Φερριτίνη: Έλλειψη, Υψηλή & Τιμές Αίματος | Οδηγός Ασθενών
Φερριτίνη: Τι είναι, Τιμές & Τι σημαίνει Χαμηλή/Υψηλή – Οδηγός για Ασθενείς 🧲
Τι δείχνει η φερριτίνη, ποια είναι τα φυσιολογικά όρια, πότε μιλάμε για έλλειψη/υπερφόρτωση σιδήρου, πώς να προετοιμαστείτε για την εξέταση και τι μπορείτε να κάνετε. Απλά και κατανοητά.
📑 Περιεχόμενα
- 1️⃣ Τι είναι η φερριτίνη;
- 2️⃣ Φερριτίνη vs Σίδηρος: ποια η διαφορά;
- 3️⃣ Πώς γίνεται η εξέταση & προετοιμασία
- 4️⃣ Τιμές αναφοράς & κατηγορίες (πίνακας)
- 5️⃣ Χαμηλή φερριτίνη: αίτια, συμπτώματα & τι να κάνω
- 6️⃣ Υψηλή φερριτίνη: τι μπορεί να σημαίνει
- 7️⃣ Φερριτίνη σε εγκυμοσύνη, παιδιά & αθλητές
- 8️⃣ Ποιο “πακέτο” εξετάσεων βοηθά στην ερμηνεία
- 9️⃣ Συχνές Ερωτήσεις (FAQ)
- 🔟 📌 Σε 1 λεπτό – Τι να θυμάστε
- 1️⃣1️⃣ Πότε να μιλήσω άμεσα με γιατρό
1️⃣ Τι είναι η φερριτίνη;
Η φερριτίνη είναι η πρωτεΐνη-«αποθήκη» του σιδήρου στον οργανισμό. Με απλά λόγια, μας δείχνει πόσο σίδηρο έχουμε στην άκρη για να χρησιμοποιήσουμε όταν χρειαστεί (π.χ. για την παραγωγή αιμοσφαιρίνης).
👉 Με απλά λόγια:
- Χαμηλή φερριτίνη → συνήθως χαμηλές αποθήκες σιδήρου.
- Υψηλή φερριτίνη → μπορεί να σημαίνει περίσσεια σιδήρου, αλλά συχνά είναι φλεγμονή ή άλλη κατάσταση.
2️⃣ Φερριτίνη vs Σίδηρος: ποια η διαφορά;
- Σίδηρος ορού: τι «κυκλοφορεί» εκείνη τη στιγμή στο αίμα. Επηρεάζεται από γεύματα/ώρα.
- Φερριτίνη: οι αποθήκες σιδήρου. Αλλάζει πιο αργά και είναι πιο σταθερός δείκτης έλλειψης.
- TIBC/Τρανσφερρίνη & Κορεσμός Τρανσφερρίνης (TSAT): δείχνουν πόσο «γεμάτο» είναι το σύστημα μεταφοράς σιδήρου.
3️⃣ Πώς γίνεται η εξέταση & προετοιμασία
- Δείγμα: Φλεβικό αίμα.
- Νηστεία: Συνήθως δεν απαιτείται ειδική νηστεία μόνο για φερριτίνη. Αν γίνουν ταυτόχρονα λιπίδια/γλυκόζη, ίσως χρειαστεί 8–12 ώρες νηστείας.
- Φάρμακα/συμπληρώματα: Ενημερώστε για σίδηρο, πολυβιταμίνες ή αντιφλεγμονώδη. Μην αλλάζετε αγωγή χωρίς οδηγία.
- Ιώσεις/φλεγμονές: Μπορούν να ανεβάσουν προσωρινά τη φερριτίνη. Αν είστε άρρωστοι, ενημερώστε το εργαστήριο/γιατρό.
