές Τιμές Σακχάρου στα Παιδιά

ΗλικίαΝηστείας (mg/dL)2 ώρες μετά γεύμα
Νεογέννητο (<1 μήνα)45 – 96έως 150
Βρέφη (1–12 μηνών)60 – 100< 140
Παιδιά (>1 έτους)70 – 100< 140
Έφηβοι70 – 99< 140

⚠️ Τιμή <60 mg/dL = υπογλυκαιμία

🩺 Παιδικός Διαβήτης – Τύπου 1

Ο διαβήτης τύπου 1 είναι η πιο συχνή μορφή διαβήτη στην παιδική ηλικία, και οφείλεται σε αυτοάνοση καταστροφή των β-κυττάρων του παγκρέατος.

⚠️ Συμπτώματα:

  • Πολυουρία (συχνή ούρηση)

  • Πολυδιψία (αυξημένη δίψα)

  • Απώλεια βάρους

  • Νυχτερινή ενούρηση σε παιδί που είχε “στεγνώσει”

  • Κόπωση, ευερεθιστότητα

➡️ Συχνά η διάγνωση γίνεται μετά από διαβητική κετοξέωση, αν δεν εντοπιστεί εγκαίρως.

🔬 Διάγνωση:

  • Σάκχαρο νηστείας ≥ 126 mg/dL (ή τυχαίο ≥ 200 + συμπτώματα)

  • HbA1c ≥ 6.5%

  • GAD, IA-2, ZnT8: αυτοαντισώματα

  • C-πεπτίδιο: χαμηλό


🍭 Παιδικός Διαβήτης Τύπου 2

Πιο σπάνιος σε παιδιά, αλλά αυξανόμενος λόγω παιδικής παχυσαρκίας, κακής διατροφής και καθιστικής ζωής.

📍 Παράγοντες Κινδύνου:

  • Παχυσαρκία, κοιλιακό λίπος

  • Καθιστική ζωή

  • Οικογενειακό ιστορικό ΣΔ2

  • Ινσουλινοαντίσταση (π.χ. Acanthosis nigricans στο δέρμα)

🧪 Εξετάσεις:

  • Σάκχαρο νηστείας, OGTT, HbA1c

  • C-πεπτίδιο: φυσιολογικό ή αυξημένο

  • Απουσία αυτοαντισωμάτων


🛡️ Πρόληψη & Παρακολούθηση στα Παιδιά

ΠαρέμβασηΣτόχος
🍎 Ισορροπημένη διατροφήΈλεγχος βάρους & αποφυγή αιχμών σακχάρου
🚶‍♀️ Καθημερινή κίνηση60 λεπτά δραστηριότητας/ημέρα
📉 Έλεγχος BMIΕτήσιος έλεγχος ανάπτυξης από παιδίατρο
🩺 Ανίχνευση συμπτωμάτωνΈγκαιρη διάγνωση ΣΔ1 ή ΣΔ2
🧬 Γενετικός έλεγχοςΑν υπάρχει ιστορικό MODY ή LADA στους γονείς


⚠️ Τιμή >126 mg/dL νη

🧃 Σακχαρώδης Κρίση στα Παιδιά – Πρώτες Ενδείξεις

ΣυμπτώματαΥποψία
Αφυδάτωση, πολυουρία, οξέωσηΔιαβητική κετοξέωση (DKA)
Θολή όραση, ευερεθιστότηταΟξεία υπεργλυκαιμία
Λήθαργος, αδυναμίαΥπογλυκαιμία (π.χ. από λοίμωξη)

στείας ή >200 μεταγευμ

Η διάγνωση και η αντιμετώπιση του διαβήτη στα παιδιά απαιτεί άμεση και εξειδικευμένη παιδοενδοκρινολογική φροντίδα.

💊 Επιπτώσεις Φαρμάκων & Παθολογικών Καταστάσεων στο Σάκχαρο

Τα επίπεδα του σακχάρου στο αίμα επηρεάζονται σημαντικά από ορισμένα φάρμακα και παθήσεις, τόσο προς την κατεύθυνση της υπεργλυκαιμίας, όσο και της υπογλυκαιμίας. Είναι ιδιαίτερα σημαντικό να γνωρίζουμε αυτές τις επιδράσεις, ειδικά σε άτομα με σακχαρώδη διαβήτη, νεφρική νόσο, ηπατοπάθειες ή ορμονικές διαταραχές.


📈 Φάρμακα που Αυξάνουν το Σάκχαρο (Υπεργλυκαιμική δράση)

Φαρμακευτική ΟμάδαΦάρμακαΜηχανισμός
ΚορτικοστεροειδήΠρεδνιζολόνη, δεξαμεθαζόνηΑυξάνουν γλυκονεογένεση, μειώνουν ευαισθησία ινσουλίνης
ΑδρενεργικάΑδρεναλίνη, νοραδρεναλίνηΕνεργοποίηση λιπόλυσης & γλυκογονόλυσης
Διουρητικά θειαζιδικάΥδροχλωροθειαζίδηΜειώνουν ευαισθησία ινσουλίνης
ΑντισυλληπτικάΟιστρογόνα-προγεσταγόναΑντίσταση στην ινσουλίνη
ΑντιψυχωσικάΟλανζαπίνη, ρισπεριδόνηΑυξάνουν βάρος και μειώνουν ευαισθησία
Αναστολείς πρωτεάσης (HIV)Λοπιναβίρη, ριτοναβίρηΜειώνουν δράση GLUT-4
Στατίνες (λιγότερο συχνά)ΑτορβαστατίνηΠιθανή ήπια αύξηση HbA1c

📉 Φάρμακα που Μπορεί να Προκαλέσουν Υπογλυκαιμία

Φαρμακευτική ΟμάδαΠαράδειγμαΣχόλιο
ΙνσουλίνεςΑνθρώπινη, αναλόγαΥπερδοσολογία ή καθυστέρηση γεύματος
ΣουλφονυλουρίεςΓλιβενκλαμίδη, γλικλαζίδηΜακράς διάρκειας δράση
ΜεγλιτινίδεςΡεπαγλινίδηΒραχεία δράση, επικίνδυνη σε παράλειψη γεύματος
ΑλκοόλΑναστέλλει ηπατική γλυκογονόλυση
ΚινίνηΧρήση σε ελονοσίαΠαρεμβαίνει στη γλυκόζη
ΣαλικυλικάΑσπιρίνη (υψηλές δόσεις)Ευαισθητοποίηση στην ινσουλίνη
ΠροπρανολόληΜπλοκάρει συμπτώματα υπογλυκαιμίας

