Καμπύλη Σακχάρου (OGTT): Πλήρης Οδηγός για την Εξέταση Γλυκόζης
🧬 Τι είναι η Καμπύλη Σακχάρου;
Η Καμπύλη Σακχάρου, γνωστή και ως Δοκιμασία Ανοχής Γλυκόζης (OGTT), είναι μία εξέταση που μετρά πώς ανταποκρίνεται το σώμα στη γλυκόζη (ζάχαρη) μετά από τη χορήγησή της. Χρησιμοποιείται για τη διάγνωση:
- Προδιαβήτη
- Σακχαρώδη Διαβήτη τύπου 2
- Σακχαρώδη Διαβήτη Κύησης
🔬 Πώς λειτουργεί η Καμπύλη Σακχάρου;
Κατά την εξέταση, ο ασθενής:
- Κάνει αιμοληψία νηστείας (0h)
- Καταναλώνει διάλυμα με 75g γλυκόζης (συνήθως πορτοκαλί ρόφημα)
- Υποβάλλεται σε νέες αιμοληψίες μετά από 1 και 2 ώρες
Στη διάρκεια αυτής της διαδικασίας παρακολουθείται η απορρόφηση και αποβολή της γλυκόζης από το αίμα.
📈 Πίνακας: Ερμηνεία Καμπύλης Σακχάρου (OGTT 75g)
| Στάδιο | Τιμή (mg/dL) | Ερμηνεία |
|---|---|---|
| Νηστεία (0h) | < 100 | Φυσιολογικό |
| Νηστεία | 100–125 | Προδιαβήτης (IFG) |
| 2h μετά | < 140 | Φυσιολογικό |
| 2h μετά | 140–199 | Προδιαβήτης (IGT) |
| 2h μετά | ≥ 200 | Σακχαρώδης Διαβήτης |
🤰 Καμπύλη Σακχάρου στην Εγκυμοσύνη
Η OGTT χρησιμοποιείται ευρέως στον προγεννητικό έλεγχο, καθώς η γλυκόζη κύησης (GDM) μπορεί να βλάψει τη μητέρα και το έμβρυο.
🗓️ Πότε γίνεται;
- Στις 24–28 εβδομάδες κύησης (ή νωρίτερα αν υπάρχει ιστορικό διαβήτη)
👩⚕️ Διαδικασία:
- Νηστεία 8–12 ώρες
- Μέτρηση γλυκόζης νηστείας
- Χορήγηση 75g γλυκόζης
- Μέτρηση μετά από 1h και 2h
📊 Διαγνωστικά Όρια (Κατά IADPSG/WHO):
| Χρόνος | Τιμή (mg/dL) |
| Νηστεία | ≥95 |
| 1h | ≥180 |
| 2h | ≥153 |
να ή περισσότερα παθολογικά αποτελέσματα = διάγνωση GDM
📋 Ενδείξεις για Καμπύλη Σακχάρου
- Παχυσαρκία
- Ιστορικό προδιαβήτη
- Οικογενειακό ιστορικό διαβήτη
- Πολυκυστικές ωοθήκες (PCOS)
- Διαταραχή λιπιδίων
- Υπέρταση
- Ιστορικό διαβήτη κύησης
- Βρέφος >4 κιλά σε προηγούμενη κύηση
🍽️ Οδηγίες πριν την εξέταση
Για να είναι τα αποτελέσματα της καμπύλης σακχάρου όσο το δυνατόν πιο ακριβή, είναι σημαντικό να ακολουθούνται συγκεκριμένες προφυλάξεις:
- Ακολουθήστε κανονική δίαιτα για τουλάχιστον 3 ημέρες πριν την εξέταση, περιλαμβάνοντας επαρκή υδατάνθρακες (≥150g/ημέρα).
- Πραγματοποιήστε νηστεία 8–12 ωρών πριν την εξέταση (επιτρέπεται μόνο νερό).
- Αποφύγετε υπερβολική σωματική δραστηριότητα, άγχος και έντονη άσκηση το προηγούμενο 24ωρο.