4️⃣ Τιμές αναφοράς & κατηγορίες (πίνακας)
Οι παρακάτω τιμές είναι ενδεικτικές για ενήλικες. Ακολουθείτε πάντα τα όρια του δικού σας εργαστηρίου.
| Κατηγορία | Φερριτίνη (ng/mL) | Σχόλιο |
|---|---|---|
| Πιθανή έλλειψη αποθηκών | < 30 | Συμβατή με χαμηλά αποθέματα σιδήρου (σε υγιείς χωρίς φλεγμονή) |
| Γκρίζα ζώνη (ιδίως με φλεγμονή) | 30–100 | Μπορεί να συνυπάρχει έλλειψη αν CRP/φλεγμονή ↑ – χρειάζεται συσχέτιση |
| Εντός φυσιολογικού (ενδεικτικά) | ~ 30–150 (γυναίκες), ~ 30–400 (άνδρες) | Τα όρια διαφέρουν ανά εργαστήριο/ηλικία |
| Υψηλή | > 150 (γυναίκες) ή > 400 (άνδρες) | Συχνά φλεγμονή/νόσος, όχι πάντα περίσσεια σιδήρου |
Σημείωση: Ο/Η γιατρός σας θα ερμηνεύσει τις τιμές με βάση ηλικία, φύλο, εγκυμοσύνη, συμπτώματα και άλλα τεστ.
5️⃣ Χαμηλή φερριτίνη: αίτια, συμπτώματα & τι να κάνω
Η χαμηλή φερριτίνη σημαίνει ότι οι «αποθήκες» σιδήρου είναι άδειες ή χαμηλές – με ή χωρίς αναιμία. Συχνά προηγείται της πτώσης της αιμοσφαιρίνης.
- Πιθανά αίτια: μικρή πρόσληψη σιδήρου από τη διατροφή, απώλειες αίματος (έντονη περίοδος, γαστρεντερική απώλεια), αυξημένες ανάγκες (εγκυμοσύνη/εφηβεία), δυσαπορρόφηση (κοιλιοκάκη), δωρεά αίματος, έντονη αντοχική άσκηση.
- Συμπτώματα: κόπωση, υπνηλία, ζάλη, εύθραυστα νύχια/τριχόπτωση, δύσπνοια στην κόπωση, «παγωμένα» άκρα.
🧭 Τι να κάνω (γενικά βήματα):
- Συζητήστε με τον/την γιατρό σας: χρειάζεται διερεύνηση απωλειών (π.χ. γυναικολογικά, γαστρεντερικά).
- Διατροφή πλούσια σε σίδηρο: άπαχο κόκκινο κρέας/συκώτι 1–2 φορές/εβδ., όσπρια, σκούρα πράσινα λαχανικά, εμπλουτισμένα δημητριακά.
- Βιταμίνη C μαζί με φυτικό σίδηρο (λεμόνι, πορτοκάλι) για καλύτερη απορρόφηση.
- Περιορίστε καφέ/τσάι/γαλακτοκομικά δίπλα στο χάπι σιδήρου (κρατήστε απόσταση 1–2 ώρες).
- Συμπληρώματα σιδήρου: μόνο με ιατρική καθοδήγηση (σωστή δόση/μορφή, διαχείριση ανεπιθυμήτων).
6️⃣ Υψηλή φερριτίνη: τι μπορεί να σημαίνει
Η φερριτίνη είναι και δείκτης οξείας φάσης (ανεβαίνει σε φλεγμονές/λοιμώξεις). Άρα, υψηλή φερριτίνη δεν σημαίνει πάντα «πολύς σίδηρος».
- Συχνές αιτίες: οξεία/χρόνια φλεγμονή (υψηλή CRP), ηπατική νόσος/αλκοόλ, μεταβολικό σύνδρομο, νεοπλασίες, νεφρική νόσος.
- Περίσσεια σιδήρου (υπερφόρτωση): υποψία όταν η φερριτίνη είναι υψηλή και ο κορεσμός τρανσφερρίνης (TSAT) είναι αυξημένος. Μπορεί να χρειαστεί έλεγχος για αιμοχρωμάτωση (κληρονομική).
7️⃣ Φερριτίνη σε εγκυμοσύνη, παιδιά & αθλητές
- Εγκυμοσύνη: οι ανάγκες σε σίδηρο αυξάνονται. Χαμηλή φερριτίνη είναι συχνή· συζητήστε προληπτικό έλεγχο και, αν χρειαστεί, συμπλήρωμα με τον/την μαιευτήρα/γυναικολόγο.
- Παιδιά/έφηβοι: ταχεία ανάπτυξη → αυξημένες ανάγκες. Συχνά χρειάζεται διατροφική καθοδήγηση ή/και συμπλήρωμα.
- Αθλητές αντοχής: απώλειες/αιμόλυση από τρέξιμο, εφίδρωση, μικροαιμορραγίες. Προληπτικός έλεγχος σε προπονητικές περιόδους.