🧬 Νοσήματα που Επηρεάζουν τα Επίπεδα Σακχάρου

1. Νεφρική Νόσος (ΧΝΑ)

  • Μειωμένη νεφρική αποβολή ινσουλίνης → υπογλυκαιμία

  • Ταυτόχρονα, λιγότερη νεογλυκογένεση → αστάθεια σακχάρου

2. Ηπατική Νόσος (κίρρωση, ηπατίτιδα)

  • Ελαττωμένη γλυκογονόλυση → υπογλυκαιμία

  • Ηπατική αντίσταση → μεταγευματική υπεργλυκαιμία

3. Ορμονικές Διαταραχές

ΠάθησηΕπίδραση
Σύνδρομο CushingΥπεργλυκαιμία
ΑκρομεγαλίαΑντίσταση στην ινσουλίνη
Υποφυσιακή ανεπάρκειαΥπογλυκαιμία
ΥποθυρεοειδισμόςΉπια υπογλυκαιμία
ΥπερθυρεοειδισμόςΥπεργλυκαιμία λόγω αυξημένου μεταβολισμού
ΦαιοχρωμοκύτωμαΥπεργλυκαιμία λόγω κατεχολαμινών

4. Οξείες Λοιμώξεις / Στρες

  • Αυξάνουν τα επίπεδα κορτιζόλης, κατεχολαμινών → υπεργλυκαιμία

  • Συχνά “ανεξήγητα” υψηλό σάκχαρο κατά τη διάρκεια λοιμώξεων


📌 Κλινικές Επιπτώσεις

ΚατάστασηΤι να προσέξουμε
Χρήση κορτιζόνης (εισπνεόμενης ή per os)Τακτική παρακολούθηση σακχάρου
Αντιψυχωσικά / αντικαταθλιπτικάΈλεγχος HbA1c κάθε 3–6 μήνες
Χρόνια νεφρική νόσος + διαβήτηςΕπαναπροσαρμογή ινσουλίνης
Αντιυπερτασικά (β-αναστολείς)Απόκρυψη συμπτωμάτων υπογλυκαιμίας

💡 Συμβουλή: Ενημερώστε πάντα τον γιατρό ή φαρμακοποιό σας για όλα τα φάρμακα που λαμβάνετε, ακόμα κι αν είναι “αθώα” ή “συμπληρώματα”.

🏃‍♂️ Άσκηση και Σάκχαρο – Ο Ρόλος της Φυσικής Δραστηριότητας στον Γλυκαιμικό Έλεγχο

Η σωματική δραστηριότητα αποτελεί έναν από τους πιο αποτελεσματικούς μη φαρμακευτικούς τρόπους για τη ρύθμιση του σακχάρου και την πρόληψη ή βελτίωση του σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2. Επιπλέον, βοηθά στην ευαισθητοποίηση των κυττάρων στην ινσουλίνη, βελτιώνει το λιπιδαιμικό προφίλ, και μειώνει το σωματικό βάρος.


✅ Πώς Επηρεάζει η Άσκηση το Σάκχαρο;

Τύπος ΕπίδρασηςΜηχανισμός
🔽 Μείωση σακχάρουΑυξημένη κατανάλωση γλυκόζης από μυς
Αυξημένη ευαισθησία ινσουλίνηςΛιγότερη ινσουλίνη χρειάζεται για την ίδια επίδραση
🩸 Αύξηση ροής αίματοςΒελτίωση μεταφοράς γλυκόζης στα κύτταρα
🕐 Μεταγευματική σταθεροποίησηΒοηθά στον έλεγχο “spike” σακχάρου μετά το φαγητό

🕒 Πότε να Γίνεται η Άσκηση;

  • 2 ώρες μετά το φαγητό → ιδανικό για μείωση μεταγευματικής υπεργλυκαιμίας

  • ❌ Όχι κατά την υπογλυκαιμία (< 90 mg/dL χωρίς πρόσληψη υδατανθράκων)

  • ❌ Όχι σε σάκχαρο > 250 mg/dL με κετόνες


🏋️‍♀️ Τύποι Άσκησης

Τύπος ΆσκησηςΠαράδειγμαΕπίδραση στο Σάκχαρο
ΑερόβιαΠερπάτημα, ποδήλατο, κολύμβησηΆμεση μείωση σακχάρου
Αναερόβια / ενδυνάμωσηΒάρη, αντιστάσεις, yogaΒελτίωση μακροπρόθεσμης ευαισθησίας
Διαλειμματική (HIIT)Εναλλαγές έντασηςΈντονη δράση – απαιτεί καθοδήγηση
Ευλυγισία / ισορροπίαPilates, tai chiΜειώνει στρες → σταθερότερη γλυκόζη

📌 Σύσταση Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (WHO)

Τουλάχιστον 150–300 λεπτά μέτριας αερόβιας άσκησης ανά εβδομάδα +
2 ημέρες ασκήσεις μυϊκής ενδυνάμωσης


⚠️ Προφυλάξεις σε Διαβητικούς Ασθενείς

ΚίνδυνοςΤι να προσέξουμε
Υπογλυκαιμία κατά τη διάρκεια ή μετάΠροσλαμβάνετε 15–30g υδατάνθρακες πριν ή μετά
Σακχαρώδης τύπου 1Να μετράτε κετόνες αν >250 mg/dL
CGM χρήστεςΧρησιμοποιείτε προειδοποιήσεις κατά τη διάρκεια άσκησης
ΑφυδάτωσηΝα πίνετε νερό τακτικά
Κακή ρύθμιση διαβήτηΑποφύγετε έντονη άσκηση χωρίς καθοδήγηση γιατρού

💡 Πρακτικές Συμβουλές

  • Ασκηθείτε μετά το κυρίως γεύμα, όχι νηστικοί

  • Προτιμήστε χαμηλής έντασης ασκήσεις αρχικά (π.χ. περπάτημα 30–45 λεπτά)

  • Έχετε πάντα μαζί σας κάποια πηγή γλυκόζης (χυμός, ταμπλέτες)

  • Καταγράψτε τις τιμές πριν/μετά την άσκηση

  • Σε χρήση ινσουλίνης: προσαρμογή δόσης ή υδατανθράκων


🏅 Συμπέρασμα: Η συστηματική άσκηση αποτελεί “φυσική ινσουλίνη”, αλλά πρέπει να γίνεται με ασφάλεια, γνώση και εξατομίκευση.