- Μην καπνίσετε και μην καταναλώσετε καφέ πριν ή κατά τη διάρκεια της εξέτασης.
- Ενημερώστε τον γιατρό σας αν λαμβάνετε φάρμακα που μπορεί να επηρεάζουν τη γλυκόζη αίματος.
- Παραμείνετε καθιστοί και ήρεμοι κατά τη διάρκεια της εξέτασης (διάρκεια: 2–3 ώρες).
💡 Αν είστε έγκυος, ακολουθήστε αυστηρά τις οδηγίες του γυναικολόγου ή διαβητολόγου σας σχετικά με τη νηστεία και τη διατροφή πριν την εξέταση.
❗ Επιπλοκές ή Παρενέργειες
- Ναυτία κατά την κατανάλωση του γλυκού διαλύματος
- Ζάλη ή λιποθυμική τάση (ειδικά σε έγκυες)
- Σπάνια: υπογλυκαιμία ή τάση για εμετό
❓ Συχνές Ερωτήσεις (FAQ)
Πονάει η καμπύλη σακχάρου;
Όχι. Περιλαμβάνει αιμοληψίες και κατανάλωση γλυκόζης. Μπορεί να προκαλέσει δυσφορία λόγω νηστείας ή γλυκύτητας του ροφήματος.
Πόσο διαρκεί η εξέταση;
Περίπου 2–3 ώρες συνολικά.
Μπορώ να πιω νερό;
Ναι, μικρές ποσότητες επιτρέπονται, εκτός αν ο γιατρός πει διαφορετικά.
Πόσο κοστίζει;
Η εξέταση καλύπτεται από τα περισσότερα ασφαλιστικά ταμεία. Ιδιωτικά κυμαίνεται από 15–30 ευρώ.
Είναι ασφαλής για το έμβρυο;
Ναι, είναι απολύτως ασφαλής και συνιστάται σε όλες τις εγκυμοσύνες.
Πρέπει να γίνει σε κάθε εγκυμοσύνη;
Ναι. Ακόμη και αν δεν υπάρχει ιστορικό διαβήτη, συνιστάται προληπτικά μεταξύ 24–28 εβδομάδων.
Ποια είναι η διαφορά OGTT και απλής μέτρησης σακχάρου;
Η OGTT δείχνει πώς ανταποκρίνεται το σώμα σε φόρτιση με γλυκόζη, ενώ η απλή μέτρηση δίνει μια στιγμιαία τιμή.
Τι σημαίνει προδιαβήτης στην καμπύλη σακχάρου;
Είναι μια προειδοποιητική κατάσταση με τιμές γλυκόζης πάνω από το φυσιολογικό αλλά όχι διαβητικές. Αντιστρέφεται με δίαιτα και άσκηση.
Πότε χρειάζεται επανάληψη της εξέτασης;
- Σε νέες εγκυμοσύνες
- Αν εντοπιστεί προδιαβήτης ή τάση προς διαβήτη
- Μετά από παθολογικά ευρήματα σε προγεννητικό έλεγχο
📚 Βιβλιογραφία
- ΕΟΔΥ – Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας. «Διαβήτης Κύησης». Διαθέσιμο στο: https://eody.gov.gr
- WHO. Diagnostic Criteria and Classification of Hyperglycaemia First Detected in Pregnancy. 2013
- American Diabetes Association. Standards of Medical Care in Diabetes – 2024.
- NICE Guidelines – Diabetes in pregnancy (NG3)
- Mayo Clinic – Glucose tolerance test
- MedlinePlus – Oral glucose tolerance test. Diagnostic Criteria and Classification of Hyperglycaemia First Detected in Pregnancy. 2013
- American Diabetes Association. Standards of Medical Care in Diabetes – 2024.
- NICE Guidelines – Diabetes in pregnancy (NG3)
- ΕΟΔΥ – Οδηγίες για τον έλεγχο διαβήτη κύησης
- Mayo Clinic – Glucose tolerance test
- MedlinePlus – Oral glucose tolerance test