8️⃣ Ποιο “πακέτο” εξετάσεων βοηθά στην ερμηνεία
- Φερριτίνη + Σίδηρος ορού + TIBC/Τρανσφερρίνη + Κορεσμός Τρανσφερρίνης (TSAT)
- Γενική αίματος (CBC): αιμοσφαιρίνη, MCV, MCH για αναιμία/μικροκυττάρωση.
- CRP/ESR: φλεγμονή που «ανεβάζει» φερριτίνη.
- Ηπατικά ένζυμα (ALT/AST, γ-GT, ALP) όταν η φερριτίνη είναι υψηλή.
9️⃣ Συχνές Ερωτήσεις (FAQ)
❓ Η χαμηλή φερριτίνη σημαίνει πάντα αναιμία;
👉 Όχι. Μπορεί να υπάρχει έλλειψη σιδήρου χωρίς αναιμία (πρόδρομο στάδιο).
❓ Πόσο γρήγορα ανεβαίνει με συμπλήρωμα;
👉 Συνήθως σε 4–8 εβδομάδες φαίνεται βελτίωση αιμοσφαιρίνης· οι αποθήκες (φερριτίνη) θέλουν περισσότερο χρόνο. Η αγωγή συχνά συνεχίζεται για αναπλήρωση.
❓ Έχω υψηλή φερριτίνη. Να ανησυχήσω;
👉 Όχι απαραίτητα. Συχνά οφείλεται σε φλεγμονή ή ηπατική νόσο. Αν ο TSAT είναι επίσης υψηλός, εξετάζεται υπερφόρτωση σιδήρου.
❓ Θέλει νηστεία η φερριτίνη;
👉 Όχι ειδικά για τη φερριτίνη. Αν κάνετε και άλλες εξετάσεις, ακολουθήστε τις οδηγίες του εργαστηρίου.
❓ Μπορώ να πάρω σίδηρο μόνος/η μου;
👉 Καλύτερα όχι. Ο σίδηρος είναι φάρμακο· χρειάζεται διάγνωση και σωστή δόση από γιατρό.
🔟 📌 Σε 1 λεπτό – Τι να θυμάστε
- Η φερριτίνη δείχνει τις αποθήκες σιδήρου.
- Χαμηλή → πιθανή έλλειψη σιδήρου (με ή χωρίς αναιμία).
- Υψηλή → συχνά φλεγμονή/νόσος· περίσσεια σιδήρου μόνο αν TSAT επίσης υψηλό.
- Για σωστή ερμηνεία βοηθά «πακέτο» εξετάσεων (σίδηρος, TIBC, TSAT, CBC, CRP).
- Συμπληρώματα σιδήρου μόνο με ιατρική καθοδήγηση.
1️⃣1️⃣ Πότε να μιλήσω άμεσα με γιατρό
- Φερριτίνη πολύ χαμηλή με συμπτώματα αναιμίας (έντονη κόπωση, δύσπνοια, ζάλη).
- Επίμονη υψηλή φερριτίνη ή υψηλός TSAT.
- Έντονες ή ανώμαλες έμμηνοι ρύσεις, μαύρα κόπρανα ή άλλα σημεία απώλειας αίματος.
- Εγκυμοσύνη/προγραμματισμός κύησης.
Το κείμενο είναι ενημερωτικό και δεν αντικαθιστά ιατρική συμβουλή. Η ερμηνεία των αποτελεσμάτων γίνεται από τον/την θεράποντα ιατρό.
🔎 Θέλετε βοήθεια με τη φερριτίνη σας;
Δείτε αναλυτικά για την Εξέταση Φερριτίνης, πώς γίνεται και πώς να προετοιμαστείτε. Κλείστε ραντεβού εύκολα.
ΠΑΤΗΣΤΕ ΕΔΩ ΓΙΑ ΤΟΝ ΠΛΗΡΗ ΚΑΤΑΛΟΓΟ ΕΞΕΤΑΣΕΩΝ ΜΑΣ ΚΑΙ ΖΗΤΗΣΤΕ ΜΑΣ ΑΥΤΟ ΠΟΥ ΣΑΣ ΕΝΔΙΑΦΕΡΕΙ !!
https://mikrobiologikolamia.gr/katalogos-eksetaseon/