🏥 Συχνές Παθήσεις που Επηρεάζονται από τα Επίπεδα Σακχάρου

Το σάκχαρο στο αίμα δεν επηρεάζεται μόνο από τη διατροφή ή τη φαρμακευτική αγωγή, αλλά συμμετέχει ενεργά στην παθοφυσιολογία πολλών συστημικών νοσημάτων. Ακόμη και ήπιες διαταραχές γλυκόζης, όπως ο προδιαβήτης, σχετίζονται με καρδιαγγειακά, νευρολογικά, νεφρικά και οφθαλμολογικά προβλήματα.


❤️ 1. Καρδιαγγειακά Νοσήματα (ΚΑΝ)

Το υψηλό σάκχαρο προκαλεί βλάβες στα ενδοθηλιακά κύτταρα, αυξάνει το οξειδωτικό στρες και οδηγεί σε επιταχυνόμενη αθηροσκλήρωση.

ΕπιπτώσειςΠεριγραφή
Στεφανιαία νόσοςΈμφραγμα, στηθάγχη
ΕγκεφαλικόΑυξημένος κίνδυνος ισχαιμικού επεισοδίου
Περιφερική αγγειοπάθειαΠόνος στα πόδια, ισχαιμία, γάγγραινα
ΥπέρτασηΕπιτείνεται από την αντίσταση στην ινσουλίνη

📌 Το 65% των διαβητικών πεθαίνουν από καρδιοαγγειακά αίτια.

🧠 2. Νευρολογικές Επιπλοκές

ΠαθολογίαΣχόλιο
Περιφερική νευροπάθειαΜούδιασμα, πόνος στα άκρα, καύσος
Αυτόνομη νευροπάθειαΟρθοστατική υπόταση, διαταραχές πέψης, καρδιακή δυσλειτουργία
Υπογλυκαιμική εγκεφαλοπάθειαΣε βαριά επεισόδια υπογλυκαιμίας
Άνοια / Νόσος AlzheimerΣυνδέεται με χρόνια υπεργλυκαιμία (“τύπου 3 διαβήτης”)

👁️ 3. Διαβητική Αμφιβληστροειδοπάθεια

  • Σταδιακή βλάβη των μικρών αγγείων του αμφιβληστροειδούς

  • Μπορεί να οδηγήσει σε μείωση όρασης, οίδημα ωχράς κηλίδας, ακόμα και τύφλωση

  • Πρόληψη: ετήσια οφθαλμολογική εξέταση με μυδρίαση


🧬 4. Νεφρική Βλάβη (Διαβητική Νεφροπάθεια)

ΣτάδιαΣημάδια
ΠρώιμοΜικροαλβουμινουρία
ΠροχωρημένοΠρωτεϊνουρία, αύξηση κρεατινίνης
ΤελικόΧρόνια Νεφρική Νόσος (ΧΝΝ) – αιμοκάθαρση

🧪 Παρ

🦶 5. Σύνδρομο Διαβητικού Ποδιού

ΜηχανισμοίΠεριγραφή
ΝευροπάθειαΑπώλεια αίσθησης → τραυματισμοί
ΑγγειοπάθειαΚακή επούλωση πληγών
ΛοιμώξειςΕύκολη εγκατάσταση, κυτταρίτιδα, οστεομυελίτιδα

ακολούθηση

⚠️ Η καθυστερημένη αντιμετώπιση οδηγεί σε ακρωτηριασμό.


⚖️ 6. Παχυσαρκία & Μεταβολικό Σύνδρομο

Το αυξημένο σάκχαρο αποτελεί μέρος του μεταβολικού συνδρόμου, που περιλαμβάνει:

  • Κοιλιακή παχυσαρκία

  • Υπέρταση

  • Δυσλιπιδαιμία (χαμηλή HDL, υψηλά TG)

  • Ινσουλινοαντίσταση

➡️ Αυξάνει ριζικά τον κίνδυνο για διαβήτη τύπου 2, στεφανιαία νόσο και λιπώδες ήπαρ.


🧪 7. Άλλες Καταστάσεις

ΠάθησηΣχέση με σάκχαρο
Πολυκυστικές Ωοθήκες (PCOS)Συνδυάζεται με ινσουλινοαντίσταση
Μη αλκοολική στεάτωση ήπατος (NAFLD)Συχνή σε διαβητικούς
Στυτική δυσλειτουργίαΑγγειακή και νευρογενής αιτιολογία
ΚατάθλιψηΚοινή συνύπαρξη – διπλασιάζει τον κίνδυνο ΣΔ2

🩺 Συμπέρασμα: Το σάκχαρο στο αίμα δεν είναι απλώς “μια τιμή στις εξετάσεις”. Είναι βασικός δείκτης για τη συνολική μεταβολική υγεία και τη γενική πρόγνωση.

📂 Συχνές Ερωτήσεις για το Σάκχαρο (FAQ)

❓ Τι είναι το φυσιολογικό σάκχαρο νηστείας;

Οι φυσιολογικές τιμές σακχάρου νηστείας (μετά από 8–12 ώρες χωρίς φαγητό) κυμαίνονται μεταξύ 70–99 mg/dL. Τιμές 100–125 mg/dL υποδηλώνουν προδιαβήτη, ενώ ≥126 mg/dL μπορεί να υποδηλώνουν σακχαρώδη διαβήτη (με επιβεβαίωση).

❓ Πόσο συχνά πρέπει να ελέγχω το σάκχαρό μου;

Εξαρτάται από την κατάσταση υγείας σας. Άτομα χωρίς διαβήτη μπορούν να ελέγχουν ετησίως. Διαβητικοί ή προδιαβητικοί μπορεί να χρειάζονται καθημερινή παρακολούθηση (π.χ. πριν/μετά τα γεύματα, πριν ύπνο), ειδικά αν λαμβάνουν ινσουλίνη.

❓ Ποια είναι τα σημάδια της υπογλυκαιμίας;

Κοινά συμπτώματα είναι: τρέμουλο, εφίδρωση, πείνα, θολή όραση, σύγχυση, και σε σοβαρές περιπτώσεις: λιποθυμία ή σπασμοί. Πάντα έχετε μαζί σας πηγή γλυκόζης (π.χ. ταμπλέτες ή χυμό).

❓ Ποια φάρμακα αυξάνουν το σάκχαρο;

Φάρμακα όπως τα κορτικοστεροειδή, διουρητικά, αντιψυχωσικά και ορισμένα αντιρετροϊκά μπορεί να προκαλέσουν υπεργλυκαιμία. Ενημερώστε τον γιατρό σας αν λαμβάνετε τέτοια σκευάσματα.

❓ Τι είναι ο γλυκαιμικός δείκτης και γιατί έχει σημασία;

Ο γλυκαιμικός δείκτης (GI) δείχνει πόσο γρήγορα μία τροφή αυξάνει το σάκχαρο αίματος. Οι τροφές με χαμηλό GI (π.χ. όσπρια, βρώμη) βοηθούν στον καλύτερο γλυκαιμικό έλεγχο και προτείνονται σε άτομα με διαβήτη ή προδιαβήτη.

❓ Τι είναι ο διαβήτης κύησης και πώς επηρεάζει το μωρό;

Είναι μια προσωρινή διαταραχή σακχάρου κατά την εγκυμοσύνη. Αν δεν αντιμετωπιστεί, μπορεί να προκαλέσει μακροσωμία εμβρύου, υπογλυκαιμία νεογνού και επιπλοκές στον τοκετό. Χρειάζεται διατροφική παρέμβαση και, αν χρειαστεί, ινσουλίνη.

❓ Μπορώ να μειώσω το σάκχαρό μου χωρίς φάρμακα;

Ναι, μέσω σωστής διατροφής, άσκησης, απώλειας βάρους και ελέγχου του στρες. Ωστόσο, σε περιπτώσεις διαβήτη τύπου 2, ίσως χρειαστεί φαρμακευτική παρέμβαση. Πάντα με οδηγία γιατρού.

❓ Ποια είναι η ιδανική διατροφή για ρύθμιση σακχάρου;

Δίαιτα βασισμένη σε τρόφιμα με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη, πλούσια σε φυτικές ίνες, άπαχη πρωτεΐνη, καλά λιπαρά (π.χ. ελαιόλαδο) και με περιορισμό στα απλά σάκχαρα και τους επεξεργασμένους υδατάνθρακες.

❓ Πόσο επηρεάζει η άσκηση το σάκχαρο;

Η αερόβια άσκηση (π.χ. περπάτημα, ποδήλατο) μειώνει άμεσα τα επίπεδα σακχάρου. Επιπλέον, βελτιώνει την ευαισθησία στην ινσουλίνη και μειώνει τις αιχμές μετά τα γεύματα. Πάντα με προσοχή σε ενδεχόμενη υπογλυκαιμία.

❓ Τι πρέπει να κάνω αν το σάκχαρό μου είναι >250 mg/dL;

Ελέγξτε για συμπτώματα (δίψα, πολυουρία, κόπωση), μετρήστε αν υπάρχουν κετόνες, και επικοινωνήστε με τον γιατρό. Αποφύγετε την έντονη άσκηση μέχρι να ελεγχθεί η κατάσταση.

📚 Βιβλιογραφία – Σάκχαρο στο Αίμα, Διαβήτης & Διατροφή

🔬 Επιστημονικά Άρθρα & Οδηγίες

  1. World Health Organization (WHO).
    Guidelines on physical activity and sedentary behaviour.
    https://www.who.int/publications/i/item/9789240015128

  2. American Diabetes Association (ADA).
    Standards of Medical Care in Diabetes – 2024.
    https://diabetesjournals.org/care/issue/47/Supplement_1

  3. International Diabetes Federation (IDF).
    IDF Diabetes Atlas, 10th Edition.
    https://diabetesatlas.org/

  4. National Institute for Health and Care Excellence (NICE, UK).
    Type 2 diabetes in adults: management.
    https://www.nice.org.uk/guidance/ng28


🇬🇷 Ελληνικές Πηγές

  1. Ελληνική Διαβητολογική Εταιρεία (ΕΔΕ).
    Κατευθυντήριες Οδηγίες για τον ΣΔ2 (2023).
    https://www.ede.gr/

  2. Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ).
    Διαβήτης και Δημόσια Υγεία.
    https://eody.gov.gr/diavitis/

  3. Ινστιτούτο Πρόληψης (iProlipsis).
    Οδηγός για τον Προδιαβήτη και τη Διατροφή.
    https://www.iprolipsis.gr/


🧪 Διατροφή – Γλυκαιμικός Δείκτης

  1. Harvard Medical School – Glycemic Index Database.
    https://www.health.harvard.edu/diseases-and-conditions/glycemic-index-and-glycemic-load-for-100-foods

  2. American Journal of Clinical Nutrition.
    Glycemic index and disease risk.
    https://academic.oup.com/ajcn/article/87/1/269S/4650455


🤰 Διαβήτης Κύησης

  1. National Institutes of Health (NIH).
    Gestational Diabetes Facts.
    https://www.nichd.nih.gov/health/topics/gestational-diabetes

  2. Royal College of Obstetricians and Gynaecologists (RCOG).
    Diagnosis and Management of Gestational Diabetes.
    https://www.rcog.org.uk/




Σακχαρώδης-διαβήτης-τύπου-2.jpg

✅ Τι είναι ο Σακχαρώδης Διαβήτης Τύπου 2;

Ο Σακχαρώδης Διαβήτης Τύπου 2 (ΣΔΤ2) είναι μία χρόνια μεταβολική νόσος που χαρακτηρίζεται από αντίσταση στην ινσουλίνη και ανεπάρκεια παραγωγής ινσουλίνης. Είναι η συχνότερη μορφή διαβήτη και συχνά σχετίζεται με τον σύγχρονο τρόπο ζωής: κακή διατροφή, καθιστική ζωή, παχυσαρκία.


🧬 Παθογένεια – Τι προκαλεί τον ΣΔΤ2;

  • Αντίσταση στην Ινσουλίνη: Τα κύτταρα δεν ανταποκρίνονται αποτελεσματικά στην ινσουλίνη.
  • Δυσλειτουργία β-κυττάρων παγκρέατος: Προοδευτικά μειώνεται η ικανότητα έκκρισης ινσουλίνης.
  • Φλεγμονώδης διεργασία: Συστηματική φλεγμονή προάγει την αντίσταση στην ινσουλίνη.

⚠️ Παράγοντες Κινδύνου

  • Παχυσαρκία (ιδίως κοιλιακή)
  • Καθιστική ζωή 🪑
  • Κακή διατροφή 🍟
  • Γενετική προδιάθεση
  • Ηλικία >45 ετών
  • Ιστορικό ΣΔ κύησης
  • Υπέρταση, δυσλιπιδαιμία

🔍 Συμπτώματα

Ο ΣΔΤ2 μπορεί να είναι ασυμπτωματικός για χρόνια:

  • Πολυουρία 🚽
  • Πολυδιψία 💧
  • Καταβολή, κόπωση 😴
  • Θολή όραση 👓
  • Συχνές λοιμώξεις (π.χ. ουρολοιμώξεις)
  • Καθυστερημένη επούλωση τραυμάτων

🧪 Διαγνωστικά Κριτήρια

Σύμφωνα με ADA και WHO:

  • Γλυκόζη νηστείας ≥126 mg/dL
  • HbA1c ≥6.5%
  • Τυχαία γλυκόζη ≥200 mg/dL με συμπτώματα
  • Καμπύλη γλυκόζης (OGTT) 2h ≥200 mg/dL

🩺 Επιπλοκές του ΣΔΤ2

Οξείες:

  • Υπεργλυκαιμικό υπερωσμωτικό σύνδρομο (HHS)

Χρόνιες:

  • Νεφροπάθεια (νεφρική ανεπάρκεια)
  • Διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια
  • Νευροπάθεια
  • Καρδιαγγειακές νόσοι ❤️
  • Διαβητικό πόδι 🦶

🍽️ Αντιμετώπιση ΣΔΤ2

  1. Διατροφή
    • Μεσογειακή διατροφή
    • Χαμηλός γλυκαιμικός δείκτης
    • Έλεγχος θερμίδων – απώλεια βάρους
  2. Άσκηση
    • 150 λεπτά/εβδομάδα αερόβιας δραστηριότητας
    • Αντιστάσεις 2 φορές/εβδομάδα
  3. Φαρμακευτική αγωγή
    • Μετφορμίνη (1ης επιλογής)
    • Σουλφονυλουρίες, DPP-4 αναστολείς
    • GLP-1 αγωνιστές (π.χ. semaglutide)
    • SGLT2 αναστολείς (π.χ. empagliflozin)
    • Ινσουλίνη (σε προχωρημένα στάδια)

💊 Νεότερες Θεραπείες

  • GLP-1 αγωνιστές: Μειώνουν σάκχαρο & βάρος
  • SGLT2 αναστολείς: Προστασία νεφρών & καρδιάς
  • Dual agonists (tirzepatide): Νέο πεδίο στην αντιμετώπιση

👵 ΣΔΤ2 στην Τρίτη Ηλικία & Εγκυμοσύνη

  • Στους ηλικιωμένους: προσοχή στην υπογλυκαιμία, προσαρμογή στόχων
  • Στην εγκυμοσύνη: μπορεί να επανεμφανιστεί μετά ΣΔ κύησης

🔄 ΣΔΤ2 vs ΣΔΤ1 και LADA

ΧαρακτηριστικόΤύπου 2Τύπου 1LADA
Ηλικία έναρξης>40<3030–50
ΒάροςN/↑
ΑντισώματαΌχιΝαιΝαι
ΙνσουλίνηΌχι πάνταΆμεσαΣταδιακά

🛡️ Πρόληψη

  • Υγιεινή διατροφή 🍎
  • Άσκηση 🚶‍♂️
  • Αποφυγή παχυσαρκίας
  • Έλεγχος αρτηριακής πίεσης & λιπιδίων
  • Προληπτικός έλεγχος σε άτομα με προδιαβήτη

❓ Συχνές Ερωτήσεις (FAQ)

Τι είναι ο Σακχαρώδης Διαβήτης Τύπου 2;

Ο Σακχαρώδης Διαβήτης Τύπου 2 είναι μια χρόνια μεταβολική νόσος όπου το σώμα δεν χρησιμοποιεί αποτελεσματικά την ινσουλίνη (αντίσταση στην ινσουλίνη) ή δεν παράγει αρκετή ινσουλίνη για τη διαχείριση των επιπέδων γλυκόζης στο αίμα.

Ποια είναι τα συμπτώματα του Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 2;

Τα συμπτώματα περιλαμβάνουν συχνή ούρηση, αυξημένη δίψα, αίσθημα κόπωσης, θολή όραση, αργή επούλωση πληγών και συχνές λοιμώξεις.

Ποιες είναι οι αιτίες εμφάνισης του Διαβήτη Τύπου 2;

Οι κύριοι παράγοντες είναι η παχυσαρκία, η έλλειψη φυσικής δραστηριότητας, η ανθυγιεινή διατροφή, η γενετική προδιάθεση και η ηλικία (άνω των 45 ετών).

Πώς γίνεται η διάγνωση του Σακχαρώδη Διαβήτη Τύπου 2;

Η διάγνωση γίνεται με μέτρηση γλυκόζης νηστείας, δοκιμασία ανοχής γλυκόζης (καμπύλη σακχάρου) και μέτρηση της γλυκοζυλιωμένης αιμοσφαιρίνης (HbA1c).

Ποιες είναι οι επιπλοκές του Διαβήτη Τύπου 2;

Οι επιπλοκές περιλαμβάνουν καρδιαγγειακές παθήσεις, νεφροπάθεια, νευροπάθεια, αμφιβληστροειδοπάθεια, και προβλήματα στα άκρα που μπορεί να οδηγήσουν σε ακρωτηριασμό.

Πώς μπορεί να προληφθεί ο Διαβήτης Τύπου 2;

Η πρόληψη περιλαμβάνει υγιεινή διατροφή, τακτική σωματική άσκηση, διατήρηση υγιούς βάρους και τακτικό ιατρικό έλεγχο.

Ποια είναι η κατάλληλη διατροφή για κάποιον με Διαβήτη Τύπου 2;

Η διατροφή πρέπει να είναι πλούσια σε φυτικές ίνες, χαμηλή σε κορεσμένα λιπαρά, ζάχαρη και απλούς υδατάνθρακες, και να περιλαμβάνει πρωτεΐνες υψηλής ποιότητας και καλά λιπαρά (ελαιόλαδο, ξηρούς καρπούς).

Είναι απαραίτητη η φαρμακευτική αγωγή στον Διαβήτη Τύπου 2;

Ναι, σε πολλές περιπτώσεις απαιτείται φαρμακευτική αγωγή για τη μείωση της γλυκόζης, όπως από του στόματος αντιδιαβητικά ή ινσουλίνη, όταν η διατροφή και η άσκηση δεν επαρκούν.

Ο Σακχαρώδης Διαβήτης Τύπου 2 είναι αναστρέψιμος;

Μερικώς, μπορεί να βελτιωθεί σημαντικά ή να τεθεί σε ύφεση μέσω απώλειας βάρους, υγιεινής διατροφής και άσκησης, αλλά η διατήρηση των αλλαγών στον τρόπο ζωής είναι κρίσιμη.

Τι ρόλο παίζει η άσκηση στον Διαβήτη Τύπου 2;

Η άσκηση βελτιώνει την ευαισθησία στην ινσουλίνη, βοηθά στη διαχείριση του βάρους, και μειώνει τον κίνδυνο καρδιαγγειακών επιπλοκών.

Πώς μπορώ να διαχειριστώ τον Διαβήτη Τύπου 2 στην καθημερινότητά μου;

Με τακτική παρακολούθηση της γλυκόζης αίματος, τήρηση υγιεινών διατροφικών συνηθειών, σωματική δραστηριότητα, τήρηση της φαρμακευτικής αγωγής, και συχνή επικοινωνία με τον θεράποντα ιατρό σας.

 

 

📚 Βιβλιογραφία:

  1. American Diabetes Association. Standards of Medical Care in Diabetes—2024. Diabetes Care. 2024;47(Suppl 1):S1–S166. https://doi.org/10.2337/dc24-S001
  2. WHO. Global report on diabetes. World Health Organization. 2016. https://www.who.int/publications/i/item/9789241565257
  3. Riddle MC, et al. Management of type 2 diabetes in 2024: A consensus report by the ADA and the EASD. Diabetes Care. 2024.
  4. Zinman B, et al. Empagliflozin, cardiovascular outcomes, and mortality in type 2 diabetes. N Engl J Med. 2015;373:2117–2128. https://doi.org/10.1056/NEJMoa1504720
  5. Davies MJ, et al. Management of hyperglycemia in type 2 diabetes, 2022. Diabetes Care. 2022;45(1):S1–S127.
  6. Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ). Οδηγίες για τη διατροφή και τη διαχείριση του διαβήτη τύπου 2. https://eody.gov.gr
  7. Χριστοδουλάκη Ε, Καραγεωργίου Δ. Νεότερες θεραπείες στον σακχαρώδη διαβήτη τύπου 2: GLP-1 και SGLT2 αναστολείς. Ελληνική Επιθεώρηση Ενδοκρινολογίας. 2023;30(1):45–52.

Σάκχαρο.jpg

🧬 Τι Είναι το Σάκχαρο Αίματος;

Το σάκχαρο (ή γλυκόζη) είναι το κύριο είδος ζάχαρης στο αίμα μας.

  • Παρέχει ενέργεια στα κύτταρα

  • Προέρχεται από την τροφή (υδατάνθρακες)

  • Ρυθμίζεται από την ινσουλίνη και άλλες ορμόνες (γλυκαγόνη, κορτιζόλη)

Η ισορροπία ανάμεσα στην παραγωγή και την κατανάλωση γλυκόζης είναι απαραίτητη για τη μεταβολική υγεία.


⚙️ Πώς Ρυθμίζεται το Σάκχαρο;

ΟρμόνηΔράσηΠηγή
🧪 ΙνσουλίνηΜειώνει σάκχαρο – αποθήκευση σε κύτταραΠάγκρεας (β-κύτταρα)
🧪 ΓλυκαγόνηΑυξάνει σάκχαρο – διάσπαση γλυκογόνουΠάγκρεας (α-κύτταρα)
🧪 ΚορτιζόληΑυξάνει σάκχαρο σε στρεςΕπινεφρίδια
🧪 ΑδρεναλίνηΆμεση αύξηση σακχάρου σε stressΕπινεφρίδια

🧪 Εξετάσεις Σακχάρου

1️⃣ Σάκχαρο Νηστείας (Fasting Glucose)

  • 8–12 ώρες νηστεία

  • Εξέταση ρουτίνας για προδιαβήτη/διαβήτη

2️⃣ Τυχαίο Σάκχαρο

  • Οποιαδήποτε στιγμή

  • Όριο: >200 mg/dL + συμπτώματα → πιθανός διαβήτης

3️⃣ Καμπύλη Γλυκόζης (OGTT)

  • 75g γλυκόζης από το στόμα

  • Μέτρηση νηστείας + 1 ώρα + 2 ώρες

  • Χρήσιμη στην εγκυμοσύνη

4️⃣ HbA1c (γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη)

  • Δείχνει τον μέσο όρο σακχάρου των τελευταίων 3 μηνών

  • Αξιόπιστη για διάγνωση & παρακολούθηση


🔢 Φυσιολογικές Τιμές Σακχάρου

ΕξέτασηΦυσιολογικόΠροδιαβήτηςΔιαβήτης
Νηστείας< 100 mg/dL100–125≥ 126
OGTT (2h)< 140140–199≥ 200
HbA1c< 5.7%5.7–6.4%≥ 6.5%

⚠️ Απαιτείται επιβεβαίωση με δεύτερη εξέταση για διάγνωση.

Σάκχαρο HbA1c

📈 Υπεργλυκαιμία – Τι Είναι;

Είναι η αύξηση της γλυκόζης αίματος πάνω από τα φυσιολογικά επίπεδα.

🩺 Αίτια:

  • Σακχαρώδης διαβήτης

  • Στρες (χειρουργείο, λοίμωξη)

  • Φάρμακα (κορτικοειδή, αντιψυχωσικά)

  • Ορμονικές διαταραχές (π.χ. Cushing)

⚠️ Επιπτώσεις:

  • Δίψα, συχνοουρία, κόπωση

  • Απώλεια βάρους

  • Σε χρόνια μορφή → διαβητική κετοξέωση, μικροαγγειακές βλάβες


📉 Υπογλυκαιμία – Συμπτώματα & Αντιμετώπιση

Σάκχαρο <70 mg/dL
Επικίνδυνη τιμή: <54 mg/dL

🧠 Συμπτώματα:

  • Τρέμουλο, ταχυκαρδία, εφίδρωση

  • Πείνα, σύγχυση

  • Επιθετικότητα, σπασμοί, απώλεια συνείδησης

🆘 Τι να κάνετε:

  • 15g απλών υδατανθράκων (χυμός, γλυκό)

  • Μέτρηση μετά από 15 λεπτά

  • Αν δεν βελτιωθεί → Επανάληψη ή γλυκαγόνη / Ιατρική βοήθεια

    🩺 Σάκχαρο και Διαβήτης

    Τύποι διαβήτη:

    ΤύποςΠεριγραφήΣάκχαρο ΝηστείαςHbA1c
    👶 Τύπου 1Αυτοάνοση καταστροφή β-κυττάρωνΥψηλόΥψηλό
    🧓 Τύπου 2Ινσουλινοαντίσταση + μείωση έκκρισηςΑυξάνεται προοδευτικάΥψηλό
    🤰 ΚύησηςΠαροδική υπεργλυκαιμία στην εγκυμοσύνη>92 mg/dLn/a
    🧬 MODY, LADAΓενετικοί/άτυποιΜεταβλητόΔιαγνωστικά χρήσιμο

    🤰 Σάκχαρο στην Εγκυμοσύνη

    Η υπεργλυκαιμία στην κύηση μπορεί να οδηγήσει σε:

    • 🧬 Μακροσωμία εμβρύου

    • 🤱 Περιγεννητικές επιπλοκές

    • 🔁 Αυξημένο κίνδυνο διαβήτη τύπου 2 στη μητέρα

    Κριτήρια OGTT στην εγκυμοσύνη (75g):

    Χρονικό σημείοΤιμή
    Νηστείας≥ 92 mg/dL
    1 ώρα≥ 180 mg/dL
    2 ώρες≥ 153 mg/dL

    ✅ Αν μία τιμή είναι παθολογική → διάγνωση διαβήτη κύησης.

    🧒 Σάκχαρο σε Παιδιά και Εφήβους

    • Διαβήτης τύπου 1: συχνός σε παιδιά

    • Έλεγχος με HbA1c, σακχάρου νηστείας, αντισώματα (ICA, GAD)

    ⚠️ Αυξάνεται και η παχυσαρκιακή υπεργλυκαιμία λόγω κακής διατροφής.


    🍽️ Διατροφή και Σάκχαρο Αίματος: Ο Τροχός της Γλυκαιμικής Ρύθμισης

    Η διατροφή αποτελεί το θεμέλιο λίθο για τη ρύθμιση του σακχάρου, ειδικά σε άτομα με προδιαβήτη ή διαβήτη τύπου 2. Η σωστή επιλογή τροφών μπορεί να μειώσει ή να σταθεροποιήσει τη γλυκαιμία χωρίς φάρμακα.


    ✅ Τροφές που Βοηθούν στη Ρύθμιση του Σακχάρου

    • 🥗 Λαχανικά με χαμηλό γλυκαιμικό δείκτη: μπρόκολο, σπανάκι, αγγούρι, κολοκυθάκια

    • 🌾 Δημητριακά ολικής άλεσης: βρώμη, κινόα, μαύρο ρύζι

    • 🥜 Ξηροί καρποί & σπόροι: καρύδια, αμύγδαλα, λιναρόσπορος

    • 🐟 Λιπαρά ψάρια: σολομός, σκουμπρί, σαρδέλα

    • 🧴 Ελαιόλαδο: πλούσιο σε μονοακόρεστα λιπαρά

    • 🍎 Μέτρια ποσότητα φρούτων: μήλο, αχλάδι, φράουλες, μούρα

    • 🧘‍♂️ Νερό και αφεψήματα χωρίς ζάχαρη


    ❌ Τροφές που Αυξάνουν το Σάκχαρο

    • 🍭 Ζάχαρη & γλυκά: σοκολάτες, καραμέλες, κέικ

    • 🍞 Επεξεργασμένοι υδατάνθρακες: λευκό ψωμί, μακαρόνια, μπισκότα

    • 🥤 Αναψυκτικά & έτοιμοι χυμοί

    • 🍟 Fast food: τηγανητές πατάτες, πίτσες, burger

    • 🍺 Αλκοόλ, ειδικά μπύρα και ποτά με ζάχαρη


    🧠 Συμβουλές Κλινικού Διαιτολόγου

    • 📏 Μικρά και συχνά γεύματα κάθε 3–4 ώρες

    • 🔢 Υπολογισμός γλυκαιμικού δείκτη (GI) και γλυκαιμικού φορτίου (GL)

    • 🥗 Ποικιλία και χρώμα στο πιάτο

    • 🧂 Περιορισμός αλατιού – η υπέρταση συχνά συνυπάρχει

    • 💧 Ενυδάτωση: 1.5–2 λίτρα νερό την ημέρα

    • 🧾 Καταγραφή γευμάτων βοηθά στην παρακολούθηση


    📊 Γλυκαιμικός Δείκτης: Χρήσιμος Οδηγός

    ΤρόφιμοΓλυκαιμικός Δείκτης (GI)Κατηγορία
    Μήλο38Χαμηλός
    Λευκό ψωμί75Υψηλός
    Μακαρόνια ολικής40–50Μέτριος
    Ρύζι μπασμάτι58Μέτριος
    Πατάτα φούρνου85Υψηλός
    Όσπρια (φακές)32Χαμηλός

    🏃‍♀️ Τρόπος Ζωής

    • 🚶‍♂️ Άσκηση 150 λεπτά/εβδομάδα

    • 😴 Καλός ύπνος

    • 📉 Έλεγχος βάρους

    • 🧘‍♂️ Διαχείριση stress


    💊 Φαρμακευτική Αγωγή για Σάκχαρο

    ΚατηγορίαΦάρμακοΔράση
    💉 Ινσουλίνεςταχείας, βασικής δράσηςΧορηγούνται κυρίως σε τύπου 1
    💊 BiguanidesMetforminΜείωση ηπατικής γλυκόζης
    💊 DPP-4 αναστολείςSitagliptin, VildagliptinΡύθμιση ινκρετινών
    💊 SGLT2 αναστολείςEmpagliflozinΑπέκκριση γλυκόζης από τα ούρα
    💊 GLP-1 αγωνιστέςLiraglutideΚαταστολή όρεξης, απώλεια βάρους

    ✅ Η επιλογή γίνεται εξατομικευμένα ανάλογα με τύπο διαβήτη, ηλικία, συνοσηρότητες.

    💊 Εμπορικά Ονόματα Φαρμάκων για το Σάκχαρο

    Τα φάρμακα για τη ρύθμιση του σακχάρου χρησιμοποιούνται κυρίως στον διαβήτη τύπου 2, αλλά και σε περιπτώσεις διαβήτη κύησης ή τύπου 1 (με ινσουλίνη). Παρακάτω παρουσιάζονται οι κύριες φαρμακολογικές κατηγορίες με τα συχνότερα εμπορικά ονόματα στην Ελλάδα και ΕΕ.


    🧬 Διγουανίδια

    Δραστική ουσίαΕμπορικά ονόματα
    MetforminGlucophage®, Glucophage XR®, Gluformin®, Siofor®, Metforal®, Merckformin®

    🔬 DPP-4 Αναστολείς

    Δραστική ουσίαΕμπορικά ονόματα
    SitagliptinJanuvia®, Ristfor® (με μετφορμίνη)
    VildagliptinGalvus®, Galvumet®
    SaxagliptinOnglyza®
    LinagliptinTrajenta®, Jentadueto® (με metformin)

    🚽 SGLT2 Αναστολείς

    Δραστική ουσίαΕμπορικά ονόματα
    DapagliflozinForxiga®, Xigduo® (με metformin)
    EmpagliflozinJardiance®, Synjardy®
    CanagliflozinInvokana®
    ErtugliflozinSteglatro®, Segluromet®

    🧪 GLP-1 Αγωνιστές

    Δραστική ουσίαΕμπορικά ονόματα
    LiraglutideSaxenda® (παχυσαρκία), Victoza® (διαβήτης)
    SemaglutideOzempic®, Wegovy®
    DulaglutideTrulicity®
    ExenatideByetta®, Bydureon®

    💉 Ινσουλίνες

    ΤύποςΠαραδείγματα
    Ταχείας δράσηςHumalog®, NovoRapid®, Apidra®
    Βασική (μακράς δράσης)Lantus®, Toujeo®, Levemir®, Tresiba®
    ΜίγματαHumalog Mix®, NovoMix®, Insuman Comb®

    🔄 Άλλες κατηγορίες

    ΚατηγορίαΕμπορικά ονόματα
    SulfonylureasAmaryl® (glimepiride), Diamicron® (gliclazide), Glurenorm®
    ThiazolidinedionesActos® (pioglitazone)
    GlinidesNovonorm® (repaglinide)

    ⚠️ Σημείωση: Η χρήση των φαρμάκων γίνεται πάντα με ιατρική συνταγή και εξατομικευμένη αξιολόγηση. Πολλά σκευάσματα κυκλοφορούν σε συνδυασμούς με μετφορμίνη ή άλλα αντιδιαβητικά.

    ❓ Συχνές Ερωτήσεις (FAQ)

    📍 Ποιο είναι το φυσιολογικό σάκχαρο νηστείας;

    Φυσιολογική τιμή είναι κάτω από 100 mg/dL. Από 100 έως 125 mg/dL θεωρείται προδιαβήτης, ενώ ≥126 mg/dL υποδηλώνει πιθανό σακχαρώδη διαβήτη (χρειάζεται επιβεβαίωση).

    🧪 Τι είναι το HbA1c και πότε γίνεται;

    Είναι η γλυκοζυλιωμένη αιμοσφαιρίνη που δείχνει το μέσο όρο του σακχάρου των τελευταίων 3 μηνών. Χρησιμοποιείται για τη διάγνωση και παρακολούθηση του διαβήτη.

    🍽️ Ποια διατροφή βοηθά στη ρύθμιση του σακχάρου;

    Μια διατροφή με φυτικές ίνες, ολικής άλεσης δημητριακά, λαχανικά, καλά λιπαρά (π.χ. ελαιόλαδο) και ελεγχόμενη πρόσληψη υδατανθράκων είναι ιδανική για τη ρύθμιση της γλυκόζης.

    🤰 Τι σημαίνει διαβήτης κύησης και πώς ελέγχεται;

    Είναι η υπεργλυκαιμία που εμφανίζεται κατά την εγκυμοσύνη. Διαγιγνώσκεται με την καμπύλη γλυκόζης (OGTT) και απαιτεί ειδική διατροφή ή/και ινσουλίνη.

    🧒 Μπορεί ένα παιδί να έχει διαβήτη;

    Ναι, κυρίως τύπου 1. Τα παιδιά χρειάζονται εντατικό έλεγχο και παρακολούθηση από παιδοενδοκρινολόγο. Σε παχύσαρκα παιδιά μπορεί να εμφανιστεί και τύπου 2.

    💊 Ποια φάρμακα χρησιμοποιούνται για το σάκχαρο;

    Χρησιμοποιούνται ινσουλίνες, μετφορμίνη, GLP-1 αγωνιστές, SGLT2 αναστολείς και άλλα αντιδιαβητικά, ανάλογα με τον τύπο διαβήτη και τις ανάγκες του ασθενούς.

    📉 Τι να κάνω σε υπογλυκαιμία;

    Κατανάλωσε 15g απλών υδατανθράκων (π.χ. 1/2 ποτήρι χυμό), επανέλεγξε μετά από 15 λεπτά και επανάλαβε αν χρειάζεται. Αν επιμένει → γλυκαγόνη ή ιατρική βοήθεια.

    📚 Βιβλιογραφία

    1. American Diabetes Association. Standards of Medical Care in Diabetes – 2024. Diabetes Care. 2024;47(Suppl 1):S1–S350.

    2. World Health Organization (WHO). Classification of diabetes mellitus 2019. Geneva: World Health Organization; 2019.

    3. International Diabetes Federation. IDF Diabetes Atlas, 10th edition. Brussels, Belgium: IDF; 2021.

    4. National Institute for Health and Care Excellence (NICE). Type 2 diabetes in adults: management (NG28). Published: 2 December 2015. Last updated: 9 June 2022.

    5. World Health Organization (WHO). Diagnostic criteria and classification of hyperglycaemia first detected in pregnancy. Geneva: WHO; 2013.

    6. Nathan DM, et al. Translating the A1C assay into estimated average glucose values. Diabetes Care. 2008;31(8):1473–1478.

    7. Beck RW, et al. The Fallacy of Average: How Using HbA1c Alone to Assess Glycemic Control Can Be Misleading. Diabetes Care. 2019;42(5):979–981.

    8. Ελληνική Διαβητολογική Εταιρεία. Κατευθυντήριες οδηγίες για τη διάγνωση και διαχείριση του σακχαρώδη διαβήτη. Αθήνα, 2022.

    9. Αριστοτέλειο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης – Ιατρική Σχολή. Διαβήτης και Μεταβολικά Νοσήματα, Εκδόσεις 2021.

    10. The Endocrine Society. Hormonal Regulation of Glucose Homeostasis. Endocrine Reviews. 2022;43(3):403–432.




Το ιατρείο μας από το 2004 παρέχει υψηλού επιπέδου υπηρεσίες διαθέτοντας άρτιο και σύγχρονο εξοπλισμό καθώς επίσης έμπειρο,υπεύθυνο και ανθρώπινο προσωπικό.Προτεραιότητα μας ο ΑΣΘΕΝΗΣ…



Social networks







Τηλέφωνο

22310 66841

6972 860 905



©2023 Παντελής Αναγνωστόπουλος. All rights reserved.

X
Μικροβιολογικό Εργαστήριο Λαμία
Privacy Overview

This website uses cookies so that we can provide you with the best user experience possible. Cookie information is stored in your browser and performs functions such as recognising you when you return to our website and helping our team to understand which sections of the website you find most interesting and useful.